Ο Οπλαρχηγός Κόμνας Τράκας (1786 – 1840)...

 Ο Κομνάς Τράκας ή Κομνηνός (Θεόδωρος) Τράκας ήταν αγωνιστής της επανάστασης του 1821 και αδελφός του Καλπούζου Κομνηνού που ίδρυσε το χωριό Αγόριανη του Παρνασσού......

Εκτός των Κομνά και Καλπούζου Κομνηνού υπήρχαν άλλα τρία αδέρφια των οποίων αγνοείται η τύχη. Επονομάστηκε Τράκας επειδή, όταν ήταν παιδί και έπαιζε με τα άλλα παιδιά τις αμάδες, μιμούνταν τον ήχο που κάνουν οι αμάδες όταν «τρακάρουν» και έτσι τους κέρδιζε. Ήταν συναγωνιστής του Πανουργιά και έσωσε τον Οδυσσέα Ανδρούτσο από την σχεδιαζόμενη δολοφονία του προειδοποιώντας τον σχετικά.

 Ἐσὺ στὴ Χαλκομμάτα σῦρε νὰ ρίξης θέμελο.

Στεῖλε τὸν Παπαντρία νὰ πάῃ στοῦΜουσταφάμπεη

μὲ τὸν Κομνὰ τὸν Τράκα.

«Αθανάσης Διάκος», Αριστοτέλης Βαλαωρίτης

Μαζί με τους γιούς του πρωτοστάτησε στο ξεκίνημα της Επανάστασης στα Βλαχοχώρια της Παρνασσίδος και στην πολιορκία της Άμφισσας.

Στην πολιορκία σκοτώθηκε ο γιός του Σταμάτης. Όταν ο Θεόδωρος, πατέρας του Κομνά Τράκα, είδε τον εγγονό του νεκρό είπε: «Γάμος χωρίς κριάρια δεν γίνεται». Διέθεσε την περιουσία του (100.000 γρόσια) για τον Αγώνα.

Πολέμησε ηρωικά και διακρίθηκε για την εξαιρετική του ανδρεία και τις πολεμικές του ικανότητες μαζί με τον Αθανάσιο Διάκο στη Μάχη στο Χάνι της Γραβιάς, στην Άμπλιανη και στα Καρκαβέλια του Παρνασσού όπου έσωσε χιλιάδες γυναικόπαιδα από την αιχμαλωσία.

Διακρίθηκε ακόμη στην μάχη στα Βασιλικά και το Μάνεση της Ελάτειας όπου και απαθανατίστηκε η δόξα του με δημοτικό τραγούδι.

Μετά την απελευθέρωση, ο βασιλιάς Όθωνας τον διόρισε στην τιμητική θέση του Ταγματάρχη της Φάλαγγος Ο Κομνάς Τράκας γεννήθηκε στην Αγόριανη το 1786 και πέθανε το 1840. Γιος του Θόδωρου  Τράκα. Ο πρόγονός τους  ονομαζόταν απλώς Κομνηνός, της οικογένειας των Κομνηνών (αυτοκράτορες του Βυζαντίου).

Ο Θεόδωρος Κ. Τράκας είχε πέντε αγόρια, τον Σταμάτη, τον Δήμο, τον Λουκά, τον Σπύρο και τον ξακουστό Κομνά…

Ο Κομνάς έλαβε μέρος σε όλες τις μάχες της Ρούμελης. Ανήμερα της γιορτής του Προφήτη  Ηλία, ο Δεμίρ Πασάς πορευόταν προς το Μάνεσι και σκόρπισαν τους άντρες των οπλαρχηγών Μπούσγου, Χαλκούτση και Μανίκα, οι οποίοι μαζί με 350 άντρες, κατέφυγαν στον περίβολο της εκκλησίας, αλλά πριν περικυκλωθούν εντελώς πρόλαβαν και αποσύρθηκαν.

Κατά την υποχώρησή τους, οι τούρκοι τους καταδίωξαν και σκότωσαν γύρω στα 25 παλικάρια.

Ο Τράκας με 100-150 παλικάρια από Αγόριανη, Σουβάλα και Δαδί, πολέμησαν γενναία και σκότωσαν αρκετούς εχθρούς. Δεν μπόρεσε όμως για εκείνη τη στιγμή να κάνει κάτι παραπάνω.

Από τα παλικάρια του Τράκα σκοτώθηκαν ο Παπα – Γεώργιος Πεσχένιος από το Μπεσχένι και ο Γιάννης Κυριαζής από το Δαδί.

Αυτή όμως ήταν η πρώτη φάση και το επεισόδιο κατά τον Αναστάσιο Γούδα δεν τελειώνει εδώ.

Ενώ οι άλλοι διασκορπίστηκαν, ο Τράκας κλείστηκε σε μια ισόγεια πλινθόκτιστη κατοικία, την οποία οι Τούρκοι περικύκλωσαν χωρίς να μπορέσουν να την αλώσουν και έτσι έστησαν κανόνια με τα οποία γκρέμισαν τα πλίνθινα τοιχώματα.

Ο Τράκας και οι πολεμιστές του τότε, έσκαψαν με τα γιαταγάνια τους μεγάλους λάκκους και έκαναν προχώματα πίσω από τις πέτρες..

Αρχίζουν τότε να σκοτώνουν δύο – δύο και να βγάζουν τους τούρκους εκτός μάχης ή να τους σκοτώνουν. Εκεί  σκοτώθηκε και παπα-Γιώργης.

Οι Τούρκοι καθώς είδαν πόσοι σκοτώθηκαν από τους δικούς τους αποσύρθηκαν το δειλινό, μήπως και με την πείνα κατόρθωναν κάτι.

Ο Τράκας όμως δεν τους άφησε, αφού έθαψε με τα παλικάρια του τον παπα-Γιώργη δίνει εντολή και ορμούν με τα γιαταγάνια τους επάνω στους Τούρκους.

Και τελικά σώζονται, αποκομίζοντας και πολλά λάφυρα.

Ο Μπούσγος, όταν έπαψαν οι κανονιοβολισμοί, έγραψε από την Αγία Μαρίνα στον Οδυσσέα Ανδρούτσο που βρισκόταν στη Σουβάλα.

«Ο πόλεμος έπαυσε και αγνοούμε τι απόγιναν οι δικοί μας κλεισμένοι, αλλά αν δεν κλεινόταν ο Κομνάς Τράκας στο Αλησάκι του Μάνεσι, κανείς από μας που φύγαμε δεν θα έμενε ζωντανός από το ιππικό των Τούρκων που μας καταδίωκε».

 Έτσι το Αλησάκι του Μάνεσι έγινε το δεύτερο χάνι της Γραβιάς.

Τον ηρωισμό και το κατόρθωμα του Κομνά Τράκα η λαϊκή μούσα τραγούδησε ως εξής:

«Ο Τράκας πέρα πέρασε, ο Τράκας πέρα πάει,

 να καρτερέσ’ έναν πασά με δυό με τρείς χιλιάδες.

Και πήγε κι αποκλείστηκε μέσα εις τ’ Αλησάκι.

Φέρνουνε τόπια από τον Έγριπο, κανόνια απ’ το Ζητούνι

Να ρίξουν, να χαλάσουνε το γιο του Θόδωρου του Τράκα.

 Και μια φωνή ακούστηκε, και μια φωνή του λέει:

Μην είσαι συ ο Πανουργίας, μην είσαι κι ο Δυσέας;

Δεν είμαι γω ο Πανουργίας, δεν είμαι κι ο Δυσέας»...


πηγή: λάβαρο 21...