ΔΗΜΟΣ ΕΛΑΤΕΙΑΣ 1878

Παναγιώτης Δημάκης

Ο πίνακας εσόδων-εξόδων (φωτό 1), τού Υπουργείου Εσωτερικών, τού έτους 1878, δημοσιευμένος στο αντίστοιχο ΦΕΚ, απεικονίζει με ακρίβεια την οικονομική ισχύ των Δήμων, όπως και την προσφορά τους στην Εθνική οικονομία.....

Ο Δήμος Ελατείας, πρωτεύει στην επαρχία Λοκρίδος, κατά το διπλάσιον μάλιστα, τών δύο άλλων. 

ΦΩΤΟ 1

Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΣΦΡΑΓΙΔΩΝ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΕΛΑΤΕΙΑΣ

Η σχηματοποίηση του ελληνικού κράτους, μετά τον πολυαίμακτο απελευθερωτικό αγώνα, κατά της οθωμανικής αυτοκρατορίας, βρήκε την χώρα της Ελάτειας, κατεστραμμένη αλλά ζώσα. Το νεοσύστατο ελληνικό κράτος, τιμώντας την μεγαλύτερη πόλη της Φωκίδας, την Ελάτεια, έδωσε το όνομα της, στον μοναδικό Δήμο, που δημιουργήθηκε, στην κοιλάδα του μέσου ρου του Κηφισσού, με έδρα το Δραχμάνι και συμπεριέλαβε το σύνολον σχεδόν των οικισμών, με το ΒΔ της 8ης Απριλίου 1835.

Η οργάνωση του Δήμου, ήταν ανύπαρκτη κατ’ αρχάς και ακολουθούσε το προηγούμενο πρότυπο, της Δημογεροντιας, της τουρκοκρατικής περιόδου, ενώ η εξέλιξη υπήρξε βραδεία και δύσκολη, όπως ήταν φυσικό, μετά τόσα χρόνια σκλαβιάς. Ένας τρόπος ασφαλούς γνωριμίας, της εξελικτικής αυτής διαδρομής, είναι και τα διασωθέντα, αγαθή τύχη, αποτυπώματα των σφραγιδων, που διηγούνται, με την δική τους γλώσσα, τις μεταβολές, ακόμη και το αισθητικό επίπεδο των διοικητικών αρχών. 

Πρόκειται για έγγραφο ψήφισμα του Διοικητικού Συμβουλίου του Δήμου, της 28ης Όκτωβριου1841.Το πρώτο αποτύπωμα αριστερά, είναι και η πρώτη σφραγίδα του Δήμου, αμελούς κατασκευής, ξύλινη, που αναγράφει ανορθόγραφα, μέσα σε κύκλο ΔΗΜΟΣ ΕΛΑΤΙΑΣ, δίπλα υπάρχει ένα ακόμη σφράγισμα, ωοειδές μικρότερο, όπου διακρίνονται στο άνω μέρος άστρο η άνθος και στο κέντρο τα γράμματα ΧΩ μικρός σταυρός ΡΟ και από κάτω Δ Ρ Χ και κάτω δυσδιάκριτο σήμα. 

Είναι φανερό ότι γράφει. ΧΩ ΡΙ ΟΝ ΔΡΑΧΜΑΝΙ. Δεν είναι σαφής ο λόγος που ο γραμματεύς, χρησιμοποίησε και αυτήν την σφραγίδα, πιθανόν για να δόσει εγκυρότητα στο έγγραφο, λόγω της νεοπαγους ιδρύσεως του Δήμου και της καθυστέρησης διορισμού Δημάρχου. Η κίνηση αυτή διέσωσε την σπάνια αυτή σφραγίδα, που αποτελεί ιστορικό κειμήλιο και αν στο μέλλον ευρεθούν και άλλα συναφή στοιχεία, βοηθήσει στην σχηματοποίηση της εικόνας, του τόπου, τα σκοτεινά αυτά χρόνια. 

Η επόμενη είναι η σφραγίδα του 1865,στον τύπο πλέον των λεγομένων "σφραγίδων ελευθερίας" που ακολουθεί το πνεύμα και την άποψη τής Διοικητικής Αρχής, που επέβαλλε, τον τύπο της κυκλικής με κλάδους δάφνης και γύρωθεν τις λέξεις ΔΗΜΟΣ ΕΛΑΤΕΙΑΣ.

Η επόμενη είναι και η μόνη δημοσιευμένη του 1871 που καθορίστηκε επίσημα με το ΦΕΚ 8/1871με γνωμοδότηση του αρχαιολόγου Π. Ευσταθιάδης, εφεξής (...ίνα η σφραγις φέρει ως έμβλημα εν μέσω μεν την Κραναια Αθηνά, γύρωθεν δε τας λέξεις ΔΗΜΟΣ ΕΛΑΤΕΙΑΣ.Η θεά Αθηνά πολιούχος Ελάτειας απεικονιζετο "...εσκευασμένη ως εις μάχην ..."Και στα νομίσματα των Φωκεων με το επίσημα Ε Λ.