Αυθαίρετα: Ποιοι και πώς μπορούν να γλιτώσουν το 50% του προστίμου

Εκπτώσεις έως και 50% στο πρόστιμο τακτοποίησης αυθαιρέτων προβλέπει το σχέδιο Κοινής Υπουργικής Απόφασης των υπουργείων Οικονομικών και Περιβάλλοντος, ....

προβλέποντας συμψηφισμό στα ποσά που καταβάλλονται για ενεργειακή αναβάθμιση και στατική επάρκεια στα κτίρια που κατασκευάστηκαν πριν το 2003.

Συγκεκριμένα, όπως ανακοίνωσε το υπουργείο Περιβάλλοντος, ο συμψηφισμός διενεργείται για ποσό έως το 50% του ειδικού προστίμου μη συμπεριλαμβανομένου του σχετικού παραβόλου και εφόσον οι παρεμβάσεις επιφέρουν αναβάθμιση του κτιρίου κατά μια τουλάχιστον ενεργειακή κατηγορία, ή ετήσια εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας μεγαλύτερη από το 30% της κατανάλωσης του κτιρίου.

Για την υπαγωγή, απαιτείται η διενέργεια δύο ενεργειακών επιθεωρήσεων στο κτίριο, με την πρώτη να λαμβάνει χώρα με την υπαγωγή του κτιρίου στις ρυθμίσεις του Ν. 4178/2013 και πριν την έναρξη των παρεμβάσεων και η δεύτερη μετά την ολοκλήρωση αυτών για τη διαπίστωση της ορθής υλοποίησης των παρεμβάσεων και της επίτευξης του ενεργειακού στόχου.

Ποιους αφορά

Στο νέο σχέδιο εντάσσονται όσα κτίρια κατασκευάστηκαν πριν από το 2003 καθώς και τα λιθόκτιστα κτίρια που κατασκευάστηκαν προ της 28ης Ιουλίου 2011 και υπάγονται στις ρυθμίσεις του νέου νόμου 4178/2013 «Αντιμετώπιση της αυθαίρετης δόμησης, περιβαλλοντικό ισοζύγιο και άλλες διατάξεις». To ποσό του ειδικού προστίμου, μπορεί να συμψηφίζεται με το ποσό που δαπανάται για την υλοποίηση παρεμβάσεων ενεργειακής αναβάθμισης των κτιρίων.

Από την απόφαση εξαιρούνται όσοι ιδιοκτήτες έχουν λάβει επιδότηση από κρατικά ή συγχρηματοδοτούμενα από την Ευρωπαϊκή Ένωση προγράμματα που αφορούν παρεμβάσεις στον κτιριακό τομέα για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης τους.

Οι παρεμβάσεις μπορεί να αφορούν τόσο στο κέλυφος του κτιρίου, περιλαμβανομένων των ανοιγμάτων, όσο και στα συστήματα θέρμανσης, ψύξης, κλιματισμού και παροχής ζεστού νερού χρήσης και εναρμονίζονται με τις απαιτήσεις του Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (ΚΕΝΑΚ).

Στον συμψηφισμό λαμβάνονται υπόψη οι δαπάνες για αγορά υλικών - εξοπλισμού, καθώς και για πρόσθετες εργασίες για την ολοκλήρωση των παρεμβάσεων, όπως εργασίες αποξήλωσης - αποκομιδής, τοποθέτησης - εγκατάστασης, αποκατάστασης, τοποθέτησης ικριωμάτων, κλπ, καθώς και για την παροχή υπηρεσιών ενεργειακής επιθεώρησης. Στις ανωτέρω δαπάνες δεν περιλαμβάνεται ο ΦΠΑ.

Το πλαίσιο για τον συμψηφισμό του 50% των προστίμων για τα αυθαίρετα με εργασίες ενεργειακής αναβάθμισης και στατικής επάρκειας τέθηκε σήμερα σε δημόσια διαβούλευση από τον αναπληρωτή υπουργό Σταύρο Καλαφάτη, και θα διαρκέσει έως την επόμενη εβδομάδα.

