Η Μάχη στην Αγία Τριάδα της Καλοσκοπής Φωκίδας

…Στην Αγία Τριάδα – άκουγα που έλεγε κάποιος – η φωνή του σαν από άλλο κόσμο…. Εκεί που είναι το εικονισματάκι…. Λίγα μέτρα πριν, στη μικρή λάκκα… Εκεί-Εκεί…. Ήσαν κρυμμένοι με άσπρες κουκούλες….

Άφησαν τους ανιχνευτές και πέρασαν…. Μόλις μπήκε στον κλοιό η πρώτη διμοιρία τη θέρισαν…. Μόνο ο Γκούρας, η Γεωργία κι ο Τρικούπης γλύτωσαν…..

-         Κι ο Παπάς, σοβαρά τραυματίας ( Κώστας Μπάκας) – είπε άλλος.

-         Σ’ ένα λεπτό, στρώμα, όλα τα παιδιά….

-         Και ποιοι σκοτώθηκαν; - ρώτησα.

-         Άρχισαν ανάκατα να λένε ονόματα όλοι….Έβγαλε ο Διαμαντής ένα χαρτί, έπαψαν όλοι κι άρχισε ο Διαμαντής αργά να διαβάζει.

-         Μώκος Χαράλαμπος – Καλλίας διοικ. λόχ. (Μαυρολιθάρι),

     Μαλούχος Γιάννης -Δήμος (Γαρδίκι),

-         Παπαστάμος Ηλίας – Μπουκοβάλας (Γαρδίκι),

-          Κόλλιας Νικόλαος (Καλοσκοπή),

-         Ζούγρος Παναγιώτης (Καλοσκοπή),

-         Βενιαμίν (Εβραίος),

-         Μητράνης Ροβέρτος Ιπποκράτης ιατρός (Εβραίος)

-         Δαυίδ Κοέν (Εβραίος),

-         Τσάμης Χρήστος (Κλήμα Δωρίδας),

-         Αναστασόπουλος Κώστας (Κλήμα Δωρίδας),

-         Μιχαλόπουλος Μιχάλης-Καλλίμαχος (Κέρκυρα),

-         Κατσίκας Παναγιώτης (Παλαιοξάρι Δωρίδας),

-         Βυθούλκας Ντάνος (Αθήνα),

-         Σταματόπουλος Δημήτριος (Αθήνα),

-         Μιχαήλοβιτς Ιβάν (Σοβιετική Ένωση),

-         Ζυμαγκάρης Αλεξέι (Σοβιετική Ένωση),

-         Γιάγκης Χαράλαμπος – Μπάμπης (Πέντε Όρια),

-         Τζιβάρας Παναγιώτης (Σουβάλα),

-         Καλιμάνης Γεώργιος – Όλυμπος (Σουβάλα),

-         Καραμουσαντάς Κίμων – Κακαλίδης (Λειβαδειά), 

     Καρβούνης Γιάννης – Διστομίτης (Δίστομο),

-         Παπαγεωργίου Ηλίας (Ιτέα),

-         Κάβουρας Αναστάσιος (Άμφισσα),

-         Κατρανίδης Βασίλειος (Πειραιεύς),

-         Οικονομάκος Αλέκος (Γύθειο),

-         Παπαδόπουλος Νίκος (Αγρίνιο),

-         Μαστρακάκης Ηλίας (Καβάλα),

-         Τσαμούρης Βαγγέλης (Εύβοια),

-          Σταυρόπουλος Θανάσης (Παύλο Βοιωτίας),

-          Κασούτσας Παιδάκος (Σεγδίτσα),

-         Τσολάνας Ευάγγελος (Καλοσκοπή),

-         Άγνωστος με ψευδώνυμο Κατσαντώνης Σπύρος (Κόνιτσα), 

     Άγνωστος με ψευδώνυμο Νησιώτης Μιχάλης (Κω).

Ακούγαμε αχνά αυτόν τον κατάλογο… Κλαίγαμε συγκρατημένα… Ύστερα αρχίσαμε να ρωτάμε τόνα και τα’ άλλο, λεπτπμέρειες…

Νοιώθαμε όλοι την ανάγκη να βρεί ο ένας κουράγιο στον άλλον, δύναμη στον κοινό πόνο…..

( Απόσπασμα από το βιβλίο του Νικηφόρου ΄΄Αντάρτης στα βουνά της Ρούμελης΄΄)

Στις 5  Γενάρη του '44 όταν μια διμοιρία του 1ου λόχου του 5ου ανεξάρτητου τάγματος Παρνασσίδας του ΕΛΑΣ, με επικεφαλής τον Διοικητή υπολοχαγό Χαράλαμπο Μώκο (Καλλία) και καπετάνιο τον υπολοχαγό Παναγιώτη Τζιβάρα πήρε εντολή να χτυπήσει τους Γερμανούς και τους γερμανοντυμένους Ελληνες προδότες.

Το χιόνι έφτανε το ένα μέτρο.

Φτάνοντας στην Αγία Τριάδα έπεσε σε ενέδρα που είχαν στήσει οι Γερμανοί. Σε λίγο απανωτές ριπές μυδραλίων, γαζώνουν τους αγωνιστές. Οι περισσότεροι πέφτουν επιτόπου.

Έφτασαν λίγα δευτερόλεπτα για να χάσει ο ΕΛΑΣ 33 παλικάρια, το ένα καλύτερο από το άλλο. Τάφηκαν όλοι σε ομαδικό τάφο στην Αγία Τριάδα, εκτός από τον αξέχαστο Καλλία, που τάφηκε στην ιδιαίτερη πατρίδα του, το Μαυρολιθάρι".

Από το τρίγωνο του θανάτου γλιτώνουν μόνο τρεις συναγωνιστές. Ο πρώην παπάς Μπάκας, η νοσοκόμα του Λόχου και ο Σπανόπουλος από την Αμφισσα.

Ο Παναγιώτης Τζιβάρας εντάχθηκε στον ΕΛΑΣ Παρνασσίδας τον Γενάρη του 1943. Ήταν υπόδειγμα αγωνιστή σε ηθική και γενναιότητα. Για την δράση του αυτή προήχθη στον βαθμό του καπετάνιου λόχου. Έμεινε γνωστός με το ψευδώνυμο "καπτάν Τζιβάρας" και τον Οκτώβρη του 1943 ανέλαβε συνδιοικητής με τον Καλία (Χαρίλαο Μώκο) του 1ου τάγματος του ΕΛΑΣ. Σκοτώθηκε σε μάχη με τους Γερμανούς στης 4 Γενάρη του 1944 στην περιοχή Αγία Τριάδα Καλοσκόπης.

Ο Γιώργος Καλλιμάνης τέκνο φτωχών γονιών απο την Σουβάλα και το 1942 βρέθηκε απο τους πρώτους αντάρτες στο βουνό, στο πλευρό του ΕΛΑΣ. Το 1943 με το ψευδώνυμο "Όλυμπος" κατατάχθηκε στο αρχηγείο Παρνασσίδας ως σύνδεσμος και ανιχνευτής. Υπηρέτησε επάξια μαζί με τον Καπετάν Διαμαντή και τον Νικηφόρο. Σκοτώθηκε στην μάχη της περιοχής Αγία Τριάδα Καλοσκόπης πολεμώντας τους Γερμανούς.