ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΟΛΩΜΟΣ . Ο ποιητής αγοράζει λέξεις . Μιά αιωνιότητα και μια μέρα

Γιώργος  Βιδάκης

"Να γυρίζεις την Ελλάδα , με τεντωμένο αυτί..." λέει ο Καζαντζάκης και επειδή ο Σολωμός δεν ήξερε καλά Ελληνικά, συνήθιζε να ''αγοράζει'' λέξεις, πληρώνοντας τους Έλληνες για κάθε νέα λέξη που του έλεγαν. Αυτά  τα  κετέγραψε  με  την  καμερά του  ο  άλλος  μεγάλος μας   ποιητής  Θόδωρος  Αγγελόπουλος στην .....

ταινία του "Μια  αιωνιότητα  και  μια  μέρα"  και

«Να γυρίζεις την Ελλάδα, με

τεντωμένο το αυτί, ν’ ακούς από το στό-

μα του λαού τη λέξη παρθένα ακόμα, χι-

λιάδες χρόνια αμουντζάλωτη από το με-

λάνι και να την παίρνεις μαζί σου, όπως

κλέφτουμε τη γυναίκα που αγαπούμε, με

κουρσάρικη αναγάλλια! Να σκαρφαλώ-

νεις βουνά, να πεινάς, να διψάς, να ’σαι

κατάκοπος, και ξαφνικά να τα ξεχνάς όλα

γιατί αντάμωσες ένα βοσκό και σε φίλε-

ψε μιαν άγνωστη "περίλαμπρη" λέξη!»

Νίκος Καζαντζάκης: Ταξιδεύοντας Αγγλία

Ποιητικότατο κινηματογραφικό πλάνο από την ταινία«Μιά αιωνιότητα και μια μέρα (Eternity and a Day)» ενός άλλου ποιητή, του Θόδωρου Αγγελόπουλου στο οποίο ζωντανεύει το λαϊκό θρύλο της Ζακύνθου που ήθελε το Σολωμό να «αγοράζει λέξεις»πληρώνοντας τους Έλληνες για κάθε λέξη που του έλεγαν.

Μέσα σε ένα και μόνο πλάνο, ο μεσήλικας πρωταγωνιστής της ταινίας αφηγείται στο παιδάκι συμπρωταγωνιστή του, έναν λαϊκό θρύλο για το Διονύσιο Σολωμό στη Ζάκυνθο: επειδή ο Σολωμός δεν ήξερε καλά ελληνικά, συνήθιζε να ''αγοράζει'' λέξεις, πληρώνοντας τους Έλληνες για κάθε νέα λέξη που του έλεγαν.

Η κάμερα με τηλεφακό ανεβασμένη σε γερανό και ράγες μηχανισμού τράβελιν, ξεκινάει ένα ζουμ προς τα πίσω, καδράροντας την υποτιθέμενη θάλασσα και τους ψαράδες της Ζακύνθου από την πολεμίστρα ενός ερειπωμένου κάστρου την εποχή της Ελληνικής επανάστασης.

Όταν το ζουμ ολοκληρώνεται, η κάμερα ξεκινάει μια κίνηση προς τα πίσω, ώστε να καδράρει τον ποιητή ο οποίος κοιτάει την θάλασσα και στοχάζεται. Στη συνέχεια, σηκώνεται από τη θέση του και περπατάει.

Η κίνηση της κάμερας προς τα πίσω συνεχίζεται (φημολογείται ότι δεκάδες βοηθοί μάζευαν τις ράγες με τρομερή ταχύτητα, ενώ η κάμερα προχωρούσε ασταμάτητα προς τα πίσω αποκαλύπτοντας το χώρο μπροστά της). Ο ποιητής προχωρά ως τη μέση του χώρου που αναπαριστά την υπόδουλη διαλυμένη Ελλάδα, όπου συναντά μια χωρική που του πουλάει λέξεις για τα ποιήματα του.

Η κίνηση της κάμερας προς τα πίσω συνεχίζεται. Ο ποιητής παραμένει καθισμένος σημειώνοντας τις νέες λέξεις, ενώ ο πρωταγωνιστής της ταινίας, που αφηγείται την ιστορία, και ο μικρός του φίλος μπαίνουν μέσα στο κάδρο, ενώνοντας νοηματικά το παρελθόν με το παρόν, τη δεκαετία του 1990.

Από το βιβλίο του Γιάννη Σκοπετέα: ''Η βιντεοκάμερα και η οπτικοακουστική καταγραφη''