Αναδημοσίευση από Polydrosos Parnassou
Η Μάχη της Παύλιανης
– Ιστορική αναδρομή (ΦΩΤΟ ΚΑΙ ΒΙΝΤΕΟ)
Στις εκατοντάδες συγκρούσεις των ανταρτών του ΕΛΑΣ και των λαϊκών οργανώσεων με του κατακτητές της χώρας μας,η μάχη της Παύλιανης.... υπήρξε μια από τις πιο εντυπωσιακές της Ελληνικής αντιστασιακής εποποιίας. Υπήρξε η κορυφαία αναμέτρηση των μαχητών του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ του Συγκροτήματος Κεντρικής και Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας (Ρούμελης) με μια δύναμη χιλιάδων Ιταλών στρατιωτών,οι όποιοι ενεργούσαν την πρώτη μεγάλη εκκαθαριστική τους επιχείρηση προς την περιοχή της Ελεύθερης Ελλάδος.
Η Γεωργία Δούκα-Παπανακλή μπήκε στον ΕΛΑΣ τον Μάιο του 1943.
Ανήκε στο Αρχηγείο Ανταρτών Παρνασσίδας και εκτελούσε χρέη νοσοκόμας. ...
Οι υποδουλωμένοι Έλληνες,ως γνωστόν, πέρασαν πολύ γρήγορα στην αντίσταση και οργανωθήκαν προετοιμάζοντας την απελευθέρωση τους. Ο εχθρός παρακολουθούσε πανικόβλητος αυτόν τον απελευθερωτικό συναγερμό του Ελληνικού λάου, και ετοίμαζε τα δικά του σχεδία να αντιμετωπίσει την κατάσταση. Οι Εαμικές οργανώσεις, οι οποίες είχαν παντού τις πήγες των πληροφοριών τους,έμαθαν,αμέσως τα σχεδία των κατακτητών. Τεράστιες εχθρικές δυνάμεις,κυρίως Ιταλικές,επρόκειτο να εξαπολυθούν σε μια λυσσαλέα έφοδο,σε όλη τη χωρά,σε όλα τα ορεινά συγκροτήματα. Κυρία ιδέα των ηγετικών οργάνων του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ, για την αντιμετώπιση των μεγάλων εκκαθαριστικών επιχειρήσεων,ήταν να αποσύρουν τα τμήματα τους από τις προωθημένες περιοχές δράσεως και να τα εγκαταστήσουν σε κεντρικές ορεινές θέσεις.
ΜΟΝΙΜΟΣ ΑΝΘΥΠΟΛΟΧΑΓΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΜΩΚΟΣ Η ΚΑΛΛΙΑΣ
Για την Κεντρική – Ανατολική Ρούμελη το αρχηγείο εγκαταστάθηκε στην Ορεινή Παρνάσσιδα. Υπήρχαν πληροφορίες ότι για τους Ιταλούς η περιοχή Παρνάσσιδος -Παύλιανης είχε στρατηγική σημασία για τις περαιτέρω εξελίξεις. Έτσι λοιπόν το σχέδιο αντιμετώπισης και αναχαίτισης των Ιταλών στήθηκε στην Παύλιανη.
Η μαχητική ομάδα της Παύλιανης αποτελείτο από 60 άντρες με αρχηγείο,τους τον Κώστα Σάπια, Ιωάννη Θεοχάρη και Κώστα Κριάρη. Ενισχύθηκαν και με άντρες του εφεδρικού ΕΛΑΣ από το Κουμαρίτσι και το Γαρδίκι . Σύνολο 200 άντρες περίπου. Ο Καλλίας (ανθυπολοχαγός Χαρ. Μώκος ) και Παν.Τζιβάρας
αποτελούσαν το αρχηγείο της επιχείρησης.Το ηθικό των χωριανών και των ανταρτών ήταν υψηλότατο.
