Translate

ΕΡΩΧΟΣ

ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΠΕΡΙΟΧΗΣ

.... Σήμερα, Σάββατο 21 Δεκεμβρίου, ....

Πέμπτη 26 Μαΐου 2022

ΑΝΟΙΧΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΗΣ «ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΣΤΕΡΕΑΣ» ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗ ΚΑΙ ΤΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ


 ΑΝΟΙΧΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΗΣ «ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΣΤΕΡΕΑΣ» ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗ ΚΑΙ ΤΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ.

 
ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΗΜΕΡΑ NATURA KAI ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΣΤΗ ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ....


 ΑΝΟΙΧΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΗΣ «ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΣΤΕΡΕΑΣ» ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗ ΚΑΙ ΤΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ.
ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΗΜΕΡΑ NATURA KAI ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΣΤΗ ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ
Στις 21 Μαΐου είχαμε την χαρά να γιορτάσουμε «και» στην Ελλάδα την  «Ευρωπαϊκή Ήμερα NATURA 2000» !
ΟΦΥΠΕΚΑ (Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής)  φορέας που ιδρύθηκε από την κυβέρνηση της ΝΔ και στον οποίον συγχωνεύονται όλοι οι Φορείς Περιβαλλοντικής Διαχείρησης της ελληνικής επικράτειας, έμπλεος περηφάνιας σπουδαίου έργου και στα πλαίσια εορτασμού των 30 χρόνων από τη δημιουργία του Δικτύου Natura 2000, είχε την χαρά να μας προσκαλέσει σε ανοιχτή παράσταση  του Θεάτρου  Σκιών Χρήστος Πατρινός με τίτλο: «Ο Καραγκιόζης φύλακας των Προστατευόμενων περιοχών».

Ακριβώς την προηγούμενη μέρα, 20 Μαΐου, για  να τους ειρωνευθεί η τραγική περιβαλλοντική πραγματικότητα, είχε αναρτηθεί η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για ένα έργο [στρατηγική επένδυση] που έχει ξεσηκώσει εναντίον του τουλάχιστον 3 Δήμους της Εύβοιας:




Η περιβαλλοντική περιγραφή των επιπτώσεων  του έργου συνοψίζεται στους ακόλουθους πίνακες της υπό διαβούλευση Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων:

Aυτό είναι ένα έργο που μαζί με το δίδυμο αδελφάκι του, αυτό στα Στύρα Καρυστίας,που έχει επίσης ενταχθεί στις «στρατηγικές επενδύσεις»  προκλητικότατα αναμένεται να αδειοδοτεί περιβαλλοντικά ΜΕ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ στο σύνολο του άλλα  θα ΣΤΕΡΕΙΤΑΙ ΠΑΝΤΕΛΩΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΔΕΙΟΔΟΤΗΣΗΣ και ΝΟΜΙΜΟΠΟΙΗΣΗΣ.

Πριν μερικές μέρες είκοσι τέσσερις (24) οικολογικές οργανώσεις και σωματεία κατέθεσαν προσφυγή στο ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο (ΣτΕ), κατά του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την παράλειψή του να λάβει τα μέτρα που απαιτούνται για την αποτελεσματική προστασία των περιβαλλοντικά ευαίσθητων περιοχών που έχουν ενταχθεί στο δίκτυο Natura 2000, εγκαλώντας τον υπουργό Περιβάλλοντος για σημαντικές παραλείψεις στην προστασία των τόσο ευαίσθητων περιοχών.    
Μεταξύ αυτών και πέντε σύλλογοι από την Περιφέρεια Στέρεας Ελλάδας που τίμησαν την περιφέρεια μας, οι:
Ελληνικός Ορειβατικός Σύλλογος Χαλκίδος
Σύλλογος Απεραντίων «Οι Άγιοι Ανάργυροι»
Σύλλογος Δρομέων Φθιώτιδας «Τραχίνα»
Σύλλογος Προστασίας Περιβάλλοντος Νότιας Καρυστίας
Σύνδεσμος των εκ Καρουτών Δωρίδος καταγομένων «ο Έλατος»


Το Υπουργείο δηλαδή το ελληνικό κράτος αρνείται εδώ και 24 χρόνια  να ορίσει στόχους διατήρησης, να εγκρίνει ειδικές περιβαλλοντικές μελέτες και να εκδώσει τα προεδρικά διατάγματα καθορισμού χρήσεων γης και δραστηριοτήτων για τις περιοχές Natura, όπως όφειλε η ελληνική πολιτεία να έχει πράξει από το 1998 ώστε να έχει καθορίσει ρητά ποιες δραστηριότητες επιτρέπονται και ποιες όχι για κάθε προστατευόμενη περιοχή.
Με την προσφυγή τους στο ΣτΕ περιβαλλοντικές οργανώσεις και σωματεία υποστηρίζουν ότι αν και η πολιτεία προχώρησε στις απαραίτητες νομοθετικές ρυθμίσεις προκειμένου να ενσωματώσει την ευρωπαϊκή νομοθεσία για τις προστατευόμενες περιοχές (Οδηγίες για τους Οικοτόπους και για τα Πουλιά), στην πράξη ουδέποτε τις υλοποίησε –παρότι ήταν υποχρεωμένη– καθιστώντας τες στην κυριολεξία κενό γράμμα του νόμου. Συγκεκριμένα το ελληνικό κράτος δεν προχώρησε:

● Στην άμεση εκπόνηση και έγκριση των ειδικών περιβαλλοντικών μελετών, για το σύνολο των Ζωνών Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) και των Ειδικών Ζωνών Διατήρησης (ΕΖΔ) της ελληνικής επικράτειας.
● Στην άμεση σύνταξη και έγκριση των σχεδίων διαχείρισης για το σύνολο των ΖΕΠ και ΕΖΔ. 
● Στην άμεση σύνταξη και έκδοση προεδρικών διαταγμάτων για τον καθορισμό των χρήσεων γης και των εν γένει δραστηριοτήτων για το σύνολο των ΖΕΠ και ΕΖΔ.

