"Τα βαριά γκρίζα σύννεφα".

Αφροδίτη Παπαθανάση

1. Μέτρα και προβλέψεις της Κυβέρνησης για το Ιδιωτικό

Χρέος.

Το Ιδιωτικό Χρέος στην Ελλάδα, ποσοστιαία είναι από τα μεγαλύτερα στην Ευρωζώνη......

Ο νέος κύκλος ύφεσης και οι μη ισχυρές και άμεσες προβλέψεις ανάσχεσης κατάρρευσης κλάδων και επιχειρήσεων, κλαδικές μελέτες, αναπτυξιακά ταμεία, ενίσχυση ρευστότητας, αναστολές εκτέλεσης, πολλοί φοβούνται ότι θα πυροδοτήσει νέο κύκλο κόκκινων δανείων, οφειλών προς δημόσιο και ασφαλιστικά ταμεία, ένταση των κόκκινων ισολογισμών σε τράπεζες.

Από 1η Μαίου λήγει η προστασία για πρώτη κατοικία και τα κριτήρια και οι αποφάσεις για δίκαιη προστασία, λείπουν.

Τα δύο παραπάνω σημεία είναι ή αδυναμία πολιτικών ή πολιτικές επιλογές «να τελειώνουμε» με τους «μικρούς και όσους έχουν βάρη».

2. Αγορά εργασίας.

Εξελίσσεται και μεταβάλλεται ταχύτατα και λόγω συνθηκών ψηφιοποίησης και 4ης τεχνολογικής επανάστασης και εξ αποστάσεως εργασίας. Θύελλα προκάλεσε η ΠΝΠ άρθρο 9 για την εκ περιτροπής εργασία ή και για την μείωση αποδοχών ακόμη και κατά 50% στον ιδιωτικό τομέα.

Αν, μετά από τόσα χρόνια κρίσης ΔΕΝ ΥΠΑΡΞΕΙ ασφάλεια πλαισίου για στήριξη της απασχόλησης έναντι ανεργίας και προστασία δικαιωμάτων, η ζήτηση θα καταρρεύσει και η αλυσίδα της φτωχοποίησης θα ενταθεί.

Η κυβέρνηση άμεσα σε επίπεδο διαπραγμάτευσης με τους εταίρους πρέπει να αναζητά πόρους και μέτρα στήριξης απασχόλησης και μισθών. Δηλαδή δεν είναι βιώσιμος «ορίζοντας» μόνο τα επιδόματα των 800 ευρώ.

Ούτε είναι όροι βιωσιμότητας η καθυστερήσεις καταβολής 110 χιλιάδων συντάξεων, ούτε οι πλέον των 300 χιλιάδων ακόμη ακάλυπτοι άνεργοι.

Ποια πλευρά θα διαλέξει τους επόμενους μήνες θα κρίνει τις αντοχές του κοινωνικού ιστού.

3. Τράπεζες – εγγυήσεις – ρευστότητα.

Από το ευρωπαϊκό νομοθετικό πλαίσιο επιτρέπεται τα κράτη μέλη να δίνουν εγγυήσεις δημοσίου στις τράπεζες και αυτές με την σειρά τους να χρηματοδοτούν επιχειρήσεις. Αν όμως η Τράπεζες – και εδώ θα ανοίξει μεγάλη μάχη και συζήτηση – κινηθούν σε λογικές και προσωπικών εγγυήσεων ή επί περιουσιακών στοιχείων των δανειοληπτών ή ζητήσουν απόλυτα βιώσιμες χρήσεις χωρίς ζημιές για να προσφέρουν ρευστότητα, τότε απλά ΔΕΝ θα υπάρξει χρηματοδότηση, παρά σε ελάχιστες επιχειρήσεις.

Η κυβέρνηση ή θα πρέπει να συγκρουστεί με πρακτικές Τραπεζών, όπως η πιθανή παραπάνω συμπεριφορά, όπως οι υπερβολικές χρεώσεις, ή θα πρέπει να βρει σχέδιο Β για την χρηματοδότηση της οικονομίας και των μικρομεσαίων.

4. Ταμεία και μελέτες για κλαδικές πολιτικές.

Δεν έχει εκπονήσει ακόμη τη στιγμή που άλλες ευρωπαϊκές χώρες κάνουν ακριβώς αυτό. Στοχευόμενες πολιτικές, επιβίωσης επιχειρήσεων του κλάδου, μακροχρόνια προστασία εργαζομένων και κλαδικές μελέτες, πχ Τουρισμός – ποια τα χαρακτηριστικά του την επόμενη ημέρα και πως γίνεται ανταγωνιστικός. Έχουμε γράψει ξανά ότι θα χρειαστούν δις, εκτός αν σκοπεύει να επιτρέψει να ξεπουληθεί όλη η τουριστική υποδομή.

5. 500.000 χιλιάδες νέοι επιστήμονες και έρευνα, ιατρική, νέες τεχνολογίες.

