Ωδή στην ελληνική ταυτότητα ....Σταύρος Ξαρχάκος - ΠΟΡΕΙΑΣ ΕΓΚΩΜΙΟΝ - Ωδή Α' Απόσπασμα

Γιώργος Βιδάκης

Το έργο αυτό του Σταύρου Ξαρχάκου είναι όντως μια Ωδή στην ελληνική ταυτότητα που απορρέει από την «ιδιοπροσωπία» της ελληνικής μουσικής δημιουργίας και, περαιτέρω, από την ανασυγκρότηση της διάρκειάς της.....
Το ανάπτυγμα του έργου απαντά στο αγωνιώδες ερώτημα: «ποιος είμαι», «ποιοι είμαστε», διότι εν τέλει η συνείδηση της ταυτότητας καθορίζει συμπεριφορές, ανάγεται σε στάσεις ζωής. Κατά τούτο, η ταυτότητα ορίζει την ατομικότητά μας αλλά και το ανήκειν σε μια συλλογική ομάδα.

Ο Σ.Ξαρχάκος μας αποκαλύπτει μέσα από το μουσικό του εγχείρημα ότι η ελληνική ταυτότητα είναι πολυσήμαντη. Αποτελεί σύνθεση πολλών μερικότερων ταυτοτήτων, που αρθρώνονται σε επάλληλα επίπεδα και απολήγουν σε μια καθολική ταυτότητα, την εθνική. Η πολυσημία αυτή της ελληνικής ταυτότητας καλύπτει συγχρόνως το ιστορικό βάθος και το εύρος του άμεσου ζωτικού χώρου του ελληνισμού. Οι μεταλλάξεις της όμως δεν διαθλώνται στο κοινό της υπόβαθρο, το οποίο συγκροτεί την ενοποιό σταθερά της καθολικής της έκφρασης.

Μέσα από την Ωδή, ο Σ.Ξαρχάκος αναδεικνύει τη θεμελιώδη αντίθεση μεταξύ του ελληνικού κόσμου και της νεοτερικότητας. Ο ελληνικός κόσμος υπήρξε καθόλα πολυσήμαντος: πολυ-πολιτειακός, πολυ-γλωσσικός, πολυ-πολιτισμικός εν γένει και, στο πλαίσιο αυτό, όπως μας αποκαλύπτει η Ωδή, πολυ-μουσικός. Το γεγονός αυτό δεν τον εμπόδισε, εντούτοις, να έχει πλήρη συνείδηση της καθολικής του ιδιοσυστασίας, της συγκρότησής του ως «γένους». Η έννοια του «γένους» αποδίδει όντως αυτό που θα μπορούσε διαφορετικά να αποκληθεί «έθνος-κοσμοσύστημα», το οποίο όμως διαστέλλεται σαφώς από την έννοια του «έθνους-κράτους».Το αντίστοιχο του «έθνους-κράτους» είναι η «πόλις-κράτος», η οποία όμως εγγράφεται ως θεμελιώδης πολιτειακή συνιστώσα του ελληνικού «έθνους-κοσμοσυστήματος», εν αντιθέσει προς το «έθνος-κράτος» που συγκροτεί το νεότερο εθνοκεντρικό κοσμοσύστημα.
Η αξία του έργου αυτού του Σ.Ξαρχάκου, ξεπερνάει, όπως γίνεται αντιληπτό, την πρωταρχική του φιλοδοξία, καθώς μας εισάγει ευθέως στο πεδίο της εθνικής αυτογνωσίας. Παραμένει όμως ένα έργο πρωτογενές, που αναδεικνύει τις αρετές του μουσικού του ελληνικού μουσικού πολιτισμού και, συγχρόνως, τον ανασυνθέτει σε μια μουσική πανδαισία, που φέρει τη σφραγίδα μιας ιδιοφυούς συνάντησης των πηγών με την πρωτοτυπία του δημιουργού.

George Contogeorgis

CD «ΩΔΗ -- ΠΟΡΕΙΑΣ ΕΓΚΩΜΙΟΝ» 2010

Παίζει η Κρατική Ορχήστρα Ελληνικής Μουσικής (Κ.Ο.Ε.Μ.)

Διευθύνει ο Σταύρος Ξαρχάκος

Χορωδία: Οι μουσικοί της Κ.Ο.Ε.Μ.

Η ηχογράφηση έγινε στο Μέγαρο Μουσικής .

Σταύρος Σωφρωνάς - Πιάνο

Αχιλλέας Γουάστωρ - Πιάνο

Ηρακλής Ζάκκας - Μπουζούκι, μαντολίνο

Γιώργος (Κρις) Κοντογιάννης - Μπουζούκι, λαούτο, ούτι

Διαμαντής Σιδερίδης - Μπουζούκι, μπαγλαμάς, τσουμπούς, τόμπρα

Θανάσης Ζέρβας - Πνευστά

Γιάννης Μπαρούτης - Πνευστά

Στέλιος Ζαχαρίου - Ηλεκτρικά τύμπανα

Δημήτρης Κουτζανίδης - Τύμπανα ορχήστρας

Ηλίας Λυμπερόπουλος - Κόντραμπάσο

Βασίλης Δρογκάρης - Ακκορντεόν

Νίκος Σαμπαζιώτης - Ακουστική κιθάρα

Νίκος Σακκάς - Κλασσική κιθάρα