Δεδομένων αυτών των παραλείψεων οι προσφεύγοντες στο ΣτΕ ζητούν μέχρι την υλοποίηση των προαναφερόμενων οφειλόμενων ενεργειών: 
■ Την άμεση αναστολή ισχύος των ήδη χορηγηθεισών αδειών παραγωγής ή πλέον βεβαιώσεων παραγωγού, καθώς και την αναστολή της περαιτέρω αδειοδοτικής διαδικασίας, των αιολικών πάρκων και των μικρών υδροηλεκτρικών έργων (ΜΗΥΕ) που χωροθετούνται εντός των ΖΕΠ και ΕΖΔ.
■ Την άμεση αναστολή έκδοσης βεβαιώσεων παραγωγού αιολικών πάρκων και μικρών υδροηλεκτρικών έργων εφόσον προτείνεται να χωροθετηθούν εντός των ΖΕΠ και ΕΖΔ, μέχρι την υλοποίηση των οφειλόμενων ενεργειών.
Τα προαναφερόμενα είχαν κατατεθεί υπό τη μορφή αιτημάτων από τις περιβαλλοντικές οργανώσεις και τα σωματεία στον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας στις 25 Νοεμβρίου 2021, αλλά ο υπουργός παρέλειψε να προβεί στις οφειλόμενες ενέργειες, ενώ ουδέποτε τους απάντησε, οπότε στην πράξη αυτά απορρίφθηκαν σιωπηρώς με την άπρακτη πάροδο τριμήνου από την υποβολή τους, γεγονός που οδήγησε στην προσφυγή στο ΣτΕ.
Με την παράλειψη των οφειλόμενων ενεργειών της –σκοπίμως και υπαιτίως– να λάβει τα μέτρα εκείνα που απαιτούνται για την αποτελεσματική προστασία των περιβαλλοντικά ευαίσθητων περιοχών Natura, η διοίκηση φέρεται να παραβιάζει το άρθρο 24 του Συντάγματος, σύμφωνα με το οποίο «για τη διαφύλαξη του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος το κράτος έχει υποχρέωση να παίρνει ιδιαίτερα προληπτικά ή κατασταλτικά μέτρα στο πλαίσιο της αρχής της αειφορίας».
Κι ακόμη, το άρθρο 191 της Συνθήκης για την Λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με το οποίο «η πολιτική της Ένωσης στον τομέα του περιβάλλοντος αποβλέπει σε υψηλό επίπεδο προστασίας και λαμβάνει υπόψη την ποικιλομορφία των καταστάσεων στις διάφορες περιοχές της Ένωσης. Στηρίζεται στις αρχές της προφύλαξης και της προληπτικής δράσης, της επανόρθωσης των καταστροφών του περιβάλλοντος, κατά προτεραιότητα στην πηγή, καθώς και στην αρχή “ο ρυπαίνων πληρώνει”».
Οι επιπτώσεις των επίδικων παραλείψεων  είναι ότι δημιουργούνται μη αναστρέψιμα τετελεσμένα, δεδομένου ότι οι προστατευόμενες περιοχές Natura αντιμετωπίζονται με οριζόντιο και ενιαίο τρόπο ως προς τη χωροθέτηση εντός της επικράτειάς τους αιολικών πάρκων και μικρών υδροηλεκτρικών. Κάτι  που έχει αποτέλεσμα αυτά να μπορούν να εγκαθίστανται αδιακρίτως σε όλη τους την έκταση, ακόμα και εάν στην πορεία (εάν και όποτε οι προαναφερόμενες υποχρεώσεις πραγματωθούν) τα εκάστοτε σημεία εγκατάστασης κριθούν ότι εμπίπτουν σε ζώνη απόλυτης απαγόρευσης πραγματοποίησης τέτοιου είδους έργων.  Έτσι, σήμερα,  έχει προκληθεί σημαντική υποβάθμιση του προστατευτέου αντικειμένου του συνόλου των ΖΕΠ και ΕΖΔ, καθώς κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών η διοίκηση έχει εκδώσει εκατοντάδες άδειες παραγωγής ή βεβαιώσεις παραγωγού, αποφάσεις έγκρισης περιβαλλοντικών όρων, άδειες εγκατάστασης και άδειες λειτουργίας αιολικών και υδροηλεκτρικών.
Συγκεκριμένα, ως προς τα αιολικά πάρκα, έχουν ήδη εκδοθεί άδειες παραγωγής ή βεβαιώσεις παραγωγού για 3.454 ανεμογεννήτριες εντός των ΖΕΠ και ΕΖΔ της χώρας, εκ των οποίων μάλιστα έχουν λάβει ήδη άδεια εγκατάστασης οι 825. Σε ότι αφορά τα μικρά υδροηλεκτρικά, έχουν χορηγηθεί άδειες παραγωγής ή βεβαιώσεις παραγωγού για 208 εντός των ΖΕΠ και ΕΖΔ της χώρας, αριθμός που ισοδυναμεί με το 41% του συνόλου των αδειοδοτημένων ΜΗΥΕ (512 σε όλη την επικράτεια). Εκ των 208 μάλιστα αδειοδοτημένων μικρών υδροηλεκτρικών εντός των ΖΕΠ και ΕΖΔ το 46% εξ αυτών βρίσκεται στο τελικό στάδιο πριν από την υλοποίησή του ή βρίσκεται ήδη σε λειτουργία.