Στόχοι... αναβάθμισης

Η ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων αποτελούν προτεραιότητες της Ελληνικής Προεδρίας, όπως επισημαίνει ο υπουργός ΠΕΚΑ, Γ. Μανιάτης, τονίζοντας πως «Επενδύουμε στη χώρα μας πάνω από 1,2 δισ. ευρώ για την ενεργειακή θωράκιση χιλιάδων κατοικιών και δημόσιων κτιρίων και διεκδικούμε να αυξήσουμε κατά τουλάχιστον 50% τον προϋπολογισμό για δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας, στη νέα προγραμματική περίοδο».

Σύμφωνα με τον υπουργό, η λήψη μέτρων φορολογικής ελάφρυνσης, πιστωτικών διευκολύνσεων μέσω δανείων, καθώς και διοικητικών προβλέψεων για τη συνολική ενεργειακή αναβάθμιση των περίπου 7 εκατ. κτιρίων της χώρας, αποτελούν το μεγάλο στοίχημα του νέου εθνικού παραγωγικού μοντέλου, που στηρίζει την εγχώρια βιομηχανία παραγωγής πρώτων υλών μόνωσης και ενεργειακής αναβάθμισης και καταπολεμά την μάστιγα της ανεργίας.

Ολόκληρη η απόφαση

Σύμφωνα με την απόφαση που τίθεται σε δημόσια διαβούλευση προβλέπονται τα εξής:

Συμψηφισμός ειδικού προστίμου για ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων του νόμου 4178/2013

Για κτίρια που κατασκευάστηκαν προ του έτους 2003 καθώς και για λιθόκτιστα κτίρια που κατασκευάστηκαν προ της 28ης.07.2011 και υπάγονται στις ρυθμίσεις του Ν. 4178/2013 (ΦΕΚ Α΄ 174), το ποσό του ειδικού προστίμου, που καταβάλλεται δυνάμει του ανωτέρω νόμου, μπορεί να συμψηφίζεται με το ποσό που δαπανάται μετά την έναρξη ισχύος της παρούσας για υλοποίηση παρεμβάσεων ενεργειακής αναβάθμισης των κτιρίων αυτών. Η απόφαση δεν εφαρμόζεται σε κτίρια, οι ιδιοκτήτες των οποίων έχουν λάβει επιδότηση από κρατικά ή συγχρηματοδοτούμενα από την Ευρωπαϊκή Ένωση προγράμματα που αφορούν παρεμβάσεις στον κτιριακό τομέα για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης τους.

Οι παρεμβάσεις μπορεί να αφορούν τόσο στο κέλυφος του κτιρίου, περιλαμβανομένων των ανοιγμάτων, όσο και στα συστήματα θέρμανσης, ψύξης, κλιματισμού και παροχής ζεστού νερού χρήσης. Οι παρεμβάσεις υλοποιούνται σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις και προδιαγραφές για τις ελάχιστες απαιτήσεις του Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (ΚΕΝΑΚ).

Για το συμψηφισμό λαμβάνονται υπόψη οι δαπάνες για αγορά υλικών - εξοπλισμού, καθώς και για πρόσθετες εργασίες για την ολοκλήρωση των παρεμβάσεων, όπως εργασίες αποξήλωσης - αποκομιδής, τοποθέτησης - εγκατάστασης, αποκατάστασης, τοποθέτησης ικριωμάτων, κλπ, καθώς και για την παροχή υπηρεσιών ενεργειακής επιθεώρησης. Στις ανωτέρω δαπάνες δεν περιλαμβάνεται ο ΦΠΑ. Για τον υπολογισμό της σχετικής δαπάνης λαμβάνονται υπόψη τα όρια των δαπανών που περιγράφονται στην κοινής απόφασης των Υπουργών Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας και Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής με τίτλο «Προκήρυξη του Προγράμματος «Εξοικονόμηση κατ' οίκον» που θα υλοποιηθεί στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2007−2013», όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει.

Ο συμψηφισμός διενεργείται για ποσό έως το πενήντα τοις εκατό (50%) του ειδικού προστίμου μη συμπεριλαμβανομένου του σχετικού παραβόλου και εφόσον οι παρεμβάσεις επιφέρουν αναβάθμιση του κτιρίου κατά μια τουλάχιστον ενεργειακή κατηγορία, ή ετήσια εξοικο νόμηση πρωτογενούς ενέργειας μεγαλύτερη από το 30% της κατανάλωσης του κτιρίου αναφοράς.

