ΗΛΙΑΣ Ιωάννου ΠΛΑΤΙΑΣ 1910-1941

ΗΛΙΑΣ ΙΩΑΝΝΟΥ ΠΛΑΤΙΑΣ

Κλάσεως 1932

Ετών 29

Έφεδρος Ανθυπολοχαγός

    Παρ' όλες τις προσπάθειες μας δεν μπορέσαμε δυστυχώς να μάθουμε λεπτομέρειες για τη στρατιωτική του δράση. Οι συγγενείς του δεν γνωρίζουν τίποτα......

    Σύμφωνα με μαρτυρία του συμπατριώτη μας Λουκά Δαούτη <<Ο αείμνηστος Ηλίας υπηρετούσε στο 2ο λόχο του 33ου Συντάγματος Φλωρίνης. Όταν πήραμε το 1200 ύψωμα οπισθοχώρησαν οι Ιταλοί και οχυρώθηκαν στα <<3 ΑΒΓΑ>>. Εκεί έκανε επίθεση το τάγμα του Ηλία Πλατιά και αποδεκατίστηκε. Εν τω μεταξύ εγώ τραυματίζομαι στο κεφάλι από θραύσμα όλμου και πήγα στο ορεινό χειρουργείο. Εκεί βρήκα τον υποκόμο του Ηλία, τον ρωτάω τι έγινε ο Πλατιάς και μου λέει επί λέξει:   << Είμαστε πίσω από μια μεγάλη πέτρα. Πέφτει ένας όλμος και ανοίγει μια τρύπα. Φεύγει ο Πλατιάς από την πέτρα και πάει εκεί. Από κει και πέρα δεν έδωσε σημεία ζωής.>>  

Αφήγηση Ηλ. Γεωργούση <<Γενεολόγιον κατοίκων Πολυδρόσου>>

ΑΣΜΑ  ΗΡΩΙΚΟ ΚΑΙ ΠΕΝΘΙΜΟ ΣΤΟ ΧΑΜΕΝΟ ΑΝΘΥΠΟΛΟΧΑΓΟ ΤΗΣ ΑΛΒΑΝΙΑΣ

"Στα σκοτεινά πηγαίνουμε.

Στα σκοτεινά προχωρούμε.

Οι ήρωες προχωρούν στα σκοτεινά."

ΟΔΥΣΣΕΑΣ    ΕΛΥΤΗΣ

        Μετά από 73  χρόνια σιωπής, έχω την τύχη και την τιμή να φέρω στο φώς στοιχεία και ντοκουμέντα που αφορούν τη ζωή και τη δράση, του Σουβαλιώτη ήρωα και πεσόντα του Ελληνοιταλικού πολέμου ΠΛΑΤΙΑ Ηλία. Πρόκειται για μια σειρά αυθεντικών επιστολών που απέστειλε ο ίδιος από το μέτωπο στους γονείς του κατά τα έτη 1939 ,1940 και 1941.Δηλαδή κατά την διάρκεια της επιστρατεύσεώς του ευθείς μετά την κήρυξη του Β παγκοσμίου πολέμου τον Σεπτέμβριο του 1939,αλλά και κατά την διάρκεια του Ελληνοϊταλικού πολέμου από την 28η Οκτωβρίου 1940 και μέχρι τον Φεβρουάριο του 1941.Τα κείμενα έρχονται για πρώτη φορά στη δημοσιότητα, γιατί όλα αυτά τα χρόνια φυλάσσονταν σαν ιερά κειμήλια μέσα σε Σουβαλιώτικο σεντούκι από την αδελφή του ήρωα, Γεωργίτσα Κούσουλα -Πλατιά. 

Ευχή μας θα είναι να προβληματισθούν οι αναγνώστες και κυρίως οι νέοι και να μάθουν εναντίον ποιών ΑΚΡΙΒΩΣ "ιδεών" αγωνίστηκαν οι προγονοί μας

και ΤΙ με τη θυσία τους πρόσφεραν σ' αυτό που σήμερα ονομάζουμε Ευρωπαϊκό οικοδόμημα και εν γένη Δυτικό Δημοκρατικό Πολιτισμό.

Ο Ηλίας γεννήθηκε το 1910 στην Απάνω Σουβάλα. Γονείς του ήταν ,ο Γιαννάκος Πλάτιάς (1880-1973) και η Μαρία Χαρίση εξ Αγόριανης.

Τελείωσε το Γυμνάσιο στο Δαδί και το 1930 κατατάχτηκε στο Στρατό ως εθελοντής να υπηρετήσει τη θητεία του, ανήλικος όν, με τη συγκατάθεση των γονέων του.

          

βεβαίωσις  

Οι υπογραφόμενοι Ιωάννης Δ Πλατιάς και η σύζυγος αυτού Μαρία Ιωαν.Πλατιά κάτοικοι Πολυδρόσου (Σουβάλας) βεβαιούμεν ότι συγκατατιθέμεθα ευχαρίστως όπως ο υιός μας Ηλίας Ιωαν.Πλατιάς

κάτοικος επίσης άγαμος και συζών με ημάς καταταγή ως εθελοντής εν τω Στρατώ άγων ήδη 19ον έτος της ηλικίας του.-

Εν Πολυδρόσω (Σουβάλα) τη 20 Σεπτεμβρίου 1930

Ο Πατήρ                                                         η μήτηρ

Ιωάν.Δ.Πλατιάς                                      Μαρία Σύζυγος

                                                                 Ιωαν.Δ.Πλατιά

                                                                 Μαρία  Ι. Πλατιά

Βεβαιούτε το γνήσιον της υπογραφής του ανωτέρω Ιωάννου Δ.Πλατιά κατοίκου Πολυδρόσου (Σουβάλας)και η υπογραφή της συζύγου αυτού,

Μαρία Ιωάν Πλατιά

                                     Εν Πολυδρόσω τη 20 Σεπτεμβρίου 1930

   Ο  Πρόεδρος της Κοινότητος

(πρόκειται για ακριβές αντίγραφο, καθ' ότι το πρωτότυπο υπεβλήθη στη Στρατολογία.)

Την 10ετία του 30 σπούδασε στη Γεωπονική Σχολή Αθηνών και ως Γεωπόνος διορίστηκε στο Υπουργείο Γεωργίας με τομέα ευθύνης του τις γραμμικές καλλιέργειες.

Το 1938 παντρεύτηκε στην Αθήνα με την Ελένη Κατσαντώνη, εκ Δραχμανίου, και διέμενε σε προικώο σπίτι στην οδό Δεβόλη. Απέκτησαν ένα παιδί ,τον Γιάννη. (Ζεί στην Αμερική).

Ήδη μετά την εισβολή των Γερμανών στην Πολωνία,(1-9-39),ο Μεταξάς διαβλέποντας την μελλοντική σε βάρος της Χώρας μας επίθεση ,διέταξε μερική επιστράτευση εφέδρων, με στόχο την ενίσχυση της αμυντικής γραμμής κυρίως στην ελληνοαλβανική μεθόριο. Η επιστράτευση εντάθηκε το καλοκαίρι του 40 μετά τον τορπιλισμό της " Έλλης" στην Τήνο, για να κορυφωθεί κατά την Ιταλική επίθεση την 28-10- 40, οπότε και τα γεγονότα τον δικαίωσαν.

Ο Πλατιάς επιστρατεύτηκε από τους πρώτους τον Σεπτέμβριο του 39,ως έφεδρος Ανθυπολοχαγός,με έδρα το 33 Σύνταγμα Πεζικού στη Φλώρινα.

  Σεβαστοί μου γονείς

Σεβαστοί μου γονείς,

Από υγείαν ημαι καλά το αυτό και δ'ύμάς ποθώ.

Χθές έλαβον γράμμα σας και είδον να μου γράφητε ότι στενοχωρείσθαι.

Καθώς και άλλοτε σας έγραφα δεν πρέπει να στενοχωρείσθαι για μένα καθόλου διότι εγώ τα περνώ πολύ καλά και ούτε πρόκειται να πάω πουθενά και εάν ακόμη γίνει και πόλεμος.