Βιοποικιλότητα
Απότοκο των αναφερόμενων παραλείψεων της διοίκησης ήταν να καταδικαστεί η Ελλάδα πρόσφατα από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (απόφαση C-849/19) στις 17 Δεκεμβρίου 2020 για παραβίαση των υποχρεώσεών της, όπως προβλέπονται από την Οδηγία για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων, καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας. Κατά την κρίση της υπόθεσης το ελληνικό κράτος αναγνώρισε ότι δεν προέβη στον θεσμοθετημένο καθορισμό, εντός της εθνικής έννομης τάξης, των συγκεκριμένων στόχων διατήρησης που αφορούν τους επίδικους Τόπους Κοινοτικής Σημασίας που έχουν χαρακτηριστεί ΕΖΔ.
Η ελληνική πολιτεία στον τομέα της διαφύλαξης της βιοποικιλότητας και της προστασίας των πλέον ευαίσθητων οικολογικά περιοχών της χώρας έχει επιδείξει συγκλονιστική αδράνεια επί 24 έτη, καταλείποντας σκοπίμως αρρύθμιστο το ζήτημα των χρήσεων γης και των επιτρεπόμενων δραστηριοτήτων εντός αυτών, προκειμένου να επιτευχθεί η αθρόα και άναρχη εγκατάσταση αιολικών πάρκων και μικρών υδροηλεκτρικών, παραβιάζοντας έτσι ευθέως το άρθρο 24 του Συντάγματος.
Το ανώτατο ακυρωτικό της χώρας για πρώτη φορά θα κληθεί να αντιμετωπίσει τις κραυγαλέες αυτές παραλείψεις της διοίκησης και οι προσφεύγοντες αναφέρουν: ¨ευελπιστούμε ότι η αρχή της σκοπιμότητας, υπό την οποία εξετάζει τα ζητήματα των ΑΠΕ τα τελευταία χρόνια, θα υποχωρήσει έναντι της πλέον θεμελιώδους αρχής της νομιμότητας και της προστασίας του περιβάλλοντος”.
Επιπλέον ετοιμάζεται και η αντίστοιχη αναφορά προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή   η οποία ήδη κινείται να ξαναπεμψει την Ελλάδα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο ως αναφέρουν έγκυρες δημοσιογραφικές πληροφορίες και δημοσιεύματα.

Καταγραφή υφιστάμενης κατάστασης στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας
 Σύμφωνα με το Μητρώο Ισχυουσών  Αδειών Παράγωγης/Βεβαιώσεων Παραγωγού ΑΠΕ (ενημέρωσης Οκτώβριου 2021) έχουμε για την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας: 
1038 έργα συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 15.863 MW και
44 ειδικά έργα στην ΠΕ Ευβοίας  συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 1.433 MW.
Δηλαδή συνολικά στην Περιφέρεια μας υφίσταται τόση εγκατεστημένη ισχύ όση προβλέπει το ισχύον ΕΣΕΚ για το σύνολο της Ελλάδας έως το 2030  
Από τα έργα αυτά:
548 έργα αδειοδοτήθηκαν ή πήραν τροποποίηση με ΒΕΒ (βεβαίωση παραγωγού) από την ΡΑΕ το χρονικό διάστημα Σεπτεμβρίου 2020-Οκτωβριου 2021 και  
426 έργα (297 ΑΣΠΗΕ και 129 ΦΒ) είναι με μικρότερη των 6,5MW εγκατεστημένη ισχύ που σημαίνει ότι εν δυνάμει και με βάση τα εκαστοτε ισχύοντα ή έχουν πάρει ή θα πάρουν έγκριση και όρους περιβαλλοντικής αδειοδότησης από τις υπηρεσίες της Περιφέρειας μέσω της διαδικασίας των Προτύπων Περιβαλλοντικών Δεσμεύσεων

Αναλυτικά ανά μορφή ΑΠΕ έχουμε:
624 ΑΣΠΗΕ (αιολικά) ισχύος 7.167 MW με 355 έργα εξ αυτών μικρότερα των 10 MW εκ των οποίων 248 είναι του τελευταίου χρόνου αδειοδότησης από την ΡΑΕ
83 ΜΥΗΕ (μικρά υδροηλεκτρικά) ισχύος 149 MW και
373 ΦωΣΠΗΕ (φωτοβολταϊκά) ισχύος 8.985 MW με 216 εξ αυτών μικρότερα των 10 MW εκ των οποίων 216 είναι του τελευταίου χρόνου αδειοδότησης από την ΡΑΕ

Αναλυτικά ανά Περιφερειακή ενότητα έχουμε:
Π.Ε. ΒΟΙΩΤΙΑΣ
ΑΣΠΗΕ 312 έργα ισχύος 2.994 MW (197μικρότερα των 6,5 MW με 98 εξ αυτών με ΒΕΒ)
ΦωΣΠΗΕ 157 έργα ισχύος 2.835 MW (76 μικρότερα των 6,5 MW με 20 εξ αυτών με ΒΕΒ)
Π.Ε ΕΥΒΟΙΑΣ
ΑΣΠΗΕ 132 έργα ισχύος 2.381 MW (37 μικρότερα των 6,5 MW με 16 εξ αυτών με ΒΕΒ)
Π.Ε. ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ 
ΑΣΠΗΕ 37 έργα ισχύος 665 MW (15 μικρότερα των 6,5 MW με 11 εξ αυτών με ΒΕΒ)
ΦωΣΠΗΕ 7 έργα ισχύος 70 MW
Π.Ε. ΦΘΙΩΤΙΔΑΣ
ΑΣΠΗΕ 55 έργα ισχύος 1023 MW (22 μικρότερα των 6,5 MW με 16 εξ αυτών με ΒΕΒ)
ΦωΣΠΗΕ 168 έργα ισχύος 5.180 MW (49 μικρότερα των 6,5 MW με 35 εξ αυτών με ΒΕΒ)
Π.Ε. ΦΩΚΙΔΑΣ 
ΑΣΠΗΕ 89 έργα ισχύος 1.094 MW (41μικρότερα των 6,5 MW με 29 εξ αυτών με ΒΕΒ)
ήδη με την χρήση του προνομίου των 10MW η Δνση αδειοδότησε με ΠΠΔ ένα σκανδαλωδώς κατατετμημένο έργο από 3 ΑΣΠΗΕ.
ΦωΣΠΗΕ 41εργα ισχύος 899 MW (4 μικρότερα των 4 MW με 2 εξ αυτών με ΒΕΒ)

Καθώς τα παραπάνω είναι στοιχεία προ περίπου εξαμήνου,  οι αριθμοί έχουν προφανώς αυξηθεί.