Η συνδρομή των προϋποθέσεων διαπιστώνεται αποκλειστικά κατόπιν διενέργειας δύο ενεργειακών επιθεωρήσεων στο κτίριο. Η πρώτη λαμβάνει χώρα μετά την υπαγωγή του κτιρίου στις ρυθμίσεις του Ν. 4178/2013 και πριν την έναρξη των παρεμβάσεων και η δεύτερη μετά την ολοκλήρωση αυτών για τη διαπίστωση της ορθής υλοποίησης των παρεμβάσεων και της επίτευξης του ενεργειακού στόχου.

Για τη διενέργεια του συμψηφισμού υποβάλλονται υποχρεωτικά τα ακόλουθα δικαιολογητικά:

α) Αίτηση του ενδιαφερόμενου στην οποία αναγράφονται τα στοιχεία του, τα στοιχεία του κτιρίου για το οποίο αιτείται συμψηφισμό, ο αριθμός της βεβαίωσης υπαγωγής στις ρυθμίσεις του Ν. 4178/2013, το ποσό του ειδικού προστίμου που έχει υπολογιστεί, το ύψος της δαπάνης για την υλοποίηση παρεμβάσεων ενεργειακής αναβάθμισης και το ποσό που αιτείται να συμψηφιστεί.

β) Αντίγραφο της άδειας δόμησης, της έγκρισης εργασιών μικρής κλίμακας ή της έγγραφης ενημέρωσης προς την ΥΔΟΜ αν απαιτείται για την εκτέλεση των εργασιών.

γ) Τα παραστατικά για τις σχετικές δαπάνες, περιλαμβανομένων των δελτίων αποστολής υλικών ή εξοπλισμού.

δ) Αντίγραφα των δύο Πιστοποιητικών Ενεργειακής Απόδοσης που εκδόθηκαν κατόπιν των ενεργειακών επιθεωρήσεων της παραγράφου 5.

ε) Πόρισμα - Δήλωση του Ενεργειακού Επιθεωρητή που διενήργησε τη δεύτερη επιθεώρηση, στο οποίο δηλώνεται η επίτευξη του ενεργειακού στόχου της παραγράφου 4.

ζ) Υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του Ν. 1599/1986 (ΦΕΚ Α΄ 75) με επικύρωση του γνησίου της υπογραφής του αιτούντος, με την οποία δηλώνει ότι υποβάλλει το σύνολο των απαιτούμενων δικαιολογητικών, τα στοιχεία των οποίων είναι αληθή, ότι όλα τα παραστατικά δαπανών που υποβάλλει εκδόθηκαν για την αγορά υλικών - εξοπλισμού, την εκτέλεση εργασιών και την παροχή υπηρεσιών για την ενεργειακή αναβάθμιση του κτιρίου που αναφέρει η αίτησή του καθώς επίσης και ότι οι ιδιοκτήτες για το εν λόγω κτίριο δεν έχουν λάβει επιδότηση από κρατικά ή συγχρηματοδοτούμενα από την Ευρωπαϊκή Ένωση προγράμματα που αφορούν παρεμβάσεις στον κτιριακό τομέα για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης τους.

Συμψηφισμός ειδικού προστίμου για Στατική Ενίσχυση κτιρίων του νόμου 4178/2013

Για κτίρια που κατασκευάστηκαν προ του 2003 και υπάγονται στις ρυθμίσεις του Ν. 4178/2013 (ΦΕΚ Α΄ 174), το ποσό του ειδικού προστίμου, που καταβάλλεται δυνάμει του ανωτέρω νόμου, δύναται να συμψηφίζεται με το ποσό που δαπανάται μετά την έναρξη ισχύος της παρούσης για την στατική ενίσχυση των κτιρίων αυτών. Εξαιρούνται κτίρια που έχουν λάβει επιδότηση - ενίσχυση από προγράμματα που αφορούν παρεμβάσεις στον κτιριακό τομέα για την επισκευή - αποκατάσταση ή ενίσχυση του φέροντα οργανισμού τους ή και συγχρηματοδοτούμενων από την Ευρωπαϊκή Ένωση σχετικών προγραμμάτων ή προγραμμάτων αποκατάστασης ζημιών σε κτίρια που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές (σεισμό, πυρκαγιά, πλημμύρα, κατολίσθηση).

