Μ Η Τ Ρ Ο Σ Κ Α Θ Α Ρ Ι Ο Σ - Του Παναγιώτη Δημάκη

Παναγιωτης Δημάκης

Υπεύθυνος Ιστορικού Αρχείου Αµφικλείας-Ελατείας

Ο Στρατηγός Μακρυγιάννης στα "ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ ΤΟΥ", αναφέρει τιμητικά, τόν αγωνιστή τής ελευθερίας, Μήτρο Καθάριο, από το χωρίον Κολοβάτες, .....

μάλιστα, σ' έναν από τούς περίφημους πίνακες, πού φιλοτέχνησε ο Παναγιώτης Ζωγράφος, κατά τις οδηγίες τού ίδιου τού Στρατηγού, διακρίνεται με την βοήθεια τής τεχνολογίας και η περίφημη, περιγραφόμενη σκηνή της Μάχης, σηματοδοτημένη με τον αριθμό 15, όπως ο Μακρυγιάννης, συνήθιζε να υποσημειώνει, για να καθοδηγεί με ασφάλεια, στο επίμαχο σημείο τον θεατή. ( φωτο1- 2 )

Το κείμενο Μακρυγιάννη ( Απομνημονεύματα Μακρυγιάννη εκδ. Μέλισσα 1957 Εισαγωγή-σχόλια Σ. Ασδραχάς ) σελ.86......θα σας ειπώ ένα γενναίον πολύ περιστατικόν : Ένας ατρόμητος άντρας από τούς Κολοβατες ( είναι τού Σαλωνου χωρίον ), τον λένε Μήτρο Καθάριο ( αλήθεια καθάριος και ατίμητος είναι ), αφού τζακιστήκαμε στην χώρα και τραβήχτηκαμε είς το ψήλωμα, οι εδικοί μας όλοι κι εμείς φκιάσαμε ταμπούρι και πολεμούσανε. Αυτός ο δυστυχής ήταν μέσα στη χώρα σε σπίτι μπασμένος. Αφού φύγαμε εμείς, αυτός εμεινε μόνος κλεισμένος' τοφυγαν οι σύντροφοί κι έμεινε μόνος του. Του ρίχτηκαν οι Τούρκοι απάνου του' παίρνει ένα γιαταγάνι τούρκικον και σκοτώνει τέσσερους' κι εκεί όπου τον πολεμούσαν τού δίνουν μία μαχαιριά είς την κοιλιά' και σκοτώνει τον τούρκον και με το μαχαίρι στην κοιλιά ήρθε εκεί όπου είμαστε εμείς, είς το ταμπούρι. Και δεν τού πειράξα μεν το μαχαίρι, με τούτο είς την κοιλιά τον πήγαμε εκεί οπούταν οι εδικοί μας και ήταν ο γιατρός' και τό βγαλε το μαχαίρι και με τών μερμήγκων τα κεφάλια τόραψε την κοιλιά. Και τράβηξε ο καημένος κοντά ένα χρόνον να γιατρευτεί.Γέρευε και πάλε ξηλώνεταν, κι έβγαιναν οι κοπριές από την κοιλιά οπούταν η πληγή. Και ζή τώρα και δεν έχει ψωμί να φάγη..... Από το κεφάλαιο προκύπτει ότι το επεισόδιο αυτό, πού περιγράφεται με τόση λεπτομέρεια και συγκίνηση, από τον στρατηγό, έλαβε χώραν στην πολιορκια του Πατρατζικιου,είναι πολυμνημόνευτο και χαρακτηριστικό, αναδημοσιεύτηκε δε πολλές φορές.Η επανάληψη όμως και οι αναμοχλεύσεις, βοηθούν την κοινή ιστορική μνήμη, να εξοπλίζεται με πολύτιμο υλικό, πού ενισχύει την αυτογνωσία και την ενημέρωση τών νεωτέρων γενεών, αλλά και όσων, για διάφορους λόγους δεν έχουν πρόσβαση στις ιστορικές πηγές. Επιπροσθέτως μικρές συμπληρωματικές λεπτομέρειες, όπως η απεικόνιση τού επεισοδίου αυτού, διευκολύνει, την κατανόηση τού ιστορικού πλαισίου της εποχής.

* Το όνομα Καθάριος επιχωριαζει στην χώρα τής Ελάτειας, με κατιόντες μέχρι σήμερα, άγνωστον άν πρόκειται για κλάδο τού γενναίου αγωνιστού. Η περιγραφόμενη πρακτική για την συρραφή τραύματος, με "τών μερμηγκων τα κεφάλια" είναι αξιοπρόσεκτη και δείχνει, την παντελή έλλειψη στοιχειώδους ασηψίας και ο τραυματίας, ιδιαίτερα στην κοιλιακή χώρα, μόνον από θαύμα επιζούσε.