Translate

ΕΡΩΧΟΣ

ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΠΕΡΙΟΧΗΣ

....Σήμερα Σάββατο του Λαζάρου, 27 Απριλίου. .....

Σάββατο 23 Μαρτίου 2024

Το 'Κοντοσούβλι Γίγας' του Δαδιού και η ιστορία του. -Του Θανάση Παπακωνσταντίνου

18 χρόνια μετά!! Μια ιστορική αναδρομή απ` την γέννηση της ιδέας του «Κοντοσουβλιού Γίγας» ως την καθιέρωσή του. Ποιός ήταν ο άνθρωπος της ιδέας?? ....
Εσείς ξέρετε?? 
Όσοι σας ενδιαφέρει να ξέρετε , αλλά και πολλά ακόμη περισσότερα γιαυτό το ‘‘νόστιμο’’ Δαδιώτικο δρώμενο των ημερών της Αποκριάς , κάντε ένα κουράγιο και ρίξτε με υπομονή μιά ματιά στην παρακάτω αφήγηση. 
Να μάθετε έχετε ….

«Λάτε να ειπούμε ψέματα να ειπούμε καμιά `λήθεια ….!!!»

 Αυτά κι άλλα πολλά λέει το σκωπτικό αποκριάτικο τραγουδάκι. Αφού λοιπόν ότι ήτανε να πούμε σε «ψέματα», μάλλον το εξαντλήσαμε πανηγυρικώς και διασκεδαστικώς όλες αυτές τις προηγούμενες μέρες , ας ασχοληθούμε τώρα μεθεορτίως και με καμιά `λήθεια. Έτσι αγαπητοί φίλοι σκέφτηκα για το σημερινό σημείωμα και με πρόθεση να θέσω υπόψιν σας τα περί της αρχικής ιδέας τού «Γιγαντο-Κοντοσουβλιού» του Δαδιού και να «αποκαλύψω» τρόπον τινά για πρώτη φορά ίσως σε όσους πολλούς δεν γνωρίζουν , τον εμπνευστή και νονό τού εγχειρήματος.
Στα δεκαοκτώ του χρόνια το «Κοντοσούβλι» ενηλικιώθηκε πιά και ήρθε ο καιρός να ειπωθούν όλα γύρω απ` αυτή την ιδέα. Οι ιδέες είναι πάντοτε η μαγιά , η πρώτη και βασική άυλη προϋπόθεση για οτιδήποτε μέλλει να υλοποιηθεί. Η υλοποίησή τους είναι ένα άλλο πολύ σπουδαίο πρακτικό επίτευγμα!! Θεώρησα ότι μετά από τόσα χρόνια , καλό θα ήταν να γνωρίζουμε όλοι την πάσα αλήθεια κι όχι όσα ίσως κυκλοφορούν εδώ κι εκεί ως εικασίες ή ευφάνταστες εκδοχές κάθε φορά.
Επίσης θεώρησα πως θα είχε κάποιο ενδιαφέρον για πολλούς , όχι απλώς η στεγνή αναφορά στο ονοματεπώνυμο του ανθρώπου που είχε την αρχική ιδέα , αλλά και το παρασκήνιο , οι δυσκολίες και γενικώς η πορεία ως την απόφαση υλοποίησης αυτής της ιδέας. Γιαυτό, η παρουσίαση εκ μέρους μου , θα μου επιτρέψετε να είναι κάπως μυθιστορηματική (άλλωστε το συνηθίζω όπως ξέρετε) αφού έκρινα πως έτσι θα αποδίδεται ίσως καλυτέρα και πληρέστερα το θέμα «Κοντοσούβλι Γίγας» απ` την μέρα της σύλληψης της ιδέας , τα όσα μεσολάβησαν , μέχρι και την πρακτική εφαρμογή της. Γιαυτό συγχωρέστε με για το «μυθιστορηματικόν» και «μακροσκελές» , που για να μην κουράσω ιδιαίτερα , αποφάσισα να το δημοσιοποιήσω τμηματικά. 

Το πρώτο μέρος σήμερα κι ένα δεύτερο μεθαύριο.

