OΤΑΝ Η ΜΑΓΔΑΛΩ ΚΑΙ Η ΜΑΡΓΙΟΡΗ ΕΓΙΝΑΝ ΥΠΗΡΕΤΡΙΕΣ ΡΕΚΟΜΑΝΤΕ!

Παρουσιάζει ο Βίκτωρ Σαμπώ

Και τ’ αφεντικά τις έψαχναν με αριθμό προτεραιότητας …

1931. Η Αθήνα γέμισε νεόπλουτους, αποτέλεσμα της άκρατης αισχροκέρδειας που επικρατούσε. Φυσικά και η ζήτηση για υπηρετικό προσωπικό ανέβηκε δραματικά. Σημειώθηκαν κωμικοτραγικές καταστάσεις όπου τα πάλαι ποτέ δουλικά ένοιωσαν για πρώτη φορά περιζήτητες …

Το ρεπορτάζ είναι των «Αθηναϊκών Νέων»:

«Σκεφθήκατε ποτέ να ζητήσετε υπηρέτρια… ρεκομαντέ; Είνε προθυμότατα τα απειράριθμα μεσιτικά γραφεία να σας την προσφέρουν, αντί ελαχίστης αμοιβής. Τα γραφεία αυτά, κατεσπαρμένα είς όλην την Αθήνα, είνε δημιουργήματα της εποχής. Δημιουργήματα της εξαφανίσεως του υπάρξαντος πάλαι ποτέ είδους της υπηρετρίας. 

Κάποτε, όχι εις τας Αθήνας του Περικλέους, πριν τον πόλεμο μόλις, η υπηρέτρια ζητούσε θέσι, εν αντιθέσει με την δακτυλό, την τηλεφωνήτρια, την στενογράφο, την χημικό, που ήσαν είδη περιζήτητα.

Σήμερον η υπηρέτρια ζητείται, αναζητείται, περιζητείται, ερευνάται! Και αι ολίγαι περιπτώσεις ευρέσεως καλής υπηρετρίας αποτελούν σπουδαιοτάτην ανακάλυψιν. Σωστό λαχείο!

-Τυχερή παιδί μου, αυτή. Πέτυχε μια υπηρέτρια άγγελο!

Παλαιότερα λοιπόν οι άγγελοι αυτοί ήσαν περισσότεροι. Η Μαγδάλω, η Ανεζούλα, η Κωνσταντινιά, η Μαργιορή, η Ζαχαρούλα είρχοντο «ρεκομαντέ» από την απομακρυσμένην επαρχίαν.

Τσιτάκι που έφθανε ως το λαιμό και σκέπαζε της φτέρνες, ένα ζευγάρι χρωματιστές κάλτσες έργο των χειρών της γρηάς μητέρας ή της ίδιας, ένα ζευγάρι γόβες ικανές για φούτ-μπώλ και μια αλλαξιά εσώρουχα τυλιγμένα σε πετσέτα υπό μάλης. Και κάτι άλλο.

Ένα βραχιόλι μπλέ γυάλινο αγορασμένο από το πανηγύρι του χωριού και περασμένο στο χέρι από κάτω από το μακρύ μανίκι της φούστας. Πρόσωπο χλωμό, μαραμένο από την κακοπέρασι και τους ελώδεις. Μάτι φοβισμένο και ύφος ανύπαρκτο. Συμφωνία, αξιώσεις, αμοιβή μηδέν…

Και σήμερα; Κάμετε, αν θέλετε, ένα γύρω μαζί μου εις τα διάφορα μεσιτικά γραφεία υπηρετριών διά να πληροφορηθήτε.

Εις την οδόν Πειραιώς «Γραφείον υπηρετριών» Κατεβαίνουμε πέντε σκαλιά προς την γήν. Μας υποδέχεται μία κυρία αρκετά ψυχρά. 

-Παρακαλώ, θα ήθελα μια καλή υπηρέτρια.

-Καλή είπατε;

-Μάλιστα.

-Θα πάρετε αριθμόν προτεραιότητος και να δώσετε το όνομα και την διεύθυνσίν σας.

Ο αριθμός προτεραιότητος ήτο 697. Το οποίον σημαίνει ότι έπρεπε να βρεθούν 696 καλές υπηρέτριες διά τους έχοντας την κατά σειράν προτεραιότητα και η 697η να προορίζεται διά την δικήν μας αίτησιν. Ζήσε Μάϊ να φάς τριφύλλι…

Εν τω μεταξύ εις το σεβάσμιον κατάστημα εισήλθε μία κομψοτάτη κυρία με ωραιοτάτη λευκή τουαλέττα. Εκρατούσε δεμένο με αλλυσιδίτσα ένα χαριτωμένο φόξ τερριέ και το ύφος της εδείκνυε θήλυ εύπορον και … υψηλής κοινωνικής τάξεως! Επροχώρησε προς την κυρίαν η οποία υπεκλίθη βαθύτατα.

-Λοιπόν, είχατε καμμιά απάντησι; Εδέχθη;

-Όλα εκτός του αυτοκινήτου και των κατ’ οίκον επισκέψεων!