Η μαχητική ομάδα της Παύλιανης αποτελείτο από 60 άντρες με αρχηγείο,τους τον Κώστα Σάπια, Ιωάννη Θεοχάρη και Κώστα Κριάρη. Ενισχύθηκαν και με άντρες του εφεδρικού ΕΛΑΣ από το Κουμαρίτσι και το Γαρδίκι . Σύνολο 200 άντρες περίπου. Ο Καλλίας (ανθυπολοχαγός Χαρ. Μώκος ) και Παν.Τζιβάρας
αποτελούσαν το αρχηγείο της επιχείρησης.Το ηθικό των χωριανών και των ανταρτών ήταν υψηλότατο.
{ Ο Σουβαλιώτης Αγωνιστής Παναγιώτης Τζιβάρας εντάχθηκε στον ΕΛΑΣ Παρνασσίδας τον Γενάρη του 1943. Ήταν σύμφωνα με συναγωνιστές του αλλά και ιστορικά κείμενα, υπόδειγμα αγωνιστή σε ηθική και γενναιότητα. Για την δράση του αυτή προήχθη στον βαθμό του καπετάνιου λόχου. Έμεινε γνωστός με το ψευδώνυμο "καπτάν Τζιβάρας" και τον Οκτώβρη του 1943 ανέλαβε συνδιοικητής με τον Καλία (Χαρίλαο Μώκο) του 1ου τάγματος του ΕΛΑΣ.
Σκοτώθηκε σε μάχη με τους Γερμανούς στης 4 Γενάρη του 1944 στην περιοχή Αγία Τριάδα Καλοσκόπης. }.
Ομάδα ανταρτών του ΕΛΑΣ Παρνασσίδας, με τα γένεια ο Καλλίας
Τρείς 3 Ιουνίου 1943. Λίγο πριν το μεσημέρι o Καλλίας και η ομάδα των Παλιόσπιτων είχαν κι oλας αρπαχτεί σχεδόν στα χεριά με τους Ιταλούς, ενώ αναμένονταν οι συντεταγμένες δυνάμεις από το Μαυρολιθαρι. Σύσσωμο το χωριό συμπαραστάθηκε στους μαχητές. Νέοι και γεροί ζούσαν στον παλμό των γεγονότων.Το συγκινητικό ήταν ότι ο Καλλίας είχε δώσει ρητή εντολή να γίνεται οικονομία πυρομαχικών. Κάθε σφαίρα έπρεπε να βρίσκει τον στόχο τρίβολοι οι άντρες που συμμετείχαν στην επιχείρηση πάλευαν με λιονταρίσια καρδιά και πατριωτισμό και ώσπου να νυχτώσει η Ιταλική φάλαγγα ήταν εντελώς διασκορπισμένη και αποδεκατισμένη.
Ρουμελιώτες καπεταναίοι του ΕΛΑΣ(στην μέση ειναι ο Αρης απο αριστερά ο Γρίβας, ο Τζαβέλας με το φέσι κ τα τσαρούχια, ο Κωστούλας κ ο Λέων. Δεξια του Αρη ειναι οι λοχαγος Ησαϊας, Ερμής, κ ο Λευτέρης Χρυσιώτης).
Τα νέα για την μάχη της Παύλιανης και το λαμπρό της αποτέλεσμα διαδόθηκαν ακαριαία σε όλη την ορεινή Παρνασσίδα, σε όλα τα χωριά της και σε όλο το μέτωπο των αντάρτικων δυνάμεων. Οι συνέπειες βεβαία ήταν ανάλογες και για τον άμαχο πληθυσμό. Ο λυσσαλέος κατακτητής επιδόθηκε σε επιδρομές αεροπλάνων αναγνωριστικών,καταδιοκτικών ακόμη και στούκας στην προσπάθεια του να εντοπίσει τους αντάρτες μέσα στα δασωμένα βουνά......................... ..............
ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ(ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ)
{Ο Γιάννης Αλεξάνδρου γεννήθηκε το 1914 στην Κάτω Αγόριανη (Λιλαία) από φτωχή αγροτική οικογένεια. Ο προπάππος του, Λουκάς Αλεξάνδρου ήταν συμπολεμιστής του Οδυσσέα Ανδρούτσου στο Χάνι της Γραβιάς τιμημένος από τον Όθωνα με ευαρέσκεια. Όταν ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές του στο Γυμνάσιο της Αμφίκλειας , μετέβη στη Θεσσαλονίκη για να σπουδάσει στη Νομική Σχολή του Αριστοτέλειου ΠανεπιστημίουΉταν από τους πρωτοπόρους της Αντίστασης στην περιοχή του Παρνασσού και εντάχθηκε γρήγορα, το καλοκαίρι του 1942, στην ανταρτική ομάδα του Άρη Βελουχιώτη με το πολεμικό όνομα Διαμαντής. Έλαβε μέρος σε όλες τις μάχες στο ξεκίνημα του ΕΛΑΣ στη Ρούμελη .
Έγινε πολιτικός καθοδηγητής του Αρχηγείου Παρνασίδας(κατόπιν του ανεξάρτητου Τάγματος Παρνασσίδας), στη συνέχεια όταν ο ΕΛΑΣ οργανώθηκε σε τακτικό στρατό έγινε καπετάνιος στο 34ο Σύνταγμα της 2ης Μεραρχίας με χώρο ευθύνης κυρίως την Αττικοβοιωτία. Θεωρήθηκε μετά θάνατον από πολλούς συναγωνιστές του ως πρότυπο πολεμικού ηγέτη ενώ αρκετοί στρατιωτικοί αντίπαλοι αναγνώρισαν και γραπτώς στα απομνημονεύματα τους την αξία του. Περιγράφεται ως λιτός άνθρωπος που πολεμούσε στη πρώτη γραμμή και ενδιαφερόταν έμπρακτα για τους στρατιώτες που πολεμούσαν υπό τις διαταγές του.Σκοτώθηκε στα Μάρμαρα Φθιώτιδας στις 21 Ιουνίου 1949.
Το πατρικό σπίτι του Διαμαντή στην Κάτω Αγόριανη το 2001 μετατράπηκε σε μουσείο της Εθνικής Αντίστασης από την Ένωση Φίλων Μνήμης του Διαμαντή, όπου κάθε χρόνο την 21 Ιουνίου τιμάται η μνήμη του με σειρά εκδηλώσεων.}
...................Τελικά οι ιταλικές δυνάμεις αποκρούστηκαν και εγκατέλειψαν την περιοχή μετά από την νέα μάχη,ανάλογη προς εκείνη της Παύλιανης που θα λάβαινε χώρο αργότερα στην περιοχή της Καλοσκοπής. Η προσπάθεια τους να εκμηδενίσουν τις αντάρτικες δυνάμεις είχε αποτύχει ολοκληρωτικά,ενώ η εκστρατεία αυτή τους είχε στοιχίσει σοβαρότατες απώλειες.
Οι απώλειες της Ελληνικής ανταρτικής δύναμης ήταν:
Σειρίνος Σκούφος από την Ιτέα Παρνασσίδος
Σπύρος Αρβανίτης από την Μαριολάτα
Ηλίας Παπαδόπουλος από την Παύλιανη
Δημήτρης Ανδρατσουλας από το Μαυρολιθαρι
Βασίλης Δρόγες από την Αθήνα
Δημήτρης Κ. Κατσαρός από την Παύλιανη
και ο πρόεδρος της Οίτης Ευθύμιος Ευσταθίου,ο ποιος με πατριωτισμό και συναίσθηση του χρέους του ως πρόεδρος,αρνήθηκε να δώσει πληροφορίες στους Ιταλούς για το τι συνέβαινε στην περιοχή της Παύλιανης, καλύπτοντας έτσι τους αγωνιστές.