Όλες βέβαια οι Δαδιώτικες εκδηλώσεις των ημερών της Αποκριάς έχουν τη χάρη τους , την συμβολή τους η κάθε μιά στο γιορτασμό των ημερών προσαρακοστιανά. Δίνουν ευκαιρίες συμμετοχής , διασκέδασης , γλεντιού και εκτόνωσης. Είναι αδιάλειπτη παράδοση άλλωστε που έρχεται απ` το βάθος των χρόνων. Νομίζω όμως για το Δαδί , πως ξεχωρίζουν δύο εκδηλώσεις που αποτελούν και τις σημαντικότερες. Γιατί γύρω απ` αυτές , με αφορμή αυτές και με αναφορά σ` αυτές , στήνεται όλο το γιορτινό σκηνικό.
Η μία, είναι πλέον πενήντα ετών (και με καταβολές παλιότερες). Κι η άλλη η πιό πρόσφατη , δεκαοκτώ χρόνων. Για την πρώτη –που αφορά στο γνωστό παραδοσιακό μεγάλο χε`ι` του Δαδιού-- μάλλον δεν θα περισσέψει χαρτί τούτη τη φορά για να πούμε κάποια πράγματα. Θα το κάνουμε άλλη φορά ίσως ευκαιρίας δοθείσης. Σήμερα θα καταπιαστούμε μόνο με την δεύτερη. Την νεώτερη.
Δεκαοκτώ χρόνια λοιπόν μετά , πολλοί αναρωτιούνται ακόμα (κάθε χρονιά κυρίως τέτοιες μέρες , γίνομαι κι εγώ αποδέκτης σχετικών ερωτημάτων από πολλούς συντοπίτες μας ).
Ποιός επιτέλους ειχε την ωραία αυτή ιδέα τού εκατοντάμετρου (κατ` αρχάς τότε) «Κοντοσουβλιού»??? 

Που πρωτοέγινε στο Δαδί την Κυριακή της τυρινής 18 Φλεβάρη του 2007.
Κι από τότε αποτελεί ανελλιπώς ένα ξεχωριστό τοπικό δρώμενο ενταγμένο στις πολλές εκδηλώσεις των ημερών της Αποκριάς στο Δαδί. Το κατηγοριοποιώ ως δρώμενο, γιατί δεν μπορώ να το εντάξω ή να το θεωρήσω ‘έθιμο’ και μάλιστα έθιμο σχετικό με παράδοση ή και εντοπιότητα. Μακροημερεύει βέβαια και δεόντως τιμάται , γιατί απ` την πρώτη εκείνη φορά που παρουσιάστηκε, πέτυχε να προσελκύσει το ενδιαφέρον όχι τοπικά ή και λίγο ευρύτερα , αλλά Πανελλήνια!!
Καθιερώθηκε έτσι ως το «νόστιμο» Δαδιώτικο αξιοθέατο για τις μέρες της Αποκριάς , που κάθε χρόνο αναφέρονται σ` αυτό τηλεοπτικές και ραδιοφωνικές εκπομπές , εφημερίδες , περιοδικά , ταξιδιωτικές και τουριστικού ενδιαφέροντος ιστοσελίδες. Καθιερώθηκε δε και μεταξύ των 12 (έκτο κατά σειρά ) πιό χαρακτηριστικών και ευρέως γνωστών και ξεχωριστών εκδηλώσεων σ` όλη την Ελλάδα σύμφωνα με την σχετική λίστα που βλέπει ετησίως τέτοιες μέρες το φως της δημοσιότητας. Συγκεντρώνει πολύ κόσμο που το βρίσκει μάλλον αξιοθέατο και μάς ‘τιμά’ κάθε χρόνο με την παρουσία του, πολλές δε φορές με συμμετοχή και πολύ κέφι σε δρώμενα της ημέρας όπου κι όσο μπορεί.
Με λίγα λόγια ετούτη η ιδέα ρίζωσε καλά στα τόσα χρόνια. Ήρθε για να μείνει και έτσι κι έγινε. Αποτέλεσε μιά πρωτότυπη διασκεδαστική πρόταση που έφερνε μαζί της πολύ «νοστιμιά» και γεύση τερψιλαρύγγια. Παράλληλα με δικαιολογημένη περιέργεια και ζωηρό ενδιαφέρον για την τεχνική πλευρά του εγχειρήματος!! Και χάρις σ` αυτή έγινε στη συνέχεια αφορμή για μιμήσεις σ` ολόκληρη τη χώρα ( ή και με κάποιες παραλλαγές ίσως ), που δεν είχαν όμως την τύχη να διατηρηθούν στο χρόνο παρά μόνο σε μιά-δυό περιοχές μέχρι σήμερα. Πολλοί ήρθαν απ` όλη την Ελλάδα, είδαν , περιεργάστηκαν, μάς ρώτησαν, ‘’ξεπατίκωσαν’’ και μετέφεραν στους τόπους τους τεχνικές Δαδιώτικες και οργανωτικά πρότυπα για συλλογική κι αποτελεσματική προσπάθεια. Κι αυτό , τι άλλο εκτός από τιμή και περηφάνια μπορεί να μάς προσφέρει ως Δαδιώτες !!!
Γυρίζω πίσω τον νού μου στις Προχριστουγεννιάτικες μέρες του 2006. Δυόμιση μήνες περίπου νωρίτερα οι δημοτικές εκλογές είχαν αναδείξει τότε μιά νέα Δημοτική Αρχή με Δήμαρχο τον Πανεπιστημιακό καθηγητή Νάκο Τσιτσιπή. Κι όπως σχεδόν πάντα συμβαίνει με τις νέες προσπάθειες , η όρεξη περισσεύει όπως και η αισιοδοξία , η καλή διάθεση επίσης , οι φρέσκιες ιδέες αν κι όταν υπάρξουν συνήθως ψάχνουν και στριμώχνονται να βρούν την εφαρμογή τους , ο ενθουσιασμός περίσσιος , η όρεξη τρανή και φρέσκια ακόμα , οι προτάσεις πολλές και διάφορες στη σειρά για αξιολόγηση.
Απ την πρώτη ώρα ο πόθος όλων για μιά πιό δυναμική και αποδοτική Δημοτική νέα πορεία ήταν ολοφάνερος. Ολόκληρη εκείνη η Δημοτική παράταξη ομόθυμη και «δεμένη» τότε , -πέραν του ποιός εκλέχτηκε και ποιός όχι- , είχε κοινό όραμα και κατέβαλε ομόθυμα στρατευμένη κοινή προσπάθεια στο πλαίσιο ,βέβαια πρώιμα ακόμα τότε , τού προγραμματισμού και της θεωρητικής προσέγγισης για την νέα δημοτική θητεία. Κάπως έτσι και σ` αυτό το ελπιδοφόρο περιβάλλον που έτεινε να δημιουργηθεί , μιά μικρή τριμελής ορεξάτη παρεούλα , τρεις φίλοι τύχη αγαθή , στη συνηθισμένη της γωνιά εκεί στο μαγαζί τού «Μερεντίτη» έβαζε κάτω ιδέες , σχεδίαζε πρωτοβουλίες , ονειρευόταν , αισιοδοξούσε και έλπιζε. Είπαμε άλλωστε πως πάντα έτσι γίνεται στα νέα ξεκινήματα. Ενθουσιασμός και όρεξη εν αρχή. Οι απογοητεύσεις και οι αναθεωρήσεις συνήθως έρχονται τις περισσότερες φορές μετά!!
Ποιά ήταν όμως αυτή η μικρή παρεούλα που κυοφόρησε , γέννησε και ‘ζύμωσε’ όσο καλύτερα μπόρεσε αυτή την ιδέα για να την επικοινωνήσει πειστικά στην τοπική κοινωνία??
Μια ιδέα που έγινε πράξη κι από τότε εδώ και δεκαοκτώ χρόνια ντύνει με την διακριτή ιδιαιτερότητα της τις μέρες και τις εκδηλώσεις της αποκριάς στο Δαδί δίνοντάς τους Πανελλήνια αναγνωσιμότητα?? Θα σας το αποκαλύψω αγαπητοί φίλοι καθώς υποσχέθηκα , αλλά προς το τέλος της αφήγησης ( αν έχετε την υπομονή να συνεχίσετε το διάβασμα μέχρι τέλος και του δευτέρου μέρους ). Σήμερα δημοσιεύουμε καθώς προείπαμε ένα μέρος μόνο της αφήγησης , μεθαύριο το υπόλοιπο κομμάτι με το ενδιαφέρον περιεχόμενο ως προς τα ονόματα κι άλλες βέβαια λεπτομέρειες.
