Ο Δήμος Δελφών στο πλευρό των ελαιοκαλλιεργητών του Ελαιώνα

Π. Ταγκαλής: «Μνημείο Πολιτιστικής κληρονομίας ο παραγωγικός Ελαιώνας»

Τη σπουδαιότητα του Ελαιώνα και την υποβολή προτάσεων για την επόμενη μέρα αυτού συζήτησε το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Δελφών κατά την πρόσφατη συνεδρίασή του, με το Δήμαρχο κ. Παναγιώτη Ταγκαλή να τονίζει ότι «Όσο ο Ελαιώνας παραμένει παραγωγικός, τόσο θα διατηρείται ως μνημείο της Πολιτιστικής μας κληρονομιάς».....

 

Παρουσία πλήθους κόσμου, που καταδεικνύει ότι το θέμα είναι κορυφαίο για την περιοχή, ο Δήμαρχος Δελφών κ. Παναγιώτης Ταγκαλής τόνισε μεταξύ άλλων ότι «οι απόψεις που κατατέθηκαν από όλους είναι σημαντικές και προς τη σωστή κατεύθυνση». «Άλλωστε ο στόχος όλων είναι κοινός», πρόσθεσε, σημειώνοντας πως οι διεκδικήσεις κινούνται σε δύο παράλληλους άξονες, όπου ο πρώτος αφορά στις αποζημιώσεις και ο δεύτερος σε όλα όσα πολύ σωστά συμπεριλαμβάνονται στο σχέδιο διαχείρισης του Ελαιώνα που ψηφίστηκε ομόφωνα το 2017 και που σήμερα χρίζουν επικαιροποίησης. Στη διαδικασία αυτής ο κ. Ταγκαλής ενέταξε τις σημαντικές προτάσεις που κατατέθηκαν στο Δημοτικό Συμβούλιο από τη Δημοτική Αρχή, τις παρατάξεις της αντιπολίτευσης, την ΚΟΙΝΣΕΠ «Δελφική Γη», το Σύλλογο Ελαιοϊδιοκτητών-Ελαιοκαλλιεργητών Αμφισσας – Ιτέας – Δελφών «ΑΡΙΣΤΑΙΟΣ», την Κοινότητα του Σερνικακίου που υπέστη τις μεγαλύτερες ζημιές, την π. βουλευτή κ. Αφροδίτη Παπαθανάση και όλους τους παριστάμενους πολίτες. 

Η πυρκαγιά της 4ης Ιουλίου 2022 στον Ελαιώνα της Άμφισσας ήρθε να προστεθεί στις ανοιχτές πληγές που έχει αφήσει εκείνη του Αυγούστου του 2013. Οι Δημοτικές Ενότητες Άμφισσας, Ιτέας και Δελφών κηρύχθηκαν σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας, σε συνέχεια εγγράφων της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας και του Δήμου Δελφών.

Όπως αναφέρεται και στο αποφασιστικό μέρος, το οποίο ψηφίστηκε κατά πλειοψηφία, βασικές, αλλά όχι μοναδικές αιτίες της πυρκαγιάς, είναι η παρακμή της ελαιοκαλλιέργειας και του ελαιώνα ως προϊόν εγκατάλειψης πάρα πολλών κτημάτων, ο σταδιακός εκφυλισμός της σημασίας της ελαιοπαραγωγής στην τοπική κοινωνία και η έλλειψη άρδευσης. 

Επιγραμματικά, το σώμα εστίασε στα ακόλουθες αιτίες:  

έλλειψη τεχνογνωσίας, διαρκούς ενημέρωσης και εξέλιξης του τρόπου καλλιέργειας

διαρκής μείωση της αποδοτικότητας της ελαιοκαλλιέργειας

έλλειψη πολιτικής κινήτρων και ενίσχυσης συνεταιριστικών σχημάτων

λανθασμένη πολιτική-διαχείριση του υφιστάμενου συνεταιρισμού

έλλειψη διασύνδεσης των Πανεπιστημιακών τμημάτων του πρωτογενούς τομέα με την παραγωγική διαδικασία

κατακερματισμός των ιδιοκτησιών, αντίδοτο του οποίου δεν αποτελεί ο αναδασμός, αλλά οι πολιτικές με μακροπρόθεσμο σχεδιασμό για την αναστροφή του

Ως κορυφαία θέματα επίσης αναφέρθηκαν τα ακόλουθα:

η  πυροπροστασία του Ελαιώνα και η λήψη μέτρων αποτροπής νέας πυρκαγιάς

η εξασφάλιση της βέλτιστης πρόσβασης στα ελαιοτεμάχια, με την επαρκή συντήρηση της αγροτικής οδοποιίας του ελαιώνα

η δυσκολία πρόσβασης πυροσβεστικών οχημάτων σε πολλά σημεία του ελαιώνα 

η δυσλειτουργία του τοπικού ΤΟΕΒ, στην αρμοδιότητα του οποίου είναι η διαχείριση των υδάτινων πόρων

η αναθεώρηση και επέκταση του μέτρου του παραδοσιακού ελαιώνα, καθώς αφενός πολλοί κάτοχοι κτημάτων έχουν απορριφθεί, ενώ και όσοι είναι ενταγμένοι βλέπουν τις αποζημιώσεις που προβλέπονται να είναι ανεπαρκείς 

Κατά τη συνεδρίαση έγινε αναφορά και στη διαδικασία των αποζημιώσεων που είναι ήδη σε εξέλιξη και περιλαμβάνει:

Αιτήματα για ελαιοτεμάχια που δεν είναι εγγεγραμμένα στον ΟΣΔΕ και δεν έχουν ασφάλιση στον ΕΛΓΑ, τα οποία υποβάλλονται στην Περιφέρεια.