Μάθε ότι εις το Επιτελείον ήλθον ακόμη 18 αξιωματικοί και ανέλαβον διαφόρους υπηρεσίας, πλήν όμως εγώ παραμένω και θα παραμείνω εις την θέσιν μου ως υπασπιστής.

Επίσης σε πληροφορώ πατερα ότι ήλθεν εγκύκλιος του Υπουργείου να απολυθώμεν εις τας 10 του μηνός, ελπίζω εάν δεν χειροτερέψουν τα πράγματα να απολυθώμεν.

Από την Ελένην είχα γράμμα και μού 'γραφε ότι το παιδί δεν έχει συνέλθει ακόμη καλά και το παρακολουθεί ο γιατρός.

Δεν θα είναι όμως και πολύ σπουδαία πράγματα αλλά αυτή φοβάται τώρα μόνη της και στενοχωρείται.

Πρό ημερών έγραψα και εις τον πεθερόν μου, εάν όποτε και γίνει τίποτα να κατεβή να τους πάρη .

Διότι όσον μένει εκεί πολύ φοβάμαι αφ'ενός μέν διότι δεν θα είναι εξασφαλισμένη και αφ'ετέρου θα στενοχωρείται.

Πάντως εκείνο που έχω να σας ειπώ είναι να μην πιστεύετε εις τας διαδόσεις. Ότι έχει να γίνη θά γίνη ούτε εξαρτάται και από ημάς.

Τα πράγματα θα εξελιχθούν μόνα τους, ούτε πρόκειται να γίνη τίποτα.

Τα σέβη μου και εις την μάνα μου

Χαιρετισμούς εις την Γεωργίαν και όλους τους συγγενείς.

Σας ασπάζομαι

Ίσως να είναι το τελευταίο μου γράμμα  

                                                         Ηλίας                 4/9/39

Σεβαστέ μου πατέρα

Από υγείαν είμαι καλά το αυτό και δι'υμάς ποθώ.

Χθές έλαβον το γράμμα σας και είδον να στενοχωρείσαι για μένα.

Δέν πρέπει νά στενοχωρείσαι καθόλου διότι δεν υπάρχει κανένας λόγος απολύτως.Εσείς αυτού είσθαι μακριά και ότι ακούτε τα πιστεύετε όλα ενώ εις την πραγματικότητα δεν είναι έτσι όπως τα παριστάνουν μερικοί.

Εδώ έχομεν απόλυτον ησυχίαν και ότι όσα διαδίδονται αυτού είναι όλα ψέμματα.

Καθώς και εις άλλην μου επιστολήν σου έγραψα εις τας 10 του μηνός Σεπτεμβρίου σύμφωνα με μίαν διαταγήν του υπουργείου Στρατιωτικών πρέπει να απολυθώ.

Δεν φαντάζομαι να με κρατήσουν περισσότερον διότι αρχίζει πιά και ο χειμώνας.

Εάν απολυθώ θα κατεβώ κατευθείαν εις την Αθήνα και θα σας γράψω αμέσως από εκεί.

Εσάς πρώτος σας γράφω εγώ να μην μου γράψετε.

Ελπίζω ότι θα απολυθώ εντός ολίγων ημερών.

Τα σέβη μου να προσφέρεις και στην Μάνα μου

χαιρετ.(ισμούς) και στην Γεωργίαν.

Τα γράμματα δεν περνούν από λογοκρισίαν.

                                                Σας ασπάζομαι

          7/9/39

                                                                                           Ηλίας

Σεβαστοί μου γονείς

και αγαπημένη μου Γεωργία

Από υγείαν είμαι καλά το αυτό και δι'υμάς ποθώ.

Σας έστειλα τρείς κατά σειράν επιστολάς και μέχρι στιγμής ουδεμίαν απάντησιν έλαβον και πολύ ανησυχώ δια την υγείαν σας.

Η τελευταία μου επιστολή ήτο κάπως βεβιασμένη αυτό να μην σας ανησυχήση τούτο έγινεν διότι έφευγε ο ταχυδρόμος.

