Σταύρος Ξαρχάκος - Η ΕΛΛΑΔΑ ΤΗΣ ΜΕΛΙΝΑΣ - Μελίνα Μερκούρη

Γιώργος Βιδάκης

Γύρω στα 1963 ένας νέος ταλαντούχος δημιουργός κάνει την εμφάνισή του στο καλλιτεχνικό στερέωμα της Ελλάδας: o Σταύρος Ξαρχάκος που φέρνει τη δική του μουσική πρόταση,.... δίνοντας και μια λύση στo «μουσικό διπολισμό», που οι δύο πρώτοι μεγάλοι δημιουργοί Μ. Χατζιδάκις και Μ. Θεοδωράκης παραλίγο να προκαλέσουν και που κόντευε να εξελιχθεί σε «ιερό πόλεμο» στο χώρο της μουσικής: αποτέλεσμα της προτίμησης του κοινού στον έναν από τους δύο. Σ’ αυτό συνέβαλαν σε μεγάλο βαθμό οι ιδεολογικές, οι πολιτικές αλλά και οι αισθητικές αντιλήψεις και εκτιμήσεις του φιλόμουσου κοινού.

Πολύ νεότερος των δύο πρώτων, ο Σταύρος Ξαρχάκος γεννήθηκε στην Αθήνα στις 14/3/1939 όπου και μεγάλωσε.
Από την αρχή της σταδιοδρομίας του ο εκλεκτός συνθέτης διακρίνεται ως εξαίρετος τραγουδοποιός και ξεχωρίζει για τις ευρηματικές μελωδικές γραμμές των τραγουδιών του, κατορθώνοντας να δημιουργήσει το προσωπικό του ύφος κάτω από τη σκιά των δύο μεγάλων (Μ. Θεοδωράκη και Μ. Χατζιδάκι). Ήταν πολύ φυσικό μέχρις ενός σημείου να έχει επηρεαστεί από τους δύο πρώτους. Όμως δεν τους αντιγράφει. Τουναντίον, παίρνοντας τη σκυτάλη απ’ αυτούς, προχωρεί σε δικές του μουσικές αναζητήσεις και, ανταποκρινόμενος στα κελεύσματα των καιρών, καταφέρνει με το νεανικό ταμπεραμέντο του να δημιουργήσει τη δική του μουσική γλώσσα, απλή και κατανοητή στο ευρύ κοινό.

Όσοι ευτυχήσαμε να παρακολουθήσουμε το Σταύρο Ξαρχάκο να διευθύνει την ορχήστρα του στη διάρκεια συναυλίας, ιδιαίτερη εντύπωση μας έκαμε η άνεση, η δεξιοτεχνία, οι ποικιλόχρωμοι χρωματισμοί, το σφρίγος, η ζεστασιά στο κάθε τραγούδι του, καθώς και η αμεσότητα που είχε με τους ερμηνευτές και τους μουσικούς του. Προ πάντων, όμως, ο σεβασμός του απέναντι στο κοινό του, απόρροια της συγκροτημένης προσωπικότητας, του ταλέντου, αλλά και της άρτιας τεχνικής του.

