JUMBO -Η ανατομία μιας διαφήμισης-

Πολλή συζήτηση, και όχι άδικα γίνεται το τελευταίο διάστημα, για τη διαφήμιση του «Jumbo»με τους ναυτικούς και τη ζωή τους......

Στοχευμένη στο συναίσθημα, ανασύρει μνήμες στις οικογένειες των ναυτικών μας, που θυμούνται την αρμύρα της ζωής τους, τις αγωνίες τους, τη χαρά και συγκίνηση ενός τηλεφωνήματος.

Με μαεστρία δοσμένη, παρουσιάζει ένα πλοίο κάποιων δεκαετιών πίσω, με Ελληνικότατο όνομα ενδεικτικό της προστασίας και του θρησκευτικού συναισθήματος, «Μεγαλόχαρη», με Έλληνες ναυτικούς μέσα, με κοινές χαρές, πόθους και προσμονές, με τον «πρώτο» μηχανικό να δέχεται την οικογενειακή κλήση στον ασύρματο και φυσικά, η αδημονία του παιδιού να μιλήσει με τον πατέρα, να ακούσει τη φωνή του, μα και τα δώρα του.

Θα μπορούσε να ήταν και καπετάνιος, αλλά δεν επελέγη από το διαφημιστή κατά τη γνώμη μου, λόγω της θέσεώς του στην ιεραρχική πυραμίδα. Θα φάνταζε αποστασιοποιημένος από το πλήρωμα κι εδώ χρειάζονταν γήινες καταστάσεις, στο ενδιάμεσο, και αυτά τα κριτήρια τα πληρούν οι μηχανικοί που είναι και αξιωματικοί και «μουτζούρηδες».

Επειδή όμως στο καράβι, όλοι βράζουν στο ίδιο καζάνι, αυτό της ναυτεργατικής ζωής, δεν μπορεί να μη χτυπήσει η καρδιά στην αφήγηση της διαφήμισης, ο νους να μη γυρίσει πίσω, οι ταυτίσεις πάνω σε ίδια ή παρόμοια περιστατικά να εκλείψουν.

Η λύτρωση, στην αγωνία του πατέρα στο ερώτημα του παιδιού του, ερώτημα όλων των παιδιών των ναυτεργατών μας, τι μου πήρες, τι μου έφερες, έρχεται με την πράξη του Μαρκόνι που τον βγάζει από το αδιέξοδο ...

Αποκαθήλωση! Πλαστική σακούλα «Jumbo» -λογότυπος που και δεν ακούγεται και δεν φαίνεται, αλλά υπονοείται εμφανώς διαφημιστική τακτική γαρ- η οποία σακούλα, αποτελεί το ερέθισμα για τη δημιουργική φαντασία του «πρώτου» για λιμάνια και αγορά παιχνιδιών!

Το δάκρυ της θύμησης στην καμπίνα, η στιγμιαία χαρμολύπη για όσες στιγμές χάνονται ή χάθηκαν οριστικά από τη γυναίκα του και τα παιδιά, στο βωμό της ναυτεργατικής βιωτής!

Μπαίνει όμως ένα ερώτημα:

Όλος αυτό ο κόμπος που μας προκαλείται, πού καταλήγει;

Στο εμπόριο συναισθημάτων, στην αγοραία αντίληψη του καπιταλισμού, πούλα τα όλα, πούλα και τη μάνα σου για να κερδίσεις!

Ξέχνα τον κ. «Jumbo» και τον κόσμο του, ξέχνα τα κέρδη του, τα γκέτο - καταστήματά του με τους ανθρώπους λάστιχο, τις απολύσεις σε όποιον σηκώνει κεφάλι.

Κατανάλωσε ταυτιζόμενος με εκφάνσεις της δικής σου πραγματικότητας, όχι της δικής τους!

Ξέχνα και τους εφοπλιστές που χτίσανε τα καράβια τους με το αίμα, τον πόνο, τον ιδρώτα και τις αγωνίες των ναυτεργατών και των οικογενειών τους, που πετάξανε τα κατώτερα πληρώματα σαν στυμμένες λεμονόκουπες από τα πλοία για να τα αντικαταστήσουν με φτηνό δυναμικό, που δεν υπογράφουν συμβάσεις, που τα θένε γαλέρες υποταγής και αυλοκολάκων, που φορολογούνται ...εθελοντικά!

Μέρες τώρα με τυραννούν αυτές οι σκέψεις, μέρες χαράς και να είναι πάντα για όλους, αλλά η ζωή, η βαθιά ταξική της διάσταση δυστυχώς τα φέρνει κάποιες φορές κουβάρι.

Αυτό τον «άνεμο κουβάρι» τον έχουν γευτεί δεκάδες ναυτεργατικές οικογένειες του νησιού μας, στο Βροντάδο, στη Συκιάδα, στη Λαγκάδα, στα Καρδάμυλα, όπου υπάρχουν ναυτότοποι.

Ανήκω σε μια τέτοια οικογένεια ναυτεργάτη, που δε θυμάμαι τη φωνή του ούτε τα παιχνίδια του, γιατί ήμουν εναμισάρης όταν χάθηκε στο ναυάγιο του «Αίγλη» το 1963.

Τον έχω όμως στη μνήμη μου από τις διηγήσεις της μάνας μου, τον φανταζόμουν σε ένα μακρινό ταξίδι και φρόντισα να μην ξεχνώ τον υγρό του τάφο του ίδιου και των 20 συντρόφων του.

Να μην ξεχνώ τα σαπιοκάραβα που χτίσανε τις αυτοκρατορίες, να μην ξεχνώ τη θέση μου.

Γι αυτό και ο κύριος «Jumbo» στην τελική δεν έχει να μου δώσει τίποτε με τη διαφήμισή του, πλην της εξυπνάδας του διαφημιστή να πλασάρει με τέχνη το προϊόν, μόνο που είναι η ζωή μας αυτό το προϊόν, η ζωή μας και οι πόνοι μας που θα τους πάρουμε μαζί μας.

Από τον φίλο Χιώτη Γ.Π.