ΜΙΑ ΠΡΟΤΑΣΗ ΓΙΑ ΤΟΠΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΑΠΟ Α.Π.Ε. - Του Θανάση Παπακωνσταντίνου

 Είναι πραγματικά δύσκολα υποφερτό αυτό που συμβαίνει κυρίως σ` εμάς τους Έλληνες , συνεχώς εδώ και περίπου 12-13 χρόνια τώρα!!!  ....Στην αρχή μάς βρήκε μια οικονομική κρίση εντεινόμενη απ το 2007 και μετά και έως τα σήμερα . Συνέπεια?  η ανεργία, η συρρίκνωση των εισοδημάτων, η εθνική κατάθλιψη και ντροπή. Μετά, μάς αντάμωσε μια πρωτόγνωρων διαστάσεων  μεταναστευτική ροή όλων σχεδόν των φυλών του Ισραήλ προς τη χώρα με κάθε μέσον και τρόπο , κυρίως όμως παράνομο. Η πατρίδα έτσι αίφνης «παραφορτώθηκε και βάρυνε πολύ». Υστερότερα  ή και ταυτόχρονα , μια πολιτικοκοινωνική εσωτερική σοβούσα αλλά και ολοφάνερη κρίση, εδρασμένη στην μόνιμη γκρίνια και ασυνεννοησία μεταξύ των εγχώριων κατεστημένων πολιτικών δυνάμεων. Αλλά και μεταξύ του Λαϊκού παράγοντα και των κυριάρχων πολιτικών, είτε των εφαρμοζόμενων κάθε τόσο και λιγάκι , είτε των  εξαγγελλόμενων, είτε των εικαζόμενων. Πραγματικά, μια πολυετής και πολύπλευρη κρίση, που ήρθε να προστεθεί κοντά  σ` εκείνη την  εγκατεστημένη από πολλού πλέον χρόνου κρίση αξιών και προτύπων που βιώνει η  ημετέρα κοινωνία.

Κι αφού δεν έφταναν όλα αυτά , μάς ενέσκηψε τώρα και η ενεργειακή κρίση που πυροδοτεί ένα κύμα μεγάλης ακρίβειας δύσκολα διαχειρήσιμης , προσθέτοντας ανασφάλεια, δυσφορία , θυμό , απογοήτευση κι απαισιοδοξία σε ανθρώπους και νοικοκυριά. Βάρη και δυσκολίες για τους πολλούς. Υπερκέρδη, καλοπέραση και «ευδαιμονία» για τους λίγους τυχερούς και ευνοημένους , μιάς και η εποχή όπως και οι αμέσως προηγούμενες βέβαια, ήταν και είναι απλά «η χαρά» του κερδοσκόπου  και του καιροσκόπου. Αυτή περίπου είναι η κατάσταση που βιώνουμε,  χωρίς σαφείς ενδείξεις αποτελεσματικής αναχαίτισης των επιπτώσεων των πολλαπλών αυτών κρίσεων στον ορατό ορίζοντα. 

Κυρίαρχη κουβέντα στις μέρες μας , η αντιμετώπιση τής  ενεργειακής ακρίβειας και τα παράγωγά της που τροφοδοτείται απ την αδιαμφισβήτητη κερδοσκοπία και τον συνεχιζόμενο πόλεμο όχι μόνο στην Ουκρανία αλλά και παντού αλλού, μεταξύ των γεωπολιτικών  και οικονομικών συμφερόντων των πολιτικών και οικονομικών ελίτ του πλανήτη. Οι χώρες ,οι σοβαρές χώρες , ευαγγελίζονται μέτρα , προχωρούν σε ενέργειες και πρακτικές για την αντιμετώπιση του φαινομένου τόσο σε βραχυπρόθεσμη όσο και σε μεσομακροπρόθεσμη βάση, αν όχι ρηξικέλευθα σε οριστική αντιμετώπισή του.  Στην δική μας χώρα δεν αντιλαμβάνομαι ειλικρινά  προσώρας τι ακριβώς κάνουμε ή επιδιώκουμε, αλλά αυτό είναι άλλο ζήτημα και ίσως άπτεται της μειωμένης αντιληπτικής μου ικανότητας. 

Έχοντας λοιπόν  να λύσουμε ένα μείζον πρόβλημα σαν αυτό, σχεδόν χωρίς σαφείς κανόνες και κατευθύνσεις , θα πρέπει νομίζω και εμείς οι πολίτες να επιστρατεύσουμε αλλά και να εμπιστευτούμε τις δικές μας δυνάμεις και αυτενεργώντας να προσπαθήσουμε να αξιοποιήσουμε ότι μάς προσφέρεται, ώστε να αμβλύνουμε κατά το δυνατόν τις επιπτώσεις των προβλημάτων που βιώνουμε. Βάζοντας ταυτόχρονα  θεμέλιο και για την μελλοντική ενεργειακή μας επάρκεια αν όχι αυτάρκεια.  Με τιμές και κόστη λογικά κι όχι κερδοσκοπικά και ανίερα .

Για την πιθανή αυτή προσπάθεια , θα ήθελα να μού επιτρέψετε να καταθέσω κι εγώ μερικές σκέψεις προς τους συμπατριώτες και τη Δημοτική μας Αρχή, διαμορφωμένες σε  προτάσεις κατά την άποψή μου ρεαλιστικές και εφαρμόσιμες. 

Από αρχαιοτάτων χρόνων, τα μείζονα προβλήματα είχαν αποτελεσματικότερη και οριστικότερη επίλυση όταν αντιμετωπίζονταν σε κοινή, συνεργατική και κοινωφελή βάση . Αυτή την δοκιμασμένη τακτική ως συνταγή, θα πρέπει κατά την ταπεινή μου γνώμη να ακολουθήσουμε κι εμείς τώρα. Κι αφού η πολιτεία αδυνατεί να το πράξει προς ωφέλεια όλων μας , ας επιχειρήσουμε να το διαχειριστούμε  εμείς μόνοι μας ως τοπική κοινωνία  και αυτοδιοικητική υπόσταση . Στο πλαίσιο αυτό , η δημιουργία  μιάς μεγάλης και καινοτόμου «ενεργειακής κοινότητας»  υπό την ομπρέλα του Δήμου μας , θα ήταν ίσως  μια  καλή και αποδοτική πρόταση . Δηλαδή αντί να επενδύουμε ο καθένας μόνος του ξεχωριστά και άναρχα πχ σε φωτοβολτα`ι`κα  σε στέγες ( όπως επιπολαίως και αντιοικονομικά νομίζω μάς προτείνουν να κάνουμε), θα ήταν θεωρώ απείρως προτιμότερο και φυσικά  συμφερότερο για όλους μας ( λόγω οικονομίας κλίμακος και λοιπών πλεονεκτημάτων )  να κατασκευάσουμε από κοινού, ως Δημοτική εταιρεία Λαϊκής βάσης ( ενεργειακή κοινότητα ) ένα ή δύο, ή όσα τέλος πάντων μπορούμε ευμεγέθη φωτοβολτα`ι`κα πάρκα με  τα ανάλογα μακροχρόνια οφέλη.  Σε επιλεγμένα σημεία της Δημοτικής μας επικράτειας (Δήμου Αμφίκλειας – Ελάτειας ), εκείνα ασφαλώς με τις καλύτερες προδιαγραφές ως προς την απρόσκοπτη ηλιοφάνεια και την διάρκειά της , την προσβασιμότητα και ευκολότερη εγκατάσταση και έλεγχο, τις ηπιότερες καιρικές συνθήκες κλπ, ώστε να διασφαλίζεται έτσι η μεγαλύτερη δυνατή απόδοση. Μια τέτοια πράξη με συνένωση δυνάμεων και οικονομικών δυνατοτήτων, θα έχει ασφαλώς έναν αποδοτικότερο συντελεστή οικονομικών αποτελεσμάτων με διάχυση τού οικονομικού αυτού αποτελέσματος (λέγεμε κέρδος ) σε κάθε έναν συμμετέχοντα συμπολίτη ( ή οικογένεια ) ως ενεργειακού επενδυτή. 

 Έτσι πράττοντας : α) «Γλυτώνουμε» μάλλον τον τόπο μας απ` την οπτική αισθητική υποβάθμιση που επιφυλάσσουν τα φωτοβολταικα πάνελ εδώ κι εκεί στις στέγες και τις ταράτσες του καθενός μας , παράλληλα μάλιστα με τις ογκώδεις και ακαλαίσθητες κατασκευές των ηλιακών θερμοσιφώνων  (χωρίς καθόλου να παραβλέπω και τις εξίσου αντιαισθητικές εξωτερικές μονάδες air condition ¨κρεμασμένες¨ απρόσεκτα σε πολλές περιπτώσεις  φάτσα κάρτα στις προσόψεις των παραδοσιακών μας σπιτιών ).  Ένα μίγμα δηλαδή αισθητικού πρωτογονισμού και ακαλαισθησίας, ειδικότερα μάλιστα για τα πιο παραδοσιακά τμήματα των χωριών μας . β) Επιτυγχάνουμε σοβαρές οικονομίες κλίμακος τουλάχιστον  της τάξεως του 30%+, ανάλογα με το εύρος βέβαια της επένδυσης.  γ ) Αξιοποιούμε  άγονες εκτάσεις του Δημοσίου για την εγκατάσταση της επένδυσης,  μιάς και το νομοθετικό πλαίσιο περιλαμβάνει σχετική πρόβλεψη παραχώρησης ως προς τις ενεργειακές κοινότητες  με συμμετοχή των Δήμων, ¨αφήνοντας¨ έτσι στην καλλιέργεια τα παραγωγικά χωράφια και στην αλλιώς πως αξιοποίηση των οικοπέδων και όχι στα ¨σιδερικά¨ των πάνελ. δ) Διασφαλίζουμε πολύ μικρότερο κόστος διαχείρισης συντήρησης και ελέγχου των εγκαταστάσεων αυτών. ε) Εξασφαλίζουμε αμεσότερη και πολύ γρηγορότερη αδειοδότηση, ένταξη και σύνδεση στο ηλεκτρικό σύστημα της χώρας, αφού οι ενεργειακές κοινότητες προηγούνται κατά κανόνα άλλων ανάλογων επενδύσεων. Αλλά κι αν χρειαστεί , αξιοποιούμε  επιδοτήσεις και προνομιακές χρηματοδοτήσεις  που επίσης προβλέπονται . στ ) Προωθούμε το Δήμο μας στις πράσινες κοινοπραξίες  που δίνουν πλεονεκτήματα και πολύ περισσότερες ευκαιρίες χρηματοδοτήσεων εν γένει. ζ ) Ωφελούμε οικονομικά τους Δημότες μας ακόμα κι αυτούς που δεν θα συμμετέχουν στην  επενδυτική αυτή προσπάθεια  αφού τα τελικά οφέλη αφορούν και αυτούς. η ) Δίνουμε ενδεχομένως έτσι την ευκαιρία σε πολλούς συμπολίτες μας ( να αποφασίσουν να συμμετάσχουν με μικρότερα επενδυτικά ποσά ) ενώ δεν θα είχαν την διάθεση ή και την δυνατότητα να κατασκευάσουν ένα δικό τους φωτοβολταικό με σημερινό κόστος περί τα 10.000 ευρώ , αφού το κοινοπρακτικό σχήμα που προτείνω θα στηθεί σε μετοχική βάση με οικονομική συμμετοχή ανά μετοχή πχ από 1000 ευρώ  μέχρι και 10.000 ανάλογα με την επιθυμία  τού κάθε συμμετέχοντα. 