Αιτήματα που αφορούν πληγείσες επιχειρήσεις αγροτικών εκμεταλλεύσεων (φυτικής και ζωικής παραγωγής) ή φυσικών προσώπων, όσον αφορά τον μηχανολογικό εξοπλισμό (στοιχείων άρδευσης, μηχανήματα κλπ) τα οποία δεν καλύπτονται από την ασφάλιση του ΕΛΓΑ. 

Αιτήματα για την αποζημίωση τεμαχίων αγροτικών εκμεταλλεύσεων που είναι ασφαλισμένα στον ΕΛΓΑ και έχουν υποβάλλει αίτηση στον ΟΣΔΕ για την ηρτημένη εσοδεία αλλά και των φυτικών και ζωικών μέσων παραγωγής (δένδρα, ζώα, εξοπλισμό κλπ) τα οποία υποβάλλονται στους κατά τόπους ανταποκριτές των τοπικών κοινοτήτων του ΕΛΓΑ.

Αιτήματα κατόχων ελαιοτεμαχίων που είναι ενταγμένα στη Δράση 10.1.02 «Παραδοσιακός Ελαιώνας» ή σε άλλα Μέτρα και Δράσεις του Π.Α.Α. και έχουν πληγεί από την πυρκαγιά στην ΔΑΟΚ ΠΕ Φωκίδας για την γνωστοποίηση της ζημίας λόγω ανωτέρας βίας.

«Τα περισσότερα από τα ανωτέρω αποτελούν κεφάλαια του σχεδίου διαχείρισης του Ελαιώνα της Άμφισσας, που ψηφίστηκε ομόφωνα και βρίσκεται στα χέρια της αρμόδιας επιτροπής που συστήθηκε με πρωτοβουλία του Υπ. Πολιτισμού», ανέφερε ο Δήμαρχος Δελφών, προσθέτοντας πως κορυφαίο αίτημα της τοπικής κοινωνίας αποτελεί η αναστροφή της πτωτικής πορείας που έχει λάβει η μονοκαλλιέργεια της ελιάς στην περιοχή, σύμπτωμα της οποίας αποτέλεσε και η πυρκαγιά της 4ης Ιουλίου 2022.

Το Δημοτικό Συμβούλιο με απόφασή του προτείνει: 

Α. Άμεση καταβολή αποζημιώσεων σε όλους τους καλλιεργητές

Β. Άμεση χορήγηση οδηγιών, ενημέρωσης των αγροτών για τον τρόπο αντιμετώπισης των καμένων ελαιόδενδρων.

Γ. Υποχρεωτική αντικατάσταση των καμένων ελαιόδενδρων με νέα, προκειμένου να διατηρηθεί το «Μνημείο της φύσης», όπως έχει χαρακτηριστεί ο ελαιώνας από την Unesco.

Δ. Επιτάχυνση της διαδικασίας επεξεργασίας του διαχειριστικού σχεδίου του ελαιώνα της Άμφισσας με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα και δεσμεύσεις, από την  επιτροπή επεξεργασίας που συγκροτήθηκε με απόφαση της Υπουργού Πολιτισμού.

Ε. Οριοθέτηση πληγεισών περιοχών από τη Γενική Δ/νση Αποκαταστάσεων Φυσικών Καταστροφών (Γ.Δ.Α.Ε.Φ.Κ.), προκειμένου να τύχουν των ευνοϊκών διατάξεων.

ΣΤ. Εξασφάλιση χρηματοδοτικών εργαλείων από το ΥΠΕΝ και τη Γενική Γραμματεία Διαχείρισης Αποβλήτων, για τη δημιουργία μονάδας διαχείρισης αποβλήτων ελαιοτριβείων και εργοστασίων επεξεργασίας ελαιών, από το Φορέα διαχείρισης Στερεών αποβλήτων Στ.Ελλάδας (Φο.Δ.Σ.Α).

Ζ. Επιδότηση με voucher για διακοπές στο Δήμο Δελφών, για να τονωθεί ο εγχώριος τουρισμός, ανάλογη δράση με αυτή που εφαρμόστηκε σε άλλες πυρόπληκτες περιοχές (πχ Εύβοια). 

Η. Ενίσχυση των συνεταιριστικών σχημάτων μέσω της αύξησης της επιδότησης, λόγω του Παραδοσιακού Ελαιώνα της Άμφισσας.

Θ. Εξαίρεση από τη χωροθέτηση Α.Π.Ε. στον Παραδοσιακό Ελαιώνα της Άμφισσας.

Ι. Αποπεράτωση και λειτουργία του αρδευτικού έργου του Ελαιώνα.

Σημαντική συνεδρίαση φορέων 

Την επόμενη ημέρα του Δημοτικού Συμβουλίου πραγματοποιήθηκε σύσκεψη με κυβερνητικούς παράγοντες στην Άμφισσα. Στη σύσκεψη συμμετείχε ο Βουλευτής Φωκίδας κ. Ιωάννης Μπούγας, ο  Πρόεδρος του ΕΛΓΑ κ. Ανδρέας Λυκουρέντζος, ο Περιφερειάρχης Στερεάς Ελλάδας κ. Φάνης Σπανός, ο Δήμαρχος Δελφών κ. Παναγιώτης Ταγκαλής, ο Αντιπεριφερειάρχης Π.Ε. Φωκίδας κ. Γεώργιος Δελμούζος, οι Αντιδήμαρχοι Άμφισσας κ. Νικόλαος Λουπάκος και Ιτέας κ. Γεώργιος Τσατσαρώνης, η εντεταλμένη δημοτική σύμβουλος Δ.Δελφών κ. Χρύσα Σεγκούνη, οι Πρόεδροι των Κοινοτήτων Άμφισσας κ. Παναγιώτης Μερινόπουλος και Κίρρας κ. Μαίρη Καπαρέλη, η Επόπτρια του ΕΛΓΑ Π.Ε. Φωκίδας κ. Νίκη Σταυριανουδάκη, ο Προϊστάμενος ΕΛΓΑ Αγρινίου κ. Βασίλειος Φέζος, καθώς και ο κ. Ευθύμιος Γεωργακόπουλος ως μέλος της επιτροπής του Υπουργείου Πολιτισμού για τη διαχείριση του Δελφικού Τοπίου.

Ο Δήμαρχος Δελφών κ. Παναγιώτης Ταγκαλής εξέθεσε τις θέσεις του Δήμου, όπως αυτές αποτυπώθηκαν στο Δημοτικό Συμβούλιο ζητώντας την έμπρακτη στήριξη της κυβέρνησης. 

Ο Πρόεδρος του ΕΛΓΑ κ. Ανδρέας Λυκουρέντζος ανακοίνωσε τα εξής: 

α) οι αποζημιώσεις θα δοθούν προς όλους όσοι επλήγησαν, χωρίς αποκλεισμούς και περικοπές, με βάση τον νεώτερο ν. 4797/2021, 

β) για τους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες η αποζημίωση θα ανέρχεται σε ποσό 100 ευρώ ανά δέντρο, περιοριζόμενο κατά το ήμισυ για τους μη επαγγελματίες αγρότες και 

γ) εντός εξαμήνου θα έχουν ολοκληρωθεί όλα τα απαραίτητα πορίσματα του ΕΛΓΑ και θα έχουν αποδοθεί οι προκαταβολές στους δικαιούχους, με προοπτική εξόφλησής τους στον συντομότερο δυνατό χρόνο.

Με βάση τις καταγραφές που έγιναν ήδη από τα συνεργεία του ΕΛΓΑ, οι καταστροφές αφορούν σε περισσότερα από 2.500 στρέμματα γης και περίπου 35.000 δέντρα. Ο αριθμός αυτός αναμένεται να αυξηθεί κατά 4.000 περίπου ελαιόδεντρα, μετά τη διαβεβαίωση του Προέδρου του ΕΛΓΑ ότι μπορούν να καταθέσουν αίτημα αποζημίωσης κι όσοι δεν υπέβαλαν δήλωση ΟΣΔΕ.

Στη σύσκεψη παρευρέθηκε, με τους συνεργάτες του, και ο Επίτιμος Πρόεδρος του  Ελληνοαμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου κ. Γιάννος Γραμματίδης, που ανέλαβε και την αποκατάσταση του Ελαιώνα της Αρχαίας Ολυμπίας, ο οποίος εξέφρασε αρχικά το ιδιαίτερο ενδιαφέρον του για την περιοχή και δεσμεύτηκε, σε πρώτη φάση, να προμηθεύσει τους παραγωγούς με ελαιόδεντρα ίδιας ποικιλίας, καθώς και να προβεί στους απαραίτητους καθαρισμούς στον Ελαιώνα, πέραν των λοιπών αποζημιώσεων των δικαιούχων.

Ο Δήμαρχος Δελφών κ. Παναγιώτης Ταγκαλής με δήλωσή του εξέφρασε την ικανοποίησή του για την ευρύτατη συναίνεση κατά τη συζήτηση και ψήφιση των προταθέντων μέτρων από το Δημοτικό Συμβούλιο, καθώς και για τα πρώτα μέτρα που ανακοίνωσε η κυβέρνηση. «Όσο παραμένει ο Ελαιώνας παραγωγικός, τόσο θα διατηρείται ως μνημείο της Πολιτιστικής μας κληρονομιάς», δήλωσε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας: «Σε αυτή τη λογική λαμβάνουμε πρωτοβουλίες, αγωνιζόμαστε και θα συνεχίσουμε να το πράττουμε με όλες μας τις δυνάμεις».