Μεταξύ πολλών άλλων που έμπαιναν και ξανάμπαιναν τότε στο τραπέζι και απασχολούσαν σοβαρά αυτή την μικρή παρέα για μέρες πολλές , ήταν και η ανάγκη να εφευρεθεί κυριολεκτικά κάτι για να αναζωογονήσει το ενδιαφέρον εμπλουτίζοντας πρωτότυπα τις εκδηλώσεις της Αποκριάς που ζύγωνε. Γιατί είχε ήδη διαπιστωθεί πως η πολύχρονη επανάληψη τις καθιστούσε λιγότερο ενδιαφέρουσες έως και βαρετές. Μάλιστα αν θυμάμαι καλά και μιά ή δυό χρονιές είχαν περιοριστεί στις ελάχιστες δυνατές οι καρναβαλικές εκδηλώσεις τότε , με ανόρεκτη συμμετοχή και πολύ μειωμένο ενδιαφέρον. Μάλιστα και κάποια χρονιά δεν είχαν γίνει και καθόλου. Η ‘’κούραση’’ κι η βαρεμάρα της συνήθειας δίχως νέες προκλήσεις , η επανάληψη δίχως ανανέωση , είναι πάντοτε αποσυνθετικοί παράγοντες.
Η ανάγκη λοιπόν να γίνει κάτι , επιτακτική. Κάτι καινούργιο , διαφορετικό και ελκυστικό. Στη σκέψη της παρεούλας κυριαρχούσε , το πώς θα εφευρεθεί κάτι που θα μπορούσε να ‘χωρέσει’ κάπου εκεί ανάμεσα στα παλιά παραδοσιακά , αλλά και να δώσει όμως παράλληλα κι αυτή τη ζητούμενη νέα ώθηση στα δρώμενα με φρεσκάδα και πρωτοτυπία που θα γεννούσε ενδιαφέρον , θα κινητοποιούσε το ντόπιο δυναμικό , θα παραμέριζε τις έως τότε όποιες διαφορές κι αντιπαλότητες υπήρχαν στην τοπική κοινωνία (από συμπεριφορές και πικρίες λόγω του αποτελέσματος των δημοτικών εκλογών που πρόσφατα είχαν προηγηθεί ). Και θα συσπείρωνε σε μια κοινή μεγάλη προσπάθεια βασισμένη σε μιά καλή και αποδεκτή ιδέα , που θα στεκόταν κι αφορμή για να γίνει ο τόπος γνωστότερος και εξ αφορμής αυτού ελκυστικότερος προορισμός για τις μέρες της Αποκριάς που πλησίαζαν. Αλλά κι η αξία τής ιδέας και η προοπτική της να είναι τέτοια , που θα δικαιολογούσε αισιοδοξία για την συνέχεια , για να μην ήταν κάτι εφήμερο και θνησιγενές αυτό που θα γινόταν .
Βέβαια η καθιέρωση με επιτυχία μιάς ιδέας και ένταξή της στην τοπική παράδοση, προϋποθέτει προσπάθεια και οπωσδήποτε χρόνο –που δεν υπήρχε όμως --. Η πίεση της θέλησης για κάτι άλλο , κάτι πρωτότυπο που έπρεπε να βρεθεί για να ‘κολλήσει’ στα πατροπαράδοτα , να ‘κουμπώσει’ και να ταιριάξει με όλα τ` άλλα , να ενσωματωθεί και να πετύχει , έφερε τελικώς αποτελέσματα. Η προσπάθεια καρποφόρησε. Κάποιο βραδάκι , Παρασκευή θυμάμαι ήταν , ο ένας απ` τους τρείς της παρεούλας είπε : ««Να κάνουμε ένα πχ Κοντοσούβλι ρε παιδί μου. Γνωστή Ρουμελιώτικη συνήθεια είναι. Μεγάλο πολύ όμως. Ας πούμε 20-30 μέτρα!!»». Αυτό είπε κι έμεινε να δει τι θα πουν κι άλλοι. Οι άλλοι δύο άκουγαν. Τον κοίταξαν και τού `παν να απλώσει την σκέψη του και την πρότασή του ακόμα περσσότερο κατά πως την νόμιζε. Ήταν ήδη φανερό. Τους καλοφάνηκε η ιδέα του φίλου τους. Κατάλαβαν την αξία της αμέσως. Την υιοθέτησαν.
Την δούλεψαν εκείνη την βραδιά όσο μπόρεσαν , την βασάνισαν και τις υπόλοιπες μέρες ακόμα περισσότερο με μεγαλύτερο ζήλο και προσεκτική ολόπλευρη προσέγγιση. Τις περισσότερες φορές το σχεδιαστήριό τους εκεί στη γνωστή γωνιά στου Μερεντίτη , μαζί παρεούλα από τότε και με τον Δημήτρη και την πολύτιμη εμπειρία του πού πολύ βοήθησε. Μετά και με λίγους ακόμα (αργότερα και με πολλούς περισσότερους ), και σ` άλλες γωνιές και σε σπιτικές συναντήσεις μέχρι να κατασταλάξουν οριστικά….. Τους βασάνιζε η υλοποίηση αλλά και η «διάσταση» τού εγχειρήματος. Γιατί απ` τα 20-30 μέτρα στην αρχή , πέρασε η σκέψη τους στα 50!! Και μετά , για να γίνει η πρόταση ακόμα πιό θεαματικότερη κι ελκυστικότερη. Το εγχείρημα ακόμα πιό πρωτότυπο , πιό δύσκολο αλλά κι ως φήμη «θορυβώδες». Απαιτητικότερο πολύ κι επομένως περισσότερο ενδιαφέρον κι αξιοπερίεργο. Αποφάσισαν να προτείνουν τελικά τα 100 μέτρα!!!
Ο νούς δεν συγκρατιέται εύκολα σαν βάζει στόχους με ορμή επιθυμίας.… Απλώνεται κι ανικανοποίητος τρέχει τολμώντας και αισιοδοξώντας….. Αυτό έπαθε κι ο δικός τους . Απλώθηκε μέχρι που στάθηκε εκεί κοντά στα 100 μέτρα!!!
***Η ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΜΕΘΑΥΡΙΟ ΠΙΟ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΙΚΗ κι ενδιαφέρουσα ίσως. Φυσικά μαζί και το όνομα του έχοντα την ΙΔΕΑ , καθώς και λοιπών συντελεστών .
Καλημέρα σας. ΘΑΝ. ΠΑΠ.

