Ένα ποδόσφαιρο της ερήμου

Δύο μεγαλοεπιχειρηματίες -με τα χαρακτηριστικά που έχει η ελληνική επιχειρηματικότητα- προσκείμενοι στο πρωθυπουργικό περιβάλλον, μεγαλοπαράγοντες και αφεντικά σε δύο από τις μεγαλύτερες και ιστορικές ομάδες του ελληνικού ποδοσφαίρου, .....

με συνεντεύξεις Tύπου επιτίθενται προσωπικά ο ένας στον άλλο με καταγγελίες και κατηγορίες πολύ σοβαρές, που πρέπει να διερευνηθούν από τη δικαιοσύνη. Δεν χρειαζόταν αυτή η αντιπαλότητα, που ήταν αναμενόμενο να κορυφωθεί λόγω της σύγκρουσης των συμφερόντων, για να έρθει στην επιφάνεια το απεχθές πρόσωπο του ελληνικού ποδοσφαίρου. Οι καταγγελίες που εκτοξεύθηκαν χαρακτηρίστηκαν ως «βόμβες».

Η λέξη δίνει ωραίους τίτλους στα πρωτοσέλιδα, αλλά δεν ανταποκρίνεται σε καμία πραγματικότητα. Χρησιμοποιείς βόμβες ή προειδοποιείς για τον κίνδυνο έκρηξής τους όταν απειλούνται ζωντανοί οργανισμοί ή ζωτικές υποδομές που βρίσκονται σε λειτουργία. Σε μία έρημο, οι βόμβες δεν απειλούν κανέναν. Γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο στις ερήμους κάνουν πυρηνικές δοκιμές. Αλλωστε, τι μπορεί να βρει κάποιος στις ερήμους; Φίδια, κάποια σκουλήκια, όρνεα που ψάχνουν για πτώματα, κανένα κογιότ -αν κάνουμε βόλτα στη Νεβάδα- και κάκτους. Το ελληνικό ποδόσφαιρο, ολόκληρο το οικοδόμημά του από την γκλάμορους κορυφή των ευρωπαϊκών διοργανώσεων μέχρι τις ερασιτεχνικές κατηγορίες, σταδιακά εδώ και χρόνια μεταβάλλεται σε έρημο με τον ανάλογο διάκοσμο. Και έφθασε η στιγμή που τα φίδια και τα όρνεα άρχισαν να τρώγονται μεταξύ τους και να τρώνε τις σάρκες τους. Φυσικά, σε αυτό που βλέπουμε να διαδραματίζεται σήμερα έχουμε όλοι τις ευθύνες μας, αν και όχι στον ανάλογο βαθμό.

Αφήνω για λίγο εκτός κάδρου την πολιτεία, την ανεξάρτητη δικαιοσύνη και τους παράγοντες και αναφέρομαι στους δημοσιογράφους και τους φιλάθλους. Πολλοί δημοσιογράφοι, εντός και εκτός εισαγωγικών, σε μεγάλο βαθμό, αντί να ενημερώνουν τους φιλάθλους χωρίς να τους παραπλανούν, να ελέγχουν θεσμικά όργανα και παράγοντες, να προασπίζονται τη διαφάνεια και να κάνουν τη δουλειά τους χωρίς εξαρτήσεις, επέλεξαν τον ευκολο δρόμο που είχε «κέρδη», αλλά ήταν και παρασιτικός και κατηφορικός. Ενας τέτοιος δρόμος ήταν φυσικό επακόλουθο να προσελκύσει αεριτζήδες που αυτοβαφτίστηκαν «δημοσιογράφοι» και το μόνο που τους ενδιέφερε ήταν να βρουν τρόπους να αποκομίσουν προσωπικά οφέλη ή να εξυπηρετήσουν τα παραγοντικά αφεντικά τους. Με την οικονομική κρίση, τα πράγματα δυσκόλεψαν. Πολλοί προτίμησαν να μην «ανακατευτούν», να κρατήσουν αποστάσεις, να σιωπήσουν στο όνομα της επιβίωσης. Φυσικά, υπήρξαν και δημοσιογράφοι που έκαναν την δουλειά τους και το πλήρωσαν δεχόμενοι μαφιόζικες επιθέσεις που έθεσαν σε κίνδυνο ακόμη και τη ζωή τους.