-Χμ… ορβουάρ. Εάν τυχόν δεχθή κι’ αυτά τηλεφωνήστε μου εις τον αριθμόν που σας έδωσα.

Η κυρία έφυγε ενώ η ατμόσφαιρα εξακολουθούσε να μεταδίδη το λεπτό της άρωμα.

Ζητεί πολύ καιρό υπηρέτρια η κυρία; Ερωτήσαμε. 

-Αυτή δεν ζητεί, απλώς ζητείται και ευρίσκεται εις τας διαπραγματεύσεις, αι οποίαι ελπιζω να φθάσουν εις αίσιον αποτέλεσμα.

-Τι μας λέτε;

-Μάλιστα. Επί των οικονομικών όρων και της ενασκήσεως των δικαιωμάτων επήλθε ήδη συμφωνία. Έμειναν προς διακανονισμόν ήδη μικρολεπτομέρειαι. Δηλαδή η δεσποινίς…

-Ώστε είνε δεσποινίς;

-Έτσι όλες λέγονται, ζητεί λοιπόν η δεσποινίς Λίλιαν –είνε το όνομά της- να κάμη χρήσιν του ιδιοκτήτου αυτοκινήτου της οικογενείας μετά του σωφέρ τρείς φορές την εβδομάδα, τα βράδυα πάντοτε και να δέχεται επισκέψεις εις το διαμέρισμά της όποια ώρα θέλει.

-Μικροπράγματα να πούμε…

-Ακριβώς. Γι’ αυτό και ελπίζω εντός των ημερών να υπογραφούν τα συμβόλαια.

-Ώστε και συμβόλαια υπογράφονται;

-Αστειεύεσθε; Πως θα εμπιστευθούμε τα κορίτσια στα ξένα χέρια!

-Τα καϋμένα, έχετε δίκηο…

Εν τω μεταξύ έξω από το κατάστημα εφρενάρισε μια ιδιόκτητος Πακάρ. Από την αγκαλιά του σωφέρ, παιδιού της πιάτσας μουστακάκι υποψία, πηλίκιο έως τ’ αυτιά, σκούρο κοστούμι και μάτι άγριο και μερακλωμένο, απεσπάσθη ένα διαβολοθήλυκο σπλάγχνο και βασανάκι, το οποίον με ένα πήδημα ποδοσφαιριστού εισήλασε εις το υπόγειον.

-Αυτός ο γρουσούζης απήντησε;

-Δεν δέχεται ένα μήνα άδεια, τσακώθηκε μάλιστα και με την γυναίκα του.

-Να μη σώση να δεχθή. Γειά σας.

Και το σπλάχνο παρεδόθη με την ίδιαν λαύραν με την οποίαν απεσπάσθη από την αγκαλιά του σωφέρ και ανεχώρησε με την ιδίαν αυθάδεια με την οποίαν εισήλθε εις το κατάστημα. 

Η παρέλασις όμως δεν σταμάτησε. Μια άλλη μικρούλα, φυντανάκι ως 17 χρόνων αφίκετο με τιμητικήν συνοδεία. Έναςκορδοτός υποδεκανέας την φρουρούσε και δια περισσοτέραν ασφάλειαν την κρατούσε κι’ από το χέρι.

--Έχετε κανένα νέο;

-Ακόμη όχι. Φαίνεται πώς η κυρία σκέπτεται πολύ αυτό που ζητάτε.

-Καλέ σπουδαίο είνε; Πρόκειται περί διά συγγενή!

Αυτή ζητούσε να μένη μαζί της εις το σπίτι ο υποδεκανέας! Επρόκειτο περί εξαδέλφου!

Αυτή είνε η κατάστασις. Τα σπιτικά ζητούν υπηρετρίας και δεν βρίσκουν παρ’ όλην την υπάρχουσαν κρίσιν, ανεργίαν και δυστυχίαν. Το επάγγελμα της υπηρετρίας δεν είνε πιά για τα θηλυκά ανάγκη, καταφυγή, συντήρησις. Κατήντησε σπόρ, ερασιτεχνισμός, μικροαχολία. Και οι όροι δια το φρενοκομείον.

Η Σταυρινή που έγινε Σωσώ, η Ανεζούλα Ζιζή, η Κωνσταντία Κωστάνς, δεν χωρατεύουν. Έχουν αξιώσεις χειραφετημένης γυναίκας που διεκδικεί τα πάντα. Αν σας αρέση. Αυτές δεν έχουν καμμιά ανάγκη. Είνε ήδη περιζήτητες.

-Κυρία, εάν τυχόν παρουσιασθή η 697η να μας την στείλετε αμέσως. Ή μάλλον να μας ειδοποιήσετε να την παραλάβωμεν με όλας τας τιμάς, έστω και από το … «Πτί Παλαί»!...

-Τι προσφέρετε;…

-Βρήτε την και ας έλθη άνευ όρων».

Ιστορίες από την παλιά Αθήνα