"Εκείνοι οι λαοί που βαδίζουν προς το θάνατο άφοβα και τραγουδώντας δεν πεθαίνουν, αλλά γυρίζουν πίσω στη ζωή".
Ξεκινώντας από σήμερα θα σας παρουσιάζουμε κάθε μήνα{σήμερα την ιστορία της μάχης} την αρθογραφία του φίλου της Σουβάλας και του Γιάννη Μαρρέ συγγραφέα και λογοτέχνη Δημήτρη Φαφούτη στο νέο τεύχος του Λογοτεχνικού περιοδικού, Ιστορίας , Τέχνης και Πολιτισμού, " Φθιωτικός λόγος" που είναι αφιερωμένο στις Θερμοπύλες, σχετικά με την θέση της μάχης των Θερμοπυλών στην ιστορία , στην ποίηση, στη Λογοτεχνία και στην τέχνη (όλα με εικόνες και βίντεο).
//// Οι Θερμοπύλες, η Αλαμάνα και ο Γοργοπόταμος αποτελούν φωτεινά σύμβολα αντίστασης στη βαρβαρότητα, .....
το σκοταδισμό και το φασισμό. Και υπενθυμίζουν τη πολυδιατυπωμένη αλήθεια, ότι εκείνοι οι λαοί που βαδίζουν προς το θάνατο άφοβα και τραγουδώντας δεν πεθαίνουν, αλλά γυρίζουν πίσω στη ζωή.
Τα μεγάλα ιστορικά γεγονότα ανάλογα με τη σπουδαιότητα τους, την χρονική στιγμή που εκτυλίσσονται και την αντανάκλαση τους στην ζωή των λαών, πρωταγωνιστών ή μη, νικητών ή ηττημένων, έχουν σημαντική επίδραση, εκτός των άλλων, και στην πνευματική ζωή των κοινωνιών.
Δεδομένου ότι η Τέχνη είναι η ανθρώπινη δημιουργία που εκφράζει το ιδεώδες του καλού, η αποτύπωση των ιστορικών γεγονότων μέσω αυτής, αναφέρεται κυρίως στο διαχρονικό θετικό και ιδανικό συμβολισμό που καταγράφουν αυτά μέσα στην παγκόσμια Ιστορία.
Τα ιστορικά γεγονότα των Θερμοπυλών, πέρα από το καθαυτό στρατιωτικό γεγονός κατέστησαν τα συγκεκριμένα «Στενά» παγκόσμιο σύμβολο αντίστασης, χρέους και ηθικής υπεροχής.
Το σημαντικό γεγονός της θρυλικής Μάχης των Θερμοπυλών, με τη δύναμη των γεγονότων, την ιστορική σημασία για το μέλλον των αντιμαχόμενων, αλλά πάνω απ’ όλα με τα ηθικά διδάγματα που εκόντες ή άκοντες οι πρωταγωνιστές κατέλειπαν στην Ιστορία μετά τη σιγή των όπλων, αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για όλες τις μορφές της Τέχνης. Η Μάχη στις Θερμοπύλες υπήρξε πηγή έμπνευσης για πληθώρα συγγραφέων και καλλιτεχνών και επηρέασε διαχρονικά και μέχρι σήμερα την Τέχνη και τη Λογοτεχνία. Η Μάχη αυτή, σα σύνολο αλλά και σαν μεμονωμένα γεγονότα, γνώρισε την παγκόσμια αποτύπωση.
Οι Θερμοπύλες αποτελούν ένα στενό ανάμεσα στις νοτιοανατολικές υπώρειες του όρους Καλλίδρομου και του Μαλιακού κόλπου. Η περιοχή ονομάστηκε έτσι από τις ιαματικές πηγές που υπήρχαν σε αυτή. Η περιοχή των Θερμοπυλών υπήρξε διαχρονικά τόπος στρατηγικής σημασίας και πολεμικών συγκρούσεων, εφόσον αποτελούσε κατά την αρχαιότητα τη μοναδική από ξηρά βατή δίοδο επικοινωνίας της βόρειας με τη νότια Ελλάδα.
"Ο Λεωνίδας πριν από τη μάχη των Θερμοπυλών". Έργο του ζωγράφου Ζάκ Λουί Νταβίντ Το έργο άρχισε το 1800 και τελείωσε με τη βοήθεια μαθητών του το 1814.
Ο αρχαιολογικός χώρος των Θερμοπυλών αποτέλεσε έναν από τους πιο σημαντικούς ιστορικούς τόπους λόγω της μάχης του 480 π.Χ., όπου οι ολιγάριθμες ελληνικές δυνάμεις αποτελούμενες από 300 Σπαρτιάτες και 700 Θεσπιείς υπό την ηγεσία του Σπαρτιάτη βασιλιά Λεωνίδα αντιμετώπισαν τις πολυάριθμες δυνάμεις των Περσών υπό την αρχηγία του βασιλιά Ξέρξη Α'.
Απέναντι από το σύγχρονο μνημείο του Λεωνίδα, βρίσκεται χαμηλός λόφος, που έχει ταυτιστεί με τον Κολωνό, όπου διεξήχθη η τελική φάση της μάχης των Θερμοπυλών.
Παρά το γεγονός ότι οι Θερμοπύλες είναι κυρίως γνωστές από αυτή την ιστορική μάχη τα ίχνη τους εντοπίζονται αιώνες πριν. Η αμφικτιονία των Θερμοπυλών υπήρξε η αρχαιότερη και ήδη από τον 8ο αιώνα είχε ως κέντρο της την πόλη Ανθήλη. Οι ιαματικές πηγές των Θερμοπυλών ήταν αφιερωμένες στον Ηρακλή και μάλιστα στην περιοχή υπήρχαν ιερό και βωμός αφιερωμένα στον ήρωα. Πλησίον των στενών, στην κωμόπολη Ανθήλη υπήρχε οικοδόμημα για τις συνεδριάσεις της αμφικτιονίας των Θερμοπυλών.
Το 480 π.Χ. η επιλογή των Θερμοπυλων ως κατάλληλος τόπος για να αντιμετωπιστεί η τεράστια περσική στρατιά υπαγορεύτηκε από το οχυρό της θέσης. Οι Πέρσες δε θα μπορούσαν να αναπτύξουν εκεί τους αναγκαίους ελιγμούς για την προώθηση τους. Μετά όμως από προδοσία του Εφιάλτη οι Πέρσες προωθήθηκαν στα νώτα των Ελλήνων από κατάλληλο πέρασμα που τους υποδείχτηκε.
Οι Έλληνες αναγκάστηκαν να συμπτυχθούν και οι 300 Σπαρτιάτες του Λεωνίδα μαζί με 700 Θεσπιείς έπεσαν στο πεδίο της μάχης υπερασπίζοντας τα στενά των Θερμοπυλών. Οι Έλληνες έχασαν τη μάχη στη στεριά αλλά καθυστέρησαν αρκετά τις περσικές δυνάμεις και πέτυχαν την τελική νίκη εναντίον των Περσών στη ναυμαχία της Σαλαμίνας.
Το ιστορικό κείμενο που αποτελεί την κύρια πηγή γνώσης και περιγραφής για τα γεγονότα της μάχης είναι η Ιστορία του Ηροδότου, Βιβλίο Ζ – Πολύμνια.
Στο συγκεκριμένο έργο περιγράφεται η εκστρατεία του Ξέρξη εναντίον της Ελλάδας μέχρι και τη μάχη στις Θερμοπύλες. Παρατίθενται χαρακτηριστικά αποσπάσματα :
«224…»Στο μεταξύ, τα δόρατά τους είχαν σπάσει και σκότωναν τους Πέρσες με τα ξίφη τους. Στη διάρκεια αυτής της μάχης έπεσε ο Λεωνίδας, πολεμώντας ηρωικά, και μαζί του πολλοί διακεκριμένοι Σπαρτιάτες· έμαθα τα ονόματά τους, ονόματα ανδρών που αξίζουν πραγματικά να μείνουν αλησμόνητοι· για την ακρίβεια, έχω τα ονόματα και των τριακοσίων»…
225… «Έτσι, τα δύο αδέλφια του Ξέρξη έπεσαν εκεί πολεμώντας. Ακολούθησε άγρια μάχη πάνω από το πτώμα του Λεωνίδα· οι Έλληνες απώθησαν τέσσερις φορές τον εχθρό και, τελικά, το έσωσαν χάρη στην ανδρεία τους. Έτσι συνέχισαν να αγωνίζονται, ώσπου ο στρατός που είχε ακολουθήσει τον Εφιάλτη έφτασε στο πεδίο της μάχης. Αντιστάθηκαν μέχρι τον τελευταίο, με τα ξίφη τους όσοι τύχαινε να τα έχουν ακόμη και με τα χέρια και τα δόντια τους όσοι δεν είχαν ξίφη»…
226… «Απ’ όλους τους Σπαρτιάτες και τους Θεσπιείς που πολέμησαν τόσο ηρωικά το πιο εκπληκτικό δείγμα θάρρους δόθηκε από τον Σπαρτιάτη Διηνέκη. Λέγεται ότι πριν από τη μάχη ένας ντόπιος από την Τραχίνα του είπε πως, όταν οι Πέρσες ρίχνου
ατάραχος μπροστά στο μέγεθος του περσικού στρατού, είπε ότι ήταν ευχάριστη η είδηση που τους έφερνε ο ξένος από την Τραχίνα, γιατί αν οι Πέρσες έκρυβαν τον ήλιο, θα πολεμούσαν με σκιά. Λέγεται ότι διατύπωσε κι άλλες παρόμοιες φράσεις, χάρη στις οποίες θα μείνει αλησμόνητος»
Στα γεγονότα της μάχης αναφέρεται και ένας άλλος μεγάλος ιστορικός της αρχαιότητας, ο Διόδωρος ο Σικελιώτης (1ος αι. π.Χ.) στο 11ο βιβλίο της Ιστορικής Βιβλιοθήκης του.
Το καλοκαίρι του 480 π.Χ. 300 Σπαρτιάτες, 700 Θεσπιείς και 400 Θηβαίοι πολέμησαν στο στενό των Θερμοπυλών, για να εμποδίσουν την κάθοδο των Περσών στον κεντρικό και νότιο ελλαδικό χώρο. Δεν υπήρχε πρόθεση να εγκαταλείψουν το πεδίο της μάχης, ούτε ήθελαν να υποχωρήσουν, αλλά ούτε υπήρχε τρόπος να νικήσουν, ούτε ελπίδα να σωθούν. Οι αντίπαλοι ήταν πολυάριθμοι και το σημαντικότερο τμήμα τους αποτελούσαν οι Πέρσες, πειθαρχικοί, έμπειροι στα πολεμικά και ανδρείοι, σύμφωνα με τον ιστορικό Ηρόδοτο.
Η ήττα των Ελλήνων στις Θερμοπύλες από εκείνη κιόλας την εποχή μετουσιώθηκε σε ηθική νίκη, καθώς εκείνοι, επιδεικνύοντας αφοσίωση στην πατρίδα, αγωνίστηκαν και θυσιάστηκαν στο όνομα της υψηλότερης υπόθεσης, της ελευθερίας. Το γεγονός αυτό με το συγκεκριμένο συμβολισμό του επέζησε στη συλλογική μνήμη του ελληνισμού.
Η Μάχη των Θερμοπυλών από στρατιωτική άποψη θεωρείται από τους ιστορικούς σαν μία από τις σημαντικότερες μάχες της ελληνικής μα και της παγκόσμιας Ιστορίας. Όμως είναι το ηθικό μεγαλείο που την έχει καταστήσει λαμπρό παράδειγμα αυταπάρνησης, αυτοθυσίας και υπακοής στην πατρίδα.
Η σημασία της μάχης των Θερμοπυλών στη συνέχιση του ελληνικού πολιτισμού, ο οποίος αποτέλεσε τη θεμελιώδη υποδομή του ευρωπαϊκού πολιτισμού, επισημάνθηκε από πολλούς ιστορικούς. Μερικοί από αυτούς αναφέρουν ότι η Ελλάδα τη συγκεκριμένη ιστορική στιγμή έσωσε τον ευρωπαϊκό πολιτισμό.
Είναι εξακριβωμένο ότι ο μεταγενέστερος ελληνισμός ποτέ δε διέρρηξε τους δεσμούς του με την αρχαιότητα. Στα χρόνια της οθωμανικής κατοχής οι υπόδουλοι Έλληνες συντηρήθηκαν από την αρχαία κληρονομιά τους.
Στα τέλη του 18ου αιώνα έχει πολυεπίπεδα εξελιχθεί και δημιουργικά αναπτυχθεί το ιστορικό φαινόμενο του Νεοελληνικού Διαφωτισμού. Στο πλαίσιο αυτού του πνευματικού-ιδεολογικού κινήματος, καθώς η κλασική αρχαιότητα προβάλλεται σημαντικά, οι υπόδουλοι Έλληνες αφυπνίζονται.
Έτσι ολοένα και περισσότερο επιζητούν να συνδεθούν ψυχικά με την κλασική αρχαιότητα αλλά και να στηριχθούν σε αυτήν.
Όλη την παραπάνω αναζήτηση θα αφομοιώσουν και θα εφαρμόσουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο οι δύο Δημητριείς από τις Μηλιές του Πηλίου, ο Δανιήλ Φιλιππίδης και ο Γρηγόριος Κωνσταντάς.
Εκδίδουν το βιβλίο «Γεωγραφία Νεωτερική». Στο βιβλίο αυτό οι συγγραφείς αναφέρονται στα Στενά των Θερμοπυλών και τα γεγονότα της ομώνυμης μάχης. Οι Δημητριείς υπογραμμίζουν την αριθμητική διαφορά των αντιμαχόμενων και παράλληλα τονίζουν την ανδρεία και τον ηρωισμό της ελληνικής πλευράς και την αυτοθυσία ιδιαίτερα του Λεωνίδα και των Σπαρτιατών.
Με τις παραπάνω ηθελημένες αναφορές οι αναγνώστες συνειρμικά θα σταθούν στο παρόν και θα προβληματιστούν για την αντίστοιχη διαφορά, αριθμητική και στρατιωτική, υπόδουλων Ελλήνων και κυρίαρχων Οθωμανών. Ταυτόχρονα όμως θα νιώσουν την ανάγκη και αυτοί, προσπερνώντας την υπεροχή του αντιπάλου, να αγωνιστούν για την απελευθέρωση της πατρίδας τους, γιατί σαν απόγονοι εκείνων των ηρώων δεν έχουν το δικαίωμα να ανέχονται άλλο τον οθωμανικό ζυγό. 
Λίγα χρόνια πριν είχε κυκλοφορήσει στη Γαλλία το μνημειώδες πολύτομο έργο του αββά Jean-Jacques Barthélemy με τίτλο «Voyage du jeune Anacharsis en Grècevers le milieu de IVe siècle avant l’ ère vulgaire» (1788).
Είναι η εποχή κατά την οποία κορυφώνεται η αρχαιολογική στροφή του ουμανισμού. Οι λαοί της Ευρώπης αποκαθιστούν μια ποιοτική σχέση με την κλασική αρχαιότητα. Ο υπόδουλος ελληνικός χώρος βιώνει την εποχή αυτή μια ξεχωριστή περιηγητική παράδοση. Οι περιγραφές των περιηγητών στα ταξιδιωτικά βιβλία που εκδίδουν, διαβάζονται από τους μορφωμένους Έλληνες, οι οποίοι με τη γνώση της καταγωγής και της Ιστορίας τους ενδυναμώνουν την αυτογνωσία τους.
Αυτήν ακριβώς τη σχέση με το δοξασμένο παρελθόν προσπάθησε να αξιοποιήσει ο Ρήγας Βελεστινλής (1757 – 1798), για να εξυψώσει το φρόνημα των υπόδουλων Ελλήνων και να δημιουργήσει βαλκανική συνείδηση εθνεγερσίας.
Ο Νέος Ανάχαρσις (1797) συγκαταλέγεται στο μεταφραστικό έργο του Ρήγα. Πρόκειται για τον τέταρτο τόμο του Ταξιδιού του Νέου Ανάχαρσι (1788) του αββάJ.-J. Barthélemy, ενός έργου που διαβάστηκε πολύ στην εποχή του και συνέβαλε στην τόνωση και ανάπτυξη του ενδιαφέροντος των Ευρωπαίων για τον κλασικό πολιτισμό.
Αυτή η μεταφραστική και εκδοτική επιλογή του Ρήγα αποτελεί μέρος του γενικότερου επαναστατικού του σχεδίου.
Τα γεγονότα της Μάχης των Θερμοπυλών περιέχονται στο 34ο κεφάλαιο μεταφρασμένο από τον Γεώργιο Βεντότη. Η μετάφραση του Ρήγα αρχίζει από το 35ο κεφάλαιο στο οποίο αναφέρεται η ονομασία Θερμονέρια.