Οι παρεμβάσεις αφορούν στην επισκευή - αποκατάσταση ή ενίσχυση του φέροντα οργανισμού και υλοποιούνται σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις και προδιαγραφές που ισχύουν για τις υποχρεωτικές ελάχιστες απαιτήσεις φέρουσας ικανότητας σύμφωνα με τον Κανονισμό Επεμβάσεων (ΚΑΝΕΠΕ) ή σύμφωνα με τη νομοθεσία που ίσχυε κατά το χρόνο έκδοσης της άδειας δόμησης του κτιρίου, μετά από μελέτη και τεχνική έκθεση από αρμόδιο μηχανικό.

Στο συμψηφισμό εντάσσονται δαπάνες για αγορά υλικών - εξοπλισμού καθώς και για πρόσθετες εργασίες για την ολοκλήρωση των παρεμβάσεων, όπως εργασίες αποξήλωσης - αποκομιδής, τοποθέτησης - εγκατάστασης, αποκατάστασης, τοποθέτησης ικριωμάτων, κλπ, και για την αποζημίωση για τους απαιτούμενους ελέγχους δόμησης. Στις ανωτέρω δαπάνες συμψηφισμού δεν περιλαμβάνεται ο ΦΠΑ.

Για τον υπολογισμό της σχετικής δαπάνης λαμβάνεται υπόψη το τιμολόγιο της Απόφασης του Υφυπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων «Τιμολόγιο υπολογισμού της δαπάνης των εργασιών επισκευής για την αποκατάσταση των ζημιών σε κτίρια που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές (σεισμό, πυρκαγιά, πλημμύρα, κατολίσθηση) και της αντίστοιχης Στεγαστικής Συνδρομής».

Ο συμψηφισμός διενεργείται για ποσό έως το πενήντα τοις εκατό (50%) του ειδικού προστίμου μη συμπεριλαμβανομένου του σχετικού παραβόλου.

Για τη διενέργεια του συμψηφισμού υποβάλλονται υποχρεωτικά τα ακόλουθα δικαιολογητικά:

α) Αίτηση του ενδιαφερόμενου στην οποία αναγράφονται τα στοιχεία του, τα στοιχεία του κτιρίου για το οποίο αιτείται συμψηφισμό, ο αριθμός της βεβαίωσης υπαγωγής στις ρυθμίσεις του Ν. 4178/2013, το ποσό του ειδικού προστίμου που έχει υπολογιστεί, το ύψος της δαπάνης για την υλοποίηση παρεμβάσεων στατικής ενίσχυσης και το ποσό που αιτείται να συμψηφιστεί.

β) Τα παραστατικά για τις σχετικές δαπάνες, περιλαμβανομένων των δελτίων αποστολής υλικών ή εξοπλισμού.

γ) Αντίγραφο του δελτίου δομικής τρωτότητας που έχει κατατεθεί στο ηλεκτρονικό σύστημα δήλωσης αυθαιρέτων και αντίγραφο της μελέτης στατικής επάρκειας αν αυτή είναι υποχρεωτική. Σε περίπτωση που δεν είναι υποχρεωτική για την υπαγωγή του αυθαιρέτου σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.4178/2013, εκπονείται, πριν τις επεμβάσεις και υποβάλλεται μελέτη στατικής επάρκειας από αρμόδιο μηχανικό.

δ) Θεωρημένη άδεια δόμησης ή έγκρισης εργασιών στατικής ενίσχυσης του κτιρίου όπως αυτή ορίζεται στην παράγραφο 5 του άρθρου 25 του ν.4178/2013.

ε) Πόρισμα του Ελεγκτή Δόμησης μετά την ολοκλήρωση των εργασιών που βεβαιώνει την ορθή εκτέλεση των εργασιών που προβλεπόταν στην εκδοθείσα άδεια στατικής ενίσχυσης.