'Οταν λάβης το γράμμα μου να μου γράψης αμέσως να μάθω τι κάνεται

Περισσότερα δεν έχω να σας γράψω είμαι καλά και μην ανησυχήτε και ελπίζω μέχρι το τέλος του μηνός να έλθω.

η σύστασίς μου είναι

Ηλίαν Πλατιάν

Ανθ/γόν

33ον Σ Π/79   Τ.Τ.518

2/9/40      Σας ασπάζομαι

                       Ηλίας

19/9/40                          Σεβαστέ μου πατέρα

Από υγείαν είμαι καλά το αυτό και δι'υμάς ποθώ.

προ δύο ημερών και άλλην επιστολήν σας έστειλα και σας έγραφα 'οτι είμαι καλά και ότι περνώ καλά.

Το γράμμα σας έλαβα καθώς σας έγραφα και εις την προγενεστέραν μου επιστολήν και είδον να στενοχωρείσθε για μένα χωρίς να υπάρχει λόγος.

Αυτή η στενοχώρια είναι τελείως αδικαιολόγητος, δεν μπορώ να καταλάβω πώς συμβαίνει αυτό;

ποιός είναι αυτός που σας λέει ψέμματα.

Μην πιστεύετε εις τας διαδόσεις, ότι και αν ακούτε ότι γίνεται τούτο ή εκείνο είναι τελείως ψέμματα.

Την μεγαλυτέραν ησυχίαν έχομεν εδώ, πρέπει να πιστεύης εις ότι σου γράφω και σε κανέναν άλλον.

Ούτε να μου ξαναγράψεις ότι φοβάσαι την στιγμήν κατά την οποίαν λαμβάνετε τακτικώτατα γράμμα μου σχεδόν κάθε 2 ημέρες.

Από την Ελένην έλαβα γράμμα και μου'γραφε ότι είναι καλά, μόνον που στενοχωρείτε διότι δεν (έχει) ενοικιάσει ακόμη το σπήτι.

Τα σέβη μου και στην μητέρα χαιρετισμούς και στην Γεωργίαν.

Εγώ ελπίζω μέχρι το τέλος του μηνός να απολυθώ.

                                                              Σας ασπάζομαι

                                                                 Ηλίας

Υ.Γ. Είμαι μαζί με ένα παιδί από την Λαμίαν και με τον κ.Πεντεδέκαν από το Δαδί.

                                                            ο ίδιος

Τ.Τ.  518 τή   22/9/40

                                    Σεβαστέ μου πατέρα

Από υγείαν είμαι καλά το αυτό και δι'υμάς ποθώ.

Πρό ημερών και άλλας επιστολάς σας έστειλα τας οποίας φαντάζομαι  θα εχητε λάβη.Για μένα να μήν στενοχωρήσθε καθόλου ήμαι καλά και πολύ καλά περνώ.

Εσείς να μου γράφετε τακτικά να μαθαίνω τι κάνετε και πως πηγαίνετε με τις δουλιές.

Τα γράμματα να τα στέλνετε χωρίς γραμματόσημον.

Τα σέβη μου εις την μάνα μου

χαιρετισμούς εις την Γεωργίαν

                                          Σας ασπάζομαι

                                             Ηλίας

 ταχ.σφραγίδα

Πολύδροσον 17-9-40                      Σεβαστέ μου πατέρα

Από υγείαν είμαι καλά το αυτό και δι'υμάς ποθώ.

Γράμμα σου καιρόν έχω να λάβω και πολύ ανησυχώ δια την υγείαν σας.

Γράψε μου να μάθω τι κάνετε.

Τα σέβη μου πρόσφερε εις την μητέρα.

Χαιρετισμούς εις την Γεωργίαν.

Σας ασπάζομαι

13/9/40              υπογραφή

Σεβαστέ μου πατέρα

υγειαίνω και υγείαν δι'υμάς ποθώ.

Το γράμμα στο γράφω ευρισκόμενος επί Ιταλικού εδάφους.

Μέχρι στιγμής ο Ελληνικός Στρατός προχωρεί με μεγάλην ταχύτητα προς τα εμπρός οι δε Ιταλοί αφήνουν τα όπλα τους και φεύγουν πανικόβλητοι.

