ΑΛΕΞΗΣ ΖΟΡΜΠΑΣ - Μπαλέτο
Αυτό που συνδέει το διεθνές κοινό με την Ελλάδα
είναι ο εμβληματικός, κινηματογραφικός ήρωας του Μιχάλη Κακογιάννη, Αλέξης
Ζορμπάς, εμπνευσμένος από το μυθιστόρημα του Νίκου Καζαντζάκη Βίος και πολιτεία
του Αλέξη Ζορμπά.....
Κι αυτό που συνδέει αυτομάτως το διεθνές κοινό με την ταινία του 1964, είναι η μουσική του Μίκη Θεοδωράκη. Αυτήν τη μουσική χρησιμοποίησε το 1976 ο χορογράφος Λόρκα Μασσίν ώστε να δημιουργήσει ένα μοντέρνο μπαλέτο, βασισμένο στην ταινία και στο βιβλίο, με τη συμμετοχή του ίδιου του μουσικοσυνθέτη, ο οποίος, σε εκείνη την πρώτη εκδοχή, βασίστηκε κυρίως στο σάουντρακ που έτσι κι αλλιώς ήταν τρομερά αναγνωρίσιμο και δημοφιλές, αλλά και σε άλλα έργα του που έκρινε ότι συγγένευαν με την ασυγκράτητη προσωπικότητα και το ελεύθερο πνεύμα του Ζορμπά. Ο Ζορμπάς έμελλε να εξελιχθεί κι έτσι τον Αύγουστο του 1990 ο Θεοδωράκης κλήθηκε εκ νέου από το Φεστιβάλ της Βερόνας να διευθύνει σε πρώτη εκτέλεση μια νέα και πιο ολοκληρωμένη εκδοχή του έργου του στην Αρένα της Βερόνας, σε μια μνημειώδη χορογραφία του Μασσίν. Εκείνο το καλοκαίρι ο Ζορμπάς αποθεώθηκε από 18.000 θεατές κι έκτοτε η θριαμβευτική του πορεία σε φεστιβάλ ανά τον κόσμο δεν έχει ανακοπεί, σημειώνοντας παρουσία σε περισσότερες από 30 χώρες, από την Αυστραλία έως τη Βραζιλία. Μόνο στο Ρίο ντε Τζανέιρο, στην περίφημη παραλία Ιπανέμα, παρουσιάστηκε μπροστά σε ένα κοινό 150.000 ατόμων. Η χορογραφία του Μασσίν συνδυάζει τον κλασικό, τον λαϊκό και τον μοντέρνο χορό, ενώ η συμφωνική μουσική του Θεοδωράκη ανάγει την ελληνική λαϊκή μουσική σε ένα άκουσμα τρομερής δύναμης και διονυσιασμού. Ο Ζορμπάς μοιάζει πολύ με τον συνηθισμένο άνθρωπο κι έτσι, κατά έναν τρόπο, ενσαρκώνει τον λαό.
Ο Μασσίν λέει για τον Ζορμπά: «Σχεδόν όλοι ταυτίζονται μαζί του ή, μάλλον, αυτό θα επιθυμούσαν. Έχει μια γοητεία, έχει να προσφέρει πολλά, ενώ ταυτόχρονα είναι αντικειμενικός παρατηρητής. Είναι ο άνθρωπος τον οποίο όλοι μας αναζητούμε σήμερα. Αν όλοι ήμασταν έτσι, η κοινωνία μας θα ήταν διαφορετική. Ο Ζορμπάς μοιάζει πολύ με τον συνηθισμένο άνθρωπο κι έτσι, κατά έναν τρόπο, ενσαρκώνει τον λαό. Δεν επιθυμεί να εξυψωθεί, να ξεπεράσει τους άλλους και τους αγαπά όλους: τη χήρα, την Ορτάνς, τον Αμερικανό, μέχρι ένα σημείο – δεν ενδιαφέρεται καν για τον εαυτό του... Όταν φτάνει η πλήρης καταστροφή, έχει ακόμα το κουράγιο να αντιμετωπίσει την πραγματικότητα, να συνεχίσει και να πάρει τη ζωή όπως είναι. Αυτός είναι, πιθανόν, ο λόγος για τον οποίο η μορφή αυτή συναρπάζει τους ανθρώπους».
Κι αυτό που συνδέει αυτομάτως το διεθνές κοινό με την ταινία του 1964, είναι η μουσική του Μίκη Θεοδωράκη. Αυτήν τη μουσική χρησιμοποίησε το 1976 ο χορογράφος Λόρκα Μασσίν ώστε να δημιουργήσει ένα μοντέρνο μπαλέτο, βασισμένο στην ταινία και στο βιβλίο, με τη συμμετοχή του ίδιου του μουσικοσυνθέτη, ο οποίος, σε εκείνη την πρώτη εκδοχή, βασίστηκε κυρίως στο σάουντρακ που έτσι κι αλλιώς ήταν τρομερά αναγνωρίσιμο και δημοφιλές, αλλά και σε άλλα έργα του που έκρινε ότι συγγένευαν με την ασυγκράτητη προσωπικότητα και το ελεύθερο πνεύμα του Ζορμπά. Ο Ζορμπάς έμελλε να εξελιχθεί κι έτσι τον Αύγουστο του 1990 ο Θεοδωράκης κλήθηκε εκ νέου από το Φεστιβάλ της Βερόνας να διευθύνει σε πρώτη εκτέλεση μια νέα και πιο ολοκληρωμένη εκδοχή του έργου του στην Αρένα της Βερόνας, σε μια μνημειώδη χορογραφία του Μασσίν. Εκείνο το καλοκαίρι ο Ζορμπάς αποθεώθηκε από 18.000 θεατές κι έκτοτε η θριαμβευτική του πορεία σε φεστιβάλ ανά τον κόσμο δεν έχει ανακοπεί, σημειώνοντας παρουσία σε περισσότερες από 30 χώρες, από την Αυστραλία έως τη Βραζιλία. Μόνο στο Ρίο ντε Τζανέιρο, στην περίφημη παραλία Ιπανέμα, παρουσιάστηκε μπροστά σε ένα κοινό 150.000 ατόμων. Η χορογραφία του Μασσίν συνδυάζει τον κλασικό, τον λαϊκό και τον μοντέρνο χορό, ενώ η συμφωνική μουσική του Θεοδωράκη ανάγει την ελληνική λαϊκή μουσική σε ένα άκουσμα τρομερής δύναμης και διονυσιασμού. Ο Ζορμπάς μοιάζει πολύ με τον συνηθισμένο άνθρωπο κι έτσι, κατά έναν τρόπο, ενσαρκώνει τον λαό.
Ο Μασσίν λέει για τον Ζορμπά: «Σχεδόν όλοι ταυτίζονται μαζί του ή, μάλλον, αυτό θα επιθυμούσαν. Έχει μια γοητεία, έχει να προσφέρει πολλά, ενώ ταυτόχρονα είναι αντικειμενικός παρατηρητής. Είναι ο άνθρωπος τον οποίο όλοι μας αναζητούμε σήμερα. Αν όλοι ήμασταν έτσι, η κοινωνία μας θα ήταν διαφορετική. Ο Ζορμπάς μοιάζει πολύ με τον συνηθισμένο άνθρωπο κι έτσι, κατά έναν τρόπο, ενσαρκώνει τον λαό. Δεν επιθυμεί να εξυψωθεί, να ξεπεράσει τους άλλους και τους αγαπά όλους: τη χήρα, την Ορτάνς, τον Αμερικανό, μέχρι ένα σημείο – δεν ενδιαφέρεται καν για τον εαυτό του... Όταν φτάνει η πλήρης καταστροφή, έχει ακόμα το κουράγιο να αντιμετωπίσει την πραγματικότητα, να συνεχίσει και να πάρει τη ζωή όπως είναι. Αυτός είναι, πιθανόν, ο λόγος για τον οποίο η μορφή αυτή συναρπάζει τους ανθρώπους».
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου