Translate

ΕΡΩΧΟΣ

ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΠΕΡΙΟΧΗΣ

....Σήμερα, Πέμπτη 25 Απριλίου 2024, τιμάται η μνήμη των: Αποστόλου και Ευαγγελιστού Μάρκου . .....

Παρασκευή 26 Απριλίου 2019

Επιτάφιος Θρήνος - Εγκώμια - ᾿Ιωάννης Δαμαρλάκης & Μαριώ

Γιώργος Βιδάκης

Με την ονομασία εγκώμια επιταφίου φέρονται στη βυζαντινή υμνολογία - υμνογραφία ειδικά τροπάρια που ψάλλονται κατά τον ΄Όρθρο του Μεγάλου Σαββάτου.....
Κατά την τελετουργία ψάλλονται το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής, εντός των ναών, λίγο πριν την εκφορά του επιταφίου, όπου μερικά εξ αυτών και επαναλαμβάνονται κατά την εκφορά.
Πρόκειται για 185 σύντομα τροπάρια που παρεμβάλλονται μετά τον 118ο ψαλμό, (ψαλμό του Αμώμου) ακολουθώντας σε τρεις στάσεις.




Υμνος συνοδεί παραδοσιακν ργάνων.
Διασκεύασαν με λαϊκά μουσικά όργανα ο Δημήτρης Αποστολάκης και ο Γιώργος Αρχοντάκης, μέλη του συγκροτήματος «Χαΐνηδες».

Απόδοσις: ᾿Ιωάννης Δαμαρλάκης πρωτοψάλτης τς ρχιεπισκοπς Κρήτης και της Μαριώς
 Απο το CD «Κύματι Θαλάσσης. Από το Πάθος στην Ανάσταση»
Μουσικοί :  Δημήτριος ᾿Αποστολάκης,
                 Γεώργιος Σταυράκης,
                ᾿Αμν ᾿Αλαγκαμπού,
                 Γεώργιος ᾿Αρχοντάκης



Η ΖΩΗ ΕΝ ΤΑΦΩ ( Στάση Πρώτη σε ήχο πλάγιο α΄ )

Η ζωή εν τάφω
κατετέθης, Χριστέ,
και αγγέλων στρατιαί εξεπλήττοντο,
συγκατάβασιν δοξάζουσαι την σήν.

Προσκυνώ το πάθος,
ανυμνώ την ταφήν
μεγαλύνω σου το κράτος, φιλάνθρωπε,
δι' ων λέλυμαι παθών φθοροποιών.

Οίμοι, φώς του κόσμου!
οίμοι φως, το εμόν!
Ιησού μου ποθεινότατε έκραζεν,
η Παρθένος, θρηνωδούσα γοερώς.

Τίς μοι δώσει ύδωρ
και δακρύων πηγάς,
η Θεόνυμφος Παρθένος εκραύγαζεν,
ίνα κλαύσω τον γλυκύν μου Ιησούν;

ΆΞΙΟΝ ΕΣΤΙ ( Στάση Δεύτερη σε ήχο πλάγιο α΄ )

Άξιον εστί
μεγαλύνειν σε τον ζωοδότην,
τον εν τω σταυρώ τας χείρας εκτείναντα
και συντρίψαντα το κράτος του εχθρού.

Έκλαιε πικρώς
η πανάμωμος μήτηρ σου, Λόγε,
ότε εν τω τάφω εώρακε
σε τον άφραστον και άναρχον Θεόν.

Άξιον εστί
μεγαλύνειν σε τον πάντων κτίστην
τοις σοις γαρ παθήμασιν, έχομεν
την απάθειαν, ρυσθέντες της φθοράς.

Όμμα το γλυκύ
και τα χείλη σου πως μύσω, Λόγε;
πως νεκροπρεπώς δε κηδεύσω Σε;
φρίττων ανεβόα ο Ιωσήφ.


ΑΙ ΓΕΝΕΑΙ ΠΑΣΑΙ ( Στάση Τρίτη σε ήχο γ΄ )

Αι γενεαί πάσαι,
ύμνον τη ταφή σου
προσφέρουσι, Χριστέ μου.

Ω γλυκύ μου έαρ,
γλυκύτατόν μου τέκνον,
που έδυ σου το κάλλος;


Έρραναν τον τάφο
οι μυροφόροι μύρα
λίαν πρωί ελθούσαι.

Ω! φως των οφθαλμών μου,
γλυκύτατόν μου τέκνον,
πως τάφω νυν καλύπτη;

2 σχόλια:

  1. Χίλιες φορές να γεννηθείς τόσες θα σε σταυρώσουν Ο Χριστός θα ξανασταυρώνεται όσο η βαρβαρότητα παραμένει ανήμερη27 Απριλίου 2019 στις 8:38 π.μ.

    Χίλιες φορές να γεννηθείς τόσες θα σε σταυρώσουν
    Ο Χριστός θα ξανασταυρώνεται όσο η βαρβαρότητα παραμένει ανήμερη

    https://www.youtube.com/watch?time_continue=8&v=mHrs690JRaI

    Αυτός που θυσιάστηκε στο όνομα της αγάπης θα σταυρώνεται ξανά και ξανά όσο οι ανυπεράσπιστοι αθώοι θα μαρτυρούν χωρίς ελπίδα.

    Οι «πιστοί» Χριστιανοί που η σχέση τους με την πίστη περιορίζεται στη μαγειρίτσα και το κοκορέτσι και μισούν, μάλιστα στο όνομα του Χριστού, όλους εκείνους που δεν τους μοιάζουν, είναι αυτοί που πρώτοι θα έμπηγαν και πάλι τα καρφιά στο κορμί του ανυπεράσπιστου Ιησού.

    Γιατί και ο ίδιος ο Θεάνθρωπος είναι γι’ αυτούς ένας ξένος που είπε κάτι αδιανόητα «ανήκουστα» λόγια για την ανιδιοτελή αγάπη στον πλησίον και άκουσον, άκουσον στον εχθρό και ενσάρκωσε την ελπίδα των απανταχού κατατρεγμένων και των αποσυνάγωγων.

    Μίλησε ενάντια στη θηριώδη φύση των ανθρώπων και επικαλέστηκε το φως που φέγγει δειλά ακόμα στο νου και κάποτε θα επικρατήσει στο σκοτάδι των άγριων ενστίκτων.

    Ούτε τότε οι άνθρωποι ήταν έτοιμοι να πιστέψουν αληθινά στη διδασκαλία της άνευ όρων αγάπης αλλά ούτε και τώρα που ο εαυτός έχει αποθεωθεί ως ένας προσωπικός θεός, βολικός και οικείος.

    Άνθρωποι δίπλα μας ξεριζώνονται βίαια, τα παιδιά τους πνίγονται στις θάλασσες, πεινούν, ορφανεύουν και φυλακίζονται στα συρματοπλέγματα και όλοι οι «καλοί Χριστιανοί» της Δύσης αγωνιούν μήπως αυτοί οι παρίες μολύνουν το καθαρό τους αίμα, μήπως τους πάρουν τις δουλειές, μήπως τους «κατακτήσουν», γιατί αυτοί οι άπιστοι γεννούν και πολύ βλέπεις.

    Είμαστε καλοί άνθρωποι όταν αυτή η καλοσύνη δεν περιλαμβάνει καμία θυσία.

    Εν τω μεταξύ άνθρωποι γύρω μας σταυρώνονται χωρίς την ελπίδα της ανάστασης.

    Ο καλός χριστιανός δεν κρίνεται από την τήρηση του θρησκευτικού τυπικού αλλά από τη στάση του στο άγριο πεδίο της μάχης ενάντια στην ανισότητα και τον ανθρώπινο πόνο.

    Οι υποκριτές δεν έχουν θέση στο Ναό, ο Χριστός τους απέβαλε άπαξ διαπαντός…


    Θεριά οι ανθρώποι δεν μπορούν
    το φως να το σηκώσουν
    δεν είναι η αλήθεια πιο χρυσή
    απ’ την αλήθεια της σιωπής
    χίλιες φορές να γεννηθείς
    τόσες, τόσες θα σε σταυρώσουν

    Οι πόνοι της Παναγιάς- Κώστας Βάρναλης

    ΧΡΗΣΤΟΣ ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΣ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Η Παναγία του λαού..27 Απριλίου 2019 στις 9:12 π.μ.

    Η Παναγία του λαού..

    Στο συγκλονιστικό «Μοιρολόι της Μεγάλης Παρασκευής», που απαντά σε πάμπολλες παραλλαγές, σε όλα τα ιδιώματα της νεοελληνικής γλώσσας και σε κάθε περιοχή όπου μιλήθηκε, η Παναγία δεν θρηνεί σαν Θεοτόκος, σαν μητέρα Θεού. Μοιρολογάει τον...
    γιο της σαν μάνα ανθρώπου, θνητού, που τίποτε δεν της εξασφαλίζει ότι θα τον ξαναδεί αναστημένο, με ταπεινωμένο στα νικηφόρα πόδια του τον Αδη.

    Ο απόλυτος σπαραγμός της εξηγεί εν μέρει τις κατάρες της κατά του Ατσίγγανου, που έφτιαξε τα πέντε καρφιά της σταύρωσης. Κατά τη λαϊκή παράδοση βέβαια, που αντιπαθεί γενικά τους Τσιγγάνους, γιατί τίποτε δεν λένε για σταυρωτήδες Φαραώ ή χαλκιάδες τα Ευαγγέλια (κανονικά και απόκρυφα) ή οι Πατέρες και η υμνογραφία.

    Μαθαίνοντας η Παναγία (και μάλιστα από τον Αϊ-Γιάννη τον Πρόδρομο, άλλο στοιχείο αυτό της εξωευαγγελικής λαϊκής διήγησης) για τα πάθη του γιου της, σκέφτεται ό,τι αναρίθμητες μανάδες:

    «Δεν έχ’ γκρεμό να γκρεμιστώ για το μονογενή μου, / δεν έχ’ μαχαίρι να σφαγώ για το μονογενή μου, / δεν έχ’ σκοινί να κρεμαστώ για το μονογενή μου». Στο «Μοιρολόι» την αποτρέπει ο Χριστός: «Μάνα μ’, αν γκρεμιστείς εσύ, γκρεμιέτ’ όλος ο κόσμος, / μάνα μ’ αν κρεμαστείς εσύ, κρεμιέτ’ όλος ο κόσμος». Αντίθετα, σε μία από τις λαϊκές παραδόσεις που αποθησαύρισε ο Ν.Γ. Πολίτης, η Παναγία αποφασίζει να μην αυτοκτονήσει δίχως την υιική προτροπή. Καταριέται μάλιστα την (ανύπαρκτη σε άλλες αφηγήσεις) αγία Καλή, που την ψέγει επειδή μετέχει στον νεκρόδειπνο: «Οταν σταυρώθη ο Χριστός, και η Παναγία εκαθότανε στην παρηγοριά, επέρασε μια καλόγρια και είπε:

    Ποιος είδε γιο εις το σταυρό και μάνα στο τραπέζι; Τότε εγύρισε η Παναγία και της είπε: Σύρε, μάνα Καλή, μήτε να ψάλεσαι μήτε να λειτουργιέσαι. Αν κρεμαστώ εγώ, θα κρεμαστούν μανάδες και αν πνιγώ εγώ, θα πνιγούν μανάδες, κάθομαι στην παρηγοριά, για να παρηγορηθούν όλες οι μανάδες».

    Παρηγοριούνται άραγε οι ζώντες; Ενα λευκαδίτικο μοιρολόι, «εξαιρετικής τελειότητας» κατά τον Γκυ Σωνιέ που το ανθολογεί, τους δείχνει έτοιμους να υπηρετήσουν ένα ψέμα, όχι όμως για να παρηγορηθούν οι ίδιοι αλλά οι αγαπημένοι νεκροί, που δεν θα ξαναπασχάσουν: «Αυτού που βούλεσαι να πας, κι όπου ξεπερατιέσαι, / αν εύρεις νιους χαιρέτα τους, και νιες κουβέντιασέ τες. [...] Μην πεις πως έρχεται Λαμπρή, πως έρχονται γιορτάδες. / Πες του Χριστού πως χιόνιζε και τη Λαμπρή θα βρέχει, / και την ημέρα τ’ αϊ-Θωμά θα σέρνουν τα ποτάμια». Ή: «Και το δεκαπενταύγουστο φουσκώνουν τα ποτάμια»...

    Παντελής Μπουκάλας

    ΑπάντησηΔιαγραφή