Translate

ΕΡΩΧΟΣ

ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΠΕΡΙΟΧΗΣ

....Πέμπτη 28 Μαρτίου σήμερα.....

Τετάρτη 7 Οκτωβρίου 2015

7 Οκτωβρίου - Έλληνες τρέπουν σε φυγή 4.000 Οθωμανούς στη Σουβάλα Παρνασσού (Πολύδροσος Φωκίδας).

Το φθινόπωρο του 1824 ήταν μια απ’ τις πιο κρίσιμες περιόδους της Εθνικής Επανάστασης. Το καλοκαίρι του έτους αυτού είχαν αρχίσει οι νικηφόρες μάχες στην Ανατολική Στερεά με αρχηγούς τον Γεώργιο Δυοβουνιώτη, τον Νάκο Πανουργία, τον Κομνά Τράκα και άλλους οπλαρχηγούς....


Οι ιστορικές πηγές αναφέρουν ότι οι μάχες της Άμπλιανης, που έγινε στις 13 Ιουλίου και της Βάριανης στις 4 Σεπτεμβρίου του 1824, είχαν σαν αποτέλεσμα να αποκόψουν το δρόμο της Γραβιάς προς την Άμφισσα, εμποδίζοντας έτσι την προέλαση των Τούρκων προς την Νότια Παρνασσίδα και από εκεί προς την Πελοπόννησο.

Για να περάσουν στη Νότια Παρνασσίδα, τον Οκτώβριο του ίδιου έτους, οι Τούρκοι στράφηκαν προς την Σουβάλα, στη Βόρεια πλευρά του Παρνασσού, και όπως αναφέρουν οι ιστορικοί μας  «…….Ισχυρή εχθρική δύναμη τεσσάρων χιλιάδων ανδρών, βάδιζαν προς τη Σουβάλα, με σκοπό από τις κορυφές του Παρνασσού να φθάσουν στα Σάλωνα.
Ο Δυοβουνιώτης, που με 300 άνδρες βρισκόταν στη Σουβάλα ανέκοψε την προέλασή τους – στη μάχη της Σουβάλας – που έγινε στις 7 Οκτωβρίου – και τους ανάγκασε να σταματήσουν. Όταν μάλιστα έφθασαν ενισχύσεις με τον Κομνά Τράκα, τον Καλμούκη και άλλους, οι Τούρκοι τράπηκαν σε άτακτη υποχώρηση, αφήνοντας πίσω τους πάνω από 300 νεκρούς και αιχμαλώτους.(Εκδοτική Α.Ε., -1977 – ΄΄ Ιστορία του Ελληνικού Έθνους ΄΄, τομ. ΙΒ, σελ. 364-365)