Ημεθα νικηταί και έχομεν προχωρήσει αρκετά επί του Ιταλικού εδάφους καταλαμβάνοντας αρκετά χωριά.

Το γράμμα μου είναι γραμμένο σε ιταλικό χαρτί καθώς και φάκελλο.

Τα σέβη μου εις την μητέρα. Χαιρετισμούς εις την Γεωργίαν.

Για μένα μην στενοχωρήσθε είμαι καλά και ο Θεός είναι μαζί μου.

                                                                   Σας ασπάζομαι

                                                         7/11/40     Ηλίας

σφραγίδα 18-11-40                      

Σεβαστοί μου γονείς  υγειαίνω και

                                                     υγείαν δι'υμάς ποθώ.

Επιστολήν σας έχω να πάρω 4 ημέρες. Ελπίζω να λάβω αύριον και η οποία θα με βρή επί Ιταλικού πρώην Αλβανικού εδάφους μαχόμενον κατά των Ιταλών.

Αυτό δεν πρέπει να σας στενοχωρήσει αλλά μάλλον να σας ευχαριστήση. Μέχρι στιγμής είμεθα νικηταί και ο εχθρός υποχωρεί εγκαταλείποντας πολλά λάφυρα.

Χαιρετισμούς εις την Γεωργίαν.

                                                          Σας ασπάζομαι

                                                                Ηλίας

21 Νοεμβρίου 1940

                               Σεβαστοί μου γονείς και αγαπημένη μου Γεωργία.

Από υγείαν είμαι καλά το αυτό και δι'υμάς ποθώ. Χθές και άλλην επιστολήν σας έστειλα και σας έγραφα ότι την επιστολήν σας από 28 περασμένου μηνός (σ.σ.ημέρα κήρυξης του πολέμου) έλαβα χθές και χάρηκα πολύ δια την καλήν σας υγείαν παρόλον που από τότε έχουν περάσει23 ημέρες και δεν ξεύρω τι κάνετε.

Προ 10 ημερών έδωσα να σας ταχυδρομήσουν μίαν επιταγήν εκ δραχμών πεντακοσίων πλήν όμως τον ταχυδρόμον μέχρι στιγμής δεν τον ξαναείδα και επομένως δεν έχω πάρει την απόδειξιν της επιταγής και δεν ξεύρω εάν τα έστειλε ,όταν τα λάβης να μου γράψης αμέσως και να μου γράφετε σχεδόν καθημερινώς να μαθαίνω τι κάνετε.

Για μένα να μην στενοχωρείσθε είμαι καλά και με την βοήθειαν του Θεού και της Παναγίας θα είμαι  πάντα.

Ελπίζω δε να τελειώσουν τα βάσανα πολύ γρήγορα, την στιγμήν μάλιστα κατά την οποίαν ο Ελληνικός Στρατός προχωρεί και οι Ιταλοί τρέπονται εις φυγήν εγκαταλείποντες τα πάντα.

Μάλιστα εχθές συλλάβομεν δύο χιλιάδας Αιχμαλώτους και 210 αυτοκίνητα με πολεμικόν υλικόν.

Τελειώνω και εύχομαι να δώσει ο Θεός πολύ γρήγορα να ανταμώσωμεν.

Από την Ελένην είχα γράμμα και μου γράφει ότι είναι στο Κηφισσοχώρι και ότι θα ανέβαινε να σας δή.

                                                                      Σας ασπάζομαι

                                                                               Ηλίας

σφραγίδα 20-2-41               Σεβαστέ μου πατέρα

Από υγείαν είμαι καλά το αυτό και δι'υμάς ποθώ.

Τα γράμματά σου από16/1/41 και 17/1/41 έλαβα σήμερα και χάρηκα πάρα πολύ δια την καλήν σας υγείαν.

Για μένα να μην ανησυχείται είμαι καλά.

Εάν έχετε ανάγκην από λεπτά ζήτησε από την Ελένην διότι εγώ όταν ησυχάσω θα πληρωθώ  οπότε και θα σας στείλω.

