Δε στο 'πα 'γω Δυσσέα μου; Δεν στο 'πα 'γω παιδί μου;

Της Ελένης Καρασαββίδου

Ο Όργουελ, στο πεθαίνοντας στην Καταλονία, σε μια σκηνή περιγράφει γιατί η ελπίδα θα φυτρώνει πάντα.....

εκεί που δεν την περιμένεις, αλλά και γιατί δε θα χει πολλές ελπίδες ν ανθίσει τελικά. Γιατί πολέμησε αυτός ο διεθνιστής πατριώτης ....για την πατρίδα των άλλων; Για τους απόκληρους πολέμησε. (Το σύστημα αγοράζει. Κι οι ταλαντούχοι- γράφει- αργά ή γρήγορα θα εξαγοραστούνε. Ή θα περιθωριοποιηθούνε για να το συμπληρώσουμε).

Οι απόκληροι όμως όσο κι αν αποτυχαίνουν, όσα λάθη κι αν κάνουν μες στην αμάθεια και στην βαρβαρότητα που τους έχουν ρηγμένους, μοιάζουν με το φυτό που αργά ή γρήγορα, πάντα οδηγημένο απ’ την ανάγκη των φύλλων του ψάχνει «να βρει τον δρόμο προς τον ήλιο». Αυτοί κι όχι οι στρατηγοί είναι «η (συλλογική) φυσιογνωμία» που παίρνει μαζί του. Ελπίδα και κατάρα μαζί, να στηρίζεται η παρτίδα (κι η πατρίδα) σε όσους δεν έχουν ταλέντο για «πόστα»… Το θυμήθηκα σήμερα, ξημερώνοντας η συμβατική (συμβατική; Μμμ επί Όθωνα επιλεγμένη!) ημερομηνία της 25ης Μαρτίου. Πολλοί χλεύασαν τους τότε αμόρφωτους ραγιάδες κι ανάμεσα τους όσοι πήραν τους θώκους αμέσως μετά, χτίζοντας το προφίλ των «εξευγενισμένων» «απέναντι στην βαρβαρότητα των βίαιων λήσταρχων».

Ανάμεσα στους τελευταίους το πιο αγνό παλληκάρι της επανάστασης, ο Οδυσσέας Ανδρούτσος, με το φριχτό τέλος από συνέλληνες (ο Κολοκοτρώνης υπήρξε λίγο πιο τυχερός…) και της άτσαλης, εμετικής, συγκάλυψης απ' τις αρχές (όπου έγλυφαν ο ένας τον άλλον). Ο Δυσσέας που «η εξυπνάδα του κι η δύναμη του τον έκαναν τον χειρότερο εχθρό της ελληνικής κυβέρνησης. Ούτε να τον αγοράσουν μπορούσαν ούτε να τον φοβίσουν».(Από τις αναμνήσεις του Ε. Τρελώνη, συντρόφου του Μπάιρον)

Δε στο πα γω Δυσσέα μου,
Δεν στο πα γω παιδί μου
Με τη Βουλή μην πιάνεσαι
Με τους καλαμαράδες
Κάνουν το Γκούρα κεχαγιά,
Και το Νικόλα πρώτο

«Ξεχασμένο» δημοτικό όπου η μάνα του (δολοφονημένου από τους κρατικοδίαιτους πατριδοκάπηλους προύχοντες του κράτους που απελευθέρωσε με το αίμα του και το αίμα των συντρόφων) Οδυσσέα Ανδρούτσου θρηνεί τον γιο της. Μοτίβο που συνειδητά ή ασυνείδητα χρησιμοποιείται κι απ τον Βάρναλη στους Πόνους της Παναγιάς (και πως όχι; Πρόκειται για καθολικότητα, ανθρωπολογική σταθερά που συμβαίνει σε διαφορετικές ποσότητες έστω παντού και πάντα).

Αφού ενικήσαμεν τον εχθρόν νικηθήκαμε από τον εαυτό μας… είπε ο Τερτσέτης (στη δίκη του Γέρου νομίζω). Κι ο Κοραής σε μια πρόδρομη ταξική ανάλυση, συμπλήρωσε: Δεν ανεστήθη αληθώς η Ελλάς αλλά τάφον μόνον ήλλαξεν. «Και πέρασε από νεκροθαπτών τούρκων χείρας εις χριστιανούς νεκροθάπτες»…

Αλλά το φυτό, ακόμα και στην πιο ακραία συννεφιά, θα ψάχνει να βρει τον δρόμο προς τον ήλιο. Κι ας μην έχει το ταλέντο να τον κάνει μόνιμο… Απ’ όλους αυτούς δεν έχει σημασία τι χάνεται αλλά τι μένει πίσω έγραψα κάποτε για να παρηγορηθώ εγώ.

Ο Άμλετ μπορεί να μην κερδίζει μια απάντηση μα θα κρατά πάντα το κρανίο μας τα χέρια και θα τολμά να θέτει την ερώτηση, η Αντιγόνη θα θανατώνεται πάντοτε από τον Κρέοντα αλλά θα τολμά να του αντισταθεί, κι ο Οδυσσέας Ανδρούτσος «ωραίος σαν μύθος» θα σμίγει τα φρύδια του βλέποντας πολλούς από αυτούς που τιμώνται στις παρελάσεις…

Εμ δύσκολη, βαριά, της αλήθειας η καλογερική… Πως είναι να γεννάς ή να συναντάς (γιατί το τραγούδι της μάνας τραγουδήθηκε κι από συντρόφους του) ένα Σύμβολο της δυνατότητας που ελλοχεύει στην ανθρώπινη φύση να αντιστέκεται στα πόστα παρά τα ταλέντα της;

Δε στο πα γω Δυσσέα μου

Δεν στο πα γω παιδί μου;

Η ελπίδα θα τους τρομάζει και θα την σκοτώνουνε εν ζωή ή θάνατο, αφού παρόλο που δε θα χει πολλές ελπίδες ν ανθίσει τελικά, θα φυτρώνει πάντα εκεί που δεν την περιμένεις….