Οι μάχες αυτές είχαν σαν αποτέλεσμα τη διάλυση του στρατοπέδου των Τούρκων, που είχε τη βάση στη Γραβιά με αρχηγό τον Δερβίς Πασά, την άτακτη υποχώρησή τους προς το Ζητούνι (Λαμία) και τη Λάρισα και την εδραίωση της Επανάστασης στην Ανατολική Στερεά Ελλάδα.Έτσι η Ανατολική Στερεά, για αρκετό χρονικό διάστημα έμεινε ανενόχλητη από τους Τούρκους.
Πολλοί ήταν οι ντόπιοι απ΄τα γύρω χωριά, που είχαν λάβει μέρος στις αναφερόμενες μάχες κατά των Τούρκων. Μεταξύ αυτών βέβαια δεν ήσαν λίγοι οι Σουβαλιώτες, που έλαβαν μέρος στον αγώνα.
Ο αείμνηστος Γιώργος Καρούλας γράφει ότι στη μάχη της Σουβάλας που έγινε στα ΄΄Καρκαβέλια΄΄ του Παρνασσού, όπου περίμενε τους Τούρκους ο Δυοβουνιώτης, πήρε μέρος το σύνολο των Σουβαλιωτών γιατί κινδύνευαν οι ίδιοι και οι οικογένειές τους.
Δεν υπάρχουν συγκεκριμένα στοιχεία για ονόματα Σουβαλιωτών που έλαβαν μέρος στη μάχη.
Υπάρχουν όμως Σουβαλιώτες αγωνιστές που έδωσαν το παρών στην επανάσταση του 1821.
Τα ονόματά τους είναι παρμένα από τα επίσημα και έγκυρα χειρόγραφα της Εθνικής Βιβλιοθήκης, μη επιδεχόμενα αμφισβητήσεως. ( Δ. Γλημεντζής εφημ. ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ αρ.φυλ.136/1993)
μετά την επανάσταση της 3ης Σεπτέμβρη 1843 η Εθνοσυνέλευση ψήφισε νόμους για τη δικαίωση των Αγωνιστών.
Έτσι βάσει τουαπό 18 Σεπτ.  1845 Β.Δ.΄΄Περί των υπέρ πατρίδος αγωνισθέντων και θυσιασθέντων΄΄ ζητήθηκε από όλους να υποβάλουν δικαιολογιτικά για την αποκατάστασ'η τους.
Ανάμεσα στους φακέλους που σχηματίσθηκαν βρίσκονται και αυτοί των αγωνιστών του χωριού μας.
Ασφαλώς θα υπάρχουν κι άλλοι που θα παραμείνουν άγνωστοι, γιατί δεν ενδιαφέρθηκαν από υπερηφάνεια και λεβεντιά.
τέτοιο παράδειγμα έχουμε με τον Κωστή Λιανό ο οποίος δεν αναφέρεται στα Εθνικά αρχεία και βρέθηκε από δημοσιεύματα του τύπου της λαμίας όπου πέθανε.
Οι αγωνιστές που τα ονόματά τους είναι στην Εθνική βιβλιοθήκη κατά αλφαβητική σειρά είναι:
  Λιανός Κωστής
Α.Μ
2855   Αγοριανίτης ή Παπαστάμος Ευστ.
2583   Αδαμόπουλος Αθανάσιος
2584   Αδαμόπουλος Λουκάς
2587   Αργυρόπουλος Σταμάτιος
2593   Βελής Παναγιώτης
2545   Γεωργίου Ανάγνος( ίσως Ανάγνος Γεώργιος)
2550   Γεωργίου Λουκάς
2553   Γεωργίου Νικόλαος
2859   Διαμαντώνης Δημήτριος
2581   Δρίβας ή Ντρίβας Παναγιώτης
2595   Δρούβας ή Δρίβας Θεόδωρος
2597   Καραγιάννης Νικόλαος
2884   Καραγιώργος ή Καραγιωργόπουλος Λουκάς
2588   Καραγιάννης Λουκάς
2591   Κοντοξής Ιωάννης
1946   Κορτσέλης Ιωάννης Χρήστου
2582   Κουτρουμπέλης Ιωάννης
2558   Μητροπαναγιώτης ή μαστροπαναγιώτης Παν.
2552   Νίκος Νικόλαος
2590   Ντόρμας Παναγιώτης
2549   Ντόρμας Χριστόδουλος
2592   Ντρίβας Λουκάς
2598   Οικονόμου Αθανάσιος
2889   Παπαγεωργίου Γιάννος
2594   Παπαγεωργάκης Αθανάσιος
1717   Παπαναγιωτόπουλος Αναγνώστης
2555   Παπαναγιώτου Χρήστος
2856   Παπαναστασίου ή Μάρος Ιωάννης
2857   Πλατής Δημήτριος
2578   Σκουρογιάννης Ευστάθιος
2556   Σπαθάρος Στάθης
1917   Σταθούλας ή Υφαντής Λουκάς
2585   Στύλιας Θεόδωρος
2858   Τζούτζος Παναγιώτης
2557   Τσαντήρας Κωνσταντίνος
1945   Τσερμακλής Θεόδωρος
2551   Τράγος Λουκάς
2596   Χασναντάρας Ιωάννης
1356   Αναστασίου Ιωάννης
5745   Αναστασίου Μήτρος
2307   Αυγέρης Αθανάσιος
5732   Βέλλιος Κώστας
1208   Κοντακτζής Θεόδωρος Ιωάν.
3373   Κοντογιάννης Ιωάννης
1725   Παπαθεοδώρου Αναγνώστης
2481   Παπαθεοδώρου Θεόδωρος
5748   Σκορδάς Ιωάννης
2786   Συλαίος Αναγνώστης
1214   Τσαρμακλής Λουκάς Γεωρ.
1519   Χαρίτος Γιαννούτσος
Από τα βιβλία 1. Α. Αδαμόπουλου ΄΄ Υδροκίνητες βιοτεχνίες στον Παρνασσό ΄΄,
                         2. Κ. Παπαχριστου ΄΄Παρνασιώτικα ΄΄.
3. Γ. Καρούλας ΄΄1824, η μάχη της Σουβάλας΄΄εφημ. Παρνασσός αρ. φυλ. 77(93) .
4. Δ. Γλυμεντζής (1990) και (1993) εφημ. Παρνασσός.
Χ.Μ.

