ΠΟΛΙΤΕΣ ΣΤΟ ΠΡΟΣΚΗΝΙΟ - Γιατί η Φωκίδα δικαιούται ένα μουσείο για την Εθνική Αντίσταση;

 «Την Κυριακή 14/4 ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εγκαινίασε στην Άμφισσα το «Μουσείο Ελληνικής Επανάστασης» που στεγάζεται στο ιστορικό σπίτι του Πανουργιά.....

Η εκδήλωση αυτή αποτέλεσε την κορύφωση πολλών άλλων περιηγήσεων τις προηγούμενες μέρες στα Μουσεία του Δήμου όπως: σε εκείνο του «Ησαΐα» στην Δεσφίνα, στο Μουσείο Λαογραφικής ιστορίας στο Χρισσό, στο Ναυτικό Μουσείο στο Γαλαξίδι.

Πιστεύουμε πως είναι καιρός να ανοίξει η συζήτηση για την δημιουργία του Μουσείου Εθνικής Αντίστασης στην Φωκίδα. Αυτό παραθέτει σε μια πρώτη προσέγγιση με άρθρο της η νηπιαγωγός Κατερίνα Σκαντζή.»

Άρθρο της Κατερίνας Σκαντζή

(μέλους της  δημοτικής κίνησης ΠΟΛΙΤΕΣ ΣΤΟ ΠΡΟΣΚΗΝΙΟ)

            

Απευθυνόμενη πριν καιρό σιωπηλά στον εαυτό μου, μα και απευθύνοντας το ερώτημα-προβληματισμό σε μερικούς φίλους και φίλες φωναχτά, αλλά  και στον σημερινό δήμαρχο Κο Αθανάσιο Παναγιωτόπουλο σε μια ενδιαφέρουσα κουβέντα στο γραφείο του στην Άμφισσα, θα επιχειρήσω να απαντήσω μέσω  αυτού εδώ του κειμένου.

          Η Εθνική Αντίσταση, είτε το παραδεχόμαστε είτε όχι, υπήρξε από τις σημαντικότερες, τις πιο σύσσωμες και μαχητικές περιόδους της Νεότερης Ελληνικής Ιστορίας, σε όλο το φάσμα της τότε Ελληνικής Επικράτειας. Υπήρξε δε τόσο καταλυτική η συνεισφορά της Φωκίδας στην Εθνική Αντίσταση, που αν μπει κανείς στην διαδικασία να το μελετήσει θα τον εκπλήξουν τα πυκνά σε χρόνο και καταιγιστικά στην εξέλιξη γεγονότα. Η συνεισφορά αυτή που ίσως και να μην είναι σε όλο της το  βάθος γνωστή στους σημερινούς ενοίκους του Φωκικού τόπου, ενδεχομένως να παραμείνει καταδικασμένη σε λήθη, αν δεν υπάρξουν τρόποι να διασωθεί η Ιστορική μνήμη της Αντίστασης κατά των Δυνάμεων Κατοχής στην Φωκίδα και αυτή να κληροδοτείται, ώστε να γίνει αντικείμενο γνώσης και να κριθεί από τις επερχόμενες γενιές που θα ζήσουν και θα δημιουργήσουν πάνω σε αυτή την ίδια γη.

        Άκρως ορεινή η Φωκίδα, στην μέση της χώρας, δυνητικά πληρούσε βασικές προϋποθέσεις να διαδραματίσει σημαίνοντα ρόλο στα βαριά σε εύρος και σημασία γεγονότα της περιόδου 1941-1944. Πολλοί και πολλές οι αντιστασιακοί οι ενταγμένοι σε ομάδες στην Γκιώνα και στον Παρνασσό σε σχέση με τον περιορισμένο σε αριθμό  πληθυσμό του νομού. Φωτογραφικό και αρχειακό υλικό υπάρχει, άνθρωποι εν τη ζωή υπάρχουν ευτυχώς ακόμη, που δύνανται να ανακαλέσουν στην μνήμη τους  κάποιες στιγμές των τότε ημερών ακόμη και μέσω διηγήσεων τρίτων, υπάρχουν επίσης βιβλιογραφία εκτεταμένη και Ιστορικά αρχεία πολλά.

