Η Μάχη του Δαδιού 1 Νοεμβρίου 1822

Μετά την καταστροφή του Δράμαλη στα Δερβενάκια ο Χουρσίτ πασάς έδωσε εντολή στον Κιοσέ Μεχμέτ πασά να προελάσει στην Πελοπόννησο προς ενίσχυση του οπισθοχωρούντα Δράμαλη......

Ο Κιοσέ Μεχμέτ αποφάσισε να περάσει στα Σάλωνα και από εκεί μέσω του Κορινθιακού θα προωθούταν στην Πελοπόννησο. Στα Σάλωνα, όμως, ο Κιοσέ Μεχμέτ πληροφορήθηκε ότι ο Ανδρούτσος έρχεται προς το μέρος του και αποφάσισε να επιστρέψει στη Γραβιά φοβούμενος μήπως εγκλωβιστεί στα Σάλωνα.

Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος παρακολουθώντας τις κινήσεις του Κιοσέ Μεχμέτ αποφά-σισε να αναχαίτιση την προέλασή του στο Δαδί, στέλνοντας εκεί τους Γεώργιο Λεπενιώτη και Ιωάννη Κομποδαδίτη, καθώς και τους αδελφούς Στάθη και Μήνιο Κατσικογιάννη με τα παλληκάρια τους, για να φτιάξουν ταμπούρια στην περιοχή της Αγίας Μαρίνας Δαδίου. Ο ίδιος ο Ανδρούτσος έφθασε στο Δαδί στις 30 Οκτωβρίου 1822 και μετέβη στα ταμπού-ρια της Αγίας Μαρίνας, όπου τοποθέτησε τους οπλαρχηγούς του σε διάταξη μάχης.

Την 1η Νοεμβρίου 1822 συγκρούστηκαν, δυτικά του Δαδιού, οι δυνάμεις του Ανδρούτσου με το τουρκικό στράτευμα, δυνάμεως 12.000 ανδρών.  Οι Τούρκοι επιτέθηκαν με το ιππικό τους πρώτα στο Δαδί και μετά όλοι μαζί (πεζικάριοι και ιππείς) στα ταμπούρια του Ανδρούτσου στην περιοχή της Αγίας Μαρίνας, δυτικά της κωμοπόλεως του Δαδιού. 

Τα παλληκάρια του Ανδρούτσου βλέποντας ότι περικυκλώνονται από το ιππικό των Τούρκων οπισθοχώρησαν προς το μοναστήρι. Ο Ανδρούτσος, όμως, εξακολουθούσε να μένει στη θέση του και να πολεμάει. Μόλις αντελήφθη ότι είχε μπροστά του το πεζικό των Τούρκων και στα μετόπισθέν του το ιππικό τους οπισθοχώρησε και αυτός προς το μοναστήρι του Δαδιού. Οι Τούρκοι επιτιθέμενοι κατέλαβαν το μοναστήρι και επιδόθηκαν σε σφαγές και αιχμαλωσίες των εγκλείστων, καθώς και βανδαλισμούς του μοναστηριού. Δεν μπόρεσαν όμως να συλλάβουν τον Ανδρούτσο και τα παλλικάρια του.  Ο Μακρυγιάννης έγραψε στα απομνημονεύματά του για την επιθετικότητα των Τούρκων: «Με τον χαλασμόν αυτεινών ψύχωσαν οι Τούρκοι πολύ, ρίχτηκαν και εις το μοναστήρι και ζώσαν τον Δυσσέα στενά, οπούταν πολλά ολίγοι εκεί και οι Τούρκοι πολλοί. Τόκαμαν πολλά γερούσια του Δυσσέα με τους ολίγους οπούχε εις το μοναστήρι. Τους βάστηξαν οι Έλληνες γενναίως».

Ο Ανδρούτσος κατόρθωσε με τη στρατηγική του να πείσει τους Τούρκους να υποχωρήσουν στο Ζητούνι, για να κερδίσει χρόνο, ώστε ο επερχόμενος χειμώνας να αναγκάσει τον Κιοσέ Μεχμέτ να εγκαταλείψει την προέλασή του στην Πελοπόννησο. Μετά τον βίαιο θάνατο του Χουρσίτ, στις 30 Νοεμβρίου 1822, και τον επερχόμενο χειμώνα ο Κιοσέ Μεχμέτ πασάς και το στράτευμά του αποχώρησαν από την περιοχή του Ζητουνίου με κατεύθυνση τη Λάρισα.

Η μάχη στο Δαδί, αν και ατυχής, ήταν σημαντική για την εξέλιξη της Επαναστάσεως, διότι το τουρκικό στράτευμα απέτυχε να προελάσει στην Πελοπόννησο με αποτέλεσμα ο Δράμαλης να μείνει αβοήθητος, αποδεκατισμένος και μη δυνάμενος να αντεπιτεθεί προς ανακατάληψη της Τριπολιτσάς, που ήταν και λόγος της εκστρατείας του στην Πελοπόννησο. Έτσι ο Μωριάς ανέπνευσε για μια ακόμα φορά.

Δημήτριος Ιωάν. Βασιλείου

Κοινοτικός Σύμβουλος Αμφικλείας

filistordadioudrimias.blogspot.com/