1 σχόλιο:

  1. ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΡΕΜΟΥ ΓΙΑ ΤΙΣ ΜΑΧΕΣ ΣΤΗΝ ΠΑΡΝΑΣΣΙΔΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΚΟΜΝΑ ΤΡΑΚΑ.7 Οκτωβρίου 2015 στις 11:42 π.μ.

    Στο βιβλίο του ΓεωργίουΠ. Κρέμου (Εικ.1) «Νεωτάτη Γενική Ιστορία ως τέταρτος τόμος συμπληρωματικός της Γενικής Ιστορίας του Α.Πολυζωΐδου, Εν Αθήναις 1890», παρουσιάζεται λεπτομερής εξιστόρηση των επαναστατικών γεγονότων, που συνέβησαν στη Φθιώτιδα το πρώτο έτος της Επανάστασης του 1821. Το κείμενο εμπλουτίζει τα γνωστά ιστορικά γεγονότα με πληροφορίες και άγνωστες λεπτομέρειες. Ιδιαίτερη αξία αποκτούν οι παρατιθέμενες μαρτυρίες αγωνιστών που συμμετείχαν στις μάχες.
    .........................................................

    Αλλ’ ο Οδυσσεύς προνοήσας τούτο είχε προαποστείλη τον μεν Κομνάν Τράκαν εις τα ανατολικά του Παρνασού χωρία και τον Γκούραν εις τα δυτικά περί την Γκιώναν, και ούτω αμφότεροι διά της ευτολμίας αυτών απέκρουσαν τους επιδρομείς Τούρκους ματαιώσαντες του Ομέρ τα σχέδια. Τότε πολλαχού εγένοντο αψιμαχίαι και συμπλοκαί περί τον Παρνασόν˙ ούτως ο Τράκας επολέμησε παρά το Κακόρρευμα χείμαρρον μεταξύ της Κάτω Αγόριανης και Μαριολατών του δήμου Δωριέων, περί το Κεφαλόβρυσον πηγήν κειμένην μεταξύ της Κάτω Αγόριανης και Κακορρεύματος, περί το Γούπατον ή Πλαγιαίς και Καρκαβέλια κείμενα επί του Παρνασού προς Ν της Σουβάλας και Α της Άνω Αγόριανης, ένθα τους αναβάντας Τούρκους εκ διαφόρων μερών του Παρνασού προλαβών έσωσε τας γυναίκας και παίδας φονεύσας ουκ ολίγους εκείνων και τέλος αναγκάσας να επανέλθωσιν εις Γραβιάν.
    ........................................................................

