Η πραγματικότητα και ο σχεδιασμός για τους «Ρομά» στο Δήμο Δελφών

Με αφορμή διάφορες δημόσια διατυπωμένες απόψεις περί δήθεν σχεδιασμών της δημοτικής μας αρχής σχετικά με τους Ρομά του Δήμου Δελφών,......

μερικές εκ των οποίων απόψεων αγγίζουν τα όρια της φαιδρότητας, λαμβάνουμε την αφορμή να τοποθετηθούμε δημοσίως περί του ζητήματος και να ενημερώσουμε υπεύθυνα τους συμπολίτες μας.

Οι εγγεγραμμένοι δημότες Ρομά στο Δήμο μας είναι περίπου 450. Εξ αυτών οι μισοί περίπου είναι ανήλικοι, γεγονός που αποδεικνύει την εξαιρετικά μεγάλη δημογραφική εξέλιξη του συγκεκριμένου πληθυσμού, παρά την αντίθετη καταγεγραμμένη γενική πορεία της χώρας και της περιοχής μας.

Το δεδομένο αυτό μας καταδεικνύει επίσης την άμεση ανάγκη να αντιμετωπιστεί ολοκληρωμένα το φαινόμενο της εξαθλίωσης, διαβίωσης στο κοινωνικό περιθώριο και άσκησης παραβατικών συμπεριφορών από την πληθυσμιακή αυτή ομάδα.

Πιο απλά: Είτε σύντομα θα αντιμετωπίσουμε ορθολογικά και συστηματικά το πρόβλημα, είτε μέσα στην προσεχή δεκαετία θα εξελιχθεί σε πλήρως ανεξέλεγκτη κατάσταση, πολύ πιο επιβαρυμένη και επικίνδυνη από αυτήν που βιώνουμε σήμερα.

Η σημερινή δημοτική αρχή, από τις πρώτες της ημέρες, έδωσε προτεραιότητα στη σύνταξη και υποβολή ενός τοπικού σχεδίου δράσης για τους Ρομά, σε αντιστοιχία με τους άξονες της δημοσιευμένης Εθνικής Στρατηγικής για τους Ρομά.

Προκειμένου να προετοιμάσουμε τις ενέργειές μας, αποκτήσαμε μέσα στο 2015 και 2016 (εν μέρει με παραχώρηση από την Περιφέρεια και εν μέρει με αγορά) το σύνολο της έκτασης των 10 στρεμμάτων, που προβλέπει το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο Άμφισσας για την εγκατάσταση των Ρομά (πίσω από το κλειστό γυμναστήριο «Χριστολιάς Καμπεράκης»). Επίσης μέσα στο 2016 αδειοδοτήσαμε τον ίδιο χώρο για εγκατάσταση ενός οργανωμένου προσωρινού οικισμού Ρομά, μια αδειοδότηση που σε ελάχιστες άλλες πόλεις υπάρχει.   

Στα τέλη του 2016 το Υπουργείο Εργασίας ίδρυσε την Ειδική Γραμματεία για τους Ρομά, γεγονός μεγάλης σημασίας για τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου πλαισίου και για την επιτάχυνση των απαιτούμενων ενεργειών. Αμέσως ο Δήμος μας ξεκίνησε τη συνεργασία με την Ειδική Γραμματεία, προκειμένου να εναρμονίσει διάφορες πρωτοβουλίες που είχαμε ήδη αναλάβει, με τους άξονες δράσης του Υπουργείου.

Η Ειδική Γραμματεία Ρομά, ακριβώς εξαιτίας της προεργασίας που υπήρχε εκ μέρους του Δήμου Δελφών, έδωσε ειδική προτεραιότητα στην περίπτωσή μας (μολονότι υπάρχουν εξίσου, αλλά και περισσότερο οξυμμένες καταστάσεις ανά την Ελλάδα και ανά την Περιφέρειά μας) και προετοίμασε σε συνεργασία μ’ εμάς ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για τη μετεγκατάσταση των ανεξέλεγκτων καταυλισμών Ρομά σ’ έναν οργανωμένο (προσωρινό βέβαια εκ της φύσεώς του) οικισμό. Πρόκειται ακριβώς για το σχέδιο που ως πιλοτικό για όλη τη χώρα (με πλήρη χρηματοδότηση από Υπουργείο και Περιφέρεια) παρουσίασε προ ολίγων ημερών η Αναπληρώτρια Υπουργός κ. Θεανώ Φωτίου στη Λαμία.

Η λογική της παρέμβασης είναι να υπάρξει μια σαφής αναβάθμιση των βιοτικών συνθηκών των Ρομά της Άμφισσας σ’ έναν οργανωμένο οικισμό, ώστε σταδιακά (και αφού κατακτήσουν το ελάχιστα απαιτούμενο επίπεδο διαβίωσης, στους τομείς υγιεινής, εκπαίδευσης κ.λπ.) να «απογκετοποιηθούν», απορροφούμενοι στο μέλλον ανά οικογένεια στον αστικό ιστό.