 

2 σχόλια:

  1. Με λιγα λογια
    Η γνωση και η εμπειρια στη κατεργασια μεταλλου στο Δαδι εξαντλειται στα κοντοσουβλια.
    Καμια σχολη μεταλλου ισως..λεμε τωρα ..γαι τα πανηγυρια ....για φασολαδες ειμαστε πρωτοι.
    Αυτα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ουτε αδικο εχεις , αλλα ουτε και δικιο. Η επαρχία αργοπεθαίνει , αποδυναμώνεται , γηράσκει δίχως προοπτικη ,ουτε ελπιδα ανάκαμψης . Οποτε οι ίδρυση παρομοιων σχολων κλπ υπο τις παρούσες και μελλούμενες συνθηκες θα ηταν μαλλον ουτοπια . Η παραδοσιακη ντοπια εμπειρικη γνωση ομως , παραλληλα με αυτην που αποκτήθηκε απο νεωτερους συμπολιτες μας σε σχολες και εξειδικευμένα εργαστηρια , κρατουν και συντηρούν μια ενδιαφερουσα παραγωγικη πλευρα στον τομεα αυτο στο Δαδι. Μεχρι προχθες ακομα , η πασιγνωστη ΔΕΛΤΑ τεχνικη-κατασκευαστικη των Κατσαρου -Δεληγιωργη με πολλους εργαζομενους και συμμετοχη σε μεγαλα τεχνικα εργα . Η υφισταμενη σημερα " ΚΟΣΣΟΒΙΑΣ-ΑΥΓΕΡΙΝΑΚΟΣ " και φυσικα μερικες ακομα μικροτερες ισως , που θα μπορουσα να αναφερω . Οχι λοιπον μόνο για "Κοντοσουβλια και Φασολαδες" , αλλα εμφανώς και για περισσοτερα δημιουργικα πραγματα ειμαστε ακομα σε ικανοππιητικο βαθμο καλοι ..... αν κι όχι πρώτοι. Για την κατασταση παντως που βιωνει η περιοχη και την γνωστη πληθυσμιακη της συρρίκνωση , νομιζω πως η Δαδιωτικη μαστορια ΔΕΝ εξέλειπε εντελως !! Κατι απεμεινε για να συνεχιζει την παραδοση.... και να χαρακτηριζει τον τοπο μας. Γιαυτο λεω : πως και δικιο εχεις και .... αδικο μαζι !!!!!

      Διαγραφή