Νότα Κυμοθόη "Έθιμο του Κατακλυσμού στην Κύπρο"

Έχω ζήσει περί τα 6 ολόκληρα χρόνια στην όμορφη Κύπρο, το νησί της αρχαίας Θεάς Αφροδίτης, κι εντυπωσιάστηκα από το αρχέγονο έθιμο του Κατακλυσμού, το οποίο γιορτάζεται την ημέρα του Αγίου Πνεύματος (σαν χθες δηλαδή 17 Ιουνίου). ....

Πρόκειται για έναν αρχαίο εορτασμό προς τιμήν της αρχαίας Θεάς Αφροδίτης, της Κύπριδας, όπως ονομαζόταν κι από αυτήν ονομάστηκε το νησί Κύπρος. Πρόκειται για το επίθετο της Θεάς, που σημαίνει ανθισμένη, από το αρχαίο ελληνικό ρήμα "κυπρίζω"= ανθίζω, φέρω εσωτερικά καρπόν, είμαι έγκυος, εγκυμονώ. Κι αυτό προέκυψε από τον Έρωτα, που ως τελετουργικό στους αρχαίους ναούς, έδιδε καρπόν, δηλαδή άνθιζε στο σώμα της γυναίκας, όπως ο κύπαιρος ή κύπειρος. Αλλά στην αρχαία ελληνικήν η λέξη "κύπη"=οπή αιδοίου, σπήλαιο, φωλιά. Από την ροή της νέας ζωής μέσα από την κύπη, προέρχεται η λέξη κύπρις=τρυφερός, αγαπητός, γιατί το νεογέννητο είναι τρυφερό κι αγαπητό. Από εδώ λοιπόν προέρχεται και το επίθετο της Θεάς του Έρωτα Αφροδίτης ως Κύπρις ή Κύπριδα και στη συνέχεια το νησί στο οποίο κατοικούσε και λατρευόταν Κύπρος!!!

Το έθιμο του Κατακλυσμού γιορταζόταν προς τιμήν της αρχαίας Θεάς Αφροδίτης. Κατά την αρχαία αυτήν εορτή, οι λαμβάνοντες μέρος, τιμούσαν τους αρχαίους προγόνους τους, οι οποίοι πνίγηκαν στον μεγάλο κατακλυσμό, με νηστείες και τελετουργικό για τις ψυχές τους, προσφέροντας χοές στους αρχαίους βωμούς που υπήρχαν στο νησί. Στη συνέχεια, περιέφεραν το ιερό άγαλμα της αρχαίας Θεάς Αφροδίτης τυλιγμένο με ιερό διάφανο πέπλο και το έστηναν σε ιερό βωμό, όπου μετά από ιερή τελετουργία έπαιρναν νερό από τη θάλασσα και το έπλεναν με θαλασσόνερο, τιμώντας την ανάδυση της αρχαίας Θεάς μέσα από τα νερά. Στη συνέχεια κι ενώ περιέφεραν τελετουργικά το νερό που είχαν μεταφέρει κι είχε περισσέψει βρέχονταν και οι συμμετέχοντες για να καθαρθούν. Αυτό το έθιμο γιορταζόταν στο νησί της Κύπρου έως τους πρώτους χριστιανικούς χρόνους στην αρχαία Πάφο και στον ιερό κήπο της Θεάς (Γεροσκήπου σήμερα). Καταργήθηκε ως απαγορευτικό από τους χριστιανούς. Όμως, επειδή τίποτα ιερό κι αληθινό δεν χάνεται, μήτε η αρχαία ενέργεια της Θεάς Αφροδίτης έχει χαθεί, διασώθηκε έως των ημερών μας και την ημέρα του Αγίου Πνεύματος στην Κύπρο γιορτάζουν τον "Κατακλυσμό" όπως λέγεται. Δηλαδή αυτό το ιερό έθιμο της αρχαίας Θεάς Αφροδίτης, ως ονομασία και μόνον, με κάποιους αγώνες αθλητικούς προς τιμήν της Θεάς, με τραγούδια και πανηγυρισμούς και ιδιαίτερα στη Λάρνακα.

Η κάθαρσις με νερό, είναι αρχαίο ελληνικό έθιμο. Την ημέρα λοιπόν αυτήν, οι αρχαίοι κάτοικοι της Κύπρου, τιμούσαν τους αρχαίους προγόνους οι οποίοι χάθηκαν στον Κατακλυσμό και με το νερό της θάλασσας καθάριζαν τους ρύπους του σώματός τους και της ψυχής τους (νήστευαν 7 ημερόνυχτα έως την ημέρα αυτήν τρώγοντας μόνον λαχανικά, φρούτα κι άζυμο άρτο δίχως λάδι και δίχως οίνο και πήγαιναν στην ιερή τελετή του Κατακλυσμού καθαροί και φορώντας λευκά-καθαρά ρούχα) και ενώ με ιερή κατάνυξη και τελετουργικό έπλεναν με θαλασσόνερο πρώτα το άγαλμα της Θεάς και το τοποθετούσαν στον ιερό Ναό της, στη συνέχεια ο αρχιερέας τους καθάριζε βρέχοντας και τους ίδιους με θαλασσόνερο. Φορούσαν άλλα καθαρά λευκά ρούχα που είχαν φέρει μαζί τους κι έτρωγαν γλυκά και πίτες. Ακολουθούσαν αθλητικά δρώμενα προς τιμήν της θεάς και πανηγυρισμοί προς τιμήν της που περιλάμβαναν χορούς και τραγούδια μέσα σε βάρκες που έπλεαν ολόγυρα στο νησί.

ΠΗΓΗ:http://calamarou.blogspot.com/

Nota Kimothoi <kimothoinota@gmail.com>