Το πρόγραμμα δεν μπορεί βέβαια να είναι αποτελεσματικό, αν σταθεί μόνο στο στεγαστικό ζήτημα, αλλά ταυτόχρονα πρέπει να ετοιμαστούν παρεμβάσεις στην επαγγελματική απασχόληση, στην υγιεινή και (κυρίως) στην εκπαίδευση της πληθυσμιακής αυτής ομάδας των συμπολιτών μας. Για το λόγο αυτόν προβλέπεται η δημιουργία ενός «Πολυκέντρου», ενός δηλαδή μηχανισμού υποστήριξης για όλα τα παραπάνω απαιτούμενα, με κατάλληλη στελέχωση και πλαίσιο λειτουργίας.

Σε κάθε περίπτωση, είναι σαφές ότι αυτή τη στιγμή γίνεται μια πρωτοποριακή και καλά οργανωμένη προσπάθεια να αντιμετωπίσουμε ένα πολύ μεγάλο κοινωνικό ζήτημα της Άμφισσας και του Δήμου Δελφών, η οποία σύντομα προσδοκούμε να αποδώσει απτά αποτελέσματα.

Οφείλουμε ωστόσο να επισημάνουμε και το εξής: Οι σύγχρονες κοινωνίες αντιμετωπίζουν σύνθετα προβλήματα ένταξης πληθυσμών, μερικές φορές απείρως πιο δύσκολα από το ζήτημα των Ρομά (βλ. προσφυγικό – μεταναστευτικό, με αλλόγλωσους και αλλόθρησκους πληθυσμούς). Τα προβλήματα αυτά είναι απολύτως βέβαιο ότι στο μέλλον θα ενταθούν λόγω των δημογραφικών τάσεων σε Ευρώπη, Αφρική και Ασία, καθώς και άλλων παραγόντων.

Στη χώρα μας και στον τόπο μας αντιμετωπίζουμε ένα πρόβλημα ένταξης των Ρομά, που είναι σε κάθε περίπτωση Έλληνες πολίτες, ομόγλωσσοί και ομόδοξοι με την πλειοψηφία του πληθυσμού μας. Αποτελεί ντροπή για τη χώρα η κατάσταση που βρίσκονται σήμερα αυτοί οι πληθυσμοί, χωρίς να παραβλέπεται ότι υπάρχουν ειδικά χαρακτηριστικά κουλτούρας της συγκεκριμένης πληθυσμιακής ομάδας (που όμως δεν εξηγούν τα πάντα και πολλές φορές χρησιμοποιούνται ως άλλοθι αδράνειας και μοιρολατρείας).

Όταν όμως η Ευρώπη (και η Ελλάδα) δηλώνει διατεθειμένη να εργαστεί και επενδύει τεράστιους πόρους στην ομαλή ένταξη των προσφύγων και μεταναστών από Ασία και Αφρική, ας σκεφτούμε πόσο μεγαλύτερη υποχρέωση έχουμε να κινηθούμε στην ίδια κατεύθυνση για τους συμπολίτες μας Ρομά (αλλά και πόσο ωφέλιμο θα είναι, αν καταφέρουμε να το πετύχουμε, έστω και μερικώς).

Αφορισμοί, κλισέ, σνομπισμοί και ελιτισμοί που εμφανίζονται κατά καιρούς δυστυχώς και στην περιοχή μας, μπορεί να κάνουν συμπαθείς τους εκφραστές τους στα «διαδικτυακά καφενεία» σε μια γρήγορη και αντανακλαστική προσέγγιση, όμως όχι μόνο δε συμβάλλουν στην αντιμετώπιση του προβλήματος, αλλά το επιδεινώνουν σημαντικά.

Βλέπετε στην περίπτωση των Ελλήνων πολιτών Ρομά, δεν υπάρχει καμία άλλη επιλογή (τουλάχιστον για τους πολίτες, που σκέφτονται δημοκρατικά και φιλελεύθερα και αποτελούν τη συντριπτική πλειοψηφία, αν και πολλές φορές σιωπηρή…), παρά μόνο η κοινωνική ένταξη. Το πραγματικό ερώτημα είναι πώς μπορούμε να το πετύχουμε αυτό στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό. Συνεπώς μόνο η ουσιαστική συμβολή σε μια τέτοια συζήτηση βοηθάει πραγματικά την κοινωνία μας.

Εμείς από την πλευρά μας, όπως κάνουμε σε όλα τα μεγάλα ζητήματα του τόπου μας, σχεδιάζουμε με μεγάλη προσοχή, συνεργαζόμαστε ουσιαστικά με όλους τους συναρμόδιους φορείς και εργαζόμαστε συστηματικά με μακροπρόθεσμη λογική και στρατηγική, αρνούμενοι να συμμετάσχουμε σε παιχνίδια προσωρινών εντυπώσεων.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Γραφείο Τύπου