ΧΡΥΣΑΝΘΟΣ ."Μάνα μου μάνα /στο δρόμο μου σπείρανε πέτρα κι αψιθιά. /Μάνα μου μάνα /τα νιάτα μου γείρανε κάτω απ΄τα σπαθιά."

"Γ"

Σαν χθές,   30  του  μήνα Μάρτη το 2005  έφυγε  από τη  ζωή ,  ο  τραγουδιστής  Χρύσανθος , ο  βάρδος του Ποντιακού Ελληνισμού. Εμείς τιμώντας την  μνήμη  του  θα  σας  παρουσιάσουμε  το  τράγούδι  του  "Μάνα μου  μάνα", που οι στίχοι του είναι από  ένα  Βυζαντινό Ύμνο της Μεγάλης Παρασκευής των Μαρωνιτών του Λίβανου  και η  φωνή του Χρύσανθου ήταν ότι το καλύτερο για να αποδώσει το συναίσθημα. Το βίντεο με το τραγούδι "φρόντισε"   ιδιαίτερα  ο φίλος  Γιώργος  Βιδάκης  .

Επίσης θα  σας  παρουσιάσουμε τα  τραγούδια,   "Του  θάνατου  παράγγειλα"  ,  που ερμηνεύουν συγκλονιστικά  με το Νίκο  Ξυλούρη και το οποίο  είχαμε  επιλέξει   για  το  αφιέρωμά  μας  πριν  λίγες  ημέρες στον  αλησμόνητο  φίλο Λουκά  Θάνο ( Καραθάνο) και τέλος  ένα θαυμάσιο  τραγούδι με τα  αηδόνια του πόντου  Καζαντζίδη και Χρύσανθο να το ερμηνεύουν οι δυό τους  ζωντανά καθώς και μια σπάνια συνέντευξη  και  των  δύο.

 Ο Χρύσανθος Θεοδωρίδης τραγούδησε για πάνω από 50 χρόνια τα πάθη, την ελπίδα των ξεριζωμένων Ποντίων προσφύγων. Γεννήθηκε το 1934 στην Οινόη Κοζάνης από γονείς Πόντιους.....

που κατάγονταν από το Καρς του Καυκάσου. Με την έκρηξη του Εμφυλίου Πολέμου ήρθε με την οικογένεια στην Δραπετσώνα.

                        

Με το ποντιακό τραγούδι ασχολήθηκε από μαθητής Γυμνασίου. Τραγούδησε στους ραδιοφωνικούς σταθμούς Αθηνών με τα συγκροτήματα των Παπαβραμίδη και Σπανίδη από το 1951 ως το 1958. Το 1959 πήγε στη Θεσσαλονίκη, όπου έμεινε συνεχώς μέχρι το 1975. Εκεί συνεργάστηκε με τον βετεράνο και ανεπανάληπτο λυράρη Γώγο.

Ο Χρύσανθος μαζί με τον Γώγο για πρώτη φορά έβαλε την ποντιακή μουσική σε κέντρα διασκέδασης ξεκινώντας από την Καλαμαριά και την Πολίχνη.

ΔΕΙΤΕ ΣΠΑΝΙΟ ΒΙΝΤΕΟ ΜΕ  ΚΟΙΝΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ  ΧΡΥΣΑΝΘΟΥ  ΚΑΙ  ΚΑΖΑΝΤΖΙΔΗ

Παράλληλα με το ποντιακό τραγούδι από το 1973 συνεργάστηκε με το μουσικοσυνθέτη Χριστόδουλο Χάλαρη στο ελληνικό έντεχνο τραγούδι. Το 1954 έκανε την εμφάνισή του στη δισκογραφία, με ένα δίσκο 78 στροφών. Από το 1960 και μετά έκανε τρεις ποντιακούς δίσκους 45 στροφών και δέκα ποντιακούς δίσκους 33 στροφών.

                                      

Συμμετείχε στο δίσκο του Χριστόδουλου Χάλαρη «Ακολουθία» με τους Νίκο Ξυλούρη και Δήμητρα Γαλάνη. Ερμήνευσε τραγούδια σε 4 μεγάλους δίσκους: «Δροσουλίτες» (Χριστόδουλος Χάλαρης - Νίκος Γκάτσος), «Μέγας Αλέξανδρος» (Χριστόδουλος Χάλαρης - Γιάννης Κακουλίδης), «Πάθη Απόκρυφα» (Χριστόδουλος. Χάλαρης - Γιάννης Κακουλίδης), «Τα Παιδικά» (Χριστόδουλος Χάλαρης - Γιάννης Λογοθέτης). Επίσης, ηχογράφησε ένα ποντιακό δίσκο μαζί με τον Στέλιο Καζαντζίδη.               

                                                                             "ΜΑΝΑ ΜΟΥ  ΜΑΝΑ"
Βυζαντινός Ύμνος της Μεγάλης Παρασκευής των Μαρωνιτών του Λίβανου.
Απόδοση στα ελληνικά από τον Νίκο Γκάτσο.
Διασκευή εναρμόνιση από τον Χριστόδουλο Χάλαρη
Δίσκος, "Δροσουλίτες" 1975

                                       

ΓΡΑΦΕΙ Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΒΙΔΑΚΗΣ...

"Οι φωτογραφίες του βίντεο είναι του ελληνοαμερικάνου φωτογράφου, Κωνσταντίνου Μάνου.
Με τις μαγικές του εικόνες ο Μάνος μας καλεί συνοδοιπόρους στα απομακρυσμένα χωριά και νησιά της Ελλάδας του '60 όπου άνθρωποι φτωχοί και αγέρωχοι, μέσα σ' ένα σκηνικό αγροτικής απλότητας και γαλήνης, δίνουν με αξιοπρέπεια τον αγώνα τους για επιβίωση προσηλωμένοι σ' έναν τρόπο ζωής απαράλλακτο για αιώνες.
Στις φωτογραφίες του αποκρυσταλλώνονται εφήμερες καθημερινές στιγμές, με λιτό και αυστηρό ύφος, αλλά και με τρυφερότητα, χωρίς ρητορικά σχήματα".