στ) Υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του Ν. 1599/1986 (ΦΕΚ Α΄ 75) με επικύρωση του γνησίου της υπογραφής του αιτούντος, με την οποία δηλώνει ότι υποβάλλει το σύνολο των απαιτούμενων δικαιολογητικών, τα στοιχεία των οποίων είναι αληθή, ότι όλα τα παραστατικά δαπανών που υποβάλλει εκδόθηκαν για την αγορά υλικών/εξοπλισμού, την εκτέλεση εργασιών και την παροχή υπηρεσιών για τη στατική ενίσχυση του κτιρίου που αναφέρει η αίτησή του, καθώς επίσης και ότι για το εν λόγω κτίριο δεν έχει λάβει επιδότηση/ενίσχυση από προγράμματα που αφορούν παρεμβάσεις στον κτιριακό τομέα για την επισκευή / αποκατάσταση ή ενίσχυση του φέροντα οργανισμού τους ή και συγχρηματοδοτούμενων από την Ευρωπαϊκή Ένωση σχετικών προγραμμάτων ή προγραμμάτων αποκατάστασης ζημιών σε κτίρια που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές (σεισμό, πυρκαγιά, πλημμύρα, κατολίσθηση).

Υποβολή και έλεγχος δικαιολογητικών

Ο εξουσιοδοτημένος μηχανικός υποβάλλει στο ηλεκτρονικό σύστημα του νόμου 4178/2013 τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και υποβάλλει υπεύθυνη δήλωση ότι τα στοιχεία που υποβάλλει έχουν ελεγχθεί για την ορθότητα και την πληρότητα τους και ότι τα παραστατικά που υποβάλλονται αντιστοιχούν στις εργασίες που έχουν δηλωθεί και πραγματοποιηθεί για την ενεργειακή αναβάθμιση ή την στατική ενίσχυση της ιδιοκτησίας ή του ακινήτου.

Είναι δυνατή η υποβολή των ως άνω δικαιολογητικών για την ίδια ιδιοκτησία ή ακίνητο και για τις δύο περιπτώσεις συμψηφισμού του ειδικού προστίμου, με την προϋπόθεση ότι ο συμψηφισμός διενεργείται συνολικά για ποσό έως το πενήντα τοις εκατό (50%) του ειδικού προστίμου μη συμπεριλαμβανομένου του σχετικού παραβόλου.

Τα καταβληθέντα ποσά για εργασίες ενεργειακής αναβάθμισης ή στατικής ενίσχυσης αφαιρούνται από την τελευταία δόση και τις αμέσως προηγούμενες χρονικά έως ότου ολοκληρωθεί ο συμψηφισμός. Σε περίπτωση που μετά τον ως άνω υπολογισμό, προκύπτει ότι τα ήδη καταβληθέντα ποσά υπερβαίνουν το ποσό του προστίμου που υπολείπεται, με βάση τις διατάξεις του παρόντος, δεν επιστρέφονται ούτε αναζητούνται.

Η αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης, ή άλλη αρμόδια αρχή, που ορίζεται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής ελέγχει δειγματοληπτικά ποσοστό τουλάχιστον πέντε τοις εκατό (5%) των δηλώσεων που υποβλήθηκαν, προκειμένου να διαπιστωθεί αν τα στοιχεία των δηλώσεων, που αφορούν την περιγραφή της κατασκευής, τα παραστατικά και τα δελτία αποστολής, καθώς και τα πορίσματα των επιθεωρητών ενέργειας ή των Ελεγκτών Δόμησης είναι αληθή και ακριβή. Σε περίπτωση διαπίστωσης ψευδών στοιχείων ή/και αναληθών δηλώσεων, το ειδικό πρόστιμο που αρχικά είχε υπολογιστεί από την ηλεκτρονική διαδικασία του ηλεκτρονικού συστήματος διπλασιάζεται. Για την επιβολή του διπλασιασμού του ειδικού προστίμου εκδίδεται σχετική διοικητική πράξη από την αρμόδια υπηρεσία, η οποία υποβάλλεται στο ΤΕΕ.

Ο έλεγχος μετά από καταγγελία ή εντολή δημοσίων αρχών δύναται να διενεργείται από Ελεγκτές Δόμησης όπως ορίζονται στο ν. 4030/2011 (Α΄ 249), τυχαία, μετά από ηλεκτρονική κλήρωση.

Πηγή: Ημερησία