Κάθε βήμα μετράει. Σήμερα να σώσουμε ζωές. Να διαμορφώσουμε το αύριο.

Αφροδίτη Παπαθανάση

Κατανοούμε απόλυτα τις προκλήσεις......

• Να σώσουμε ζωές, 
• Να αντέξουν στην πίεση οι δομές πρόνοιας, περίθαλψης και κύρια το Εθνικό Σύστημα Υγείας,
• Να παρθούν άμεσα μέτρα για την συντήρηση του πληθυσμού & την επιβίωση των επιχειρήσεων σε καθεστώς lockdown. 

Όμως όσο δύσκολο μονοπάτι και να είναι όλα αυτά, η διαχείριση της κρίσης, μένει να κάνουμε ακόμη και άλλα βήματα, άλματα και σκέψεις, αποφάσεις πολιτικές. 

• Πως θα θωρακιστεί η Δημοκρατία, στην Ελλάδα, στην Ευρώπη, στο Δυτικό Κόσμο, όταν ήδη βλέπουμε τι γίνεται στην Ουγγαρία, 
• Πως το κοινωνικό συμφέρον και το γενικό καλό δεν θα είναι έρμαιο «παράξενων ηγετών», που παίζουν με τις ζωές των πολιτών, Ηνωμένο Βασίλειο, Η.Π.Α., στις οποίες ο κυβερνήτης της Νέας Υόρκης ζητά επείγουσα βοήθεια από το κεντρικό κράτος, και ο πλανητάρχης δείχνει να αρνείται, 
• Τι θα προκύψει ως «Αγορά» μετά το πρώτο κύμα της πανδημίας, έως και την μαζική  παραγωγή και διάθεση θεραπείας και εμβολίων, 
• Ποιοι ηγέτες και λαοί θα αποφασίσουν να βάλουν στο τραπέζι την συζήτηση για το ρόλο του Κεντρικού Κράτους και του Ιδιωτικού Τομέα, η κατάσταση σήμερα στην Υγεία, όπου 15χρονοι πεθαίνουν γιατί δεν καν δικαίωμα στην περίθαλψη, επιτάσσει την συζήτηση αυτή.  

Στον επιστημονικό τομέα της υγείας, της επιστημονικής και φαρμακευτικής έρευνας, της αξιοπιστίας των εργαστηρίων, η Ελλάδα είναι ψηλά. 

Το επιστημονικό δυναμικό μας από τα καλύτερα.

Ο χώρος αυτός, άνθρωποί, έρευνα, εξοπλισμός, βασανίζεται από χρόνιες στρεβλώσεις. Δεν οφείλονται όλες στις περικοπές των μνημονίων. Μια τηλεπερσόνα, αμείβεται πολλαπλάσια από έναν άνθρωπό της πρώτης γραμμής για το κοινωνικό καλό, τα νοσοκομεία χρειάζονται διαχρονικά περισσότερους πόρους, η έρευνα στη χώρα πολλές φορές δεν βρίσκει διέξοδο για χρηματοδότηση ή την σύνδεσή της με παραγωγή προϊόντων, τεχνολογιών ή πατεντών.

   

Τα παραπάνω και πολλά περισσότερα, πρέπει συνειδησιακά, πολιτικά, ιδεολογικά να έχουμε στο μυαλό μας, ότι είναι από τα πρώτα πράγματα που θα πρέπει να πάρουμε θέση, με την θέση της πανδημίας υπό έλεγχο. 

• Θα συνεχίσει η γκρίνια για το μεγάλο κράτος και η άποψη τα νοσοκομεία να πάνε σε ιδιώτες; 
• Θα συνεχίζουν συστήματα και συντηρητικοί πολιτικοί – ανεξαρτήτως κόμματος – να βάζουν εμπόδια στην αξιοσύνη, την αξιοκρατία και τη διαφάνεια; 
• Πάνω από 3δις το χρόνο, έναν επιπλέον ΕΦΚΑ το χρόνο, γλυτώνει η ηλεκτρονική συνταγογράφηση.
• Πως θα κοστολογήσουμε την αξία της αμοιβής; Και πως θα φορολογήσουμε μονοπώλια, πχ ΟΠΑΠ, μεγαθήρια εταιρείες ολιγοπώλια, για να στηρίξουμε αξιοπρεπή περίθαλψη και νοσηλεία για τους πολίτες, ουσιαστική ανταμοιβή για τους ανθρώπους της πρώτης γραμμής. 

Τώρα, τις αμέσως επόμενες εβδομάδες, προέχει να σώσουμε ζωές, να δώσουμε υλικά, εξοπλισμό σε ΕΚΑΒ και ΕΣΥ, σε εργαζόμενους στην πρόνοια και στα σώματα ασφαλείας, ώστε να αντέξουν αυτοί, το σύστημα Υγείας, οι Πολίτες. 

H Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μέσω της «Επενδυτικής Πρωτοβουλίας για την αντιμετώπιση του Κορονοϊού» (Coronavirus Response Investment Initiative),δίνει οδηγίες στα Κράτη Μέλη, για τον τρόπο άμεσης διάθεσης πόρων στη μάχη κατά της πανδημίας, από ευρωπαϊκά διαρθρωτικά και επενδυτικά ταμεία όσο και ως προς το Ταμείο Αλληλεγγύης της ΕΕ. 

https://ec.europa.eu/regional_policy/sources/newsroom/crii/el_crii.pdf?fbclid=IwAR0xYAbLaIv38i_nSJ2kLoVluZNgVxrDGJHUCum5gaGpOF1SFFoObEie7Fw

Επίσης, συγκροτήθηκε ομάδα δράσης για να σχεδιάσει ένα ολιστικό σχέδιο αντιμετώπισης της κρίσης.

Ειδικότερα ενημερώνουν, ότι για να απελευθερωθούν πιο γρήγορα διαθέσιμοι πόροι που θα διατεθούν στην ανάσχεση της ύφεσης στην οποία βυθίζονται οι οικονομίες και για να ενισχυθούν οι υγειονομικές πολιτικές των κρατών μελών: 

1. Αναστέλλονται οι επιστροφές των αδιάθετων πόρων για το 2019 από τα ευρωπαϊκά διαρθρωτικά και επενδυτικά ταμεία, και 

2. Η καταβολή των αντίστοιχων πόρων για το 2020 θα γίνει σε δύο δόσεις τον Μάρτιο και νωρίς τον Απρίλιο.

Στην επιστολή, 18.03.2020, προς την ελληνική κυβέρνηση ενημερώνουν ότι οι πόροι του 2019 είναι 340 εκ. € και οι πόροι για το 2020 είναι 460 εκ.

3. Επίσης, η Ε.Ε. προτείνει όλες οι δαπάνες για την αντιμετώπιση της πανδημίας,  από τη 1η Φεβρουαρίου και μετά να θεωρούνται επιλέξιμες για κάλυψη από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) και το  Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης ΕΤΠΑ).

Ενδεικτικά, η αγορά των τεστ και του φαρμακευτικού υλικού για την πανδημία, η δημιουργία υποδομών, η αγορά εξοπλισμού και του απαραίτητου υλικού, όπως μάσκες, αναπνευστήρες, μπορούν να καλυφθούν με κοινοτικούς πόρους.

4. Η Ε.Ε. δίνει την δυνατότητα στο Κοινωνικό Ταμείο να χρηματοδοτήσει την ενίσχυση με προσωπικό των Εθνικών Συστημάτων Υγείας, την κάλυψη βραχυπρόθεσμων εργασιακών διευθετήσεων και τοπικές δραστηριότητες για τη στήριξη ηλικιωμένων και ευπαθών ομάδων όπως το πρόγραμμα Βοήθεια στο Σπίτι, αλλά και

5. Τη δυνατότητα του ΕΤΠΑ να χρηματοδοτήσει τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις με κεφάλαιο κίνησης αλλά και με έκτατες επιχορηγήσεις για την αντιμετώπιση του χρηματοοικονομικού σοκ της κρίσης.

6. Στις 13 Μαρτίου επίσης ανακοινώθηκε από την Ε.Ε. η δυνατότητα της χαλάρωσης των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις. Αυτό σε απλά λόγια επιτρέπει σε εθνικά και κοινοτικά χρήματα να κατευθύνονται σε επιχειρήσεις ή κλάδους της οικονομίας, για την αποτροπή της κατάρρευσης τους και την στήριξη τους, χρήματα που σε άλλους καιρούς θα ήταν απαγορευτικό – με ρήτρες κοινοτικών προστίμων – να δοθούν. 

Για παράδειγμα, πέρα από τα χρήματα και τις αναστολές πληρωμών που τώρα ανακοινώνονται προς εργαζόμενους, ανέργους, το «αστείο» με την επιμόρφωση του επιστημονικού κλάδου και επιχειρήσεις,  η Κυβέρνηση, αλλά και τα Κόμματα πρέπει να έρθουν να προτείνουν και πιο εξειδικευμένα μέτρα σε κλάδους, πχ Τουρισμός, Πρωτογενή δραστηριότητα κλπ.

Όλα τα παραπάνω η κυβέρνηση πρέπει να τα εκμεταλλευτεί ταχύτατα και απόλυτα δίκαια και αποδοτικά. Και σε κάθε βήμα που θα γίνεται από μικρά παράθυρα χρηματοδότησης από την ΕΕ να κάνει το ίδιο. 