Η επένδυση αυτή όχι μόνο θα είναι βιώσιμη, αλλά απολύτως κερδοφόρα και συμφέρουσα  με καθαρή και σταθερή απόδοση κεφαλαίων περί το 18 -20% !!! Αλλά κι άλλα παράλληλα και συνωδά οφέλη για τον κάθε μέτοχο επενδυτή μά και συνολικότερα.  Ας μού υποδείξει παρακαλώ κάποιος , άλλη επένδυση με διασφαλισμένα κέρδη , σταθερή μακροχρόνια απόδοση  χωρίς κανένα απολύτως ρίσκο και με ανάλογες τόσο υψηλές αποδόσεις.  Δεν υπάρχει. Στις τράπεζες λχ σήμερα, τα επιτόκια  καταθέσεων είναι σχεδόν μηδενικά , ο δε πληθωρισμός ροκανίζει πλέον τα αδιάθετα κεφάλαια αθόρυβα, αθέατα και μη αντιληπτά απ` τους πολλούς , με απώλειες σε ρυθμούς περί το 10-12 % ετησίως!! Τα συμπεράσματα δικά σας…

 Το μίγμα παραγωγής στην προτεινόμενη αυτή «ενεργειακή κοινότητα» , πέραν των φωτοβολταικών που είπαμε , θα μπορούσε να αποτελείται και από δυό-τρία  σχετικώς μικρά υδροηλεκτρικά , όπως κι από ένα επίσης μικρό αιολικό  τής μιάς ή των δύο ανεμογεννητριών . 

Σε ότι αφορά τα μικρά υδροηλεκτρικά, αναφέρομαι στην αξιοποίηση του υδάτινου δυναμικού της τρύπης Βελίτσας , αλλά και του ανάλογου του Κηφισού ποταμού στο τμήμα του που διατρέχει την περιοχή μας. Ως προς τη Βελίτσα , εδώ και χρόνια υπάρχουν μελέτες ( εάν χρειαστεί θα αναφερθώ λεπτομερέστερα ) και σκέψεις αξιοποίησης  τού πολύ σημαντικού αυτού υδάτινου δυναμικού, που δυστυχώς οι διάφορες γνωστές αγκυλώσεις και αδυναμίες των εκάστοτε αρχών ώστε να παρουσιαστούν σωστά, ξεκάθαρα και κυρίως πειστικά οι δυνατότητες εκμετάλλευσης , αφήνουν ανεπίτρεπτα  αναξιοποίητο χρόνια τώρα τον μικρό αυτό θησαυρό. Η εκμετάλλευση αυτών των νερών για την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος , σε τίποτα φυσικά  δεν θα επηρεάσει ή αλλάξει το καθεστώς εκμετάλλευσής τους  για ύδρευση και άρδευση στο βαθμό που γίνεται σήμερα. Και κανέναν έως τώρα ωφελούμενο δεν θα θίγει, αφού ο απλούστερος νούς αντιλαμβάνεται ( νομίζω ) ότι  το νερό δεν εξαϋλώνεται!! όταν βοηθά στην παραγωγή ρεύματος , αλλά μετά την διέλευση απ` τον υδροστρόβιλο, συνεχίζει την γνωστή πορεία του για την προγραμματισμένη απόληξή του!!  Το λέω αυτό,  προς αποφυγήν κάθε παρανοήσεως απ` τους τοπικούς φίλους Τιθοριείς.  