Επίσης λέει ο Γιώργος.... "Δεν υπαρχει περιπτωση αυτος ο τραγουδιστης να ειναι γέννημα του φθαρτου κόσμου μας. Ειναι σαν να υπήρχε πάντα κρυμμένος στους ήχους του σύμπαντος και μας 'εκανε τη χαρη να φανερωθεί για λίγο και ξαναέφυγε ". 

Μάνα μου μάνα
στο δρόμο μου σπείρανε
πέτρα κι αψιθιά.
Μάνα μου μάνα
τα νιάτα μου γείρανε
κάτω απ΄τα σπαθιά.

Ουρανέ μου
στείλε μου νερό
να ποτίσω την έρημο
να φυτρώσει
λουλούδι δροσερό
στο κορμί μου τ΄αέρινο
μάνα μου μάνα
την άνοιξη φέρε μου
πάνω στο σταυρό.

Μάνα μου μάνα
ηλιόλουστη μέρα μου
πότε θα σε βρω.

Ουρανέ μου
διώχ΄τη συννεφιά
να περάσω τα σύνορα
κι ένα βράδυ
πάνω στα βουνά
να χτυπήσω τα σήμαντρα
μάνα μου μάνα
στα χέρια μου σήμερα
καίνε τα καρφιά.
Ουρανέ μου
στείλε μου νερό
να ποτίσω την έρημο
να φυτρώσει
λουλούδι δροσερό
στο κορμί μου τ΄αέρινο
μάνα μου μάνα
τον ήλιο σου φέρε μου
πάνω στο σταυρό.

 "ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ ΠΑΡΑΓΓΕΙΛΑ"

Στίχοι: Γιάννης Κακουλίδης
Μουσική: Χριστόδουλος Χάλαρης
1. Νίκος Ξυλούρης & Χρύσανθος Θεοδωρίδης

Του θάνατου παράγγειλα
Του χάρου παραγγέλνω
Του θάνατου παράγγειλα
Του χάρου παραγγέλνω
Ανάθεμά σε χάροντα
Και μια κατάρα στέλνω
Και λέω της χαρόντισσας
Στα χαροπαίδια λέω
Και λέω της χαρόντισσας
Στα χαροπαίδια λέω

Ρούχο `χω πράσινο, είναι αφόρεγο
Φορώ το και γελώ σε
Άρτος στο χέρι μου είναι επτάζυμος
Τρώγω τον και θωρώ σε

Και λέω της χαρόντισσας
Στα χαροπαίδια λέω
Ανάθεμά σας όφιδες
Και άλλο πια δεν κλαίω
Του θάνατου παράγγειλα
Του χάρου παραγγέλνω
Ανάθεμά σε χάροντα
Και μια κατάρα στέλνω

ΚΑΙ  ΤΑ  ΑΗΔΟΝΙΑ  ΤΟΥ  ΠΟΝΤΟΥ  ΚΑΖΑΝΤΖΙΔΗΣ  ΚΑΙ ΧΡΥΣΑΝΘΟΣ ΜΑΖΙ  ΣΤΟ  "Οι δυ’ πα Στέλιο έζησαμ’( Και οι δύο Στέλιο ζήσαμε)".

Οι δυ’ πα Στέλιο έζησαμ’ τη πόλεμου τη μπόραν

εντάμαν για να τραγωδούμ, ατώρα έρθεν η ώρα

Ερκέντεν Χρύσανθε έφυγα εγώ ας σα μαγαζία
και εν ο κόσμον εφουκρούτονε ‘ς σα δίσκους τη λαλία μ’

Στέλιο τ’εσόν η λαλίαν ‘ς σον κόσμον έτον θάμαν
για τη ράτσα τ’εμέτερον θα τραγωδούμ’ εντάμαν

Σεράντα χρόνια τραγωδείς ‘ς ση ράτσας το αλώνι
θάμαν αν εν η λαλία μ’,εσύ είσαι τ’ αηδόνι.

Ετραγώδεσες για τη σεβντάν, τέρτια, χαρά και πόνια
άμον την λάλια σ’ ‘κί θα βγουν σε 500 χρόνεα

Αμόν τ’εσόν πα Χρύσανθε ‘κί θα ακούνε λαλία

ούλα ‘ς σ’αοίκα γεννίουν ‘ς σα 1000 χρόνεα μία!

                                       *

{ Και οι δυο Στέλιο ζήσαμε την μπόρα του πολέμου

μαζί για να τραγουδήσουμε, τώρα ήρθε η ώρα

Ήρθαν και έφυγαν Χρύσανθε εγώ έφυγα απ’τα μαγαζιά
και ο κόσμος αφουγκραζόταν στους δίσκους τη φωνή μου.

Στέλιο η δικιά σου η φωνή στον κόσμο ήταν θαύμα
για τη δική μας φυλή θα τραγουδήσουμε μαζί.

Σαράντα χρόνια τραγουδείς της ράτσας (μας) το αλώνι
θαύμα αν είναι η φωνή μου, εσύ είσαι το αηδόνι.}

Τραγούδησες για τον έρωτα, καημούς, χαρά και πόνους,
σαν τη φωνή σου δεν θα βγουν σε 500 χρόνια.

Σαν τη δικιά σου Χρύσανθε δεν θα ακούνε φωνή
όλα αυτά γεννιούνται σε 1000 χρόνια μία φορά

"Γ"