H Νεοσύστατη «υποκρΙτέα θεατρική συνΤεχνία» και το Θεατρικό Εργαστήρι Διστόμου «ΘΕΑΤΡΟΦΡΕΝΕΙΑ»
παρουσιάζουν δύο μονόπρακτα δύο μεγάλων Ελλήνων δημιουργών, που με το συνολικό
τους έργο αλλά και τη στάση ζωής...
τους σηματοδότησαν το μεταπολεμικό νεοελληνικό θέατρο, και που η διαχρονικότητα των γραπτών τους καθρεφτίζει την σημερινή πικρή πραγματικότητα. Αυτό που προβάλει το έργο των δύο δημιουργών, η μοναξιά, η απομόνωση, η υποκριτική μικροαστική αντίληψη περί κοινωνικής ανέλιξης ενώ ζούμε μέσα στην αβεβαιότητα, η αγωνία του ανθρώπου-δημιουργού μπροστά στο θάνατο, είναι θέματα επίκαιρα σημερινά όσο και χθεσινά»
τους σηματοδότησαν το μεταπολεμικό νεοελληνικό θέατρο, και που η διαχρονικότητα των γραπτών τους καθρεφτίζει την σημερινή πικρή πραγματικότητα. Αυτό που προβάλει το έργο των δύο δημιουργών, η μοναξιά, η απομόνωση, η υποκριτική μικροαστική αντίληψη περί κοινωνικής ανέλιξης ενώ ζούμε μέσα στην αβεβαιότητα, η αγωνία του ανθρώπου-δημιουργού μπροστά στο θάνατο, είναι θέματα επίκαιρα σημερινά όσο και χθεσινά»
Τα μονόπρακτα γράφτηκαν πριν αρκετά χρόνια αλλά όπως θα
δούμε « όλα τριγύρω αλλάζουνε και όλα τα ίδια μένουν»...
Συντελεστές των έργων
του Ιάκωβου Καμπανέλη
Σκηνοθεσία Τάσος Σταθάς
παίζει ο Στάθης Καστρίτης
2.
«Η εύθυμη χήρα»
Του Κώστα Μουρσελά
Σνηνοθεσία Πάτη Καρλιαύτη
παίζει η Αναστασία Μαργώνη
Και στα δύο
μονόπρακτα υπάρχει ζωντανή μουσική επένδυση -σαξόφωνο-από τον Αλέξανδρο Κομνά
Ευχαριστούμε το Κατάστημα Ελμαλή για τα σκηνικά έπιπλα,
καθώς και τον ξυλουργό Σταύρο Λαμπιδάκη για την βοηθειά του στην κατασκευή των
σκηνικών.
=============================================================
Δύο λόγια για τους συγγραφείς και τα έργα
τους.
O Ιάκωβος Καμπανέλλης (2 Δεκεμβρίου 1922 – 29 Μαρτίου 2011) υπήρξε ο σπουδαιότερος συγγραφέας
του νεοελληνικού θεάτρου δικαιώνοντας επάξια τον τίτλο του "πατριάρχη του
ελληνικού θεάτρου" που του είχαν απονείμει. Στη διάρκεια των εξήντα χρόνων
της συγγραφικής του παρουσίας έγραψε θεατρικά και κινηματογραφικά έργα αλλά και
τηλεοπτικά σενάρια.
Με εφαλτήριο και πρόσχημα την
ηθογραφία και εργαλεία το ένστικτο και μια μαγική γνώση για το τι πρέπει να
προβληθεί την κάθε στιγμή, για το πόσο πρέπει αυτό να διαρκέσει και πόση πρέπει
να είναι η ένταση εκείνου που προηγείται και αυτού που έπεται, κατάφερε να
γράψει έργα ελληνικά και γνήσια στραμμένα στην ανθρώπινη ουσία. «Γράφω μόνο
όταν αυτό που γράφω με συναρπάζει» έλεγε.
Το «ΑΥΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΠΑΝΤΑΛΟΝΙ ΤΟΥ» παρουσιάστηκε για πρώτη φορά από τον Βασίλη
Διαμαντόπουλο σ’ ένα ρεσιτάλ ηθοποιίας, που έδωσε τον Οκτώβρη του 1957 στο
«Θέατρο Τέχνης».
Το μονόπρακτο αυτό είναι ένας
μονόλογος. Ένας μονόλογος, όμως, που ουσιαστικά είναι διάλογος: η σύγκρουση
ενός αδύναμου άνθρωπου με το ανελέητο περιβάλλον του.
Οι μονόλογοι όμως είναι ισχυρά,
έντονα πολυπρόσωπα έργα. Γιατί κανένας άνθρωπος δεν είναι ποτέ μόνος του. Είναι
πάντα μαζί με τους άλλους του εαυτούς, είναι μαζί με τις μνήμες του. Το
μοναχικό πρόσωπο στην σκηνή που κάνει παρόντες τους άλλους. Οι συγκρούσεις
γίνονται πολύ ισχυρές, και με τους νοερά παρόντες αλλά πάνω απο όλα με τον
εαυτό του.
Τελματωμένες οι ελπίδες, γελασμένα τα όνειρα, απροσπέλαστος ο έρωτας κι η στέρηση, η μοναξιά, η κοινωνική καταπίεση κι εκμετάλλευση. Η συνείδησή του ασφυκτιά. «Αν μπορούσα θα ‘φευγα πρώτος», μας εξομολογείται. Αλλά δεν πρόκειται να φύγει. Άλλωστε, σ’ όλη του τη ζωή πάντοτε «ήθελε», μα ποτέ δεν «μπόρεσε»…
Κοινές, βέβαια, οι καταστάσεις, αλλά δραματικές καθημερινός και μικρός ο «Αυτός», αλλά γνήσιος. Οι φθόγγοι του σπαραγμού του, αντίκρυσμα των δικών μας βουβών αναστεναγμών η σιωπηρή υποταγή του, προβολή της δικιάς μας εσωτερικής αδυναμίας.
Αυτά ακριβώς είναι τα στοιχεία, που ανασύρουν τον ήρωα του μονόπρακτου πέρα από την ασημαντότητα του καθημερινού στην καθολικότητα του Ανθρώπινου και σε σημείο τέτοιο, που ο «Αυτός» να αποκτά διαστάσεις συμβόλου. «Αυτός», που τ’ όνομά του — σίγουρα — είναι «μέγα πλήθος».
Τελματωμένες οι ελπίδες, γελασμένα τα όνειρα, απροσπέλαστος ο έρωτας κι η στέρηση, η μοναξιά, η κοινωνική καταπίεση κι εκμετάλλευση. Η συνείδησή του ασφυκτιά. «Αν μπορούσα θα ‘φευγα πρώτος», μας εξομολογείται. Αλλά δεν πρόκειται να φύγει. Άλλωστε, σ’ όλη του τη ζωή πάντοτε «ήθελε», μα ποτέ δεν «μπόρεσε»…
Κοινές, βέβαια, οι καταστάσεις, αλλά δραματικές καθημερινός και μικρός ο «Αυτός», αλλά γνήσιος. Οι φθόγγοι του σπαραγμού του, αντίκρυσμα των δικών μας βουβών αναστεναγμών η σιωπηρή υποταγή του, προβολή της δικιάς μας εσωτερικής αδυναμίας.
Αυτά ακριβώς είναι τα στοιχεία, που ανασύρουν τον ήρωα του μονόπρακτου πέρα από την ασημαντότητα του καθημερινού στην καθολικότητα του Ανθρώπινου και σε σημείο τέτοιο, που ο «Αυτός» να αποκτά διαστάσεις συμβόλου. «Αυτός», που τ’ όνομά του — σίγουρα — είναι «μέγα πλήθος».
Ένα δωμάτιο εργένη πού το
χαρακτηρίζει το κουρασμένο μικροαστικό γούστο.
Ο Κώστας Μουρσελάς ανήκει στη δεύτερη μεταπολεμική
γενιά ως συγγραφέας και είναι μια από τις πιο έντονες προσωπικότητες του
μεταπολεμικού μας θεάτρου. Εποχή ηρωισμού και αδελφοκτονίας, μα πάνω απ' όλα
εποχή χαμένων ευκαιριών και ματαιωμένων ελπίδων. Η μεταπολεμική Ελλάδα είναι
ένα αντιφατικό ιδεολόγημα συντήρησης και οραματισμών, προκατάληψης και τόλμης,
φανατισμού και αλληλεγγύης. Η βίαιη αστικοποίηση, η χύδην αναπτυσσόμενη
μεταπρατική οικονομία και ηθική, οι πολιτικές αλχημείες και οι ιδεολογικές
πολώσεις άφησαν στην Ελληνική κοινωνία πολλά κενά, που δεν μπορούν να πληρωθούν
με τα "μπαλώματα" της αγοραίας κοινωνικής ευπρέπειας, της
καταναλωτικής ιδιοτέλειας και του ατομικισμού. Το έργο του Μουρσελά γράφεται μέσα σε αυτά τα κενά, για να τα
καταγγείλει, ίσως και για να τα εξαλείψει.
Με θεατρικά μέσα αναλύει τους
μηχανισμούς που παράγουν αλλοτρίωση, κατανοεί πως η δραπέτευση είναι μάλλον
μάταιη και ο θρίαμβος της ισοπέδωσης μοιραίος, η νόσος δεν είναι αναστρέψιμη.
Προβάλλει τους κυνικούς μηχανισμούς της Ηγεσίας του Κράτους, της ρεμούλας, την
καταναλωτική βουλιμία, τον μαϊμουδισμό, την ωφελιμιστική εκπαίδευση χωρίς
όραμα, την έκλυση των ηθών και την μεθοδευμένη κατασκευή ενός κόσμου που
αναπαράγει με ηδονή τη μιζέρια του. Ο Μουρσελάς γνωρίζει πως η τέχνη δεν μπορεί
να αλλάξει τον κόσμο. Μπορεί όμως να του αντιστέκεται, να τον χλευάζει, να τον
ειρωνεύεται. Μοιάζει να τοποθετεί μπροστά στο θεατή έναν καθρέφτη που δεν
παραμορφώνει ούτε ωραιοποιεί την πραγματικότητα.
Και ξέρει να δημιουργεί
ανθρώπους.
Oι ανάγλυφοι χαρακτήρες είναι το μέγα προσόν της
θεατρικής γραφής του Κώστα Μουρσελά. Προσεγμένη αλλά και αιχμηρή ατάκα, φράσεις
με ευστοχία στο νόημα.
Στο κείμενο του, συνδυάζει την υπονομευτική του διάθεση με μια
ασυνήθιστη κωμική ευθυβολία και εκρηκτικότητα.
Ο λόγος ρέει άμεσα και είναι
αιχμηρός σαν το ξυράφι.
Στην
«ΕΥΘΥΜΗ ΧΗΡΑ» βασικό συστατικό της
δράσης του έργου είναι ο έρωτας, είναι η σύγκρουση ανάμεσα στον ανθρώπινο πόθο
και στην υποκριτική κοινωνική ηθική. Πόθος για την ανθρώπινη επαφή, που έχει πια
ακυρωθεί. Η ηρωίδα μπλεγμένη σε έναν κοινωνικό ιστό από τον οποίο φαίνεται
ανίκανη, ίσως και απρόθυμη να ξεφύγει, γιατί απλά και η ίδια τον έχει πλέξει.
Η χήρα γίνεται από τη μοίρα
υπεύθυνη της ίδιας της της δυστυχίας.
Τα πρόσωπα των έργων
εγκλωβισμένα στο μικρόκοσμό τους αποτυπώνουν πότε με γλυκόπικρο, πότε με
σπαρταριστό τρόπο την ηθική του Νεοέλληνα.
Οι
αξίες του πολιτισμού είναι εγγύηση για ένα καλύτερο αύριο και με αυτές μπορούμε
να χτίσουμε την κοινωνία που
ονειρευόμαστε.
http://ypokritea.blogspot.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλούμε να σέβεστε τους συνομιλητές σας και να αποφεύγετε, τις ύβρεις και τους χαρακτηρισμούς. Να αποφεύγετε να γράφετε ανώνυμα. Όλα τα σχόλια πρέπει να εγκριθούν πριν δημοσιευθούν.