100 χρόνια από τη γέννηση – 22 χρόνια από την κοίμηση του Γιάννη Α. Μαρρέ

(4 Μαρτίου 1925 – 27 Αυγούστου 2003)

Το 2025 αποτελεί χρονιά μνήμης για την Πολύδροσο Παρνασσού και για τα ελληνικά γράμματα. Συμπληρώνονται 100 χρόνια από τη γέννηση του Γιάννη Α. Μαρρέ, του συγγραφέα που γεννήθηκε εδώ στις 4 Μαρτίου 1925, και 22 χρόνια από την εκδημία του στις 27 Αυγούστου 2003....

Ο Γιάννης Μαρρές υπήρξε μια ξεχωριστή μορφή: άνθρωπος με βαθιά βιώματα, ενεργό πολίτης, αγωνιστής της καθημερινότητας και συγγραφέας που τίμησε την Ιστορία και τη μνήμη του τόπου μας. Η πορεία του αποτυπώνεται σε λίγες αλλά καθοριστικές στιγμές:

Σταθμοί ζωής και έργου

• 1925 – Γέννηση στην Πολύδροσο.
  Μεγάλωσε σε αγροτική οικογένεια, σε δύσκολες συνθήκες, που σμίλεψαν τον χαρακτήρα και την αντοχή του.

• 1941–1943 – Δοκιμασία και Αντίσταση.
  Στην Κατοχή χειρουργείται και μένει με αναπηρία, χωρίς να λυγίσει. Εντάσσεται στην ΟΚΝΕ και συμμετέχει στην Αντίσταση, κουβαλώντας για πάντα τη σφραγίδα εκείνων των χρόνων.

• 1954 – Πρώτα λογοτεχνικά βήματα.
  Δημοσιεύει διηγήματα, δοκίμια και άρθρα, δίνοντας φωνή στις εμπειρίες και στις κοινωνικές του ανησυχίες.

• 1960 – Η διηγηματογραφία του ξεχωρίζει.
  Το διήγημα «Η γερουσία» στην «Επιθεώρηση Τέχνης» δείχνει την καθαρή, λαϊκή του γλώσσα και το βλέμμα του πάνω στους ανθρώπους και την κοινωνία.

• 1970–1990 – Βιογραφίες ηρώων του ’21.
  Ο Ρήγας, ο Καποδίστριας, ο Μακρυγιάννης, ο Καραϊσκάκης, ο Κολοκοτρώνης βρίσκουν θέση στις σελίδες του. Δεν γράφει απλώς Ιστορία∙ αναζητά τον άνθρωπο πίσω από τον θρύλο.

• 2000–2003 – Η «Αυτοβιογραφία».
  Σε αυτό το έργο συγκεντρώνει τη ζωή, τις δυσκολίες, τις μνήμες και την πορεία του στα γράμματα. Ένα βιβλίο-κατάθεση ψυχής.

• 27 Αυγούστου 2003 – Κοίμηση.
  Ο Γιάννης Μαρρές φεύγει από τη ζωή. Η κηδεία του, την επομένη, γίνεται στην αγαπημένη του Πολύδροσο, όπου έζησε και δημιούργησε.

  
  
  

Η παρακαταθήκη

Ο Μαρρές δεν απομακρύνθηκε ποτέ από τη γενέτειρά του. Έμεινε στην Πολύδροσο, συμμετείχε στην τοπική κοινότητα, φιλοξένησε φίλους και επισκέπτες, κράτησε το σπίτι του ανοιχτό σε όσους αγαπούσαν τον πολιτισμό.

Η γραφή του συνδύαζε το βιωματικό με το ιστορικό, τη μνήμη με την ευθύνη. Στις σελίδες του βλέπουμε τη σκληρή πραγματικότητα αλλά και την αξιοπρέπεια, την Αντίσταση αλλά και την καθημερινότητα, τους ήρωες του 1821 αλλά και τον απλό άνθρωπο του χωριού.

Σήμερα

Συμπληρώνοντας έναν αιώνα από τη γέννησή του και 22 χρόνια από την απώλειά του, θυμόμαστε τον Γιάννη Μαρρέ:

• ως λογοτέχνη που έδωσε ζωή στην Ιστορία,

• ως άνθρωπο που στάθηκε όρθιος στις δοκιμασίες,

• ως συμπολίτη που έδωσε στον τόπο του πολιτιστική και κοινωνική φωνή.

Το 2025 ας είναι έτος μνήμης και διαλόγου με το έργο του — στις βιβλιοθήκες, στα σχολεία, στις πλατείες και στα σπίτια μας. Για να μείνει ζωντανή η παρακαταθήκη του.