Η Ελάτεια πάντα ήταν υδρόχαρη και χλωρή, λόγω τών υδροαποθεμάτων τού Καλλιδρόμου Όρους, αλλά με αυξανόμενες συνεχώς, ανάγκες αγροτικής και οικιακής υδροδότησης,.....
λόγω τής πληθυσμιακής αυξήσεως και τών αλλαγών, τών καλλιεργητικών μεθόδων και τής παραδοσιακής, οικιακής οικονομίας.
Παρά τις πρωτοποριακές αλλαγές και κατασκευές, τού Δημάρχου Κοτοπούλη, πρό τού 1900, το πρόβλημα εμφανιζόταν, συμβαδίζοντας με τις καταναλωτικές ανάγκες.
Η κατασκευή μεγάλης υδατοδεξαμενής, το 1930, χρειαζόταν ισχυρότερο εξωτερικό δίκτυο μεταφοράς, όπως η προκήρυξη τού τότε προέδρου Ελάτειας, Αθανασίου Δημητρακοπούλου ( Κοντύλη ) αναφέρει, στήν Εφημερίδα Λαϊκή Φωνή ( 5-8-1930 ).
Το ζήτημα αυτό, ήταν αιτία αντιπαραθέσεων και διενέξεων τότε...με απρόβλεπτες διαστάσεις. Καταχωρείται όμως εδώ και πιστοποιείται, η φροντίδα τής τοπικής ηγεσίας, για τήν λύση τού προβλήματος, ώς ιστορικό τεκμήριο ( Φωτο1-2 -4 -5 ).
Είχε προηγηθεί όμως, όπως μάς ενημερώνει, ο ανταποκριτής στήν Ελάτεια τότε, τής καθημερινής έγκριτης εφημερίδος τών Αθηνών ΕΜΠΡΟΣ, εργώδης διεργασία, τής ισχυρής ομάδος νέων προοδευτικών, της Ελατείας, όπως οι Φιλόδενδροι, οι Τεχνίτες και λοιπά, ανανεωτικά στοιχεία τής εποχής, ( φωτο 5 εφημερίς Εμπρός 2/7/1928 σελίδα 6 ).
Όμως η ιστορία τής υδρονομίας και τής υδρεύσεως, στήν πλουτοπαραγωγική χώρα τής Ελάτειας, είναι αρχαία, όσο και η ίδια, αφού η Πόλη, διέθετε τρία υδραγωγεία, * τών οποίων τα ίχνη, είναι ακόμη ορατά, στα ερείπια τού αρχαίου Άστεως.
Οι πόλεμοι, οι καταστροφές, οι δηιώσεις, πού. ..είς γήν έφεραν.. τα μνημειακά δείγματα πολιτισμού, άφησαν άθικτα τμήματα τών υδροδοτικων δικτύων, να λειτουργούν υπογείως και να " σκάνε ", όπως ο Καναλάκος, η Γκιολμπερη, ο Αγιώργης και η ταλαιπωρημένη Λευτόβρυση, και, να εμφανίζονται, σε διάφορα σημεία.
Η σημασία και για τούς, κατά καιρούς δυνάστες, τοπάρχες, Λατίνους, Οθωμανούς και όσους οι στέπες τής Ασίας και τα δάση τού Βορρά, κατεύθυναν νότια, τού ευλογημένου νερού, ήταν ζωτική και εξ αυτών οι πλέον προοδευτικοί και ευφάνταστοι, χρησιμοποιώντας παλαιές μεθόδους ή εκσυγχρονίζοντας ότι υπήρχε, φρόντιζαν, να ανακαλύπτουν και να επαναφέρουν.