Φίλαθλοι και οπαδοί

Οι φίλαθλοι από την άλλη πλευρά, μεταβλήθηκαν σιγά-σιγά σε οπαδούς που δεν τους ενδιέφεραν οι κανόνες του παιχνιδιού, παρά μόνον οι τσαμπουκάδες των παραγόντων και η νίκη της ομάδας τους, με κάθε τρόπο. Μία στάση που αποτυπώθηκε μια χαρά στο δόγμα «ο Ολυμπιακός και το Αιγάλεω να κερδάνε και οι άλλοι να πάνε να...». Αυτό το δόγμα που προϋπήρχε της διατύπωσής του με αυτόν τον τρόπο, δεν λέει τίποτε διαφορετικό από το ότι η ύψιστη επιδίωξη είναι η ικανοποίηση των θέλω μου, εις βάρος των άλλων ακόμη και παραβιάζοντας τους όποιους κανόνες. Και ως διακεκριμένη ικανότητα έφθασε να εκτιμάται η ιδιαίτερη ικανότητα να παραβιάζεις ή να ξεπερνάς τους νόμους, χωρίς να τιμωρείσαι. Αυτό ήταν μία «μαγκιά» που ισοδυναμούσε με ένα διδακτορικό στην απάτη. Και οι οπαδοί έφθασαν να απαιτούν οι τύχες των ομάδων τους να περνούν στα χέρια «καθηγητών» αυτού του τύπου.

Η πιο συνηθισμένη καραμέλα στις ποδοσφαιρικες συζητήσεις των οπαδών έχει να κάνει με την ικανότητα των παραγόντων να «προστατέψουν» την ομάδα από το παρασκήνιο και όχι να το καταργήσουν. Και ο καλύτερος τρόπος να προφυλαχθείς από το παρασκήνιο είναι να το ελέγξεις. Τέτοιον έλεγχο, όμως, μπορούν να ασκήσουν μόνο οι ισχυροί ενώ οι αδύναμοι έχουν μία επιλογή και μόνο. Να ενταχθούν στο άρμα του δυνατού ή του αντιπάλου του, επενδύοντας στην αλλαγή του αφεντικού. Οπως ακριβώς συμβαίνει στις φαμίλιες της μαφίας όταν αρχίζουν οι πόλεμοι διαδοχής.

Ανίατη αρρώστια;

Δεν  έχω αυταπάτες. Κανένα παιχνίδι όσο όμορφο ή γοητευτικό και αν είναι, δεν μπορεί να γίνει τέτοιος κράχτης παρανομίας, αν δεν υπάρχει οικονομικό όφελος. Και η αλήθεια είναι πως τα χρήματα που ­-ευθέως ή υπογείως- τζιράρονται στο παιχνίδι, είναι πάρα πολλά ειδικά από τη στιγμή που το ποδοσφαιρικό αποτέλεσμα έγινε αντικείμενο στοιχηματισμού. Ειδικά στην Ελλάδα όπου το θεσμικό πλαίσιο είναι ανεπαρκές, διάτρητο και συχνά επικαλυπτόμενο δεν εμποδίζει την απάτη ούτε προφυλάσσει τις ομάδες και το παιχνίδι. Ακόμη και όταν καταγγέλλονται παρανομίες και οδηγούνται στη δικαιοσύνη, οι άπειρες αγκυλώσεις της και οι περιορισμοί της δεν ευνοούν στη διαλεύκανσή τους. Το αντίθετο, μάλιστα συμβαίνει. Η ατιμωρησία είναι διασφαλισμένη.  Ετσι, το παιχνίδι και το περιβάλλον του προσομοιάζει με μία ζούγκλα με τα ανάλογα χαρακτηριστικά. Φυσικά, το ποδόσφαιρο δεν είναι ξεκομμένο από την ελληνική κοινωνία και έτσι κληρονόμησε και τις αρρώστιές της. Και τι αρρώστιες, ε; Από γιατρειά, όμως, καμία ελπίδα αφού η κυβέρνηση είναι πλήρως ανίκανη. Εδώ δεν μπορεί να διασφαλίσει το ύψος του ΦΠΑ στο σουβλάκι, θα μπορέσει να ξεκαθαρίσει τα πράγματα;

left.gr