Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους, η Δήμαρχος Αμφικλείας-Ελατείας κ. Στιβακτή, ο Δήμαρχος του γειτονικού Δήμου Λοκρών κ. Ζεκεντές, τοπικοί αυτοδιοικητικοί άρχοντες, εκπρόσωποι της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδος και μικρός αριθμός προσκυνητών.
Τον πανηγυρικό της ημέρας εκφώνησε ο φίλος ιστορικός ερευνητής από το Λευκοχώρι Κωνσταντίνος Γκούρλας, ο οποίος το 2010 συνέγραψε και εξέδωσε μικρό ιστορικό πόνημα για την ιστορία της μάχης, με τίτλο: «Η ΜΑΧΗ ΣΤΟ ΜΑΝΕΣΙ ΚΑΙ ΣΤΑ ΒΑΣΙΛΙΚΑ ΤΗΣ ΡΟΥΜΕΛΗΣ». Ο ομιλητής στον συγκινητικό και εμβριθή λόγο του, μεταξύ των πολλών ιστορικών στοιχείων που παρέθεσε, τόνισε ιδιαίτερα την συμμετοχή πολλών Σουβαλιωτών αγωνιστών που πολέμησαν ηρωικά στο πλευρό του Αγοριανίτη Οπλαρχηγού Κομνά Τράκα, όπως αυτό προκύπτει από τις σύγχρονες του Αγώνα ιστορικές πηγές: «Στο Μάνεσι, ο μεν Κομνάς Τράκας με 100- ή 150 κατ’ άλλους- παλληκάρια από την Αγόριανη, τη Σουβάλα και το Δαδί, μεταξύ των οποίων και ένας Πρωτοπαπάς- ίσως ο Πέτρος- τοποθετήθηκε εμπρός από το χωριό σε ένα μονόροφο πλινθόκτιστο σπιτάκι στη θέση Αλισάκι, οι δε Μπούσγος, Χαλκούκης, Μανίκας και άλλοι οχυρώθηκαν με 400 παλληκάρια όπισθεν του Τράκα, μέσα στον περίβολο του Ιερού Ναού του Αγίου Γεωργίου του χωριού. Ο Δεμίρ Πασάς εμφανίστηκε το πρωί της 20ης Ιουλίου, γιορτής του Προφήτη Ηλιού, πορευόμενος προς το Μάνεσι. Μερικοί μάλιστα από τους Γραικούς θεώρησαν ότι πρόκειται για εφοδιοπομπή και όρμησαν για πλιάτσικο. Η βουλιμία τους όμως πήρε πικρή απάντηση: τράπηκαν σε φυγή παρασύροντας κι άλλους μέσα στον πανικό τους. Έτσι λοιπόν οι άντρες των άλλων οπλαρχηγών διασκορπίστηκαν κι έφτασαν στα πρώτα υψώματα του Παρνασσού και συγκεκριμένα στην Αγία Μαρίνα, διωκόμενοι από το τουρκικό ιππικό. Ο Τράκας και οι άντρες του πολέμησαν γενναία, διασώζοντας πολλούς που καταδιώκονταν από τους ιππείς. Κι έτσι η μάχη γενικεύτηκε, καθώς ο Δεμίρ Πασάς διέταξε επίθεση κατά του Τράκα και πυρπόληση του οχυρού του.»
Η συνέχεια υπήρξε συναρπαστική. Ο Τράκας με τους Αγοριανίτες, Σουβαλιώτες και Δαδιώτες συντρόφους του αντέδρασε, πολεμώντας λυσσαλέα μέχρι το σούρουπο, σκοτώνοντας πολλούς εχθρούς, κράτησε το ταμπούρι του αλώβητο, μολονότι οι Τούρκοι του το κατεδάφισαν. Τη νύχτα μιμούμενος τον συναγωνιστή του Οδυσσέα Αντρούτσο στο Χάνι της Γραβιάς, επεχείρησε ηρωική έξοδο. Έχασε μόνο δύο από τα παλληκάρια του. Τον Παπα-Γιώργη από το Μπεσχένι και τον Γιάννη Κυριαζή από το Δαδί.
Ο Μπούσγος, όταν κατά το δειλινό έπαψαν οι κανονιοβολισμοί, έγραψε από την Αγία Μαρίνα που βρισκόταν, στον Οδυσσέα Αντρούτσο που είχε «πιάσει» τη Σουβάλα: «Ο πόλεμος έπαυσε και αγνοούμε τι απόγιναν οι δικοί μας κλεισμένοι, αλλά αν δεν κλεινόταν ο Κομνάς Τράκας στο Αλησάκι του Μάνεσι, κανείς από μας που φύγαμε δεν θα έμενε ζωντανός, από το ιππικό των Τούρκων που μας καταδίωκε».
Το σχέδιο της μάχης στο Αλισάκι είχε επινοηθεί και εφαρμοστεί από τον πρωτοκαπετάνιο οπλαρχηγό της Ρούμελης Οδυσσέα Αντρούτσο, ο οποίος στη συνέχεια εγκατέστησε το στρατηγείο του στη Σουβάλα, προκειμένου να παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς τα τεκταινόμενα και σε τυχόν περίπτωση να αντιδράσει. Στόχος του ήταν, να ανακοπεί πάση θυσία, η κάθοδος της επικουρίας 2.500 πεζών και 500 ιππέων προς τον Ομέρ Βρυώνη ο οποίος επιχειρούσε ήδη να καταπνίξει την επανάσταση στην Εύβοια, την Αττική και τη Μεγαρίδα.
Δεν μας είναι γνωστά τα ονόματα των Σουβαλιωτών που έλαβαν μέρος στη Μάχη του Μάνεσι. Εικάζουμε όμως ότι σίγουρα θα ήταν όλοι οι αγωνιστές που πολέμησαν στο πλευρό του Στρατηγού Γιάννη Δυοβουνιώτη, ή κάποιοι απ’ αυτούς, ή και άλλοι που παρέμειναν αφανείς και άγνωστοι στις ιστορικές γραφίδες.
Από 50 Σουβαλιώτες αγωνιστές έχουν διασωθεί τα ονόματά τους από έρευνες παλαιότερων Σουβαλιωτών συγγραφέων και Τιμής Ένεκεν τους αναφέρουμε:
Αγοριανίτης ή Παπαστάμος Ευστ. Αδαμόπουλος Αθανάσιος, Αδαμόπουλος Λουκάς, Αναστασίου Μήτρος, Αναστασίου Ιωάννης, Αργυρόπουλος Σταμ., Αυγέρης Αθαν., Βελλής Παναγ., Βέλλιος Κώστας, Γεωργίου Ανάγνος, Γεωργίου Λουκάς, Γεωργίου Νικ., Διαμαντώνης Δημήτριος, (πρόγονος της προγιαγιάς του γράφοντος Τρισεύγενης Διαμαντώνη-Κατοίκου) Δρίβας Παν., ΔρίβαςΘεόδ., Καραγιάννης Νικ., Καραγιάννης Λουκάς, Καραγιώργος Λουκάς, Κοντακτσής Θεόδ., Κονταξής Ι., Κοντογιάννης Ι., Κορτσέλης Ι., Κουτρουμπέλης Ι., Λιανός Κωστής, Μαστροπαναγιώτου Παν., Νίκος Νικ., Ντόρμας Παναγ., Ντόρμας Χριστόδουλος, Ντρίβας Λουκάς, Οικονόμου Αθανάσιος, Παπαγεωργίου Γιάννος, Παπαγιωργάκης Αθαν., Παπαθεοδώρου Αναγνώστης, Παπαθεοδώρου Θεόδ., Παπαπαναγιωτόπουλος Αναγνώστης, Παπαναγιώτου Χρήστος, Μάρος Ιωάν., Πλατής Δημήτριος., Σκορδάς Ιωάν., Σκουρογιάννης Ευστ., Σπαθάρας Στάθης, Σταθούλας Λουκάς, Στύλιας Θεόδ., Συλαίος Αναγνώστης, Τζούτζος Παναγ., Τσαντήρας Κ., Τσαρμακλής Λουκάς, Τσερμακλής Θεόδ., Τράγος Λουκάς, Χασναντάρας Ι., Χαρίτος Γιαννούτσος.
ΑΙΩΝΙΑ ΤΟΥΣ Η ΜΝΗΜΗ
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΤΟΙΚΟΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου