Ο Α. Πολίτης, είναι ο πλέον αρμόδιος, ώς προϊστάμενος, τής τότε Υπηρεσίας, να αναφέρει και να σχολιάσει εγκύρως, τα συμβάντα,....
μίας εποχής, όπου η εμβρυώδης και πρακτικώς ανύπαρκτη, εργατική νομοθεσία, εξέθετε τούς σκαπανείς αυτούς, Εργατοϋπαλλήλους, σε προφανείς κινδύνους επιβίωσής των, στούς λεγόμενους Σταθμούς Ελονοσίας, τις απαραδεκτες συνθήκες Υγιεινής στις αμαξοστοιχίες, Υπαλλήλων και επιβατών, όλα γραμμένα, με έμπνευση, κέφι και με πικρό χιούμορ, για τα τεραστίων διαστάσεων, κουνούπια τών τριών εκατοστών, τις αποκριάτικες αλλόκοτες μάσκες προφύλαξης, πού θυμίζουν τα κολασμένα οράματα, τού Ιερωνύμου Μπός, αλλά και τις κωμικές ακροβασίες, τών ελεγκτών, λόγω έλλειψης εσωτερικής επικοινωνίας, στα βαγόνια, όπως και τόσα άλλα, πού δεν περιγράφονται, αλλά υπονοούνται, στήν εξαίρετη, αυτή αφήγηση τού Αθ. Πολίτη και πού επαναφέρουμε σήμερα, με τήν ελπίδα, να παραμείνουν αναμνήσεις....
Σε άρθρο του, με τον τίτλο " Η εκμετάλλευσις τού
Π. Δ. Σ. " ( Σιδηροδρόμου Πειραιώς - Δεμερλή - Συνόρων ) κατά το 1904, αναφέρει μεταξύ άλλων και τα ακόλουθα: " Τα 8/10 τών υπαλλήλων ήμεθα τότε, πρωτόπειροι Σιδηροδρομικοί, οι δε υπόλοιποι, ήσαν κράμα σιδηροδρομικών συστημάτων, τών Σ. Π. Α. Π . Μακεδονικών, Θεσσαλικών, Οθωμανικών κ. λ .π. Ευτυχώς, οι αμαξοστοιχίες πού εκυκλοφορούσαν, ήσαν μόνον τρείς, δύο επιβατικές και μία εμπορική. Έτσι, εκαλύπτετο η απειρία μας και αι αμαξοστοιχίαι, εκυκλοφορούσαν εν ασφαλεία. Η πειθαρχία, η τάξις και ενίοτε η εργασία,
15 ωρών και διανυκτέρευσιν, επί τής Μορσικής συσκευής, επεβάλλοντο με " σουλτανικά " φιρμάνια, από τήν Κεντρικήν Υπηρεσίαν, χωρίς έλεγχον ή διαμαρτυρίαν. Η τηλεγραφική μετάθεσις, Σταθμάρχου, από Σταθμού είς Στάσιν ή και η απόλυσις, ήτο συνήθης τρόπος διαταγής.
Εάν κατά τήν άφίξιν, τής επιβατικής αμαξοστοιχίας, ευρίσκοντο κρεμασμένα είς το παράθυρον, κλινοσκεπάσματα ή άλλα ρούχα, ήταν δυνατόν, να μεταφερθεί ο Σταθμάρχης τηλεγραφικώς και ανεκκλήτως.
Η διαβίωσις τού προσωπικού, τών σταθμών και τής συντηρήσεως, τών γραμμών, ήτο καταθλιπτική. Ο Σταθμάρχης εγκαθίστατο, είς το οίκημα τού Σταθμού. Από το υπόλοιπον προσωπικόν, οι μεν βοηθοί Σταθμού, είς το γραφείον, τής αποθήκης εμπορευμάτων, αγκαλιά με τούς ποντικούς, τής αποθήκης, εισπνέοντας το οξυγόνο ( sic ), τών εν αυτώ εμπορευμάτων, οι δε άλλοι υπάλληλοι [ εγκαθίσταντο ] είςτούς διαφόρους πάγκους, τού Σταθμού.