Ο νεαρός περιηγητής Ανάχαρσις φθάνοντας στο χώρο των Θερμοπυλών, ομολογεί, μετά από μια σύντομη περιγραφή του τοπίου, ότι κυριεύεται από «ένα κρυφόν ανατρίχιασμα», καθώς ήρθαν στο νου του οι συγκλονιστικές εικόνες εκείνης της μεγαλειώδους μάχης ( η θάλασσα κόκκινη από το αίμα των νεκρών, οι φονικές συγκρούσεις στα γύρω ήρεμα και έρημα τώρα υψώματα). Ένιωσε την πικρή αίσθηση που προξενεί η ήττα των ανδρείων Ελλήνων υπερασπιστών, ενώ όταν αντίκρισε τα εκεί μνημεία, τα οποία «η των Αμφικτυόνων συνέλευσις ήγειρεν εις τον ρηθέντα λόφον» προς ανάμνηση του γεγονότος και προς τιμή των νεκρών, ένιωσε ανάμικτα τα αισθήματα του θαυμασμού και της λύπης» 
Εκείνο όμως το έργο του Νεοελληνικού Διαφωτισμού, που περισσότερο από κάθε άλλο υπογραμμίζει και τονίζει τη μάχη των Θερμοπυλών αλλά και την παρουσιάζει ως παράδειγμα για τα σύγχρονα δεδομένα είναι η Ελληνική Νομαρχία (1806). Πρόκειται για έργο που συμπυκνώνει την πολιτική σκέψη του Νεοελληνικού Διαφωτισμού. Συγγραφέας του είναι ο Ανώνυμος Έλληνας.
Ακόμη η ιστορική έρευνα δεν έχει συμφωνήσει ποιος ή ποιοι κρύβονται πίσω από την ανωνυμία του συγγραφέα.
Ειδικότερα, για τη μάχη των Θερμοπυλών εξυμνεί τη θυσία του «μεγάλου» Λεωνίδα και των 300 Σπαρτιατών, οι οποίοι έτσι «ητοίμασαν εις τους συμπατριώτας των την εντελή νίκην κατά των εχθρών των, οίτινες φοβηθέντες από τα αποτελέσματα τόσων ολίγων Ελλήνων, μόλις ετόλμησαν να δοκιμάσουν την ανδρείαν των λοιπών». Κατασκευάζει, μάλιστα, μικρό λογίδριο, το οποίο, εννοείται απηύθυνε ο Σπαρτιάτης βασιλιάς στους στρατιώτες του, για να τους ενθαρρύνει και να τους προτρέψει στη θυσία χάρη της πατρίδας.
Κατά την έναρξη και κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1821 ο αγώνας των Θερμοπυλομάχων Σπαρτιατών εξακολουθεί να εμπνέει και να προβάλλεται σαν υπόδειγμα για τους νέους αγώνες και τις νέες θυσίες των υπόδουλων Ελλήνων.
Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης, κηρύσσοντας την έναρξή της Επανάστασης στη Μολδοβλαχία, καλεί με την περίφημη προκήρυξή του «Μάχου υπέρ πίστεως και πατρίδος» (24 Φεβρουαρίου 1821) τους Έλληνες να δώσουν μάχη «μεταξύ του Μαραθώνος και των Θερμοπυλών», να πολεμήσουν πάνω στους τάφους των προγόνων τους, όπως του Λεωνίδα και των τριακοσίων Σπαρτιατών, τους Οθωμανούς κατακτητές, οι οποίοι είναι απόγονοι «βαρβαρότεροι και ανανδρότεροι» των Περσών.///
ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΦΟΡΑ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΦΑΦΟΥΤΗ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΧΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΠΥΛΩΝ ΘΑ ΚΛΕΙΣΟΥΜΕ ΤΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΜΑΣ ΜΕ ΔΥΟ ΕΚΠΛΗΚΤΙΚΑ ΒΙΝΤΕΟ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΧΗ ΠΟΥ ΕΠΙΛΕΞΑΜΕ ΕΜΕΙΣ ΚΑΙ ΕΧΕΙ ΑΝΕΒΑΣΕΙ Ο ΧΡΗΣΤΗΣ " Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ"
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ.......
ΚΑΙ ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ......
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΓΙΑ ΤΟ ΔΗΜΗΤΡΗ ΦΑΦΟΥΤΗ ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΔΕΙΤΕ ΣΤΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΜΑΣ ΕΔΩ.....
"Γ"
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλούμε να σέβεστε τους συνομιλητές σας και να αποφεύγετε, τις ύβρεις και τους χαρακτηρισμούς. Να αποφεύγετε να γράφετε ανώνυμα. Όλα τα σχόλια πρέπει να εγκριθούν πριν δημοσιευθούν.