Τα σέβη μου εις την μητέρα

Χαιρετισμούς εις την Γεωργίαν

                                                         Σας ασπάζομαι

                                                              Ηλίας

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Για τον ηρωικό θάνατο του Ηλία Πλατιά δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία, πλήν της προφορικής αφήγησης του συμπολεμιστή του, Λουκά ΔΑΟΥΤΗ ,που διέσωσε ο εξαίρετος συγχωριανός μας Ταξ/χος ΕΛΑΣ ε.α. Ηλίας Γεωργούσης, στην ανέκδοτη ιστορική διατριβή του, "ΓΕΝΕΟΛΟΓΙΟΝ ΚΑΤΟΙΚΩΝ ΠΟΛΥΔΡΟΣΟΥ", που ευγενικά μου παραχώρησε και την εκθέτω στην εισαγωγή.

Από την περαιτέρω ιστορική έρευνα προέκυψαν τα ακόλουθα:

1.Η αλληλογραφία του διακόπτεται την 20-2-1941,με την τελευταία του επιστολή σταλμένη από το Αλβανικό έδαφος στο οποίο ο Ελληνικός στρατός προήλασε τουλάχιστον σε 200 χλμ. βάθος.

2.Είναι προφανές ότι έπεσε μετά την ημερ/νία αυτή και όχι το 1940 που αναφέρει ο Γεωργούσης.

3.Το 1971ή1972,ήλθε στο Πολύδροσο και επισκέφτηκε τον ζώντα ακόμη πατέρα του ήρωα, Γερογιαννάκο Πλατιά, ο υποκόμος του Ηλία, από τον ΑηΓιώργη της Λειβαδιάς. (Τα στοιχεία του δεν διασώθηκαν).

Αυτός ανέφερε στον δύστυχο πατέρα ,ότι ο Ηλίας έπεσε πολεμώντας από βλήμα ιταλικού όλμου ,στο ύψωμα "τρία αυγά", κατά την Εαρινή επίθεση των Ιταλών, και το σώμα του προφανώς διαμελίστηκε, γι αυτό δεν βρέθηκε τίποτα προς ταφήν, ούτε τάφος του υπάρχει πουθενά, χωρίς επίσης να παραθέσει ημερ/νία του συμβάντος.

4.Η Εαρινή επίθεση των Ιταλών, η περίφημη επιχείρηση PRIMAVERA, που διηύθυνε αυτοπροσώπως ο Μουσσολίνι, άρχισε την 9-3-1941 και τελείωσε με ήττα των Ιταλών την 20-3-1941, με κύριο θέατρο των επιχειρήσεων το ύψωμα 731 της Τρεμπεσίνας. Απέναντι αυτού είναι η τοποθεσία "Τρία Αυγά" που αποτελούσε την κύρια βάση του Ιταλικού πυροβολικού.

5.Ο Ανθ/γός Ηλίας ΠΛΑΤΙΑΣ για τον Ελληνικό Στρατό θεωρείται επισήμως "ΑΓΝΟΟΥΜΕΝΟΣ".

Κλείνοντας εκφράζω και μια προτροπή προς τις νέες Δημοτικές Αρχές του Πολυδρόσου.

Να αφαιρεθεί από την πλαϊνή όψη του ηρώου η κακέκτυπη μαρμάρινη πλάκα, με την ανιστόρητη και αδόκιμη μετοχή "ΦΟΝΕΥΘΕΝΤΕΣ" και να αντικατασταθεί με καλαίσθητη όμοια, στην πρόσοψη του μνημείου, φέρουσα τον κυριολεκτικό τίτλο ''ΠΕΣΟΝΤΕΣ ΗΡΩΕΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΟΙΤΑΛΙΚΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ'', με τα ονόματα των 10 παλληκαριών της Σουβάλας που έπεσαν κατα τον πόλεμο αυτό.

                                                ΑΙΩΝΙΑ ΤΟΥΣ Η ΜΝΗΜΗ

                                                         

                                                       ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΤΟΙΚΟΣ

                                                      ΥΠΟΣΤΡΑΤΗΓΟΣ ΕΛΑΣ ε.α.

                                                     ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ   ΕΡΕΥΝΗΤΗΣ