    Σπουδαιοτέρα δε των συμπλοκών τούτων ήν εν τω χωρίω Μάνεση γενομένη τη 20 Ιουλίου του 1821 ημέρα της μνήμης του προφήτου Ηλιού, ήν ο μακαρίτης οπλιτάρχης διηγείτο ώδέ πως: «Ο Ομέρ πασσάς ηγούμενος τριών χιλιάδων περίπου πεζών και ιππέων μετά πυροβολικού εισήλαυνε προς Βοιωτίαν. Οι Αγοριανίται, Δαδιώται, Αραχωβίται, Σουβαλιώται και άλλοι υπό τον Βασίλειον Βούσγον, Κομνάν Τράκαν, Χαλμούκην, Μανίκαν και άλλους οπλιτάρχας ήσαν εστρατοπεδευμένοι εν τω χωρίω Μάνεση παρά το Δραχμάνι του δήμου Ελατείας, όπως διακόψωσι την προς τα πρόσω πορείαν των εχθρικών τούτων δυνάμεων. Τινές των Ελλήνων ιδόντες μακράν το προπορευόμενον ιππικόν των Τούρκων και υπολαβόντες αυτό φορτηγά ζώα μεταφέροντα τροφάς, πολεμεφόδια και χρήματα (χαζνέ) εξελθόντες του χωρίου έτρεχον, όπως προλάβωσιν αυτά παρά τας επιμόνους διαταγάς των αρχηγών ασχολουμένων περί την οχύρωσιν, του μεν Κομνά Τράκα οχυρωθέντος μεθ’ εκατόν πεντήκοντα ανδρών αλλαχού και εν τινι ισογείω εκ πλίνθων εκτισμένη οικία εν τη θέσει Αλησάκω της Μάνεσης˙ ο δε Βούσγος, Μανίκας και λοιποί μετά τετρακοσίων όπισθεν αυτού εντός του περιβόλου της εκκλησίας. Αλλ’ επί τέλους γνωσθέντος ότι οι επερχόμενοι ήσαν ιππείς μετά πυροβολικού, ετράπησαν οι πρίν κατ’ αυτών εξελθόντες Έλληνες εις φυγήν παρασύραντες και τους υπό φόβου καταληφθέντας εν τω περιβόλω της εκκλησίας ωχυρωμένους˙ ούτω δ’ άπαντας φεύγοντας κατά το πεδίον της Ελατείας μέχρις Αγίας Μαρίνας κειμένης παρά τους ΒΑ πρόποδας του Παρνασού κατεδίωξαν οι ιππείς Τούρκοι και πολλούς εφόνευσαν. Οι δε περί τον Κομνάν Τράκαν παραμείναντες ου μόνον έσωσαν πολλούς των καταδιωκομένων Ελλήνων ανακόψαντες την ορμήν των ιππέων, αλλά και επολέμησαν ανδρείως καθ’ όλην την ημέραν αποκρούοντες κρατερώς τας κατ’ αυτών εφόδους του Δεμίρ πασσά. Τοσούτον δ’ εγγύς εν τινι των εφόδων εγένοντο οι Τούρκοι τω ελληνικώ οχυρώματι, ώστε θέντες πύρ ανήψαν την στέγην της οικείας, εν ή ήν ο Τράκας. Οι δε πολιορκούμενοι των μεν επικειμένων αυτοίς Τούρκων εφόνευσαν τινας, τα δε ανημμένα εν τω οχυρώματι πίπτοντα ξύλα της στέγης έρριπτον εκτός τούτου κατά των εφορμώντων. Τέλος οι Τούρκοι διά του πυροβολικού κατέστρεψαν μέχρις εδάφους και το οχύρωμα των Ελλήνων. Αλλ’ ουδέν ήττον οι Έλληνες σκάψαντες λάκκους διά των μαχαιρών (γιαταγανίων) επολέμουν.
    ...........................................................

    Οι Έλληνες φεύγοντες αυτούς εφόνευσαν περί τους 2,000, εν οίς και τον Μεμήν πασσάν˙ο δε βεκήρ πασσάς ήν ήδη τεθνεώς πρό της μάχης εξ ασθενείας εν Λαμία˙ εκυρίευσαν 600 αμάξας πλήρεις τροφών, πολεμεφοδίων και παντοίων άλλων ειδών του πολέμου, όπλα, πολλάς σημαίας και πέντε κανόνια, εξ ών δύω εκυρίευσαν οι υπό τον Κομνάν Τράκαν Αγοριανίται και Σουβαλιώται.

    ΑπάντησηΔιαγραφή