Πέρα από αρτηριοσκληρώσεις, κομματικές εξαρτήσεις, τοπικιστικές εμμονές, διαδικτυακούς καβγάδες, δημάρχους, βουλευτές, πολιτευτές και παρατρεχάμενους αυτών, ένα τέτοιο μουσείο το δικαιούνται οι τωρινές και μελλοντικές γενιές και απορώ γιατί, ενώ κάποια ώρα στο παρελθόν ήταν έτοιμο να δρομολογηθεί, αυτό δεν έγινε ποτέ.

        Πως θα μείνει επίκαιρη και θα επικαιροποιείται η Ιστορική Μνήμη, εάν τα ντοκουμέντά της δεν βρουν στέγη και δεν διασωθούν, τοπικά πρώτα, πολύ μάλλον που αυτά είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με την ευρύτερη περιοχή, την ελληνική επικράτεια, τον ευρωπαϊκό και διεθνή χώρο της εποχής εκείνης; Ένα τέτοιο εγχείρημα θα πρέπει ίσως να έχει ψηφιοποιημένο και συμβατικό υλικό, διηγούμενο συνοπτικά και περιεκτικά την Αντιστασιακή δράση στην Φωκίδα, συνδεδεμένη με την αντίστοιχη στην υπόλοιπη Ελλάδα. Χρειάζεται κατά σειρά προτεραιότητας, πολιτική απόφαση και προσβάσεις για χρηματοδότηση, ανεύρεση στέγης, προσεκτικό ξεκαθάρισμα μετά την συλλογή του υλικού,  επιστημονική μελέτη και κάλυψη από Ιστορικούς ερευνητές, σχετικούς απόλυτα με το θέμα, συνεργασίες με πανεπιστημιακό τμήμα, βιβλιοθήκες, ΓΑΚ,  με μουσεία για την Εθνική Αντίσταση που ήδη λειτουργούν, δικτύωση με τα κοντινά άλλα Ιστορικά μουσεία της περιοχής, ένταξη των νέων τεχνολογιών.

          Το που θα στεγαστεί, εύκολο σχετικά. Στην Ιτέα. Εκεί υπάρχει ήδη το μνημείο με το άγαλμα της γυναίκας αντάρτισσας. Θα μπορεί να συνδεθεί με αυτό και η ξενάγηση να ξεκινά ή να καταλήγει εκεί. Πάνω από όλα χρειάζεται εθελοντική προσπάθεια, ευέλικτους πολίτες και έξυπνη, αποφασιστική, προοδευτική αυτοδιοικητική πολιτική ηγεσία. Σε δεύτερο επίπεδο, για να μείνει ζωντανό χρειάζεται υπεύθυνο λειτουργίας, ξεναγό και συντήρηση, εκπαιδευτικά προγράμματα, μουσειοβαλίτσες δανεισμού, επετειακές και μη εκδηλώσεις, πωλητήριο με αναμνηστικά είδη και βιβλία προς πώληση εντός  αυτού. Μήπως ήρθε η ώρα; Ποτέ οι συνθήκες δεν θα είναι ιδανικές. Ας τις κάνουμε. Η Ιστορία δυστυχώς θα αργήσει πολύ να γίνει πρωτεύον μάθημα για το ελληνικό σχολείο, αν και έχει αρχίσει να παίρνει καλύτερη θέση στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση. Ποιος θα είναι ο ικανός Δήμαρχος και το αντίστοιχα ικανό δημοτικό συμβούλιο που θα κάνει πραγματικότητα ένα τέτοιο μουσείο; Άραγε να υπάρχει συμπολίτες μου σε τούτο τον τόπο τέτοιος Δήμαρχος και τέτοιο δημοτικό συμβούλιο;;;;; Εκλογές μπροστά. Ας μην μείνουμε πάλι «πίσω».

Σκαντζή Κατερίνα

ΠΕ60 Νηπιαγωγός, Πανεπιστήμιο Πατρών

MSc «Ιστορική έρευνα, Διδακτική και Νέες Τεχνολογίες», Ιόνιο Πανεπιστήμιο

Φοιτήτρια μεταπτυχιακού προγράμματος Τμήματος Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας Πανεπιστήμιου Αιγαίου «Κρίση και Ιστορική Αλλαγή»