Translate

ΕΡΩΧΟΣ

ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΠΕΡΙΟΧΗΣ

....Πέμπτη 28 Μαρτίου σήμερα.....

Πέμπτη 21 Ιανουαρίου 2016

ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΚΑΡΙΜΠΑΣ. Ο αιρετικός και ανατρεπτικός. "Η καρδιά του έθνους δεν χτυπαέι ούτε στα νάιτ-κλάμπ,ούτε στα σαλονειακά κουκουβαγεία της Αθήνας"

"Κουκουβαγείον" έλεγε  την  Ακαδημία  Αθηνών  και  "τσιμπούρια" τους    δημοσιογράφους. 

Του  "Γ" (Επιλογή  και σύνδεση   κειμένων, εικόνων  και  βίντεο )    
Ο  μπάρμπα (όπως  τον  έλεγαν  οι  φίλοι  του)  Γιάννης Σκαρίμπας,  γεννήθηκε στην  Αγία  Ευθυμία  Παρνασσίδας στις 28 Σεπτεμβρίου του 1893. Έζησε στη  Χαλκίδα  και «απόδρασε» στις 21 Ιανουαρίου του 1984.Ήταν  γόνος ιστορικής  οικογένειας, αφού ο πατέρας του, Ευθύμιος Σκαρίμπας, ήταν απόγονος αγωνιστών της Επανάστασης του 1821.   Κάτι τα "τρελά νερά" -όπως  γράφτηκε ......
σε πολιτικό  και  πολιτιστικό ηλεκτρονικό  περιοδικό-κάτι ο ιδιόρρυθμος χαρακτήρας του, κάτι τα χρόνια που του έλαχαν, δημιούργησαν μια προσωπικότητα ικανή όχι μόνο να εισάγει υπερρεαλιστικά στοιχεία στη λογοτεχνία μας, αλλά και να βιώνει την πραγματικότητα με έναν ανάλογο τρόπο.


                           " Ο ΣΤΑΘΜΑΡΧΗΣ".  ΣΚΑΡΙΜΠΑΣ  - ΤΣΑΚΝΗΣ.


                 Πάσχα στην Κίρρα έξω από το σπίτι του Νίκου Σκαρίμπα, πρώτου ξαδέρφου του συγγραφέα


  Από αριστερά: Μάχη Σκαρίμπα, η ηθοποιός Έλσα Βεργή και ο Γιάννης Σκαρίμπας


Από την μαγνητοσκοπημένη μετάδοση της μουσικής παράστασης του Διονύση Τσακνή που πραγματοποιήθηκε στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, (16/1/2012), εμπνευσμένη από το έργο του Γιάννη Σκαρίμπα,"Εαυτούληδες". Εδώ το  ποιήμα  "το  εισητήριο". Συμμετέχει  ο  Γιώργος  Μεράντζας. Στο ρόλο του ποιητή ο Γεράσιμος Σκιαδαρέσης.



"ΟΥΛΑΛΟΥΜ". Γιάννης Σκαρίμπας/Αφήγηση: Γεράσιμος Σκιαδαρέσης/Μουσική: Νικόλας Άσιμος/Ερμηνεία: Νικόλας Άσιμος



"ΟΙ ΕΑΥΤΟΥΛΗΔΕΣ" .ΓΙΑΝΝΗΣ  ΣΚΑΡΙΜΠΑΣ - ΔΙΟΝΥΣΗΣ  ΤΣΑΚΝΗΣ.




Το έργο του (ποίηση, πεζογραφία, θέατρο)   εντυπωσιακό σε έκταση και ποικιλία, σημαδεύτηκε από την έντονη αντιδικία του με τις καθιερωμένες αξίες της ζωής και του αστικού πολιτισμού .
Ο Γιάννης  Σκαρίμπας  κατάθεσε και μία δική του άποψη για τη σύγχρονη Ελληνική ιστορία. 


Ταξίδεψε ελάχιστα, αλλά το μυαλό του έφευγε και η ψυχή του δεν βολευόταν πουθενά. Χρόνια μετά τον θάνατο του τα «τρελά νερά» εξακολουθούν να μας τον θυμίζουν.


ΕΓΡΑΨΑΝ  ΓΙΑ  ΤΟΝ  ΜΠΑΡΜΠΑ  ΓΙΑΝΝΗ ΣΚΑΡΙΜΠΑ..."Αντιφατικός, οξύνους, θυμόσοφος, φιλειρινιστής ως το μεδούλι ο και εισπηδήσας εις τα χαρακώματα του μακελάρικου, μακεδονικού μετώπου , πολύτροπος, πολύγνωμος και υψηλόφρων ο κυρ Γιάννης, και σε όλα τα είδη του λόγου ευτρυφείσας. Αυτός, λοιπόν, ο Σκαρίμπας, λίγο πριν "αποδημήσει εις Κύριον" - (την 21 Ιανουαρίου 1984) πλήρης ημερών (ενενηκοντούτης ήδη) - δήλωνε εμφαντικά : "Εγώ..., δεν μετάλαβα για να καλοπιάσω το Θεό, μη και με ρίξει στο κολαστήρι του ... Εγώ, να το ξέρετε, το Θεό δεν τον φοβάμαι, γιατ' είναι φίλος μου. Τόσην ώρα συνομιλώ μαζί του, μ' ακούει και τον ακούω .... Τα πάμε μια χαρά ..."..Εκεί, προς τις γραμμές του νότιου απείρου περήφανο ως λικνίζονταν το πλοίο με δυο γλαρά φουγάρα και ονείρου φώτα χρυσά - η κυρία μ' ένα βιβλίο στο χέρι, έστεκε και θεωρούσε πέρα μακριά, τα χάη..."


Στίχοι: Γιάννης Σκαρίμπας
Μουσική: Σαράντης Κασσάρας
Ερμηνεία: Γιάννης Θωμόπουλος

Ώρα καλή στου απείρου την καρδία
γλάρε µου βραδινέ πού Φεύγεις πλοίο,
µετά από σένα η νύχτα, η σιγαλιά,
η κάμαρά µου, ένα Φωσάκι, ένα βιβλίο.

Πηγαίνεις σύ ... Εγώ έκπεσµένο αλαργινό
αδέλφι σου νοσταλγικό εδώ μένω
ένα βιβλίο, Ένα φωσάκι και πονώ
µια καµαρούλα αδέλφι µου υψωμένο.

Κι όλο πετάς. Ώρα καλή κι έχω δουλειά
στο χώμα δώ πού βρέθηκαν οι καημοί µου,
άσπρα να κάμω τα χρυσά µου τα µαλλιά
κι ύστερα να λυγίσω το κορμί µου.

Κι από άκοντα (µην απορείς και µη ρωτάς)
σιγανά φύγω έχω δουλειά γλάρε µου πλοίο
ένα βραδάκι που λευκός συ θα πετάς
σαν να 'σαι το ανοιγμένο µου βιβλίο ...


 Στα γράμματα εμφανίστηκε κατά τη δεκαετία του 1910 με ποιήματα και πεζά που δημοσίευσε σε διάφορα περιοδικά της Αθήνας και στις εφημερίδες Εύριπος και Εύβοια της Χαλκίδας, χρησιμοποιώντας το ψευδώνυμο Κάλλις Εσπερινός.
Η πρώτη του επίσημη εμφάνιση με το πραγματικό του όνομα έγινε το 1929, όταν έλαβε το Α΄ βραβείο διηγήματος για το πεζό Ο καπετάν Σουμερλής ο Στουραΐτης, το οποίο δημοσίευσε στο περιοδικό Ελληνικά Γράμματα.

        "Σπασμένο  καράβι" Γιάννης Σκαρίμπας/Μουσική: Γιάννης Σπανός/Πρώτη εκτέλεση: Κώστας Καράλης



"Χορός Συρτός"Από τους Αγώνες Ελληνικού Τραγουδιού Κέρκυρα 1981.Με  τον  Νικόλα  Μητσοβολέα.
Οι πίνακες του Oscar Kokoshcka.



Ποιήματά  του, "οι  εαυτούληδες', "ουλαλούμ", "βοιδάγγελοι", κ.α.Πεζά  του  έργα ,"το  θείο  τραγί", "το 21  και η αλήθεια", "Μαριάμπας", Περίπολος  Ζ", "η  μαθητευομένη  των  τακουνιών",  κ.α .Θεατρικά  του  έργα, "αντι-Καραγκιόζης  ο  Μέγας", "ο  ήχος  του  κώδωνος  ", "ο  πάτερ  Συνέσιος", κ.α.


Ιδιαίτερο πάθος και αγάπη έτρεφε ο Σκαρίμπας για τον Καραγκιόζη που τον θεωρούσε το γνησιότερο είδος λαϊκού θεάτρου αφού μέσα απ’ αυτόν εκφράζονταν τα όνειρα κι οι καημοί του λαού κι ακόμα γιατί οι ρίζες του βυζαίνουν στην αρχαία μας παράδοση.


Έγραφε σχετικά με το θέμα αυτό σε κάποιο βιβλίο του: «Τούτος ο ξυπόλυτος έρχεται ντρίτα από τα μυστήρια: τα ορφικά, τα ελευσίνια, τα διονύσια, όπως ο άνθρωπος έρχεται ντρίτα από τη μόδα. Ντεμοντέ είναι μόνον οι νεκροί, ενώ και η καρδιά του Έθνους δεν χτυπάει στα νάιτ-κλαμπ ούτε στα σαλονειακά κουκουβαγεία της Αθήνας».

 ΣΕ ΕΝΑ  ΣΠΑΝΙΟ  ΒΙΝΤΕΟ  Ο  ΙΔΙΟΣ Ο ΓΙΑΝΝΗΣ  ΣΚΑΡΙΜΠΑΣ.



Θα κλείσουμε  το μικρό  μας   αφιέρωμα  με  την   "ΧΑΛΚΙΔΑ"   του αείμνηστου  "στιχουργού  των  φτωχών", όπως  τον  έλεγε  η  δημοσιογράφος  Στέλλα  Βλαχογιάννη, Ηλία  Κατσούλη



Χάνομαι χωρίς ελπίδα
μέρα νύχτα στη Χαλκίδα
στο δικό σου το περίπου
και στα ρεύματα του Ευρίπου.

Η ψυχή μου θα σαλπάρει
στα νερά τα σκοτεινά
η παλίρροια θα με πάρει
και δε θα με δεις ξανά!

Περπατώ στην παραλία
γίνομαι του κόσμου λεία
ναυαγός χωρίς σανίδα
που κι απόψε δε σε είδα!

Ξέρω πως δεν έχω ελπίδα
εδώ πέρα στη Χαλκίδα
οι τρελοί μείναμε λίγοι
κι ο Σκαρίμπας έχει φύγει.

"Γ"

4 σχόλια:

  1. Πόσον επίκαιρος ο μπαρπα –Γιάννης …

    “ Αν ο μόνος σκοπός που αξίζει τον κόπο κανείς να γεννηθεί , είναι η λ ε υ τ ε ρ ι ά , και μόλις γεννηθεί του την υποθηκεύσουν τ α σ υ μ φ έ ρ ο ν τ α , τι άλλο του απομένει αν όχι η επανάσταση ; “

    “ Mεταξύ δουλείας και δουλείας δεν υπάρχει καμιά διαφορά . Με το να κάμεις μιάν επανάσταση κι αποτινάξεις το ζυγό , δεν έκαμες τίποτα . Το ’21 αυτό έκαμε. Το να μην ξαναπέσεις σε ζυγό – αυτό είναι επανάσταση “.
    Γιάννης Σκαρίμπας
    Το ΄21 και η αλήθεια

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. «ΤΑ ΓΥΡΙΖΩ ΑΝΑΠΟΔΑ ΓΙΑ ΝΑ ΣΤΑΘΟΥΝΕ ΟΡΘΙΑ»

    Σε αυτή τη φράση του Σκαρίμπα αποτυπώνεται η σουρεαλιστική ταυτότητα της ύπαρξής του και η επίμονη, εμμονική του εχθρότητα προς τη συμβατικότητα. Θυμόσοφος, οργισμένος, είρωνας, ανήσυχος, απροσκύνητος μέχρι την τελευταία στιγμή του, έγινε η φωνή τού κάθε ανθρώπου και ανάλογα με τις εποχές και τις συγκυρίες, λατρεύτηκε (στη δικτατορία), διαβάστηκε πολύ (στη μεταπολίτευση), ξεχάστηκε (τις τελευταίες δεκαετίες), αλλά παρέμεινε γοητευτικός και συγκινητικός για όσους απολαμβάνουν το χιούμορ και την ανελέητη γλώσσα του...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Στο βίντεο του "Γλάρου" η ερμηνεία είναι του Δημήτρη Νικολούδη, και όχι του Γιάννη Θωμόπουλου...

    Εδω με τον Θωμόπουλο που είναι και η πρώτη ερμηνεία : https://youtu.be/7RWmI1EWavI

    ΑπάντησηΔιαγραφή