ΝΕΑ προς ΑΔΕΙΟΔΟΤΗΣΗ ΕΡΓΑ
Από τους 4 κύκλους αιτήσεων προς αδειοδότηση από την ΡΑΕ Μαρτ’21, Ιουν’21, Οκτ’21 και Φεβρ’22 τα υπολειπόμενα προς αδειοδότηση έργα ΑΠΕ για την Περιφ. Στ. Ελλάδας είναι 254 με σύνολο αιτουμένης εγκατεστημένης ισχύος 4443 MW ! Αναλυτικά ανά μορφή ΑΠΕ είναι:
ΑΣΠΗΕ 142 έργα
ΦωΣΠΗΕ 69 έργα
ΜΥΗΕ 30 έργα
Σύμφωνα με νεότερη δημοσιοποίηση πινάκα αδειοδοτημενων έργων ΑΠΕ οι αριθμοί διαμορφώνονται ως έξης:
639 ΑΣΠΗΕ  ισχύος 8731 MW
83 ΜΥΗΕ ισχύος 160 MW και
373 ΦωΣΠΗΕ ισχύος 9056 MW

Συμφωνα με επικαιροποιημενη απογραφή με ενσωμάτωση Μαρτίου η αδειοδοτική κατάσταση ισχυουσών άδειων είναι η ακόλουθη:
ΑΝΕΜΟΓΕΝΝΗΤΡΙΕΣ στην ΠΣΤΕ 
2996 ανεμογεννήτριες εγκατεστημένης ισχύος 8,97 GW
1029 με Άδεια Λειτουργίας
188   με Άδεια Εγκατάστασης
1779 με Άδεια Παράγωγης/Βεβαίωση Παραγωγού


ΠΕ Βοιωτίας       954 ΑΓ
ΠΕ Εύβοιας      1154 ΑΓ
ΠΕ Ευρυτανίας   230 ΑΓ 
ΠΕ Φθιώτιδας     303 ΑΓ
ΠΕ Φωκίδας       355 ΑΓ
ΑΝΕΜΟΓΕΝΝΗΤΡΙΕΣ εντός ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ
632 ανεμογεννήτριες κάθε μορφής αδειοδότησης
224 με Άδεια Λειτουργίας
131 με Άδεια Εγκατάστασης
277 με Άδεια Παράγωγης/Βεβαίωση Παραγωγού


ΠΕ Βοιωτίας         21 ΑΓ
ΠΕ Εύβοιας         460 ΑΓ
ΠΕ Ευρυτανίας     87 ΑΓ
ΠΕ Φθιώτιδας         9 ΑΓ
ΠΕ Φωκίδας         55 ΑΓ
 
ΠΕΡΙΟΧΗ ΝΑTURA  ΣΤΗ ΦΩΚΙΔΑ- ΓΑΛΑΞΙΔΙ.
Η προστατευόμενη περιοχή του δικτύου NATURA στην περιοχή του Γαλαξιδίου αποτελεί ένα αισχρό τυπικό παράδειγμα πλήρους διαστροφής της έννοιας προστασίας από εγκαταστάσεις ΑΣΠΗΕ και ΦωΣΠΗΕ ….προς δόξα των αδειοδοτουντων. 

87 Ανεμογεννήτριες στην περιοχή της ΠΕ Ευρυτανίας εντός Natura

Η κορύφωση της αδειοδοτικής περιβαλλοντικής ασυδοσίας, η ολοκληρωτική καταπάτηση κάθε έννοιας περιβαλλοντικης προστασίας και η απογείωση της πολιτικής διαπλοκής με επιχειρηματικά συμφέροντα,   είναι η τραγικότερη κατάσταση στην «προστατευόμενη περιοχή» της Νότιας Καρυστίας. Η  ασυδοσία, η καταστροφή επελαύνουν τώρα και στην Κεντρική Εύβοια.

 

305 ανεμογεννήτριες στην περιοχή Natura της Ν. Καρυστιας

102 ανεμογεννήτριες στην περιοχή Natura της Κεντρικής Εύβοιας
 
Η αιτία γιατί η Εύβοια και φυσικά η Σκύρος είναι στο στόχαστρο είναι το αιολικό δυναμικό της.
Με αυτό το κριτήριο των ουσιαστικά κρατικοδίαιτων επενδυτών- που δουλεύουν με εγγυημένες τιμές και μηδενικό επιχειρηματικό ρίσκο- το περιβάλλον, η βιοποικιλότητα, η ποιότητα ζωής των κατοίκων των περιοχών αυτών, είναι θλιβερές λεπτομέρειες.


 

Σημειώνουμε ότι οι Βιότοποι του ευρωπαϊκού προγράμματος CORINE, τα Καταφύγια άγριας ζωής, Τοπία Ιδιαιτέρου Φυσικού Κάλλους δεν τυγχάνουν  καμίας ουσιαστικής προστασίας, ενώ συχνά στις ΜΠΕ των έργων ΑΠΕ απλά αναφέρονται ή δεν αναφέρονται καθόλου.
 
Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες (EΠΜ) για τις περιοχές NATURA
Ξεκίνησε από τον Ιανουάριο του 2019 η διαδικασία εκπόνησης των Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών (EΠΜ) για όλη την Ελλάδα.   Για την υλοποίηση του έργου είχαν προβλεφθεί αρχικώς  έντεκα (11) συνολικά Μελέτες, κάθε μία από τις οποίες θα υλοποιούσε το αντικείμενο του έργου σε επιμέρους ομάδες περιοχών του δικτύου Natura 2000. Το έργο, στο σύνολό του, έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί σε διάστημα 30 μηνών από την συμβασιοποίησή του. Ο αριθμός που τελικός ανατέθηκαν είναι 23.
Οι μέχρι σήμερα καθυστερήσεις στην πρόοδο των μελετών, καθώς έχει ξεκινήσει μέχρι στιγμής διαβούλευση μόνο για τρεις από τις 23 ΕΠΜ, είναι αδικαιολόγητες.  
Από ασφαλή πληροφόρηση που έχουμε,  Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη για τις προστατευόμενες περιοχές  στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας είχε παραδοθεί από τους μελετητές τον Νοέμβριο 2021, τους ζητήθηκε να γίνουν κάποιες διορθώσεις-συμπληρώσεις, έχει επανυποβληθει ολοκληρωμένη από το τέλος Ιανουαρίου 2022 αλλά  ακόμη δεν έχει βγει στην προβλεπόμενη διαδικασία διαβούλευσης. Υπάρχει  προφανής σκοπιμότητα να ωριμάσουν αδειοδοτικά έργα που άλλιως θα απορρίπτοντο.
ΤΙ ΓΝΩΡΙΖΟΥΝ ΟΙ ΥΠΗΡΕΣΙΑΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΑΙΡΕΤΟΙ ΔΙΟΙΚΟΥΝΤΕΣ ΤΗ ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΛΕΤΗ ΑΥΤΗ;
Ήδη τα σχόλια και οι θέσεις που εκφράστηκαν από τα λόμπυ των οργανωμένων συμφερόντων ιδιοκτητών ΑΠΕ στις 3 πρώτες προηγηθείσες διαβουλεύσεις ισάριθμων ΕΠΜ ήταν καταλυτικής σημασίας για να μην ολοκληρωθούν πότε οι διαδικασίες των μελετών, των διαβουλεύσεων, των εγκρίσεων των σχετικών σχεδίων διαχείρισης και γίνεται προσπάθεια από τα μεγάλα αυτά λόμπυ να μην θεσμοθετηθούν τα μέτρα προστασίας και οι επιτρεπόμενες λειτουργίες-έργα για κάθε περιοχή Natura με την έκδοση των σχετικών Προεδρικών Διαταγμάτων.
Στις 4 Μαρτίου 2021 ψηφίζεται ο Νόμος υπ' αρίθμ. 4782 του Υπουργείου Ανάπτυξης το οποίο περιέχει το καταστροφικό για τις περιοχές Natura 2000 άρθρο Νο 218. Το άρθρο 218, για το οποίο συγκεντρώθηκαν 41.000 υπογραφές πολιτών που ζητούσαν την απόσυρσή του, είχε γίνει αρχικά γνωστό ως "άρθρο 219". Ανοίγει τον δρόμο για αποσπασματική προστασία τμημάτων περιοχών Natura 2000 με γνώμονα επενδυτικά σχέδια με τον  καθορισμό «υπο-περιοχών προστασίας» και του «προστατευτικού» τους καθεστώτος με βάση την υλοποίηση αναπτυξιακών έργων, και όχι με οικολογικά κριτήρια, είναι σαφώς αντίθετος στην κοινοτική Οδηγία. Με τη διαδικασία που προβλέπεται, επενδυτικά σχέδια και συμφέροντα στην ουσία θα υπαγορεύουν το καθεστώς της «υπο-περιοχής». Η υλοποίηση αυτής της μεθόδευσης μπορεί να γίνει και με κατά παραγγελία εκπόνηση Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών (EΠΜ) που θα εκπονούνται από τους ενδιαφερομένους και ωφελουμένους και στη συνέχεια  θα δεσμεύουν τη διοίκηση.
Με λίγα λόγια, αν και όταν εμφανιστούν για διαβούλευση οι Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες της Περιφέρειας μας, η καταστροφή των περιοχών NATURA θα έχει δρομολογηθεί  νομοθετικά και θα έχει προχωρήσει πρακτικά.
 ΦΔΠΠ (Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών)
Με το περιβαλλοντοκτόνο νόμο  4685/2020  επήλθε η αλλαγή  του συστήματος διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών που ξεκίνησε την ίδρυση του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ), την κατάργηση των υφιστάμενων 36 ΦΔΠΠ και την καθολική διαδοχή των αρμοδιοτήτων τους από τον Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ) σε κεντρικό επίπεδο στο ΥΠΕΝ.
Η διοίκηση των φορέων μεταφέρεται στην Αθήνα και επομένως οι γνωμοδοτήσεις για τα έργα στις προστατευόμενες περιοχές θα βγαίνουν με «κριτήρια διαπλοκής» με Διοικητικό Συμβούλιο το οποίο διορίζεται και ελέγχεται από τον υπουργό ΠΕΝ. Οι 36 μέχρι πρότινος φορείς θα στριμωχτούν κατά τόπους σε μόλις 24 Μονάδες Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών απογυμνωμένες από προηγούμενες ουσιαστικές αρμοδιότητες των Φ.Δ., χωρίς καμιά τοπική συμμετοχή και ανύπαρκτης υπόστασης και λειτουργίας . Η ενσωμάτωση των μονάδων-τεράτων χωρικά, (συγχωνεύονται και τέσσερις φορείς σε μία μονάδα) στον ΟΦΥΠΕΚΑ έχει υποβαθμιστεί σε επίπεδο τμήματος, κάτω από τις δύο Διευθύνσεις Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών.
Για να καλυφτεί η νομοθετικά κατοχυρωμένη  υποχρεωτικότητα ύπαρξης γνωμοδοτήσεων των ΦΔΠΠ επί Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων σύμφωνα και με νομολογία του ΣτΕ,  και με δεδομένη την παύση της λειτουργιάς των Φορέων, έχουν γίνει νομικίστικες ακροβασίες και η έκδοση ΑΕΠΟ με ανυπαρξία γνωμοδοτήσεων στηρίζεται στην προφορική παρέμβαση του Δντη Περιβαλλοντικής Πολιτικής του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας στα Περιφερειακά Συμβούλια Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης (ΠΕΣΠΑ) και ΚΕΣΠΑ όπως έχουμε λάβει γνώση από πρακτικά από άλλες Αποκεντρωμένες Διοικήσεις.
Ζητάμε να μας ενημερώσουν οι υπηρεσίες και οι αρμόδιοι αιρετοί της ΠΣΤΕ ώστε να λάβουμε γνώση και για τα διαδραματιζόμενα και στην δική μας περιφέρεια και το ΠΕΣΠΑ για τη Στερεα Ελλάδα.
Γίνονται θετικές εισηγήσεις και αποφάσεις με απουσία γνωμοδότησης από τους Φορείς Διαχείρησης και τον διάδοχο τους ΟΦΥΠΕΚΑ;
ΑΠΟΔΕΧΟΜΑΣΤΕ ΑΔΙΑΜΑΡΤΥΡΗΤΑ ΑΥΤΗ ΤΗ ΜΕΘΟΔΕΥΣΗ;.

ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ
Η Στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030 https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/?uri=CELEX:52020DC0380
Προστασία της φύσης: βασικές δεσμεύσεις έως το 2030
1.Νόμιμη προστασία τουλάχιστον του 30 % της χερσαίας έκτασης της ΕΕ και του 30 % της θαλάσσιας περιοχής των χωρικών υδάτων της ΕΕ και ενσωμάτωση οικολογικών διαδρόμων, στο πλαίσιο ενός πραγματικού διευρωπαϊκού δικτύου για τη φύση. 
2.Αυστηρή προστασία τουλάχιστον του ενός τρίτου, δηλαδή το 10% του εθνικού χώρου, των προστατευόμενων περιοχών της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων όλων των εναπομεινάντων πρωτογενών και παλαιών δασών της ΕΕ.
3.Αποτελεσματική διαχείριση όλων των προστατευόμενων περιοχών, με τον καθορισμό σαφών στόχων και μέτρων διατήρησης και την κατάλληλη παρακολούθησή τους.
4.Αποκατάσταση οικοσυστημάτων γλυκών υδάτων.
Για την υλοποίηση αυτού του στόχου, τουλάχιστον 25.000 χλμ. ποταμών θα αποκατασταθούν σε ποταμούς ελεύθερης ροής έως το 2030 μέσω της απομάκρυνσης των ως επί το πλείστον απαρχαιωμένων φραγμών και της αποκατάστασης πλημμυροπεδιάδων και υγροτόπων.
Η Στρατηγική αυτή της ΕΕ δεν έχει ενσωματωθεί στο εθνικό δίκαιο και οι ΕΠΜ που θα εκπονηθούν πιθανόν να μην την λάβουν καθόλου υπόψη τους με τον προφανή κίνδυνο ατέρμονων διαδικασιών παραπομπών και προσφυγών στην δικαιοσύνη.

Περιοχές Άνευ Δρόμων (ΠΑΔ)
χάρτης των αδιατάρακτων περιοχών της Ελλάδας (“Aπάτητα Bουνά”)

 

οι οποίες περιλαμβάνουν Περιοχές Άνευ Δρόμων άνω των 10 τετραγωνικών χιλιομέτρων και εμπίπτουν πλήρως ή μερικώς στο δίκτυο Natura 2000
ΑΦΠ που απεικονίζονται στο χάρτη είναι τοπία μεγάλης οικολογικής, φυσικής και αισθητικής αξίας τα οποία δεν διατρέχονται από δρόμους σε όλη την έκτασή τους. Με κόκκινο συμβολισμό 7 πολύ μεγάλης έκτασης ΑΦΠ που εμπεριέχουν ΠΑΔ > 50 τ. χλμ. Με πορτοκαλί συμβολισμό 39 μεγάλης έκτασης ΑΦΠ που εμπεριέχουν ΠΑΔ 10-50 τ.χλμ. Μόνο οι ΑΦΠ που επικαλύπτονται πλήρως ή μερικώς με το δίκτυο Natura 2000 απεικονίζονται.
Οι 6 ΠΑΔ που ανακοινώθηκαν είναι, σε μεγάλο βαθμό, τμήματα περιοχών του δικτύου Natura 2000, όμως, τα κριτήρια επιλογής τους και η σύνδεσή τους με το υφιστάμενο νομικό καθεστώς είναι ασαφή. Παραμένει δε ανοιχτό το ερώτημα για την τύχη και των υπόλοιπων μικρότερων ΠΑΔ, έκτασης 10-50 τ.χλμ. Αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη το έργο εκπόνησης των Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών (ΕΠΜ) και της θεσμοθέτησης συγκεκριμένων στόχων και μέτρων διατήρησης και ζωνών διαχείρισης μέσω των προβλεπόμενων Προεδρικών Διαταγμάτων (ΠΔ) για την προστασία των περιοχών του δικτύου Natura 2000. Οι μέχρι σήμερα καθυστερήσεις στην πρόοδο του έργου, καθώς έχει ξεκινήσει μέχρι στιγμής διαβούλευση μόνο για τρεις από τις 23 ΕΠΜ, είναι αδικαιολόγητες. Τα τμήματα περιοχών Natura που έχουν καταγραφεί ως άνευ δρόμων είναι απαραίτητο να ενταχθούν στις ΕΠΜ και να χαρακτηριστούν ως ζώνες αυξημένης ή απόλυτης προστασίας στα ΠΔ.
Εντελώς καιροσκοπικά και για να αμβλυνθούν κοινωνικές κινηματικές αντιδράσεις και για διευκολυνθούν δήμαρχοι και περιφερειάρχες από την κατακραυγή εξαγγέλθηκε με τυμπανοκρουσίες η “απόλυτη προστασία” μόνον 6 από τον πινάκα των 46 περιοχών και κάποιες με πελατειακά κριτήρια.
 
Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο ΑΠΕ
Μεγάλη συζήτηση έχει γίνει  για το, ισχύον από το 2009, Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο ΑΠΕ, πολλοί βρήκαν άλλοθι στην επίκληση του και πολλοί περισσότεροι πολιτικοί κάθε βαθμίδας θεώρησαν αναγκαία την αναθεώρηση του.
Δημοτικά και Περιφερειακά Συμβούλια, ανάμεσα τους και το δικό μας, εξέδωσαν ψηφίσματα  ζητώντας την αναθεώρηση του, στηλιτεύοντας την περιφρόνηση των τοπικών κοινωνιών και της Αυτοδιοίκησης, ζητώντας αλλαγές στην κατεύθυνση της προστασίας του περιβάλλοντος,  μεταθέτοντας παράλληλα την πολιτική ευθύνη στις κυβερνήσεις.
 Ένα ψήφισμα από μόνο του, χωρίς δυναμική διεκδίκηση και συγκροτημένες συμμαχίες με άλλες πληττόμενες περιοχές και αυτοδιοικητικούς φορείς, χωρίς ενεργοποίηση και συμπόρευση με τις τοπικές κοινωνίες, χωρίς δημόσια και συνεχή πίεση προς  την κεντρική κυβέρνηση, δεν μπορεί να φέρει αποτελέσματα.
Η αλήθεια που εκθέτει  όλους τους κυβερνώντες, είναι ότι αν θεωρούσαν ως λάθος το ισχύον Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο ΑΠΕ θα μπορούσαν να το είχαν αναθεωρήσει σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις του Ν.4447/2016 αρθ. 5 παράγραφος 5 από το 2016.
«Τα Ειδικά Χωροταξικά Πλαίσια δεν αναθεωρούνται, προτού παρέλθει πενταετία από την έγκριση ή την προηγούμενη αναθεώρησή τους. Κατ’ εξαίρεση, πριν από την πάροδο της πενταετίας είναι δυνατή η τροποποίησή τους, με στόχο τη βελτίωση και επικαιροποίησή τους, προκειμένου να:
α) αντιμετωπιστούν ζητήματα που ανακύπτουν από την προώθηση ή εφαρμογή προγραμμάτων διεθνούς, ευρωπαϊκού, διασυνοριακού, διακρατικού ή διαπεριφερειακού χαρακτήρα, 
β) αντιμετωπιστούν εξαιρετικές ανάγκες από φυσικές ή τεχνολογικές καταστροφές και κινδύνους, 
 γ) επέλθουν τυχόν ήσσονες αλλαγές που απαιτούνται για την επίτευξη των αποτελεσμάτων τους, εφόσον από τις εκθέσεις αξιολόγησης προκύπτει ότι η εφαρμογή τους δεν έχει οδηγήσει στα αποτελέσματα που επιδιώκονται,
δ) προσαρμοσθούν σε νομοθετικές τροποποιήσεις μεταγενέστερες της έγκρισής τους,
ε) ενσωματώσουν προτάσεις Περιφερειακών Χωροταξικών Πλαισίων μέσω της ανάδρασης και
στ) ενσωματωθούν νέα αρχαιολογικά δεδομένα και τυχόν επικαιροποιημένο θεσμικό πλαίσιο προστασίας των υφιστάμενων αρχαιοτήτων και μνημείων.»
Η αναθεώρηση του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου ΑΠΕ του 2009 έχει ξεκινήσει με πρωτοφανή σκόπιμη μεγάλη καθυστέρηση από τον Απρίλιο του 2020 με σκοπό σε 2 χρόνια το νέο σχέδιο να είναι ολοκληρωμένο, γιατί ήταν επείγουσα ανάγκη η θεσμοθέτησή του!
Τελικως οι συμβάσεις υπογράφτηκαν τον Νοέμβριο του 2020 και ο συμβατικός χρόνος ήταν 18 μήνες.
Το αποκορύφωμα της πολιτικής διαφθοράς της κυβέρνησης έφτασε πριν 3 ημέρες που με απόφαση του ΥΠΕΝ δόθηκε παράταση 11 μηνών στον συμβατικό χρόνο μέχρι τέλη Απριλίου του 2023!    
Τόσο είναι φαίνεται και ο αναγκαίος χρόνος της προεκλογικής σκοπιμότητας ώστε να χωροθετηθούν με ασφάλεια τα συμφέροντα των ημέτερων!
Τόσο φαίνεται τους χρειάζεται για να δημιουργήσουν μη-αναστρέψιμες καταστροφές στα βουνά και τα ποτάμια της Στερεας Ελλάδας.
 
