Ευρώπη: Σκοτεινή ήπειρος - Του Δρ Θανάση Μιχελή

Ευρώπη:  Σκοτεινή ήπειρος [1]

                                        του

                                                                    Δρ Θανάση Μιχελή

                                                                 Αντιπροέδρου του Περιφ/κού      

                                                                  Συμβουλίου Στερεάς Ελλάδας

Στις ημέρες μας καθημερινές είναι οι αναφορές στην Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε). Στην πλειοψηφία τους με θετικό πρόσημο.....

Οι περισσότερες από αυτές κατά κανόνα εδράζουν σε ιδεολογήματα, δογματικές δοξασίες, ακόμη και απλουστεύσεις: Πχ αναφέρονται στο “ευρωπαϊκό ιδεώδες” ή χαρακτηρίζουν ως “κοινή μας ευρωπαϊκή οικογένεια” μια σύμπραξη κρατών - λαών διαφορετικών παραδόσεων και πολιτισμών[2]. Οι αναφορές αυτές στοχεύουν κυρίως στην αθόρυβη λειτουργία της “σιωπηρής προπαγάνδας [3]” στο υποσυνείδητο του πολίτη.

Έως σήμερα, δεκαετίες μετά τη συγκρότηση της ΕΟΚ-ΕΕ, λείπουν ή δεν έχουν δημοσιοποιηθεί έρευνες και βάσιμες αξιολογήσεις για το χαρακτήρα και την εξέλιξη της ΕΟΚ-Ε.Ε. Όλες σχεδόν οι απόψεις  περιορίζονται στην αναγκαιότητα ύπαρξής της στις σημερινές συνθήκες της παγκοσμιοποιημένης αγοράς.

Δεν υπάρχει δημοσιοποιημένη συνολική καταγραφή-αποτίμηση για τα οικονομικοκοινωνικά οφέλη ή ζημίες της χώρας μας από την ένταξή της στην ΕΟΚ-ΕΕ, στην περίοδο των 35 χρόνων. Οι περισσότεροι αναφέρονται στον πακτωλό χρημάτων που εισέρρευσε από την ΕΟΚ-ΕΕ προς τη χώρα. Διαφεύγει ή αποσιωπάται το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια αυτής της 35-ετίας κατέρρευσε η βιομηχανική-βιοτεχνική και εν μέρει γεωργική παραγωγή της χώρας μας [4]. Αποσιωπάται ο ρόλος και οι ευθύνες της οικονομικής-πολιτικής ελίτ αλλά και των “νέων τζακιών” της χώρας μας για την οικονομική και πολιτική διαχείριση της περιόδου αυτής, που οδήγησε στη σημερινή οικονομική και κοινωνική κατάρρευση της χώρας. Δεν αξιολογείται αν αυτός ο ρόλος οφείλονταν σε υποκειμενικές αστοχίες ή σε μεθόδευση.

Είναι πράγματι σήμερα η ΕΕ αυτή που “οραματίστηκαν” οι ιδρυτές της και στήριξαν τις ελπίδες τους οι λαοί; Είναι η συνέχεια της μεταπολεμικής Ευρώπης του κοινωνικού κράτους; Συνέκλιναν οι οικονομίες των χωρών της, ώστε να αποφευχθεί η αποικιοποίηση των φτωχότερων[5]; Τα δεδομένα οδηγούν στη διαπίστωση ότι σήμερα τίποτα από τα παραπάνω δεν ισχύει.   

Ας σταθούμε όμως ενδεικτικά σε αξιοσημείωτα γεγονότα που σηματοδότησαν τον εξελισσόμενο χαρακτήρα της μεταπολεμικής Ευρώπης - ΕΟΚ - Ε.Ε.

Ως ενδεικτικά πρώτο γεγονός θα αναφέρουμε μια από τις αναρίθμητες αποτρόπαιες θηριωδίες την εποχή της ναζιστικής Ευρώπης του Γ’ Ράιχ. Μιας πολιτικής που ηττήθηκε και στρατιωτικά, αλλά δύσκολα μπορεί να υποστηριχθεί ότι δεν “κληροδοτήθηκε” και σε επόμενες γενιές.

Το γεγονός συνέβη στην Τσεχοσλοβακία, γειτονική χώρα της Γερμανίας, ως αντίποινα μιας αντιστασιακής ενέργειας παρτιζάνων. Όλοι οι ενήλικες άνδρες της περιοχής εκτελέστηκαν, ενώ τα γυναικόπαιδα μεταφέρθηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Παιδιά που είχαν χαρακτηριστικά «Αρείου» αξιολογήθηκαν να υιοθετηθούν από Γερμανικές οικογένειες SS, για να γίνουν καλοί Ναζί [6]. Τα υπόλοιπα 82 παιδιά, στις 2 Ιουλίου του 1942, μεταφέρθηκαν σε στρατόπεδο εξόντωσης στο Chełmno, όπου δολοφονήθηκαν με δηλητηριώδη αέρια. Σήμερα το γλυπτό της Marie Uchytilová αποτελεί φόρο τιμής σε αυτά τα παιδιά.

Μισό αιώνα μετέπειτα, τo 1992, η Ευρώπη της ΕΕ μαζί με το σύμμαχο τους τις ΗΠΑ, διαμέλισαν και ισοπέδωσαν την πρώην Γιουγκοσλαβία, οδηγώντας τους λαούς της σε δυστυχία [7]. Οι προβαλλόμενοι λόγοι αυτής της επέμβασης ήταν προσχηματικοί. Βασικός στόχος η “ευθυγράμμιση” και ο πειθαναγκασμός της Γιουγκοσλαβίας στις πολιτικές στους. Ο στόχος γίνονταν ευκολότερος με το διαμελισμό της σε ιστορικά ή τεχνητά εθνικά κράτη. Την ίδια εποχή πολιτική της ΕΕ ήταν η υποβάθμιση της εθνικής κυριαρχίας και του ρόλου των εθνικών κρατών-μελών της με στόχο την ενιαιοποίησή της.

Πρόσφατα η ΕΕ, “εξάγει τη δημοκρατία” στην Ουκρανία με στήριξη των ακροδεξιών και νεοναζί στην κυβέρνησή της χώρας αυτής.

Τι ακριβώς συμβαίνει με όλα τα παραπάνω ;

Δεν μπορεί να δοθεί ερμηνεία στα παραπάνω δεδομένα και στην διαφαινόμενη μετεξέλιξη της ΕΕ με ιδεολογήματα και πέραν επιστημονικών εργαλείων.

Ας προσεγγίσουμε λοιπόν μια ερμηνεία:

Σήμερα, μετά την κατάρρευση (1990) του διπολικού κόσμου, καταγράφονται οι εξής παγκόσμιες οικονομικές δυνάμεις: Οι ΗΠΑ, η αναδυόμενη Ρωσία, η ταχύτατα ανερχόμενη Κίνα και η Ε.Ε. Μια νέα συμμαχία των αναπτυσσόμενων χωρών εμφανίστηκε. Είναι η ομάδα των BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Ν. Αφρική). Ένας νέος κόσμος συγκρουόμενων συμφερόντων γεννήθηκε. Στις νέες αυτές συνθήκες ποιος είναι ο νέος ρόλος και η δυναμική της ΕΕ ;

Είναι εμφανές πως το παραγωγικό δυναμικό της Ε.Ε είναι αριθμητικά ανεπαρκές[8]. Έχει όμως κατοχυρωμένα δικαιώματα και υψηλότερες αμοιβές από εργαζόμενους σε χώρες των BRICS και της Κίνας. Η πολιτική επιλογή που επικρατεί στην ΕΕ είναι η μείωση του κόστους και η κατάργηση των εργασιακών δικαιωμάτων, ως μέτρα που θα επιτρέψουν στην Ευρωπαϊκή παραγωγή να γίνει ανταγωνιστική. Ποιοι λοιπόν θα επιλεγούν να γίνουν οι “Κινέζοι της Ευρώπης”, δηλαδή το φθηνό και χωρίς εργατικά δικαιώματα δυναμικό; Για το στόχο αυτό φαίνεται ότι επιλέγονται τα Βαλκάνια και οι βορειανατολικές χώρες του πρώην κομμουνιστικού μπλοκ[9].

Η διαδικασία αυτή ήδη έχει δρομολογηθεί. Θα καταστεί βίαια όπου η λαοί αντιδράσουν και θα πρέπει να αντιδράσουν. Αυτό κατά τη γνώμη μου ζούμε στις μέρες μας. Τα παραδείγματα της Κύπρου (βίαιη επέμβαση στις τράπεζες το 2013) και της χώρας μας (την πενταετία επιβολής των μνημονίων) το υποδηλώνουν .

Η δημιουργία υπερεθνικών σχηματισμών από χώρες με κοινά συμφέροντα, στην εποχή της παγκοσμιοποίησης και των έντονων αντιπαραθέσεων, καθίσταται αναγκαία. Αυτό αποτελεί και την αναγκαιότητα ύπαρξης της ΕΕ. Το γεγονός ότι οι χώρες που συγκροτούν την ΕΕ παρουσιάζουν ανισόμετρη ανάπτυξη δεν μπορεί να αποτελέσει την αιτία για την επικράτηση ενός νεοαποικιακού τύπου καθεστώτος σ΄ αυτήν. Αυτό επιτάσσει η “φωτεινή πλευρά” της Ευρώπης. Της Ευρώπης του διαφωτισμού, των κοινωνικών επαναστάσεων και του κοινωνικού κράτους. Η Ευρώπη ως “σκοτεινή ήπειρος” όπως περιγράψαμε, δεν πρέπει να υπάρξει και στο μέλλον.

        

---

[1]. Δανείστηκα τον τίτλο του άρθρου από το ομότιτλο βιβλίο του σύγχρονου Ευρωπαίου ιστορικού Μαρκ Μαζάουερ (Mark Mazower, “Σκοτεινή Ήπειρος - Ο Ευρωπαϊκός εικοστός αιώνας”, Εκδ. Αλεξάνδρεια, 2001). Ενός βιβλίου που περιγράφει τη “σκοτεινή πλευρά” της Ευρώπης, πέραν της Ευρώπης του διαφωτισμού, των κοινωνικών επαναστάσεων και του κοινωνικού κράτους. Αναφέρεται στην Ευρώπη του ναζισμού, του ρατσισμού, στην Ευρώπη-γενέτειρα των δυο παγκοσμίων πολέμων.  

[2]. Κατά την περίοδο της Αναγέννησης, τα περί τον ποταμό Ρήνο κρατίδια-δουκάτα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, ξεκίνησαν μια συνεργασία συνύπαρξης. Το 1871 ο Βίσμαρκ ενοποίησε σε ένα κράτος τα κρατίδια αυτά, που θεωρούσαν ότι είχαν κοινή φυλετική καταγωγή (Λατινικά german: εξ ου και το όνομα Γερμανία). Αυτό ήταν το ιδεολόγημα για τη συγκρότηση του Γερμανικού κράτους. Αποτέλεσε μετέπειτα τη μήτρα της ρατσιστικής αντίληψης περί “αρείας” φυλής. Η άποψη αυτή καμιά σχέση δεν έχει με τον αρχαιοελληνικό πολιτισμό, ούτε τον Ευρωπαϊκό διαφωτισμό. Το ιδεολόγημα αυτό χρησιμοποιείται και σήμερα (με το όρο“κοινή ευρωπαϊκή οικογένεια”) για όλους τους λαούς των κρατών που συγκροτούν την ΕΕ.    

[3]. Στο εξαιρετικό βιβλίο του Ιγνάσιο Ραμονέ, αρχισυντάκτη της εφημερίδας “Monde Diplomatique”, με τίτλο “Σιωπηρή προπαγάνδα”, περιγράφεται αυτός ο μηχανισμός της εκλεπτυσμένης προπαγάνδας.

[4]. Βιομηχανίες τσιμέντων, λιπασμάτων, κλωστοϋφαντουργίας, υφασμάτων, λευκών οικιακών συσκευών, ζάχαρης, όπλων, χαλυβουργία κλπ δεν υπάρχουν πλέον. Εμφαντικά-υποκριτικά όμως κάποιοι τονίζουν πως η χώρα σήμερα δεν παράγει τίποτα. Κανείς τους δεν αναφέρεται στους υπαίτιους.

[5]. Η διακηρυσσόμενη πολιτική της, έναντι της ανισόμετρης ανάπτυξης, ήταν η σύγκλιση. Τα αποτελέσματα όμως δείχνουν το αντίθετο.

[6].  Μια περιοχή της Τσεχίας είναι η Σουδητία, που κατοικείται από Γερμανόφωνους.  

[7]. Θα πρέπει βέβαια να επισημανθεί πως οι Ευρωπαίοι βρήκαν εκεί τους, επί Γ΄ Ράιχ, συμμάχους τους (Κροάτες Ουστάσι) με τους οποίους συνεργάστηκαν και πάλι. Η δοκιμασμένη πολιτική του ‘διαίρει και βασίλευε” σε πλήρη εφαρμογή.  

[8]. Χιλιάδες Έλληνες επιστήμονες, και όχι μόνο, μεταναστεύουν στην Ευρώπη όπου βρίσκουν εργασία.

[9]. Πρόσφατα υψηλόβαθμο στέλεχος της ΕΕ δήλωσε πως η χώρα μας είναι Βαλκανική, άρα ανάλογοι θα πρέπει να είναι και οι μισθοί.