Τα ορχηστρικά του θέματα του Σταύρου Ξαρχάκου είναι, κατά τη γνώμη μου, από τα ωραιότερα που έχουμε ακούσει στην ελληνική δισκογραφία, ο Σταύρος Ξαρχάκος είναι εξαιρετικός τόσο στη σύνθεση όσο και στην ενορχήστρωση. Την ορχήστρα διευθύνει ο ΣΤΑΥΡΟΣ ΞΑΡΧΑΚΟΣ Σόλο μπουζούκι : ΓΙΩΡΓΟΣ ΖΑΜΠΕΤΑΣ Κλαρίνο: ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΣ 01. ΤΙ ΕΧΕΙ ΚΑΙ ΚΛΑΙΕΙ ΤΟ ΠΑΙΔΙ - Μελίνα Μερκούρη 00:00 02. ΜΥΣΤΡΑΣ - Ορχήστρα 03:38 03. ΦΙΛΟΠΑΠΠΟΥ - Ορχήστρα 05:08 04. ΠΡΟΠΥΛΑΙΑ - Ορχήστρα 07:56 05. ΚΝΩΣΣΟΣ - Ορχήστρα 10:56 06. ΑΡΑΧΩΒΑ - Ορχήστρα 12:52 07. ΜΟΝΑΣΤΗΡΑΚΙ - Ορχήστρα 13:36 08. ΝΑ ΜΕ ΘΥΜΑΣΑΙ - Μελίνα Μερκούρη 15:24 09. ΝΗΣΙΑ - Ορχήστρα 19:03 10. ΣΤΟ ΛΥΚΑΒΗΤΤΟ - Ορχήστρα 20:59 11. ΦΑΙΔΡΙΑΔΕΣ - Ορχήστρα 23:24 12. ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ - Ορχήστρα 26:08 13. ΤΙ ΕΧΕΙ ΚΑΙ ΚΛΑΙΕΙ ΤΟ ΠΑΙΔΙ - Ορχήστρα 28:14 To 1964, οι παραγωγοί Φιλ Ντ' Αντόνι και Νόρμαν Μπέαρ θέλησαν να κάνουν, για το αμερικανικό δίκτυο ABC, μια σειρά ωριαίων τηλεοπτικών ταινιών, μέσω των οποίων διάσημοι ηθοποιοί θα παρουσίαζαν την πόλη τους. Η Λιζ Τέϊλορ το Λονδίνο, η Σοφία Λόρεν τη Ρώμη, ο Πήτερ Ουστίνοφ τη Μόσχα... Η Μελίνα ήταν ήδη μια σταρ διεθνούς επιπέδου, πρωταγωνίστρια σε εννέα κινηματογραφικές ταινίες παγκόσμιας προβολής και σε πάνω από τριάντα πέντε θεατρικές παραγωγές στην Αθήνα και στο Παρίσι. Κυρίως ήταν μια εκρηκτική προσωπικότητα, μια λαμπερή και εξαιρετικά γοητευτική γυναίκα, η προσωπικότητα που ήθελαν οι παραγωγοί ως παρουσιάστρια της Αθήνας. Η Μελίνα συμφώνησε. Συμφώνησε και ο συγγραφέας της "Στέλλας", Ιάκωβος Καμπανέλλης να γράψει τα κείμενα μαζί με τον Μαξ Ουίλκ. Τη μουσική θα έγραφε ένας νεαρός, εξαιρετικά ταλαντούχος μουσικοσυνθέτης, ο Σταύρος Ξαρχάκος. Τα κομμάτια που συμπεριλαμβάνονται εδώ έχουν ακουστεί εκατοντάδες φορές από την ώρα της δημιουργίας τους και μπορούν, χωρίς επιφυλάξεις, να ονομαστούν αθάνατα. Όταν τα έγραφε, ο Σταύρος Ξαρχάκος ήταν στην ακμή της δημιουργικότητάς του ένας ωραίος νέος (με κεφάλι που θύμιζε τον Ερμή του Πραξιτέλη) και ιδιαίτερο ταλέντο στη μουσική. Έγραφε για το θέατρο από το 1962 και τον κινηματογράφο από το 1963. Ως το '64 είχε δώσει πολύ αξιόλογα δείγματα του ταλέντου του με τραγούδια που τον έκαναν ιδιαίτερα δημοφιλή ('Τα Δάκρυά μου είναι καυτά", 'Τι να την κάνεις τη ζωή", "Χόρεψαν τ'Άσπρα Πουλιά", 'Τα Κόκκινα Φανάρια"...) Με τη "Φτωχολογιά" και την "Απονη Ζωή", προπάντων, είχε γίνει λατρευτός στο πανελλήνιο. Οι άνθρωποι της δουλειάς τον αναγνώριζαν ως διάδοχο του Χατζιδάκι και του Θεοδωράκη και το κοινό τον είχε βάλει βαθιά στην καρδιά του - ίσως ακόμα και λίγο περισσότερο, εκείνο τον καιρό, από τους δύο μεγάλους.