«ΜΠΑΤΣΟΣ»: Διαβάστε από ποια λέξη προέρχεται και τι σήμαινε στα ρεμπέτικα τραγούδια(φωτο-βίντεο) και ένα βίντεο απο την "Ελληνοφρένεια" .

Η μαγεία της ελληνικής γλώσσας δεν κρύβεται μόνο στη γλώσσα της διανόησης,....

αλλά και στη γλώσσα των απλών ανθρώπων, όπως καταγράφονται στη λαϊκή τραγουδοποιία είτε είναι ανώνυμη (δημοτικά τραγούδια) είτε επώνυμη (λαϊκά τραγούδια).

Μελετώντας το ρεμπέτικα τραγούδια της δεκαετίας του 1930 θα ακούσετε

σπάνια τη λέξη μπάτσος.

Στίχοι:   

Γιάννης Ιωαννίδης

Μουσική:   

Γιάννης Ιωαννίδης

.

Γιάννης Ιωαννίδης

Τούτ’ οι μπάτσοι που `ρθαν τώρα, βρε
τούτ’ οι μπάτσοι που `ρθαν τώρα, βρε
τούτ’ οι μπάτσοι που `ρθαν τώρα, ουά
τι γυρεύουν τέτοιαν ώρα;

Ήρθανε να μας ρεστάρουν, βρε
ήρθανε να μας ρεστάρουν, βρε
ήρθανε να μας ρεστάρουν
και τα ζάρια να μας πάρουν.

Και μας ψάξανε για ζάρια ρε,
και μας ψάξανε για ζάρια, ρε
και μας ψάξανε για ζάρια,
και μας βρίσκουν οχτώ ζευγάρια.

Παίζω ζάρια και κερδίζω, ρε,
παίζω ζάρια και κερδίζω, ρε
παίζω ζάρια και κερδίζω,
και στην πόκα τα τοκίζω.

Έρχομαι το φράχτη, φράχτη, βρε,
έρχομαι το φράχτη, φράχτη, ρε
έρχομαι το φράχτη, φράχτη, 

και σε βρίσκω μ’ ένα ναύτη.

Η λέξη προέρχεται από το τουρκικό bac (αστυνόμος, φοροεισπράκτορας), την οποία χρησιμοποιούσαν πάντα με υποτιμητική χροιά, ενώ αρχικά δήλωνε τον τούρκο φοροεισπράκτορα, που έπαιρνε αυθαίρετα και δια της βίας χαράτσια από τους υπηκόους.

Η λέξη «μπάτσος» αναφέρεται, μάλλον, για πρώτη φορά στο τραγούδι: «Τούτοι οι μπάτσοι που ήρθαν τώρα», το οποίο είναι ηχογραφημένο το1928 στη Νέα Υόρκη από τον Γιαννάκη Ιωαννίδη και στο μπουζούκι τον Μανώλη Καραπιπέρη.

Υπάρχει και ένα άλλο τραγούδι αρκετά πιο αθυρόστομο και με την πασίγνωστη κατάληξη «μάγκες πιάστε τα γιοφύρια...». Από τα παραπάνω συνάδει ότι ο «μπάτσος» δεν συνδέεται άμεσα με τον χωροφύλακα γι’ αυτό και το «μπάτσοι και χωροφυλάκοι», έχοντας -ίσως- πιο παρακρατική έννοια.

Το 1934 η λέξη «μπάτσος» αναφέρεται και στο τραγούδι με τίτλο: «Μάγκες» του Μπάτη (αναφέρεται ως ερμηνευτής του τραγουδιού, αλλά στην πραγματικότητα τραγουδά ο Παγιουμτζής). Πρόκειται, στην πλειοψηφία τους, για παλιά μουρμούρικα δίστιχα της φυλακής.

Συνθέτης Μπάτης Έτος ηχογρ 1934
Ο Στράτος τραγουδάει σαν τον Μπάτη! Περιγραφικό -και με χιουμοριστικό ύφος- της ζωής της "μαγκιάς" και αυτό το τραγούδι του Μπάτη, μας μεταφέρει στα χρόνια της δεκαετίας του 20' και ίσως και πιο πριν. Σε δραστηριότητα ακόμα οι φυλακές Συγγρού(που ήταν στα σφαγεία), και η παλιά Στρατώνα(στο Μοναστηράκι). Ως ερμηνευτής αναφέρεται στο δίσκο των 78 στροφών ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΠΑΤΗΣ, όμως στην πραγματικότητα είναι ο ΣΤΡΑΤΟΣ ΠΑΓΙΟΥΜΤΖΗΣ. Παίζει η ξακουστή "ΤΕΤΡΑΣ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΩΣ" (Μάρκος, Αρτέμης, Μπάτης και Στράτος). Μπουζούκια : ΜΑΡΚΟΣ ΒΑΜΒΑΚΑΡΗΣ και ΑΝΕΣΤΟΣ ΔΕΛΙΑΣ. Μπαγλαμάς : ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΠΑΤΗΣ. Επιφώνημα : ΣΤΡΑΤΟΣ ΠΑΓΙΟΥΜΤΖΗΣ. Αρκετά δίστιχα του τραγουδιού προέρχονται από παλιά μουρμούρικα της φυλακής.

Ήρθαν μπάτσοι βρε και μας πήραν
και στου Συγγρού καλέ μας πήγαν
βρε και υπόδικους μας ρίξαν
μωρ’ και στην φυλακή μας κλεισαν

Βρε αστυνόμε και ειρηνοδίκη
μωρ’ βγάλε γρήγορα τη δίκη
θα `ρθούνε μπάτσοι να ορκιστούνε
και ψέματα να μη σας πούνε

Μπάτσοι και χωροφυλάκοι
βρε μας χαλάσαν το τσαρδάκι
ρε από πίσω απ’ τη στρατώνα
βρε καλοκαίρι βρε και χειμώνα
όλοι οι μάγκες εσκορπιστήκαν

ρε και κανέναν ρε δεν αφήσαν

ΚΑΙ  ΕΝΑ  ΣΧΕΤΙΚΟ   ΒΙΝΤΕΟ  ΓΙΑ ΤΟ  ΘΕΜΑ  ΜΑΣ ..... ΜΕ  ΠΟΛΥ  ΓΕΛΙΟ  ΑΠΟ  ΤΗΝ " ΕΛΛΗΝΟΦΡΕΝΕΙΑ"........