Η ΤΡΑΓΟΥΔΙΣΤΡΙΑ ΤΗΣ ΝΙΚΗΣ ΣΟΦΙΑ ΒΕΜΠΟ ΠΟΥ "Υψωσε το ανάστημά της στη χούντα δίνοντας άσυλο σε φοιτητές"

Γράφει η Κατερίνα Πετρίδου ( βιογράφος , συλέκτρια κειμηλίων και προσωπική φίλη της Σοφίας Βέμπο).Πλούσιο και σπάνιο φωτογραφικό υλικό! 

"Γεια και χαρά σας Μωραΐτες αδερφοί, που η μάνα αν δε σας 'γέννα, ούτ' Αγια Λαύρα θα 'χαμε ούτε κι Εικοσιένα ..."

Η Βέμπο συνεχίζει τις εμφανίσεις της..... 

στις μεγαλύτερες αίθουσες συναυλιών της Αμερικής, σε αμέτρητες χοροεσπερίδες, φιλανθρωπικές εκδηλώσεις, ξενοδοχεία, συλλόγους, ελληνικές παροικίες, για δυόμισι χρόνια.

Ομως αυτή η υπερπροσπάθεια και η συσσωρευμένη κούραση από τη Μέση Ανατολή αρχίζουν να την καταβάλλουν.

Αρχές Ιουνίου του ’49, μόλις επιστρέφει στην Ελλάδα, το Γενικό Επιτελείο Στρατού την καλεί για περιοδεία στις μαχόμενες μονάδες.

Εν τω μεταξύ, στην Αθήνα, το όνειρό της για δική της στέγη γίνεται πραγματικότητα.

Η αυλαία του θεάτρου Βέμπο σηκώνεται στις 27 Ιουνίου 1950 με την επιθεώρηση «Βίρα τις άγκυρες».

Ακολουθούν πολλές και μεγάλες επιτυχίες: «Η ταμπακέρα», «Να με παίρνανε τα σύννεφα», «Χαράμι», «Ολα ρημάδια», «Τάκου, τάκου ο αργαλειός μου», «Το χαστούκι», «Δεν είναι αυτή ζωή», «Μίλα μας και μη μας αγαπάς», «Κάποιος, κάπου, κάποτε», «Σ’ αγαπώ και μ’ αρέσει η ζωή», «Ο άνθρωπός μου»,», «Σουβενίρ ντ’ Ατέν», «Η πιο όμορφη αγάπη είν’ η δική μας»…

Τον Σεπτέμβρη του '54 ξεκινούν τα γυρίσματα της ταινίας «Στέλλα» στην οποία παίρνει μέρος και ως ηθοποιός και ως τραγουδίστρια.

Ερμηνεύει δυο τραγούδια σε στίχους του Μιχάλη Κακογιάννη και μουσική Μάνου Χατζιδάκι: «Ο μήνας έχει 13» και το «Φεγγάρι είναι κόκκινο».

Τρία χρόνια μετά, τον Ιούνιο του ’57, ανεβαίνει στο θέατρό της η ηθογραφία «Στουρνάρα 288», η οποία στη συνέχεια μεταφέρεται και στον κινηματογράφο.

Η Σοφία πρωταγωνιστεί και παράλληλα ερμηνεύει και δυο τραγούδια: «Αχ να γύριζαν τα χρόνια τα παλιά» και «Πού 'ναι εκείνη η αγάπη μας».

Την ίδια χρονιά επισημοποιεί τον δεκαεπτάχρονο δεσμό της με τον Μίμη Τραϊφόρο. Και εδώ ανοίγει παρένθεση γιατί θα ήταν ουσιώδης παράλειψη να δει κανείς τη Βέμπο ξέχωρα από τον Τραϊφόρο.

Η ζωή τους ήταν μια κοινή παράλληλη πορεία από το 1940 ώς το τέλος· μαζί ως ζευγάρι, μαζί και καλλιτεχνικά, πορεύτηκαν για περίπου σαράντα χρόνια στη ζωή και το θέατρο, ανάμεσα σε πολέμους, πολιτικές καταιγίδες, οικονομικές δυσκολίες, περιπέτειες, επιτυχίες, αποτυχίες, δόξες…

Σημαντικός σταθμός στην καριέρα της είναι επίσης η συναυλία στο Παλέ ντε Σπορ Θεσσαλονίκης τον Σεπτέμβρη του '68.

Οταν εμφανίζεται στο παλκοσένικο γίνεται πανζουρλισμός. Αποθεώνεται από τον κόσμο που είχε γεμίσει ασφυκτικά το Παλέ ντε Σπορ, ενώ πολλοί είναι εκείνοι που έχουν μείνει απέξω.

Πέντε χρόνια αργότερα, μια στιγμή που σημάδεψε τη ζωή της είναι η εξέγερση του Πολυτεχνείου.

Καθώς το διαμέρισμά της βρισκόταν ακριβώς δίπλα στο Πολυτεχνείο, παρακολουθούσε από το μπαλκόνι της τα γεγονότα και αναπολούσε τους δικούς της αγώνες ενάντια στην τυραννία.

Και όταν κυνηγημένοι φοιτητές ζήτησαν άσυλο και καταφύγιο στο διαμέρισμά της, εκείνη ανταποκρίθηκε άμεσα.

Το γεγονός διαδίδεται από στόμα σε στόμα και σε λίγο η Αστυνομία τής χτυπά την πόρτα.

 Ναι, έχω ανοίξει το σπίτι μου κι έχω δεχθεί τα παιδιά. Τα παιδιά είναι υπό την προστασία μου. Εγώ δεν φοβήθηκα τον Μουσολίνι, δεν φοβήθηκα τον Χίτλερ, θα φοβηθώ τώρα τους δικούς μου; Θα φοβηθώ τώρα εσάς; Και τώρα δρόμο, τα παιδιά είναι υπό την προστασία μου.

Μ’ αυτή τη γενναία πράξη έπεσε η αυλαία των εθνικών της προσφορών.

Η εφημερίδα «Observer Review» του Λονδίνου έγραψε σχετικά: «Κανείς δεν τόλμησε να αγγίξει τον θρύλο. Ούτε η σημερινή κυβέρνηση, η οποία έκλεισε τα μάτια όταν η Βέμπο έδωσε άσυλο σε φοιτητές κατά τη διάρκεια των τελευταίων ταραχών του Πολυτεχνείου. Αψηφώντας τη χούντα, άνοιξε το διαμέρισμά της κι απέτρεψε τη σύλληψή τους. Η χούντα των συνταγματαρχών δεν τόλμησε να την αγγίξει».

                               Στο 401 Στρατιωτικό Νοσοκομείο

Τα χρόνια κυλούν κι αρχίζει σιγά σιγά να αραιώνει τις εμφανίσεις της.

Βγαίνει ολοένα και πιο σπάνια από το σπίτι της. Αισθάνεται αδύναμη να αντιμετωπίσει τη σκληρή πραγματικότητα, τα γεράματα, τη μοναξιά, το τέλος της καριέρας της.

Και ξαφνικά δέχεται πρόταση από τον Φρέντυ Γερμανό για τηλεοπτική εμφάνιση στην εκπομπή «Αλάτι και πιπέρι».

Οπως ήταν αναμενόμενο, η εκπομπή έκανε μεγάλη τηλεθέαση.

Λίγο αργότερα, της γίνεται πρόταση για μια φιλόδοξη αμερικανική κινηματογραφική παραγωγή με άξονα τη ζωή και κυρίως τη δράση της.

Τίτλος της ταινίας «Μια γυναίκα στις φλόγες». Παρόλο που η πρόταση την κολακεύει, η Σοφία είναι δύσπιστη και συγκρατημένη.

«Τι δουλειά έχουν οι Αμερικανοί με τη Βέμπο, την Αλβανία, το Ελ Αλαμέιν, το Πολυτεχνείο» έλεγε… Και είχε δίκιο.

Η φιλόδοξη αυτή παραγωγή έμεινε αποκλειστικά και μόνο στα λόγια.

Τη Σοφία είχα την τύχη να τη ζήσω από κοντά και να πάρω πολλά από τη χαρισματική αυτή γυναίκα που εκτιμούσα, θαύμαζα και σεβόμουν βαθιά.

Δεν είναι δα και λίγο να σε τιμά με την αγάπη και τη φιλία του ένας θρύλος. Για τον λόγο αυτό αισθανόμουν ένα χρέος απέναντί της που έπρεπε να εκπληρώσω.

Να διοργανώσω δηλαδή κάποια εκδήλωση στη μνήμη της. Και βοήθησαν οι συγκυρίες και το χρέος μου έγινε πραγματικότητα.

Το Πολεμικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, αναγνωρίζοντας τα όσα πρόσφερε στην πατρίδα και στον πολιτισμό η Βέμπο, φιλοξενεί σε μόνιμη βάση τα κειμήλια της συλλογής μου.

Σπάνια χειρόγραφα, γράμματα, ανέκδοτες φωτογραφίες, παρτιτούρες, πλάκες γραμμοφώνου, προγράμματα θεάτρου, λευκώματα, φορέματα και προσωπικά αντικείμενα της Βέμπο παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο κοινό.

Και βοήθησαν ξανά οι συγκυρίες και ένα ακόμα όνειρό μου έγινε πραγματικότητα: Η έκδοση της βιογραφίας της.

Σάββατο 11 Μαρτίου 1978. Η φωνή που σαν άνεμος διαπερνούσε την Ελλάδα σώπασε για πάντα.

Κάπου στο μέτωπο. Η Βέμπο τραγουδούσε με ενισχυτή και τα τραγούδια της μεταδίδονταν στις γύρω μονάδες. Αξιοσημείωτο: Τις περισσότερες φορές χωρίς καμιά συνοδεία οργάνου

Κάπου στο μέτωπο. Η Βέμπο τραγουδούσε με ενισχυτή και τα τραγούδια της μεταδίδονταν στις γύρω μονάδες. Αξιοσημείωτο: Τις περισσότερες φορές χωρίς καμιά συνοδεία οργάνου |

Ακαριαίο εγκεφαλικό. Κι ακολούθησαν η πικρή σιωπή και οι στίχοι του συζύγου της Μίμη Τραϊφόρου:

«Σοφία μου αλύγιστη, η δόξα σου είναι τόση,

που δεν μπορεί, δεν γίνεται πιο πάνω να ψηλώσει.

Και η ψυχή σου ανέβηκε τόσο ψηλά απ’ το σώμα,

που είσαι, Σοφία μου, ουρανός, δεν είσαι πλέον χώμα!»

Κι ενώ η αττική γη αγκάλιαζε τη Σοφία, μια λαοθάλασσα από δακρυσμένα μάτια και στόματα τραγουδούσαν το «Παιδιά, της Ελλάδος παιδιά…».

Ποτέ άλλοτε το τραγούδι αυτό δεν το τραγούδησε μια τόσο μεγάλη χορωδία.

Σοφία Βέμπο - μια πολυκύμαντη ζωή συνυφασμένη με τα μεγάλα ιστορικά γεγονότα του 20ού αιώνα: Α' Παγκόσμιος Πόλεμος, Μικρασιατική Καταστροφή, δικτατορίες (Πάγκαλου/Μεταξά), Β' Παγκόσμιος Πόλεμος, Κατοχή, Αντίσταση, Εμφύλιος, χούντα των συνταγματαρχών, Πολυτεχνείο.

Ανέχεια, στερήσεις, πλούτη, δόξες, απογοητεύσεις, ραδιόφωνα, θέατρα, κακουχίες, περιπέτειες, νοσοκομεία, στρατόπεδα, καταστρώματα πλοίων, καταυλισμοί προσφύγων, Πίνδος, Βίτσι, Μέση Ανατολή, Ευρώπη, Αμερική, Αφρική και όπου υπήρχε ομογένεια.

                   Στο Τελ Αβίβ με στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων 

Παράσημα, τιμές, μετάλλια, έπαινοι, εύφημες μνείες, συγχαρητήριες/ευχαριστήριες επιστολές βασιλιάδων, πρωθυπουργών, πρέσβεων, στρατηγών και σημαντικών προσωπικοτήτων, Χρυσό Κλειδί των Αθηνών…

Δάφνες μιας σπουδαίας σταδιοδρομίας. Μα τα μεγάλα της παράσημα ήταν η αγάπη, ο σεβασμός και ο τίτλος που της απένειμε ο ελληνικός λαός «Τραγουδίστρια της Νίκης».

Το υπουργείο Ναυτικών και Αεροπορίας της Μέσης Ανατολής διέθετε ελικοφόρα για τις μετακινήσεις της Σοφίας Βέμπο.

Το υπουργείο Ναυτικών και Αεροπορίας της Μέσης Ανατολής τής διέθετε ελικοφόρα για τις μετακινήσεις της. |

Σήμερα τραγούδια της υπάρχουν στα σχολικά βιβλία και διδάσκονται στα σχολεία, το Δημοτικό σχολείο Καλλίπολης (λίγο έξω από την Εδεσσα) φέρει το όνομά της, προτομές της έχουν στηθεί σε πολλά μέρη, δρόμοι/πλατείες/πάρκα/θέατρα πήραν το όνομά της, φορείς συνεχίζουν να τιμούν τη μνήμη της με συναυλίες και βραβεία στο όνομά της.

Το υπουργείο Οικονομικών και η Τράπεζα της Ελλάδος εξέδωσαν αργυρό συλλεκτικό νόμισμα 10 € για τα εκατό χρόνια από τη γέννησή της και τα ΕΛΤΑ προγραμμάτισαν την έκδοση γραμματοσήμου.

Κειμήλιά της φιλοξενούνται σε τρία μουσεία συγχρόνως. Στα Πολεμικά Μουσεία Αθήνας και Θεσσαλονίκης, ενώ στο Θεατρικό Μουσείο υπάρχει το καμαρίνι της…

Μια από τις βιτρίνες του Πολεμικού Μουσείου Θεσσαλονίκης με κειμήλια της Σ. Βέμπο 

Η Βέμπο αξιώθηκε να περάσει στην Ιστορία ως μια από τις πιο φωτεινές παρουσίες του ελληνικού έθνους.

Η θυελλώδης ζωή της δικαίωσε το πέρασμά της από τη Γη πέρα ώς πέρα. Μια ζωή και μια φωνή στα όρια.

Καμιά άλλη τραγουδίστρια δεν αγαπήθηκε και δεν συνδέθηκε τόσο έντονα μ’ έναν ολόκληρο λαό. Κ α μ ι ά.

Η Βέμπο τραγούδαγε την Ελλάδα κι όλη η Ελλάδα τραγουδούσε μαζί της.

Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις University Studio Press η βιογραφία της Σοφίας Βέμπο με τίτλο «Σοφία Βέμπο - Τραγούδαγε την Ελλάδα κι όλη η Ελλάδα τραγουδούσε μαζί της» της Κατερίνας Πετρίδου, προσωπικής φίλης της τραγουδίστριας.

*Βιογράφος - συλλέκτρια κειμηλίων Σοφίας Βέμπο  ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ

    ΚΑΙ ΤΡΙΑ ΣΠΑΝΙΑ  ΒΙΝΤΕΟ ΠΟΥ  ΕΧΕΙ ΑΝΕΒΑΣΕΙ ΣΤΟ youtube  Η  ΚΑ  ΚΑΤΕΡΙΝΑ  ΠΕΤΡΙΔΟΥ

ΟΛΟΚΛΗΡΟ ΤΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ  ΤΗΣ  ΚΑΤΕΡΙΝΑΣ  ΠΕΤΡΙΔΟΥ( Μια ζωή και μια φωνή στα όρια ) ΣΤΙΣ "ΝΗΣΙΔΕΣ" ΤΟΥ ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟΥ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ ΕΔΩ....

http://www.efsyn.gr/arthro/mia-zoi-kai-mia-foni-sta-oria