Η επέτειος της 3ης Ιουνίου του 1943,είναι μια τιμή που οφείλουμε εμείς οι Έλληνες,στην μνήμη αυτών των ανθρώπων που έδωσαν την ζωή τους για την πατρίδα και τον αγώνα κατά του κατακτητή.Είναι και ένα μάθημα για να μαθαίνουν οι νεώτεροι και να θυμούνται οι παλαιότεροι.
Ο ποιητής Καβάφης,είναι και εδω παρών για να μας θυμίσει: «Τιμή σε όσους όρισαν να φυλάνε Θερμοπύλες».
Τιμή σ’ εκείνους όπου στην ζωή των
ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλες.
Ποτέ από το χρέος μη κινούντες·
δίκαιοι κι ίσιοι σ’ όλες των τες πράξεις,
αλλά με λύπη κιόλας κι ευσπλαχνία·
γενναίοι οσάκις είναι πλούσιοι,
κι όταν είναι πτωχοί, πάλ’ εις μικρόν γενναίοι,
πάλι συντρέχοντες όσο μπορούνε·
πάντοτε την αλήθεια ομιλούντες,
πλην χωρίς μίσος για τους ψευδομένους.
Και περισσότερη τιμή τούς πρέπει
όταν προβλέπουν (και πολλοί προβλέπουν)
πως ο Εφιάλτης θα φανεί στο τέλος,
κι οι Μήδοι επί τέλους θα διαβούνε
ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλες.
Ποτέ από το χρέος μη κινούντες·
δίκαιοι κι ίσιοι σ’ όλες των τες πράξεις,
αλλά με λύπη κιόλας κι ευσπλαχνία·
γενναίοι οσάκις είναι πλούσιοι,
κι όταν είναι πτωχοί, πάλ’ εις μικρόν γενναίοι,
πάλι συντρέχοντες όσο μπορούνε·
πάντοτε την αλήθεια ομιλούντες,
πλην χωρίς μίσος για τους ψευδομένους.
Και περισσότερη τιμή τούς πρέπει
όταν προβλέπουν (και πολλοί προβλέπουν)
πως ο Εφιάλτης θα φανεί στο τέλος,
κι οι Μήδοι επί τέλους θα διαβούνε
Αυτό έκαναν και οι δικοί μας αγωνιστές,φυλάξανε τις δίκες τους Θερμοπύλες και θα είναι για μας πάντα ένα φωτεινό παράδειγμα. Με την υπόσχεση ότι θα τους θυμόμαστε για πάντα και να είμαστε άξιοι συνεχιστές των αγώνων τους.
Ήρωες, άπαρτα βουνά.
Ήρωες, με δώδεκα ζωές,
κάστρα του Ολύμπου
και του Παρνασσού φαντάσματα,
ήρωες μες στα χαλάσματα.
Αίματα, κόκκινο νερό,
αίματα, ποτάμι βουερό,
πυρ στην Αλαμάνα
και φωτιά στο Γοργοπόταμο
και φωτιά στο Γοργοπόταμο.
Εμπρός αδέρφια εμπρός
κι είναι μαζί μας ο λαός
στα πιο μεγάλα μας τα κατορθώματα
μες στις πέτρες και στα χώματα.
Θάνατος, μαύρος αδερφός.
Θάνατος, θα γίνω αθάνατος,
πυρ στην Αλαμάνα
και φωτιά στο Γοργοπόταμο
και φωτιά στο Γοργοπόταμο.
Αέρας στις κορφές
μαύρο φεγγάρι στις καρδιές
έλα και πάρε μόνος σου τη λευτεριά
με τραγούδια, όπλα και σπαθιά.
Ήρωες, με δώδεκα ζωές,
κάστρα του Ολύμπου
και του Παρνασσού φαντάσματα,
ήρωες μες στα χαλάσματα.