Ταυτόχρονα θα θέτει παντού όρους δικαιοσύνης και θεσμικής λειτουργίας, γιατί οι κυβερνήσεις λειτουργούν θεσμικά. 

• Δεν είναι δίκαιο να μετατίθεται η πληρωμή των άδειων των εθνικών καναλιών τα οποία έχουν ιδιοκτήτες πλοιοκτήτες κλπ και να μην υπάρχει μέριμνα, ολοκληρωμένο σχέδιο, για την κρίση στον Τουρισμό  και τους εργαζόμενους σε αυτόν, καθώς τα ανακοινωθέντα μέτρα για τον κλάδο δεν απαντούν στο πως θα σωθεί ο κλάδος, 
• Θεσμικά η Κυβέρνηση, χτυπά το μαύρο χρήμα, ζητά επαναπατρισμό καταθέσεων όσων τουλάχιστον ανήκουν στη σφαίρα του Δημόσιου Βίου και  κόβει αποζημιώσεις Αιρετών, Δημόσιων Λειτουργών και Διοικητών Κρατικών Επιχειρήσεων, διαφορετικά συμβάλλει, σε φαινόμενα «φωτοτυπίας» αποδείξεων κατάθεσης σε social media, ποιος κατέθεσε πρώτος, ποιος μετά, ποιος είναι καλός και ποιος καλύτερος, ευτελίζοντας την πραγματική ανάγκη κάποιου να συνεισφέρει.  

Αρκούν αυτά για να πάμε παρακάτω ή είναι σταγόνα στον ωκεανό της κρίσης, της ύφεσης που θα προκύψει; 

Η Ευρώπη θα χρειαστεί πολλά δισεκατομμύρια.

Το ίδιο και η Ελλάδα. Μόνο για αρχή και πριν την ευρωπαϊκή παρέμβαση και την παρέμβαση μέσω Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας η Ελλάδα διέθετε 3,8δις (2 αρχικά και 1,8 αργότερα) η Πορτογαλία 10δις και η Ισπανία 200δις. 

Το ίδιο και ο τρίτος κόσμος, που όλοι απευχόμαστε να χτυπήσει και εκεί η πανδημία, καθώς ολόκληρες περιοχές δεν έχουν καν πρόσβαση σε τρεχούμενο νερό.

Η μάχη πολιτικών, ταυτόχρονα με τη μάχη επιβίωσης του ευρωπαϊκού οικοδομήματος, είναι και πάλι για το που θα βρεθούν τα χρήματα αυτά. Και ας ξεχνούμε ότι θα χρειαστούμε και επιπλέον και για την κλιματική κρίση και για ζητήματα κοινωνικής συνοχής. 

Για την Ελλάδα, που αντιμετώπιση την κρίση του 2010 χωρίς πολιτικές συναινέσεις με συνέχεια και την δεκαετή παράτασή της, η κατάσταση αυτή είναι επείγουσα στο πολλαπλάσιο. 

Γιατί στρεβλώσεις στον παραγωγικό μας ιστό δεν θεραπεύθηκαν, γιατί κάποιοι έπαιξαν με παρεμβάσεις σε θεσμικές λειτουργίες, γιατί το μεγαλύτερο συντηρητικό πολιτικό σύστημα κατανοεί καλύτερα τον πολιτευτή προηγούμενων δεκαετιών παρά τα επείγοντα των εποχών και γιατί μεγαλοπαράγοντες, καναλάρχες, αρχηγοί μεγάλων ομάδων, παρεμβαίνουν ανεπίτρεπτα στη δημόσια ζωή, το θεσμικό έλλειμμα που λέμε. 

Κυβέρνηση, κόμματα, περιφέρειες, παράλληλα με προτάσεις και επεξεργασίες για την κρίση στο σήμερα πρέπει να διαμορφώσουν -  χωρίς επικοινωνιακές αρλούμπες - το αύριο. 

Θα είναι το ίδιο; 

Για παράδειγμα: 

• Θα διαθέτουμε δεκάδες, εκατοντάδες εκατομμύρια για την ερημοποίηση των εδαφών και την καταστροφή τους από λάθη ή θα φτιάξουμε πιο έξυπνη, ορθή περιβαλλοντική πρωτογενή παραγωγή; 
• Θα προστατέψουμε τις θάλασσες ή θα αφήσουμε τη Μεσόγειο να καταστραφεί από τη ρύπανση;
• Το συγκριτικό πλεονέκτημα της χώρας είναι το επιστημονικό δυναμικό της. Θα στηρίξουμε αυτούς ή τους γνωστούς κρατικοδίαιτους;