Η Ελάτεια, τύχη αγαθή, ευτύχησε να διασώσει ένα υδρογέφυρο, μονότοξο, θολωτό, το Τρανό Γεφύρι,** μεταφοράς νερού, με ενσωματωμένους πηλοσωλήνες (κιούγκια), φωτο 2 - 3, πού ένωνε, τις δύο όχθες τού ανατολικού " ρέματος ".πού μερικοί αποκαλούσαν Ρέμα τού Μεγάλου Βοδιού και οδηγούσε το νερό, από τήν πηγή Μάνα, αλλά και μία απόπειρα, μαστεύσεως τής 'Α'φ'σου, ( Άβυσσος ), και, τών πηγών της, ( Ρέμα μικρού Βοδιού ), σε υδαταποθήκη, στο Χαβούζι, όπως το αποκαλούσαν, σε χωράφι τού Κοντοθανασοπούλου ( Βρακά ), βόρεια τού οικισμού, στα κράσπεδα τού λόφου Τούμπανος.
Σήμερα δεν υπάρχει πιά, αλλά είναι γνωστό, από περιγραφές, ώς ένα ημιυπόγειο ωοειδές κτίσμα, στεγανοποιημένο με κουρασάνι, πού το τοποθετεί, στα ύστερα Βυζαντινά χρόνια. Η καταστροφή τής κατασκευής αυτής, μάς στερεί μία ασφαλή χρονολόγηση και τού οικισμού Δραχμανίου, εκτός τών γνωστών Οθωμανικών καταστίχων. Άς είναι, η διαδρομή τού νερού, άρχιζε από τήν πηγή Μάνα, στο Μοναστηράκι τού Αγίου Λουκά, συνέχιζε παράλληλα με το Ρέμα, μέχρι το Τρανό Γεφύρι και περνούσε βόρεια, τού παλαιού νεκροταφείου τής Ελάτειας , τής Παναγίας, συνεχίζοντας δυτικά, στα κράσπεδα τού λόφου, μέχρι το Χαβούζι. Στο Τρανό Γεφύρι, κατέληγε, στενός ημιονικός, αγροτικός δρόμος και από εκεί, περνούσαν τα έμφορτα ζώα, οι αγρότες, ποιμένες, ξυλοκόποι κ.λ.π.
Η κατασκευή του, από πελεκητούς ημίεργους λίθους, είναι αμελής και παραπέμπει, στήν Μέση τουρκοκρατία. Ο δρόμος του ήταν στενός, με χαμηλό τειχίο ( parapet ), και οδηγούσε στήν αντίπερα όχθη και στα Γιαννακοπλ'εικα χωράφια, τήν Καλογερού, τα Παλιάμπελα, το Λευτιάνο, τα Β'κουλιά , κ .λ. π.
Τα παλαιά Γεφύρια και Γεφυράκια, όπως πάντα, ένωναν δύο όχθες, δύο κόσμους και ήταν τόποι κυκλοφορίας ιδεών και ειδών και προϊόντων, ιερά σημεία και μνημεία, φορτωμένα με μύθους, προλήψεις, ένδοξες ή καθημερινές ιστορίες, ο δε σεβασμός στήν ύπαρξη, τήν προστασία και τήν ανάδειξή τους, θεωρείται αυτονόητος. Δυστυχώς, τα Γεφύρια τής Ελάτειας, δεν είχαν μέχρι σήμερα, Καλή Τύχη, ελπίζουμε πάντα όμως στις επερχόμενες γενιές και σ' αυτές απευθύνεται και η μικρή τούτη ενημέρωση.
* Ένα από τα διασωθέντα, επί τού παρόντος, ίχνος σαφές, από τα αρχαία υδραγωγεία τής Ελάτειας.
* * Η Ελληνική ονομασία Τρανό Γεφύρι, είναι εν πράγμασι, καθοδηγητικός μίτος και για τούς οικοδόμους του, αντίθετα με τήν ξενική Χαβούζι.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλούμε να σέβεστε τους συνομιλητές σας και να αποφεύγετε, τις ύβρεις και τους χαρακτηρισμούς. Να αποφεύγετε να γράφετε ανώνυμα. Όλα τα σχόλια πρέπει να εγκριθούν πριν δημοσιευθούν.