Έκλεψαν 416 εκατ. από την Εθνική Τράπεζα

Κόλπο γκρόσο της παρέας Σαμαρά με πρωταγωνιστή το διοικητή της

Στην τελική φάση δικαστικής διερεύνησης βρίσκεται το γιγαντιαίο σκάνδαλο με την εκποίηση των ακινήτων της Εθνικής Τράπεζας σε ένα περίεργο επενδυτικό σχήμα που έκανε βρόμικες δουλειές στην Γουινέα λαδώνοντας το πολιτικό σύστημα.....

Στο σκάνδαλο εμπλέκεται η αφρόκρεμα του τραπεζικού βραχίονα του συστήματος Σαμαρά με βασικό πρωταγωνιστή το διοικητή της ΕΤΕ κ. Τουρκολιά ο οποίος χρηματοδότησε την εκποίηση της περιουσίας της Εθνικής Τράπεζας σε ένα άγνωστο ξένο fund με ένα δάνειο – μαμούθ 419 εκατομμυρίων ευρώ όταν την ίδια περίοδο η τράπεζα μετά βίας κατόρθωσε να συγκεντρώσει ένας δις ευρώ για τις ανάγκες της ανακεφαλαιοποίησης.

Πρόκειται για καθαρή περίπτωση λεηλασίας του δημόσιου χρήματος με δεδομένο ότι η ΕΤΕ ανακεφαλαιοποιήθηκε με δάνεια τα οποία φορτώθηκε το ελληνικό δημόσιο για την οποία αναμένονται καταιγιστικές εξελίξεις σε επίπεδο Δικαιοσύνης αφού οι παραπομπές για κακουργηματική απάτη θεωρούνται πλέον δεδομένες.

Οι αρμόδιες υπηρεσίες που χειρίζονται την υπόθεση έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι πρόκειται για κανονικό ριφιφί σε βάρος της τράπεζας. Γιατί το ξένο fund πίσω από το οποίο κανείς δεν γνωρίζει ποιοι ακριβώς κρύβονται αγόρασε τα ακίνητα της Εθνικής Τραπέζης με δάνειο – μαμούθ που πήρε από την ίδια την τράπεζα και μάλιστα με επιτόκιο 2 όταν για τις αντίστοιχες συναλλαγές το καθαρό επιτόκιο φτάνει στο 2 και 8 ενώ παράλληλα η ΕΤΕ θα πληρώνει τις δόσεις του δανείου γιατί έχει νοικιασμένα τα κτίρια τα οποία ξεπούλησε.

Δικαστική πηγή μιλώντας στην kontranews είπε χαρακτηριστικά ότι τέτοια κόλπα δεν τολμούσε να εφαρμόσει στην τράπεζά του ούτε ο αλήστου μνήμης Γιώργος Κοσκωτάς επισημαίνοντας παράλληλα την ανάγκη να χυθεί άπλετο φως στο μεγάλο σκάνδαλο και οι εμπλεκόμενοι να λογοδοτήσουν σύντομα στη δικαιοσύνη.

Η Κυριακάτικη kontranews παρουσιάζει καρέ – καρέ το χρονικό του μεγάλου σκανδάλου ρίχνοντας φως, παρουσιάζοντας ντοκουμέντα – φωτιά που καίνε στην κυριολεξία το σύστημα Σαμαρά που λεηλάτησε στην κυριολεξία τη μεγαλύτερη τράπεζα της χώρας.

Η εκποίηση των ακινήτων της ΕΤΕ με χρηματοδότηση από την ίδια έγινε χωρίς να προηγηθεί κανένας διεθνής διαγωνισμός. Η δουλειά στήθηκε στο παρασκήνιο με αποφάσεις των διοικήσεων της ΕΤΕ και της Πανγαία. Παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι σε περίπτωση που η ΕΤΕ προχωρούσε σε διεθνή διαγωνισμό θα αποκόμιζε τεράστια κέρδη γιατί οι επενδυτές είχαν εξασφαλισμένη τη μίσθωση των ακινήτων που θα αγόραζαν από την ίδια την ΕΤΕ.

Εδώ εμφανίζεται ο ίδιος ο μισθωτής να χρηματοδοτεί με 80 του τιμήματος το ξένο fund για την απόκτηση των συγκεκριμένων ακινήτων ενώ παράλληλα με σκανδαλώδη απόφαση εξασφαλίζονται χαριστικοί όροι για την αποπλήρωση του δανείου και εξευτελιστικό επιτόκιο.

Το χρονικό του σκανδάλου

Η Πανγαία Α.Ε.Ε.Α.Π. (Ανώνυμη Εταιρεία Επενδύσεων σε Ακίνητη Περιουσία) ιδρύθηκε τον Απρίλιο 2010 από την Εθνική Τράπεζα ως θυγατρική της εταιρεία. Το αρχικό της χαρτοφυλάκιο αποτελείτο από 241 ακίνητα στη μεγάλη τους πλειοψηφία (96%) είναι τα καταστήματα της ΕΤΕ σε ολόκληρη την επικράτεια. Ο στόχος ίδρυσής της ήταν η καλύτερη διαχείριση και αξιοποίηση του χαρτοφυλακίου των ακινήτων της ΕΤΕ (σχετ. 1). Εξαρχής προβλεπόταν η εισαγωγή της στο Χρηματιστήριο Αθηνών.

Η αρχική ημερομηνία για την ολοκλήρωση της εισαγωγής της ήταν ο Απρίλιος 2014, ενώ έλαβε μια δεκαοκτάμηνη παράταση μέχρι τον Οκτώβριο 2015.
Η ΕΤΕ το 2013 αποφασίζει τη χρηματοδότηση του Επενδυτικού fund με την επωνυμία Invel Real Estate προκειμένου το τελευταίο να αγοράσει το 66% των μετοχών της εταιρείας ΠΑΝΓΑΙΑ, θυγατρικής της ΕΤΕ, η οποία κατέχει το σύνολο των ακινήτων της ΕΤΕ και της οποίας μέχρι την αγοραπωλησία η ΕΤΕ κατείχε το 100% των μετοχών της.

Προκειμένου να πραγματοποιηθεί η αγοραπωλησία συστήνεται μια εταιρεία (όχημα ειδικού σκοπού – spv), ελεγχόμενο κατά 100% από το Επενδυτικό fund με την επωνυμία Invel Real Estate. Αυτό spv θα χρηματοδοτηθεί από την ΕΤΕ προκειμένου στη συνέχεια να χρηματοδοτήσει εκείνο τη μητρική του εταιρεία για να πραγματοποιηθεί η αγοραπωλησία του 66% των μετοχών της ΠΑΝΓΑΙΑ.

Πριν από την εξαγορά η ΠΑΝΓΑΙΑ πραγματοποιεί αύξηση μετοχικού κεφαλαίου στην οποία συμμετέχει η ΕΤΕ εισφέροντας ακίνητα καθαρής αξίας 72,2 εκατ. ευρώ και η Invel εισφέροντας επίσης ακίνητα καθαρής αξίας 73,4 εκατ. ευρώ (7,4% περίπου του μετοχικού κεφαλαίου).

Η εξαγορά του υπολοίπου 58,6% (μέχρι το 66%) έγινε με καταβολή μετρητών εξ ιδίων πόρων της Invel 160,50 εκατ. ευρώ και με δανεισμό από το spv που χρηματοδοτήθηκε από την ΕΤΕ 421 εκατ. ευρώ με έκδοση ισόποσου ομολογιακού δανείου.

Εντός του Αυγούστου 2015 πραγματοποιήθηκε η συγχώνευση δια απορροφήσεως της Πανγαίας και της MIG Real Estate, οπότε η εταιρεία που θα προκύψει από τη συγχώνευση θα πληροί τις προϋποθέσεις πρωτογενούς εισαγωγής στο Χρηματιστήριο Αθηνών (σχετ.9).

Οι όροι χορήγησης του συγκεκριμένου δανείου είναι ιδιαίτερα επωφελείς για το δανειολήπτη και ιδιαίτερα επαχθείς για την Τράπεζα, έρχονται δε σε αντίθεση τόσο με την πιστωτική πολιτική της Τράπεζας (σχετ.6) όσο και με τα όσα ισχύουν στη χρηματοπιστωτική αγορά.

Συγκεκριμένα:

1. Το επιτόκιο του δανείου ανήλθε στο 2,7%, ήτοι πολύ χαμηλότερο από το μέσο επιτόκιο της πιστοδοτικής αγοράς και πολύ μικρότερο από το επιτόκιο που δανείζονταν η ίδια η Τράπεζα.

Μία σύγκριση για τα περιθώρια επιτοκίων που ίσχυαν στην Τραπεζική Αγορά τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο παραθέτουμε μερικά παραδείγματα δανείων που έχει λάβει τόσο η ίδια η ΠΑΝΓΑΙΑ Α.Ε. όσο και η Θυγατρική της ΚΑΡΕΛΑΣ Α.Ε.

Παρακάτω παρατίθεται απόσπασμα από την ετήσια οικονομική έκθεση χρήσεως της ΚΑΡΕΛΑΣ Α.Ε. από 1 Ιανουαρίου έως 31 Δεκεμβρίου 2014 (σχετ. 5) «η Εταιρεία έχει συνάψει Πρόγραμμα Εκδόσεως Ομολογιακού Δανείου (εφεξής «το Πρόγραμμα») κυμαινόμενου επιτοκίου. Ωστόσο, η Εταιρεία δεν είναι εκτεθειμένη στις διακυμάνσεις των επιτοκίων που επικρατούν στην αγορά καθώς έχει καταρτίσει με τους αντισυμβαλλόμενους του Προγράμματος συμβάσεις αντιστάθμισης κινδύνων επιτοκίου (interest rate swaps) για σκοπούς αντιστάθμισης της έκθεσής της στη μεταβολή του κυμαινόμενου επιτοκίου…».

«… Το μέσο πραγματικό επιτόκιο των δανειακών υποχρεώσεων συμπεριλαμβανομένων των συμβάσεων ανταλλαγής επιτοκίων ανέρχεται σε 8,16% (2013: 8,18%) ενώ εάν δεν συμπεριληφθούν οι συμβάσεις ανταλλαγής επιτοκίων το μέσο πραγματικό επιτόκιο ανέρχεται σε 6,00% (2013: 6,01%).

«… Οι δανειακές υποχρεώσεις είναι εξασφαλισμένες με το ακίνητο της εταιρείας. Πιο αναλυτικά, επί του ακινήτου ιδιοκτησίας της εταιρείας έχει εγγραφεί προσημείωση υποθήκης υπέρ της Τράπεζας Πειραιώς Α.Ε. (εκπρόσωπος των ομολογιούχων) για ποσό ευρώ 106.000 χιλ…. Το υπόλοιπο του ομολογιακού δανείου ανερχόταν την 31 Δεκεμβρίου 2014 σε ευρώ 51.405 χιλ. και η εύλογη αξία του ακινήτου την 31 Δεκεμβρίου 2014 ανερχόταν σε ευρώ 125.412 χιλ. Επιπρόσθετα, επί του συνόλου των μετοχών της εταιρείας έχει συσταθεί ενέχυρο υπέρ της Τράπεζας Πειραιώς, για όλα τα οφειλόμενα, δυνάμει του ομολογιακού προγράμματος, ποσά και έχουν εκχωρηθεί όλα τα δικαιώματα της εταιρείας όπως απορρέουν από το μισθωτήριο συμβόλαιο με την Cosmote».

Απόσπασμα από την ετήσια οικονομική έκθεση χρήσεως της ΠΑΝΓΑΙΑ ΑΕ από 1 Ιανουαρίου έως 31 Δεκεμβρίου 2014 (σχετ. 8).

«Την 22 Αυγούστου 2014 η εταιρεία εξέδωσε ομόλογα συνολικού ύψους ευρώ 237.500 χιλ. βάσει της από 11 Αυγούστου 2014 σύμβασης ομολογιακού δανείου, όπως τροποποιήθηκε την 20 Αυγούστου 2014, μεταξύ της Εταιρείας και της Alpha Bank Α.Ε. ως εκπρόσωπου των ομολογιούχων. Η έκδοση των ομολόγων καλύφθηκε από διεθνείς επενδυτές, μέσω δύο μη συνδεδεμένων εταιρειών οι οποίες συστάθηκαν για τους σκοπούς της ως άνω συναλλαγής. Σημειώνεται ότι τα ομόλογα φέρουν τόκο Euribor 3 μηνών πλέον περιθωρίου 4.85% και τελική ημερομηνία αποπληρωμής έχουν την 15η Ιουλίου 2019.

Σύμφωνα με τους όρους της σύμβασης ομολογιακού δανείου για την έκδοση των ομολόγων η Εταιρεία προέβη στην εγγραφή προσημείωσης υποθήκης για 8 ακίνητά της στην Ελλάδα και στη σύσταση υποθήκης για 68 ακίνητά της στην Ελλάδα μέχρι την 31 Δεκεμβρίου 2014 υπέρ της Alpha Bank Α.Ε. ως εξασφάλιση των όλων υποχρεώσεων της Εταιρείας υπό τα χρηματοδοτικά έγγραφα έκαστο για ποσό €250.000. Εκκρεμεί η σύσταση υποθήκης σε ένα ακίνητο, ώστε ο συνολικός αριθμός ακινήτων στα οποία εγγράφθηκε υποθήκη προσημείωσης να είναι 77. Η εύλογη αξία των 77 ακινήτων των 31 Δεκεμβρίου 2014 ανερχόταν σε €544.326 χιλ. (σημ. Το συγκεκριμένο δάνειο χορηγήθηκε και σε περίοδο ευνοϊκότερη από το 2013 αφού όλοι προεξοφλούσαν ανάκαμψη και successe story).

Από τα παραπάνω προκύπτει ότι το περιθώριο επιτοκίου 2,7% που εφάρμοσε η Εθνική Τράπεζα, χωρίς να λάβει και τις εξασφαλίσεις που έχουν παρασχεθεί στις άλλες Τράπεζες για ίδιας μορφής δάνεια (μικρότερης όμως διάρκειας και πλήρως εξασφαλισμένα), δεν είναι απλά ευνοϊκό, είναι χαριστικό σε βάρος των Μετόχων της τράπεζας και του Ελληνικού Λαού που συνεισφέρει στην ανακεφαλαιοποίηση των Τραπεζών.

Επισημαίνεται ότι τόσο η ΠΑΝΓΑΙΑ ΑΕ όσο και η ΚΑΡΕΛΑΣ ΑΕ δεν ήταν νεοσύστατα Funds όπως το INVEL.

Απόδειξη επίσης για το ύψος των περιθωρίων επιτοκίων τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο είναι και το κόστος του δανείου που σύναψε η Εθνική Τράπεζα στις 25/4/2014.

Παρατίθεται ανακοίνωση της Εθνικής Τράπεζας για τη σύναψη δανείου στις 25/4/2014 (σχετ. 6):

«Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε χθες η επιστροφή της Εθνικής Τράπεζας στη διατραπεζική αγορά. Η ομολογιακή έκδοση της τράπεζας όχι μόνον πέτυχε μεγάλη υπερκάλυψη, αλλά και σημαντικά χαμηλότερο επιτόκιο από αυτό που εξασφάλισε η Ελληνική Δημοκρατία λίγες ημέρες πριν.
Αναλυτικά η ομολογιακή έκδοση της Εθνικής ύψους 750 εκατ. ευρώ υπερκαλύφθηκε πάνω από τρεις φορές, καθώς οι επενδυτές προσέφεραν συνολικά κεφάλαια ύψους 2,5 δις ευρώ. Η απόδοση του ομολόγου κατά την έκδοση διαμορφώθηκε στο 4,50%, ενώ το τοκομερίδιο θα είναι 4,375%.

Η τιμή έκδοσης του ομολόγου, το οποίο είναι 5ετούς διάρκειας, ορίστηκε στο 99,451%. Συντονιστές έκδοσης ήταν οι τράπεζες Bank of America, Merrill Lynch, Citi, Goldman Sachs, HSBC και Morgan Stanley.

Στελέχη του ομίλου δεν κρύβουν την ικανοποίησή τους για την ανταπόκριση της διεθνούς επενδυτικής κοινότητας και ιδιαίτερα για τους όρους και το τελικό επιτόκιο της έκδοσης. Υπογραμμίζουν ότι είναι εξαιρετικά σπάνιο μια τράπεζα να αντλεί ρευστότητα με όρους καλύτερους του κράτους στο οποίο δραστηριοποιείται, γεγονός που αντανακλά τη μεγάλη εμπιστοσύνη που απολαμβάνει ο Όμιλος Εθνικής Τράπεζας».

Η ΕΤΕ φαίνεται ότι στη συγκεκριμένη συναλλαγή δεν τήρησε ίσες αποστάσεις εφαρμόζοντας το παραπάνω ευνοϊκό/χαριστικό επιτόκιο, σε σχέση με αντίστοιχες χρηματοδοτήσεις προς την υπόλοιπη πελατεία της.

2. Δεν υπήρχαν εξασφαλίσεις (π.χ. προσημειώσεις ακινήτων κ.λπ.) για τη δανειοδήτηση.
Σύμφωνα με την εισήγηση του κ. Καποτόπουλου «Σύμφωνα με τις ρεαλιστικές κατά την Υπηρεσία παραδοχές, τα μερίσματα που θα είναι σε θέση να αποδίδει η Πανγαία στον επενδυτή, κατά το χρονικό διάστημα αποπληρωμής του δανείου, επαρκούν πλήρως για την κάλυψη των δανειακών υποχρεώσεων του Εκδότη». Ωστόσο στα πρακτικά της 17.12.2013, σελ. 4, αναφέρεται ρητά ότι υπάρχει «ενδεχόμενη αδυναμία διανομής μερισμάτων για τις χρήσεις 2014-2015 (ήτοι απουσία εσόδων από μερίσματα και για το έτος 2016)». Το γεγονός αυτό αντί να οδηγήσει σε αναζήτηση εξασφαλίσεων για τη χρηματοδότηση αποτέλεσε το λόγο για τον οποίο τέθηκε ονομαστική περίοδος χάριτος 51 μηνών για την αποπληρωμή του δανείου…

3. Το δάνειο δόθηκε με όρο κεφαλαιοποίησης των τόκων για 41/2 χρόνια, γεγονός αντίθετο στα όσα ισχύουν στη διεθνή αγορά. Εξάλλου τα ακίνητα που κατέχει η ΠΑΝΓΑΙΑ είναι μισθωμένα από την ΕΤΕ, η οποία καταβάλλει ετησίως περίπου το ποσό των 80 εκ. ευρώ για μισθώματα.
Αφού εξέτασε ενδελεχώς τη συναλλαγή το ΤΧΣ, συμφώνησε στην κεφαλαιοποίηση των τόκων για 41/2 χρόνια, συμφώνησε η αποπληρωμή του 50% του δανείου να γίνει σε 15 χρόνια με πρώτη δόση μετά το πέρας των 41/2 χρόνων και το υπόλοιπο 50% στο τέλος του 15ου έτους.

Ποιος ήταν ο λόγος που συμφώνησε το ΤΧΣ, αφού εξέτασε ενδελεχώς τη συναλλαγή, στους παραπάνω όρους όταν το συγκεκριμένο δάνειο θα μπορούσε να αποπληρωθεί (τόκοι και κεφάλαιο) το πολύ σε 6 έτη, αφού τα μισθώματα που θα καταβάλει η Εθνική Τράπεζα ανέρχονται στο ποσό των €80 εκατ. ετησίως;

4. Η ΕΤΕ το έτος 2013 προέβη σε ανακεφαλαιοποίηση ύψος περίπου 1 δις ευρώ, με συνεισφορά των καταθετών της, μετά από υπερπροσπάθεια που κατέβαλαν όλα τα στελέχη και υπάλληλοί της. Λίγους μήνες μετά χορήγησε σε δάνειο χωρίς εξασφαλίσεις περίπου το 50% του ποσού της ανακεφαλαιοποίησής της με τους όρους που αναφέρονται ανωτέρω για να αγοράσει το ξένο επενδυτικό Fund τα ακίνητά της.

5. Στην από 6/12/2013 απαντητική της επιστολή η Εθνική Τράπεζα για τον ίδιο σκοπό αναφέρει: «Λόγω των ειδικών, σύνθετων επιχειρηματικών παραμέτρων… προκρίθηκε επιχειρηματικά η συναλλαγή να λάβει χώρα χωρίς διεθνή διαγωνισμό…».

Είναι πασίδηλο ότι η εξεύρεση επενδυτή με τις συγκεκριμένες προϋποθέσεις, δεν είναι ιδιαίτερα δυσχερής, αφού

• θα έχει εξασφαλισμένο επενδυτή μισθωτή στα ακίνητά του (την ίδια την Τράπεζα) και με αποδόσεις της τάξεως 8-10%;

• ο ίδιος ο μισθωτής χρηματοδοτεί με ποσοστό 80% του τιμήματος τον Επενδυτή για την απόκτηση των συγκεκριμένων ακινήτων

• οι όροι του δανείου (που αναφέρθηκαν παραπάνω) είναι χαριστικοί τουλάχιστον για τα δεδομένα της Ελληνικής Αγοράς.

Θα μπορούσε να έχει προκηρυχτεί διαγωνισμός και το επιτόκιο του Δανείου θα ήταν προς όφελος της Τράπεζας και του ΤΧΣ (δηλαδή προς το όφελος του Ελληνικού Λαού).

6. Χρειάζονται διευκρινίσεις ως προς την έγκριση που έλαβε η συγκεκριμένη σύμβαση από τον Monitor Trustee (Grand Thorton) της ΕΤΕ. Στην εισήγηση που γίνεται στην επιτροπή πιστοδοτήσεων αναφέρεται ότι ο δανειολήπτης είναι μη συνδεδεμένος (not connected) με την Τράπεζα, επομένως δεν υπάγεται στις ειδικές περιπτώσεις όπου είναι απαραίτητη η σύμφωνη γνώμη της Grand Thorton. Ωστόσο η ερμηνεία της συγκεκριμένης διάταξης είναι προβληματική, αφού ο δανειολήπτης δανειοδοτείται να αγοράσει επί της ουσίας τη θυγατρική της ΕΤΕ.
Επομένως θα μπορούσε κάλλιστα να θεωρηθεί ότι είναι δανειοδότηση συνδεδεμένου δανειολήπτη (connected borrower).

7. Θα πρέπει να ερευνηθούν ενδελεχώς τα πρόσωπα που συνδέονται με την ανωτέρω υπόθεση, εμπλέκονται στην υπόθεση τόσο από πλευράς Πανγαίας, ΕΤΕ και Invel και στις σχέσεις που φαίνεται ότι διατηρούν μεταξύ τους ορισμένοι εξ αυτών.

kontranews.gr