Αίματα, κόκκινο νερό,
αίματα, ποτάμι βουερό,
πυρ στην Αλαμάνα
και φωτιά στο Γοργοπόταμο
και φωτιά στο Γοργοπόταμο.
Εμπρός αδέρφια εμπρός
κι είναι μαζί μας ο λαός
στα πιο μεγάλα μας τα κατορθώματα
μες στις πέτρες και στα χώματα.
Θάνατος, μαύρος αδερφός.
Θάνατος, θα γίνω αθάνατος,
πυρ στην Αλαμάνα
και φωτιά στο Γοργοπόταμο
και φωτιά στο Γοργοπόταμο.
Αέρας στις κορφές
μαύρο φεγγάρι στις καρδιές
έλα και πάρε μόνος σου τη λευτεριά
με τραγούδια, όπλα και σπαθιά.
"Γ"
1. Η μάχη της Παύλιανης ήταν πράγματι μία από τις εντυπωσιακότερες μάχες που δόθηκαν κατά των κατακτητών, εδώ συγκεκριμένα κατά των Ιταλών κατακτητών, και αποτελεί επιτυχία του Καλλία και των 80 μαχητών του 1ου λόχου του Αρχηγείου Παρνασσίδας, που, ενισχυμένο με τους άνδρες του εφεδρικού ΕΛΑΣ, άρχισαν την μάχη και κράτησαν τους Ιταλούς έως ότου κατέφθασε και η κύρια ανταρτική δύναμη.
ΑπάντησηΔιαγραφήΌμως, η παρουσίαση της μάχης, έτσι όπως γίνεται στο άρθρο, είναι ελλιπέστατη και δημιουργεί απορίες για την αποσιώπηση και περιφρόνηση σημαντικότατων στοιχείων και πρωταγωνιστών της μάχης. Και εξηγούμαι: Εξαρχής, η πληροφορία ότι... "Έτσι λοιπόν το σχέδιο αντιμετώπισης και αναχαίτισης των Ιταλών στήθηκε στην Παύλιανη", δεν είναι είναι καθόλου ακριβής. Οι αντάρτες γνώριζαν από καιρό ότι οι Ιταλοί κινητοποιούσαν και συγκέντρωναν μεγάλες δυνάμεις τους και ετοίμαζαν σφοδρή εκκαθαριστική επιχείρηση στην ορεινή Παρνασσίδα και τα χωριά Οίτης-Γκιώνας. Το επιτελείο των ανταρτών προετοίμασε με προσοχή το Σχέδιο για την αντιμετώπιση της κατάστασης. Έτσι, οι επιτελείς, προκειμένου να αναχαιτίσουν και να ανατρέψουν τον εχθρό, ανέπτυξαν τις δυνάμεις τους στο τόξο "δρόμος Γραβιάς-Άμφισσας - 51 χιλιόμετρο - Διπλοπίττες - Κουκουβίστα - Παύλιανη", αναμένοντας την εκδήλωση της ιταλικής επίθεσης, μη γνωρίζοντας το σημείο ή τα σημεία που αρχικά θα εκδηλωνόταν αυτή. Τα τμήματα αυτά ήσαν ο 1ος λόχος του 1/36 Τάγματος (Αρχηγείο) Παρνασσίδας υπό τον Καλλία -μόνιμος ανθ/γός Χαράλαμπος Μώκος- στην Παύλιανη, του 2ου λόχου του 1/36 Τάγματος (Αρχηγείο) Παρνασσίδας υπό τον Χουαρέζ -μόνιμος ανθ/γός Μίλτος Παπαθανασίου- στις Διπλοπίττες, ενός τμήματος του Αρχηγείου Βοιωτίας του Κρόνου, που είχε συμπτυχθεί και ενσωματωθεί για την έκτακτη αυτή περίσταση, κλπ. Η υπόλοιπη δύναμη, η κύρια, των ανταρτών, 300-400 άνδρες, του μόνιμου και του εφεδρικού ΕΛΑΣ, έμεινε ως επιφυλακή-εφεδρεία, για να ενισχύσει την άμυνα των δυνάμεων στη γραμμή μετώπου, όπου εκδηλωνόταν η επίθεση και όπου χρειάζονταν περισσότερη υποστήριξη τα τμήματα που θα άρχιζαν την μάχη. Η βασική ανταρτική δύναμη ήταν οι 360 άνδρες του Αρχηγείου Παρνασσίδας (οι μόνιμοι) υπό την διοίκηση των Διαμαντή (πολιτικός καθοδηγητής), Βερμαίο, Νικηφόρο (στρατιωτικός διοικητής), και αρκετούς ακόμη άνδρες του εφεδρικού ΕΛΑΣ, που είχαν κινητοποιηθεί για τον σκοπό αυτόν. Εκείνες τις ημέρες το Αρχηγείο Παρνασσίδας είχε ονομαστεί 1/36 Τάγμα Παρνασσίδας και αποτελείτο από 4 λόχους. Ο 1ος λόχος του Αρχηγείου Παρνασσίδας, ήταν ο λόχος των Καλλία (και Τζιβάρα - Δήμου), και κατά το σχέδιο, εστάλη και είχε "πιάσει" την Παύλιανη, μαζί με άνδρες του εφεδρικού ΕΛΑΣ. Οι υπόλοιποι 280 κι πλέον άνδρες του Αρχηγείου Παρνασσίδας έμειναν στο Μαυρολιθάρι, σε επιφυλακή και ετοιμότητα, με άλλους συναγωνιστές των άλλων αρχηγείων και του εφεδρικού ΕΛΑΣ. Η ιταλική επίθεση εκδηλώθηκε αρχικά στην Παύλιανη, και ο Καλλίας με τους άνδρες του πολέμησε γενναία και καθήλωσε τις εχθρικές δυνάμεις. Ο αχός της μάχης έφθασε μέχρι το Μαυρολιθάρι, την ίδια στιγμή επικοινώνησε και ο ίδιος ο Καλλίας μέσω του τηλεφώνου με την διοίκηση του Αρχηγείου Παρνασσίδας που, που αμέσως κινητοποίησε τους 280 άνδρες και όλοι μαζί έσπευσαν προς ενίσχυση του 1ου Λόχου. Οι άνδρες του Αρχηγείου Παρνασσίδας μετά από δυναμική πορεία κατέφθασαν στο πεδίο της μάχης στην Παύλιανη και αποτέλειωσαν κάθε αντίσταση του εχθρού.
Θα επανέλθουμε πιο αναλυτικά για την μάχη, προς το παρόν βάζουμε ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα της παράταξης των ανταρτικών δυνάμεων, από τον "ΑΝΤΑΡΤΗ στα Βουνά της Ρούμελης" του Νικηφόρου:
2. (συνέχεια)...
ΑπάντησηΔιαγραφή....Θα επανέλθουμε πιο αναλυτικά για την μάχη, προς το παρόν βάζουμε ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα της παράταξης των ανταρτικών δυνάμεων, από τον "ΑΝΤΑΡΤΗ στα Βουνά της Ρούμελης" του Νικηφόρου:
"Σύμφωνα με το σχέδιο ο Λοκρός με 100-150 άντρες έπιασε τη Γκιώνα, ψηλά από το 51 χιλιόμετρο. Ο Μίλτος Παπαθανασίου (Χουαρέζ) με 150-180 έπιασε τις Διπλοπίττες, μπροστά στο 51 χιλιόμετρο. Ο Πέτρος του τάγματος Θηβών (Κρόνου) με μια διμοιρία έπιασε χαμηλά το δρόμο Καστέλλια – Κουκουβίστα. Ο Κρόνος, ο Μυλωνάς, με μικτά τμήματα από τα Αρχηγεία Λοκρίδας και Θήβας κρατούσαν την Κουκουβίστα. Ο Καλλίας με 80 και με τον εφεδρικό λόχο του τομέα Παύλιανης έπιασε τον τομέα Παύλιανη – Κουμαρίτσι. Το Αρχηγείο Δωρίδος έπιασε τις Μουσονίτσες να κρατάει την κοιλάδα του Μόρνου, από Λιδωρίκι. Πήραμε τα μέτρα μας κι από την Οίτη (Υπάτη – Μεξιάτες – Κομποτάδες), με ελαφρές περιπολίες αυτού, να μην έχουμε κανένα αιφνιδιασμό. Τέλος μια γερή δύναμη 300-400 άντρες έμεινε εφεδρεία στο Μαυρολιθάρι. Συγκροτήσαμε τα τμήματα του κάθε Τομέα και τα διώξαμε αμέσως. Κατόπιν οργανώσαμε τον εφοδιασμό τους. Πολλά, οι θέσεις τους ήσαν δυο και τρεις ώρες μέσα στα βουνά. Οι οργανώσεις των χωριών, οι γυναίκες ζύμωναν ψωμί. Οι μύλοι άλεθαν καλαμπόκι και σιτάρι. Τα ζώα των χωρικών κουβαλούσαν τα εφόδια. Σύνδεσμοι, αντάρτες και συναγωνιστές από τις οργανώσεις πήγαιναν κι έρχονταν. Βελτιώσαμε και την τηλεφωνική σύνδεση με την Κουκουβίστα και την Παύλιανη. Άλλα συνεργεία από τις οργανώσεις Καστριώτισσα, Δάφνη, Ανατολή, μαζί με αντάρτες, συμπλήρωναν το δίκτυο προς Γαρδίκι Ομιλαίων, εκεί ήταν η έδρα του Γεν. Αρχηγείου".
(...και, συνέχεια, όταν ξέσπασε η επίθεση στην Παύλιανη...)
"Μέναμε με την απορία τι σκοπεύει η φάλαγγα στον Παληοχλωμό, όταν το τηλέφωνο γέμισε ξανά φωνές και ταραχή. Φώναζε η Παύλιανη αλαφιασμένη. Είχε ανάψει κιόλας το πελεκούδι εκεί. Ο Καλλίας είχε αρπαχτεί στα χέρια. Χίλιοι εκατό άντρες με όλμους και κανόνια ανέβαιναν από το Γαρδικάκι. Τα κανόνια τους τάστησαν με μιας οι ιταλοί κι άρχισαν να χτυπάνε καταιγιστικά το χωριό. Ήρθε ο ίδιος ο Καλλίας στο τηλέφωνο.
― Να, ακούτε τις οβίδες; – φώναζε χαρούμενος.
Αλήθεια, τις ακούγαμε. Ρόχαζε ο τόπος όλος. Μας μετέδωσε κι εμάς το κέφι του ο Καλλίας.
― Κρατάτε τους! Ερχόμαστε! – του είπαμε (και τα τμήματα έξω συγκεντρώνονταν, οι σάλπιγγες σήμαιναν συναγερμό). ― Από πού νομίζεις πιο καλά ναρθούμε;
Σκέφτηκε λιγάκι.
― Από τις Βρίζες – Αγια-Τριάδα πιο καλά– φώναξε, ο αξέχαστος πολεμιστής.
― Βγάλε συνδέσμους να μας περιμένουν.
Και πεταχτήκαμε δρομαίοι έξω".
Τιμή και δόξα στους ηρωικά πεσόντες πατριώτες στην μάχη της Παύλιανης, στον ηρωικό Καλλία και σε σε όλους τους ηρωικούς μαχητές του ΕΛΑΣ.
Πέτρος Δημητρίου