Ως προς το υδροδυναμικό του Κηφισού , ίσως δεν είναι και τόσο ή και καθόλου γνωστό  αφού δυστυχώς ποτέ έως σήμερα δεν παρουσιάστηκε δημοσίως , ότι επί Δημαρχίας Ντούρου, εκπονήθηκε και υπάρχει ολοκληρωμένη μελέτη από κρατικό Πανεπιστημιακό ίδρυμα και συμμετοχή  ειδικών του κλάδου πανεπιστημιακών με εμπειρία σε φράγματα αλλά και υδροηλεκτρικά έργα, απ την οποία προκύπτει η πραγματική δυνατότητα  εκμετάλλευσης τού υδάτινου στοιχείου του ποταμού ( χωρίς φράγμα) για παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος με πολύ καλές προοπτικές .  Παράλληλα με τη μελέτη αυτή διερεύνησης τότε της δυνατότητας κατασκευής φράγματος , εξετάστηκε ενδελεχώς και εκ παραλλήλου και η περίπτωση αξιοποίησης  για παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος του νερού που φτάνει μέσω του νέου αγωγού απ την Καταβόθρα (Παύλιανης) έως τον Μπράλλο, με επίσης άριστες προοπτικές εκμετάλλευσης και απόδοσης λόγω και της μεγάλης υψομετρικής διαφοράς. ***Δοθείσης ευκαιρίας προσθέτω , πως μικρά τέτοια υδροηλεκτρικά, θα μπορούσαν μελλοντικά να κατασκευαστούν αξιοποιώντας πχ τα νερά της Αγίας Μαρίνας, ή του αγωγού από πηγές Παρνασσού ως την άνω υδατοδεξαμενή του Δαδιού κλπ ( κι ας είναι μικρότερης δυναμικότητας όπως σε πολλές περιπτώσεις γίνεται στο εξωτερικό, αλλά και στη χώρα μας εσχάτως ).  

Ως προς το μικρό αιολικό που ανέφερα , αφορά την περιοχή πέριξ των εγκαταστάσεων του χιονοδρομικού κέντρου Παρνασσού.  Όπου εκεί και στο  σχέδιο εκσυγχρονισμού και αναβάθμισής του,  πού εκπονήθηκε παλαιότερα , περιλαμβάνεται εκτός των πολλών άλλων παρεμβάσεων και η κατασκευή μιάς ή και δύο ανεμογεννητριών για τις ηλεκτρικές ανάγκες του κέντρου. Αφού μάλιστα με την προοπτική εγκατάστασης συστήματος τεχνιτής χιόνωσης  οι ανάγκες αυτές διευρύνονται αρκετά, πέραν τού ότι η ήδη υπάρχουσα λειτουργιά του είναι σημαντικά ενεργοβόρα . Στην περίπτωση αυτή,  μέτοχοι και συνέταιροι  στην κατασκευή των ανεμογεννητριών αυτών ( εφ όσον το σχέδιο ήθελε υλοποιηθεί ) θα μπορούσαμε μαζί και με τους άλλους παραΠαρνάσσιους Δήμους  να είμαστε όλοι εμείς , αξιώνοντας και επιτυγχάνοντας την χρηματοδότηση τού έργου αυτού εξ ιδίων πόρων, απολαμβάνοντας βέβαια μετά και τα οφέλη της συγκεκριμένης ενεργειακού χαρακτήρα επένδυσης. Στην εν λόγω  περίπτωση και σε ότι μάς αφορά ως Δήμο, το εταιρικό σχήμα θα μπορούσε να είναι το ίδιο, δηλαδή με μετοχική συμμετοχή όλων ή όσων εκ των συνδημοτών το επιθυμούν. Κάτι ανάλογο προφανώς θα ακολουθούσαν και οι υπόλοιποι συμμετέχοντες Δήμοι της περιοχής και οι Δημότες τους. Και ποιοι είναι αυτοί οι υπόλοιποι Δήμοι?? Ο Δήμος  Διστόμου- Αντίκυρας  με έμφαση στον πρώην Δήμο Αράχωβας , ο Δήμος  Δελφών με έμφαση στον πρώην Δήμο Παρνασσού. Και ενδεχομένως και ο Δήμος Λιβαδειάς με έμφαση στην κοινότητα  Δαύλειας. Με πρωτοβουλία μου και προσωπική επαφή, τρεις  τέσσερις φορές έως τώρα τόσο παλιότερα όσο και υπό την διοίκηση κ. Βλαστού, προς διερεύνηση της δυνατότητας αυτής και το πώς θα το έβλεπε η ΕΤΑΔ, ως ιδέα και επιλογή συνεργασίας , διαπίστωσα  με ικανοποίηση την διάθεση και προθυμία της διοίκησης των ΕΤΑΔ να εξετάσει την περίπτωση αυτή, με την προϋπόθεση βεβαίως να υπάρξει μια σαφής και επίσημη πρόταση διατυπωμένη απ τους αρμόδιους φορείς ( Δήμο ή Δήμους της περιοχής ). Επομένως κάνω και την πρόταση αυτή, θεωρώντας ώριμες τις συνθήκες για κάτι τέτοιο,  αφού η σημερινή προβληματική ενεργειακή κατάσταση και οι συνεχώς αυξανόμενες ανάγκες για φτηνή και πράσινη ενέργεια μέσω ΑΠΕ, συνηγορεί συγκυριακά ώστε να εξεταστεί τώρα σοβαρά η περίπτωση αυτή. Της εμπλοκής δηλαδή των τοπικών κοινωνιών και των Δήμων μας  (παραΠαρνάσσιων ) σε τυχών μελλοντική υλοποίηση τού συγκεκριμένου αυτού έργου για συμπαραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με χρηματοδότησή του μέσω των ενεργειακών κοινοτήτων μας , ή μιας νέας ξεχωριστής  διαΔημοτικής ενεργειακής κοινότητας που θα αφορά κατ` αρχάς ίσως μόνο το συγκεκριμένο ενεργειακό έργο. Και αυτό το σχήμα προφανώς θα έχει την ίδια φιλοσοφία  που αναπτύξαμε παραπάνω, με δυνατότητα  μετοχικής  συμμετοχής τού κάθε δημότη ή φορέα ή Δήμου, από του ποσού πχ των 5.0000 έως 50.000ευρω και αναλόγως του αριθμού των προθύμων  να επενδύσουν συμπολιτών ή φορέων .

Τα χρηματικά ποσά για την υλοποίηση  όλων αυτών των ενεργειακών έργων, ή και του καθενός ξεχωριστά , δεν είναι υπέρογκα ούτε δυσεύρετα ώστε να αποτρέπουν. Καθόλου μάλιστα εάν συνενώσουμε δυνάμεις για να ωφεληθούμε όλοι.  Ίσως εν τέλει στο εταιρικό αυτό διαδημοτικό σχήμα , να «χωρούσε» και η Περιφέρεια  Στερεάς, με ανάλογη οικονομική συμμετοχή .

Τελειώνοντας  θα ήθελα να προσθέσω πως πεποίθησή μου είναι: ότι οι κοινές συνεργατικές προσπάθειες οποιουδήποτε χαρακτήρα , πολύ δε περισσότερο αυτού του τύπου αλλά και οικονομικού εύρους σαν αυτές που σήμερα αναφερόμαστε, έχουν αποδεδειγμένα πολύ καλυτέρα και ωφελιμότερα αποτελέσματα για όλους , από τις μεμονωμένες και ατομικές ανάλογες. Η  Δημοτική μας Αρχή, ας εξετάσει εάν ευαρεστείται  τα προτεινόμενα ( και καθένα ξεχωριστά ) κι ας ενεργήσει κατά πως νομίζει καλύτερα και συμφερότερα.  Για τον ίδιο τον τόπο , για τους δημότες  για την χώρα ευρύτερα . Στην διάθεσή της πάντα εγώ, για περσσότερη και λεπτομερέστερη σχετική ενημέρωση αν απαιτείται και απαντήσεις σε ερωτηματικά και διευκρινήσεις σε τυχών  αθέλητες ασάφειες .

Τους χαιρετισμούς μου και καλό  μήνα σε όλους.  Η άνοιξη πλέον παρούσα , η Πασχαλιά  εγγύς.

                                               ΘΑΝΑΣΗΣ   ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