Η «μάχη» στον πλανήτη και στην Ευρώπη για τις προϋποθέσεις ανάπτυξης και τους πολλαπλασιαστές ανάπτυξης έχει ήδη ξεκινήσει. Πολλές ευρωπαϊκές χώρες, σήμερα, κατευθύνουν πόρους σε πανεπιστήμια, σε ερευνητικά κέντρα, στην επένδυση στην επιστημονική γνώση. Θα είναι πολύ μεγάλο λάθος, η όποια αντίληψη ότι ο χώρος αυτός είναι «πολυτέλεια» ή ότι τώρα έχουμε άλλα πιο σπουδαία ζητήματα. Όλα είναι σπουδαία. Η γνώση όμως, η έρευνα, καινοτομία, τα ανταγωνιστικά δημόσια πανεπιστήμια με τα ξενόγλωσσα τμήματα σπουδών, θα είναι ο ισχυρός καταλύτης στην ανάπτυξη του αύριο. Απόλυτα πολιτική επιλογή ο ορθός χειρισμός, με διαφάνεια και αξιοκρατία – από τους βασικούς παράγοντες η έλλειψη τους, οδήγησαν νέους επιστήμονες εκτός χώρας.

6. Σχέση Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα.

Τα επιχειρήματα περί «άχρηστου» δημοσίου και «αχρείαστων δημόσιων υποδομών» έπεσαν την δεύτερη μέρα της πανδημίας. Όταν άλλες χώρες επέλεξαν επίταξη δημοσιονομικού υλικού και ιδιωτικών υποδομών εδώ η συζήτηση, με τις ευλογίες ΥΕΝΕΔ καναλιών – κινήθηκε μόνο στα δικαιώματα των ιδιωτών, οι οποίοι χρεώνουν πολλαπλάσια της αξίας τους τεστ και κλίνες. Χάθηκε η πρώτη μάχη.

Η δεύτερη θα δοθεί στα πεδία ποιοι θα φορολογηθούν και πως για να στηριχθεί ένας υγιής δημόσιος τομέας που προσφέρει δημόσια αγαθά, Υγεία, Παιδεία.

Το κλειδί θα είναι η στάση Κυβέρνησης και κομμάτων έναντι ολογοπωλιακών αγορών και φορολόγηση αυτών ή εταιρειών με φαινόμενα υπερσυγκεντρώσεων στη λιανική αγορά. Πχ ΟΠΑΠ, μεγάλες ενεργειακές, αλυσίδες σε ένδυση κλπ.

Ήρθε η ώρα το σύστημα να διαλέξει.

Η τρίτη μάχη θα δοθεί στα πεδία ενισχύσεων και κρατικού χρήματος, γιατί τελικά πόσο «αυτοδημιούργητοι» ‘ήταν και είναι κολοσσοί στο χώρο κατασκευών, ενέργειας κλπ όταν οι κρατικές ενισχύσεις και τα ΕΣΠΑ τους βοήθησαν καθοριστικά, έναντι άλλων πεδίων, όπως η ενίσχυση μικρομεσαίων στη διατροφική αλυσίδα ή start up επιχειρήσεων.

7. Ποιοι θα πληρώσουν νέες ανάγκες για εισφορές σε μετοχικό κεφάλαιο ή ανακεφαλαιοποιήσεις;

Το 2011 η ανάλογη συζήτηση για τις Τράπεζες έριξε μια κυβέρνηση.

Αν πληρώσουμε ξανά, υποθετικά μιλώντας, Τράπεζες ή Επιχειρήσεις για στήριξη τους θα πάρει το Δημόσιο μετοχές ή όχι για την στήριξη που θα προσφέρει; θα είναι οι μέτοχοι τους οι πρώτες επιλογές άντλησης των κεφαλαίων που θα χρειαστούν ή θα πάει το ζήτημα στα δημόσια Ταμεία;

8. Διαφάνεια, διαφάνεια, διαφάνεια.

Το πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα, καθώς η ιστορία με τα voucher εξελίχθηκε σε φιάσκο.

Έχουν ήδη δοθεί 11 εκατομμύρια για την ενίσχυση των ΜΜΕ.

Σε ποια και πόσα και με ποια κριτήρια.

9. Ποια Ευρώπη.

Για ποια Ευρώπη θα διαπραγματευθεί η Κυβέρνηση και τα Κόμματα;

Πως τα Ελληνικά Κόμματα θα συνομιλήσουν με τους εταίρους τους στο Συντηρητικό Ευρωπαϊκό Κόμμα και στο Σοσιαλιστικό; Τι θα απαιτήσουν και τι θα επιβάλλουν;

Όλα τα θέματα θα τεθούν, Ελλάδα σύνορα Ευρώπης, Μεταναστευτικό, Προσφυγικό, πλεονάσματα και σκληροί όροι ή επενδυτικά ταμεία, στήριξη των εργασιακών δικαιωμάτων ή φορολογικοί παράδεισοι;

Όταν ο ίσκιος από την πανδημία περάσει στην οικονομία η επικοινωνία και οι επικοινωνιολόγοι θα πρέπει να προσπαθήσουν δραματικά. Ότι αφήσαμε πίσω ως εκκρεμότητες στο παραγωγικό πρότυπό, στις επενδύσεις και τα πλαίσια αυτών, στις πολιτικές δικαιοσύνης, θα έρθει πάλι επιτακτικά μπροστά μας.

Να προσπαθήσουμε πρέπει. Να συνομιλήσουμε με σεβασμό χωρίς κραυγές.

Και να μιλήσουμε για πολιτικές, όχι για τεχνάσματα.