Το προσωπικόν συντηρήσεως γραμμής, τών Σταθμών, τών ευρισκομένων μακράν τών πόλεων, ή χωρίων, εκοιμόταν είς το έδαφος, ή σε καλύβες κατασκευής, τών ιδίων τών εργατών. Εάν δε, σε καμμιά καλύβα, υπήρχε κλίνη
( μπράντα ), ιδιοκτησία τού αρχιεργάτου, αυτή εθεωρείτο πολυτελής εγκατάστασις...Τα οικήματα όλων των σταθμών, τρίτης τάξεως, εστερούντο αποχωρητηρίων, επ' αυτού δε, έχομεν πλείστας αναμνήσεις, κωμικοτραγικάς, αι οποίαι όμως λέγονται, αλλά δεν γράφονται.
Η υγιεινή κατάστασις, τού προσωπικού, τού εργαζομένου, είς το τμήμα Βάγια - Βελίτσα, ήτο αξιοθρήνητος. Κατά τούς θερινούς μήνας, εμαστίζετο υπό πυρετών, ένεκα ελονοσίας. Κοιτίδα τών κακοηθών πυρετών, ήτο ο Σταθμός Λεβαδείας. Ο απογραφικός πίναξ, τού Σταθμού τούτου, περιελάμβανε μεταξύ άλλων, μάσκες και γάντια, διότι οι υπάλληλοι, εξερχόμενοι τού οικήματος τού Σταθμού, κατά τας εσπερινάς ώρας, ηναγκάζοντο και τα φορούσαν, προκειμένου να περιορίσουν, τις ομαδικές επιθέσεις κουνουπιών, το μέγεθος τών οποίων, έφθανε τα τρία εκατοστά περίπου. Η συγκέντρωσίς μας διά το δείπνο, στήν παράγκα πίσω, απ' τον Σταθμό ήτο κωμική, με τήν αποκριάτικη μάσκα. Ο Σταθμός Λεβαδείας, ήτο η κόλασις τού προσωπικού, γεγονός πού είχε φέρει, τήν υπηρεσίαν σε απόγνωσιν, λόγω τής ανάγκης συνεχούς αντικαταστάσεως, τών υπαλλήλων, εντός ημερών, από τής τοποθετήσεώς των, συνεπεία προσβολής των, εκ των κακοηθών πυρετών. Τελικώς, η εταιρία, ηναγκάσθη να προβεί, είς εγκατάλειψιν τού Σταθμού, από τας απογευματινάς ώρας, μέχρι το πρωί τής επομένης. Έτσι, ενοικιάσαμεν οίκημα και άμαξαν, η οποία μάς μετέφερεν όλους ( καθώς και το προσωπικόν, τών Αμαξοστοιχιών ), είς τήν Λεβάδειαν, μετά τήν άφιξιν, τής εμπορικής Αμαξοστοιχίας, περί ώραν 5ην απογευματινήν.