Καμία από τις παραπάνω αναφερθείσες θεσμικές ρυθμίσεις δεν έχει γίνει για την προστασία του περιβάλλοντος και την βιώσιμη ανάπτυξη.
 Η κατάσταση με τα έργα ΑΠΕ (αιτήσεις προς αξιολόγηση αδειοδότησης, περιβαλλοντικών αδειοδοτήσεων και αδειών εγκατάστασης) έχει ξεφύγει από κάθε λογική και έλεγχο, ειδικά στην Περιφέρεια μας.
Οι θεσμικές ρυθμίσεις προστασίας του περιβάλλοντος (ειδικό χωροταξικο ΑΠΕ, Προεδρικά Διατάγματα για προστατευόμενες περιοχές) σκοπίμως επιβραδύνονται ενώ αντιστοίχως είτε προωθούνται νομοθετήματα επιτάχυνσης των διαδικασιών αδειοδότησης ή μεθοδεύονται εντάξεις έργων ΑΠΕ στις στρατηγικές επενδύσεις για να αξιοποιηθεί κυρίως η προβλεπόμενη επιτάχυνσης των διαδικασιών (fast track).
Αυτή η πολιτική δολιότητα αποσκοπεί στην με κάθε τρόπο και μέθοδο ωρίμανση των αδειοδοτήσεων  έργων ΑΠΕ ώστε να δημιουργηθούν τετελεσμένες και μη αναστρέψιμες καταστάσεις που με την γνώστη πολιτική πονηριά θα νομιμοποιηθούν με μεταβατικές διατάξεις όπως συνιθύζεται σε ανάλογες περιπτώσεις .
Η ευκαιρία που γεννά η ενεργειακή κρίση και η ανάγκη της βίαιης ενεργειακής απεξάρτησης της Ευρώπης με πρόσχημα τον πόλεμο, θα είναι το νέο επιχείρημα για την περαιτέρω ανάπτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας σε ευρωπαϊκό επίπεδο εντελώς πρόσκαιρα και σε όφελος κερδοσκόπων.
Το Αιολικό χερσαίο και θαλάσσιο Δυναμικό και το Φωτοβολταϊκό Δυναμικό της ελληνικής επικράτειας είναι το «επενδυτικό» δέλεαρ της εγχώριας ολιγαρχίας και της διεθνούς κερδοσκοπίας . Το ευνοϊκό χωροταξικό πλαίσιο το ανύπαρκτο θεσμικό πλαίσιο περιβαλλοντικης προστασίας και το  πολιτικό σύστημα είναι το κίνητρο για όλους τους επί γης κερδοσκόπους να κάνουν την Ελλάδα μια ενεργειακή αποικία. Τα 95.000 ΜW αδειοδοτημενων έργων ΑΠΕ κρύβουν από πίσω όλους τους μεγάλους  εγχώριουςς ολιγάρχες και ξένα συμφέροντα. Οι εξελίξεις στον κλάδο το τελευταίο τρίμηνο και οι στρατηγικές συμμαχίες και συνεργασίες με ξένες μεγάλες εταιρείες δείχνουν ότι όλοι αυτοί είναι σίγουροι ότι τα έργα θα υλοποιηθούν χωρίς να υπολογίζουν το περιβάλλον, την βιοποικιλότητα, τις τοπικές κοινωνικές συμθήκες.  Από την πλευρά της κυβέρνησης , μεγάλα χρηματικά ποσά από το πολυδιαφημισμένο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας θα κατευθυνθούν για την κατασκευή των ενεργειακών λεωφόρων μεταφοράς της παραγόμενης «πράσινης» ενεργείας με ΑΠΕ από την ενεργειακή αποικία προς την Ευρωπαϊκή Μητρόπολη. Με δημόσιο χρήμα, χωρίς κόστος για τους “επενδυτές”.
Όλα αυτά προοιωνίζουν ένα ζοφερό μέλλον για την Ελλάδα.
Τα βουνά γίνονται  αιολικά τσιφλίκια . Οι κάμποι, τα ορεινά βοσκοτόπια μετατρέπονται σε λατιφούντια εκτατικής μονοκαλλιέργειας Φωτοβολταϊκών, το δημόσιο αγαθό του νερού δεσμεύεται για μικρά υδροηλεκτρικά  και τώρα, με το καινούριο νομοσχέδιο  οι θαλάσσιοι χώροι θα γεμίσουν ανεμογεννήτριες και τα όποια μεγάλα λιμναία οικοσυστήματα για πλωτούς φωτοβολταϊκούς σταθμούς.
Θύματα περάν των ηθικών άξιων της πολιτικής είναι και οι αξίες του φυσικού περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας, οι αναλλοίωτες αξίες των αρχαιοτήτων, το αισθητικό φυσικό κάλλος των τόπων του Ελληνικού τοπίου και φύσης, η βιώσιμη ανάπτυξη του κάθε τόπου,  το ίδιο το μέλλον των οικισμών, ιδιαίτερα των μικρών οικισμών της Στερεάς Ελλάδας.
Όλοι πλέον πρέπει να αποφασίσετε  αν θα δράσουμε σαν Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας στην κατεύθυνση της πραγματικής  προστασία του περιβάλλοντος και της βιοποικιιλλότητας ή θα αφήσουμε την προστασία τους  στο Θέατρο Σκιών της κυβέρνησης και όσων ακολουθούν την ίδια πολιτική προστασίας των ολιγαρχών και των μεγάλων επιχειρηματικών συμφερόντων.
Η ώρα της δράσης είναι τώρα, κανείς πλέον δεν μπορεί να κρύβεται !
 
ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΤΑΞΗ “ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΣΤΕΡΕΑ”
ΑΝΤΩΝΗΣ ΒΟΥΛΓΑΡΗΣ
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Παρακαλούμε να σέβεστε τους συνομιλητές σας και να αποφεύγετε, τις ύβρεις και τους χαρακτηρισμούς. Να αποφεύγετε να γράφετε ανώνυμα. Όλα τα σχόλια πρέπει να εγκριθούν πριν δημοσιευθούν.