Πέραν τής Λεβαδείας, η επιβατική Αμαξοστοιχία, εκυκλοφορούσε μόνον, μέχρι Δαδίου. Σταθμάρχης τρίτης τάξεως από τούς νεωτέρους, προήχθη είς Σταθμάρχην δευτέρας, δεδομένου ότι υπηρέτησεν είς τον Σταθμό Λεβαδείας. Ο καημένος, ετρίκλιζεν από τον πυρετόν, μα δεν έλεγε τίποτα, διά να μην χάσει το γαλόνι ! Όλοι όσοι εζήσαμεν, τήν ζωήν τών τότε " Σταθμών Ελονοσίας " ,διατηρούμεν ζωηρά εικόνα τής καταστάσεως. Η ψυχική επαφή και η συναδελφική αλληλεγγύη, τού πρώτου προσωπικού, ήτο αξιοθαύμαστη. Επίσης, η εμφάνισις τού προσωπικού, ήτο ασυγκρίτως ανωτέρα, τής σημερινής. Ουδείς υπάλληλος Σταθμού, ή προσωπικού αμαξοστοιχιών εν στολή, επετρέπετο να εμφανισθή εν υπηρεσία ή εκτός αυτής, εάν η στολή του δεν ήταν ολοκάθαρη. Είς αντίθετον περίπτωσιν, η αμέλειά του αυτή, επληρωνόταν πολύ ακριβά. Η εταιρία ήταν πολύ επίμονη, είς τήν αρίστην εμφάνισιν, τού προσωπικού και τών Σταθμών.
Π. Δ. Σ. " ( Σιδηροδρόμου Πειραιώς - Δεμερλή - Συνόρων ) κατά το 1904, αναφέρει μεταξύ άλλων και τα ακόλουθα: " Τα 8/10 τών υπαλλήλων ήμεθα τότε, πρωτόπειροι Σιδηροδρομικοί, οι δε υπόλοιποι, ήσαν κράμα σιδηροδρομικών συστημάτων, τών Σ. Π. Α. Π . Μακεδονικών, Θεσσαλικών, Οθωμανικών κ. λ .π. Ευτυχώς, οι αμαξοστοιχίες πού εκυκλοφορούσαν, ήσαν μόνον τρείς, δύο επιβατικές και μία εμπορική. Έτσι, εκαλύπτετο η απειρία μας και αι αμαξοστοιχίαι, εκυκλοφορούσαν εν ασφαλεία. Η πειθαρχία, η τάξις και ενίοτε η εργασία,
15 ωρών και διανυκτέρευσιν, επί τής Μορσικής συσκευής, επεβάλλοντο με " σουλτανικά " φιρμάνια, από τήν Κεντρικήν Υπηρεσίαν, χωρίς έλεγχον ή διαμαρτυρίαν. Η τηλεγραφική μετάθεσις, Σταθμάρχου, από Σταθμού είς Στάσιν ή και η απόλυσις, ήτο συνήθης τρόπος διαταγής.
Εάν κατά τήν άφίξιν, τής επιβατικής αμαξοστοιχίας, ευρίσκοντο κρεμασμένα είς το παράθυρον, κλινοσκεπάσματα ή άλλα ρούχα, ήταν δυνατόν, να μεταφερθεί ο Σταθμάρχης τηλεγραφικώς και ανεκκλήτως.
Η διαβίωσις τού προσωπικού, τών σταθμών και τής συντηρήσεως, τών γραμμών, ήτο καταθλιπτική. Ο Σταθμάρχης εγκαθίστατο, είς το οίκημα τού Σταθμού. Από το υπόλοιπον προσωπικόν, οι μεν βοηθοί Σταθμού, είς το γραφείον, τής αποθήκης εμπορευμάτων, αγκαλιά με τούς ποντικούς, τής αποθήκης, εισπνέοντας το οξυγόνο ( sic ), τών εν αυτώ εμπορευμάτων, οι δε άλλοι υπάλληλοι [ εγκαθίσταντο ] είςτούς διαφόρους πάγκους, τού Σταθμού.
Το προσωπικόν συντηρήσεως γραμμής, τών Σταθμών, τών ευρισκομένων μακράν τών πόλεων, ή χωρίων, εκοιμόταν είς το έδαφος, ή σε καλύβες κατασκευής, τών ιδίων τών εργατών. Εάν δε, σε καμμιά καλύβα, υπήρχε κλίνη
( μπράντα ), ιδιοκτησία τού αρχιεργάτου, αυτή εθεωρείτο πολυτελής εγκατάστασις...Τα οικήματα όλων των σταθμών, τρίτης τάξεως, εστερούντο αποχωρητηρίων, επ' αυτού δε, έχομεν πλείστας αναμνήσεις, κωμικοτραγικάς, αι οποίαι όμως λέγονται, αλλά δεν γράφονται.
Η υγιεινή κατάστασις, τού προσωπικού, τού εργαζομένου, είς το τμήμα Βάγια - Βελίτσα, ήτο αξιοθρήνητος. Κατά τούς θερινούς μήνας, εμαστίζετο υπό πυρετών, ένεκα ελονοσίας. Κοιτίδα τών κακοηθών πυρετών, ήτο ο Σταθμός Λεβαδείας. Ο απογραφικός πίναξ, τού Σταθμού τούτου, περιελάμβανε μεταξύ άλλων, μάσκες και γάντια, διότι οι υπάλληλοι, εξερχόμενοι τού οικήματος τού Σταθμού, κατά τας εσπερινάς ώρας, ηναγκάζοντο και τα φορούσαν, προκειμένου να περιορίσουν, τις ομαδικές επιθέσεις κουνουπιών, το μέγεθος τών οποίων, έφθανε τα τρία εκατοστά περίπου. Η συγκέντρωσίς μας διά το δείπνο, στήν παράγκα πίσω, απ' τον Σταθμό ήτο κωμική, με τήν αποκριάτικη μάσκα. Ο Σταθμός Λεβαδείας, ήτο η κόλασις τού προσωπικού, γεγονός πού είχε φέρει, τήν υπηρεσίαν σε απόγνωσιν, λόγω τής ανάγκης συνεχούς αντικαταστάσεως, τών υπαλλήλων, εντός ημερών, από τής τοποθετήσεώς των, συνεπεία προσβολής των, εκ των κακοηθών πυρετών. Τελικώς, η εταιρία, ηναγκάσθη να προβεί, είς εγκατάλειψιν τού Σταθμού, από τας απογευματινάς ώρας, μέχρι το πρωί τής επομένης. Έτσι, ενοικιάσαμεν οίκημα και άμαξαν, η οποία μάς μετέφερεν όλους ( καθώς και το προσωπικόν, τών Αμαξοστοιχιών ), είς τήν Λεβάδειαν, μετά τήν άφιξιν, τής εμπορικής Αμαξοστοιχίας, περί ώραν 5ην απογευματινήν.
Πέραν τής Λεβαδείας, η επιβατική Αμαξοστοιχία, εκυκλοφορούσε μόνον, μέχρι Δαδίου. Σταθμάρχης τρίτης τάξεως από τούς νεωτέρους, προήχθη είς Σταθμάρχην δευτέρας, δεδομένου ότι υπηρέτησεν είς τον Σταθμό Λεβαδείας. Ο καημένος, ετρίκλιζεν από τον πυρετόν, μα δεν έλεγε τίποτα, διά να μην χάσει το γαλόνι ! Όλοι όσοι εζήσαμεν, τήν ζωήν τών τότε " Σταθμών Ελονοσίας " ,διατηρούμεν ζωηρά εικόνα τής καταστάσεως. Η ψυχική επαφή και η συναδελφική αλληλεγγύη, τού πρώτου προσωπικού, ήτο αξιοθαύμαστη. Επίσης, η εμφάνισις τού προσωπικού, ήτο ασυγκρίτως ανωτέρα, τής σημερινής. Ουδείς υπάλληλος Σταθμού, ή προσωπικού αμαξοστοιχιών εν στολή, επετρέπετο να εμφανισθή εν υπηρεσία ή εκτός αυτής, εάν η στολή του δεν ήταν ολοκάθαρη. Είς αντίθετον περίπτωσιν, η αμέλειά του αυτή, επληρωνόταν πολύ ακριβά. Η εταιρία ήταν πολύ επίμονη, είς τήν αρίστην εμφάνισιν, τού προσωπικού και τών Σταθμών.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου