Ήταν ένα ηλιόλουστο πρωινό Πέμπτης, τον Οκτώβριο του 1944, όταν οι καμπάνες των εκκλησιών ξεκίνησαν να χτυπούν χαρμόσυνα, καλώντας τους Αθηναίους να ξεχυθούν στους δρόμους και να πανηγυρίσουν το τέλος της γερμανικής κατοχής.....
Η αντίστροφη μέτρηση για την αποχώρηση των Γερμανών και των συμμάχων τους Βουλγάρων από την Ελλάδα είχε σημάνει λίγους μήνες νωρίτερα, στις 6 Ιουνίου, όταν οι Σύμμαχοι αποβιβάστηκαν στη Νορμανδία και άρχισαν να περισφίγγουν τον κλοιό γύρω από τη Γερμανία μαζί τους προελαύνοντες Σοβιετικούς από την ανατολική πλευρά. Ήταν φανερό ότι οι ημέρες της Ναζιστικής Γερμανίας ήταν μετρημένες.
Οι Γερμανοί άρχισαν να αποχωρούν σταδιακά από την Αθήνα από το βράδυ της 11ης Οκτωβρίου με κατεύθυνση προς Βορρά. Στις 8 το πρωί της 12ης Οκτωβρίου, οι ελάχιστοι Γερμανοί που είχαν απομείνει στην Αθήνα, συγκεντρώθηκαν στο μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη. Εκεί, σε μία πρόχειρη όσο και βιαστική τελετή, ο επικεφαλής των κατοχικών δυνάμεων, στρατηγός Χέλμουτ Φέλμι, συνοδευόμενος από τον κατοχικό δήμαρχο Αθηναίων Άγγελο Γεωργάτο, κατέθεσε στεφάνι.
Το μόνο που απέμενε ήταν η υποστολή της ναζιστικής σημαίας από τον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης. Ένας Γερμανός στρατιώτης κατέβασε τη σβάστικα χωρίς καμία επισημότητα στις 9:15 το πρωί, την πήρε υπό μάλης και αποχώρησε με σκυμμένο το κεφάλι, σηματοδοτώντας το τέλος της γερμανικής κατοχής που διήρκεσε 1.625 μέρες και την αρχή ενός τρελού πανηγυριού στους δρόμους της Αθήνας.
Χιλιάδες κόσμου με τη γαλανόλευκη στα χέρια αλληλοασπάζονταν, αναφωνώντας «Χριστός Ανέστη», παιδιά σκαρφάλωναν στις οροφές των τραμ, ενώ απ’ άκρη σ’ άκρη αντηχούσε ο Εθνικός Ύμνος.
Άφιξη της κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας
Στις 18 Οκτωβρίου του 1944 έφτασε στην Αθήνα, μαζί με βρετανικές δυνάμεις υπό το στρατηγό Σκόμπυ και τους άνδρες του «Ιερού Λόχου» της Μέσης Ανατολής, ο πρωθυπουργός Γεώργιος Παπανδρέου με μέλη της κυβέρνησης και τους Σπηλιωτόπουλο, Ζέβγο, οι οποίοι έσπευσαν στην Ακρόπολη υψώνοντας σε πανηγυρικό κλίμα τη γαλανόλευκη. Την ελληνική σημαία παρέδωσε στον πρωθυπουργό ο νέος δήμαρχος, της απελευθερωμένης πια πόλης Αριστείδης Σκληρός παρουσία του βρετανού πρεσβευτή Λίπερ και του αντιναύαρχου Μάνσφιλντ.
Αντίθετα, στις ανταρτικές δυνάμεις δεν επιτράπηκε η είσοδος στην πρωτεύουσα, πλην ενός μικρού τμήματος του 34ού συντάγματος του ΕΛΑΣ υπό τον λοχαγό Απόστολο Κοκμάδη το οποίο παραστάθηκε συμβολικά στην τελετή. Εν συνεχεία η πομπή των επισήμων κατευθύνθηκε στη Μητρόπολη, όπου τελέσθηκε δοξολογία και ακολούθησε ο «λόγος της Απελευθέρωσης» από τον πρωθυπουργό, ο οποίος εκφωνήθηκε από κτίριο της Πλατείας Συντάγματος προς ένα σχεδόν παραληρούν ακροατήριο, το οποίο κραύγαζε συνθήματα για «λαοκρατία», «τιμωρία των δωσιλόγων» κ.λ.π.
(πληροφορίες – εικόνες: sansimera, wikipedia, ert)-
https://www.prologos.gr/%CF%83%CF%84%CE%B9%CF%82-12-%CE%BF%CE%BA%CF%84%CF%89%CE%B2%CF%81%CE%AF%CE%BF%CF%85-1944-%CE%BF-%CE%B5%CE%BB%CE%B1%CF%83-%CE%B1%CF%80%CE%B5%CE%BB%CE%B5%CF%85%CE%B8%CE%B5%CF%81%CF%8E%CE%BD%CE%B5%CE%B9/
ΑπάντησηΔιαγραφήΜέχρι της 3 Νοέμβρη τα τελευταία Γερμανικά στρατεύματα εγκατέλειψαν το ελληνικό έδαφος κάτω από τα συνεχή κτυπήματα του ΕΛΑΣ. Οι τελευταίες μάχες δόθηκαν στη Κρήτη με αποκλεισμένα τμήματα Γερμανικού και Ιταλικού στρατού στις περιοχές Αποκορώνου – Κυδωνίας.
Η απελευθέρωση της Ελλάδας δεν έπεσε από τον ουρανό. Ήταν αποτέλεσμα του μακροχρόνιου αγώνα που διεξήγαγε ο ΕΛΑΣ και κατέληξε στη γενική αντεπίθεση του Αυγούστου του 1944. Η κατάσταση που είχε διαμορφωθεί σηματοδοτήθηκε από την συντριβή των χιτλερικών δυνάμεων και την προέλαση του κόκκινου στρατού προς τη Σόφια και το Βελιγράδι. Το γεγονός επέσπευσε την αποχώρηση των Γερμανικών στρατευμάτων μπροστά στον κίνδυνο να εγκλωβιστούν χωρίς οδό διαφυγής. Μάλιστα είχαν αρχίσει ήδη να αποσύρουν τις φρουρές τους από διάφορα νησιά του Αιγαίου.
«Ήταν ένα κάρο φορτωμένο νέους και νέες που ξεφωνίζανε. Στο άλογο που τραβούσε το κάρο καθότανε καβάλα μια γυναίκα μελαχρινή σα γύφτισσα που είχε στο κεφάλι και στους ώμους ένα σάλι επαναστατικά κατακόκκινο. Φορούσε κίτρινο φουστάνι κι είχε διάφορα χαϊμαλιά στο στήθος, κρατούσε μια ελληνική σημαιούλα και ξεφώνιζε τραγουδώντας: «Απ’ τα κόκκαλα βγαλμένη…». Μια παρέα μάγκες γυρίζανε με ένα χαρτονένιο Χίτλερ κρεμασμένο σε ένα κοντάρι και φωνάζανε ρυθμικά «Εμπατίρησε»(καινούργια λέξη argot).. Πολλά τραμ και καμιόνια ανεβοκατέβαιναν τους κεντρικούς δρόμους φορτωμένα παιδιά του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ που φωνάζανε συνθήματα των οργανώσεών τους. Είδα και μια παρέλαση πιτσιρίκων με ξύλινα τουφέκια, του «παιδικού μετώπου» του ΕΑΜ», γράφει ο συγγραφέας Γιώργος Θεοτοκάς για τη «μεγάλη ημέρα» (Γιώργος Θεοτοκάς,Τετράδια Ημερολογίου, Αθήνα: Εστία).
Απελευθέρωση
Τη 12η Οκτωβρίου κυριαρχούν οι αυθόρμητες εκδηλώσεις του αθηναϊκού λαού για την απελευθέρωση της πόλης. Σε όλη τη διάρκεια των πανηγυρισμών επικρατεί απόλυτη τάξη σε αντίθεση με ότι συνέβη σε πολλές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Διασκεδάζοντας τους φόβους των πολιτικών του αντιπάλων για «λουτρό αίματος» και παρά τη διάχυτη επιθυμία για εκδίκηση απέναντι στους συνεργάτες των κατακτητών, η ηγεσία του ΕΑΜ τήρησε τις υποχρεώσεις της απέναντι στην κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας τιθασεύοντας τη μεγάλη δύναμή του κινήματος.
https://www.youtube.com/watch?v=PaCssqSAXJk
Σαν ατσάλινο τείχος που αλύγιστος ορμάει
στα πεδία των τίμιων μαχών.
Με αρχηγούς Σαμαρινιώτη, Καραγιώργη και Σαράφη
που `ναι οι μάνες του λαϊκού στρατού.
Δίχως τανκς, αεροπλάνα, μόνο όλμους πολυβόλα
και ψυχή σαν του λαϊκού στρατού.
Με καθοδήγηση λαμπρή του αρχηγού μας Βελουχιώτη
ξεψυχάει ο αγκυλωτός του φασισμού.
Να η ώρα μας ήρθε και σαν θύελλα ξεσπάει
στον αγώνα η παγκόσμια εργατιά.
Μια φωνή αντηχεί στον αέρα πέρα ως πέρα
"μ’ επανάσταση θα διώξουμε τη σκλαβιά".
Κι ο αγέρας που μουγκρίζει τη σημαία κυματίζει,
τη βαμμένη απ το αίμα του λαού.
Κατακόκκινη τη νίκη μας αγγέλει του λαού μας
με ένα "ζήτω" γύρω γύρω από παντού.
Ο.Δ.Ξ (Ο ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ)
75 χρόνια από την απελευθέρωση: Η Αθήνα στο επίκεντρο του ζητήματος εξουσίας
ΑπάντησηΔιαγραφήΤο ΕΑΜ καταπίνει τα πρώιμα «Δεκεμβριανά» της 15ης Οκτωβρίου όπου είχε επτά νεκρούς. Και ενώ οι Χίτες ακονίζουν τα μαχαίρια, ο ΕΛΑΣ ανακοινώνει: «Μη σφίγγετε με αγαναχτισμένα χέρια τα τουφέκια σας. Έχετε ιερό σκοπό να κρατήσετε την τάξη που μόνο στα χέρια τα δικά σας βρίσκεται»
...............................................
.....................................
«Σταματήστε τους παλμούς της καρδιάς σας. Ηρεμοι, αξιοπρεπείς, περήφανοι»
Η προσήλωση αυτή του ΕΛΑΣ στην τήρηση των δεσμεύσεων που του είχαν επιβληθεί αποτυπώθηκε στην ημερήσια διαταγή του Α΄ Σώματος Στρατού του ΕΛΑΣ στις 12 Οκτωβρίου 1944: «Από δέκα μέρες τώρα είσαστε μαζί με άλλες δυνάμεις και τους συμμάχους μας Βρετανούς κάτω από τις διαταγές του Στρατ. Διοικητή Αττικής, οι οριστικοί νικητές των δύο πόλεων… Το μεγαλύτερο μέρος της Αθήνας και του Πειραιά είναι στα χέρια σας και αν δε γίνατε ολότελα ακόμη κύριοι και των δύο πόλεων, δεν είναι γιατί δεν έχετε τη δύναμη και την ικανότητα να γίνετε, αλλά γιατί ύψιστα συμφέροντα του Λαού μας μας επιβάλλουν να είμαστε συγκρατημένοι […] Τώρα φανήτε άξιοι του Λαού μας. Η τάξη της Αθήνας είναι στα χέρια σας. Μη σφίγγετε με αγαναχτησμένα χέρια τα τουφέκια σας καραδοκώντας να εφορμήσετε κατά του φεύγοντος επαίσχυντα εχθρού. Τώρα προσωρινά έχετε ένα μεγάλο και ιερό σκοπό, να κρατήσετε την τάξη που μόνο στα χέρια τα δικά σας βρίσκεται. Είμαστε βέβαιοι πως θα την κρατήσετε. Σταματήστε τους παλμούς της καρδιάς σας για λίγες μέρες, που και πάλι σαν Εθνικός Στρατός για να επαναλάβουμε τον ιερό μας αγώνα κατά του καταχτητή Γερμανοβουλγάρου. Ολοι στις θέσεις σας ήρεμοι, αξιοπρεπείς, περήφανοι για τη μεγάλη μας νίκη, τη νίκη του Λαού. Οι αρχηγοί σας θα σας οδηγήσουν σε νέες δόξες, σε νέες νίκες».
Με όλους τους τρόπους, σε αρθρογραφία στον ΕΑΜικό και τον κομματικό Τύπο, σε διαταγές, σε αναφορές και σημειώματα για εσωτερική χρήση τονίζεται η παραδειγματική τάξη και πειθαρχία από την πλευρά του ΕΑΜ, το οποίο κατάφερε να εξασφαλίσει την ειρηνική μετάβαση προς την ομαλότητα. Είναι χαρακτηριστικό ότι μέχρι την τελευταία στιγμή πριν από την Απελευθέρωση οι Γερμανοί και τα Τάγματα Ασφαλείας προέβησαν σε επιχειρήσεις που στόχο είχαν να τρομοκρατήσουν τον πληθυσμό αλλά και να ανακαλύψουν τον οπλισμό της Αντίστασης. Ενδεικτικά αναφέρουμε το μπλόκο της Καλλιθέας στις 28 Αυγούστου 1944, την εκτέλεση 50 ομήρων στην Καισαριανή στις 5 Σεπτεμβρίου 1944, την εκτέλεση στο Χαϊδάρι 72 μελών της χρηματοδοτούμενης από τους Βρετανούς κατασκοπευτικής οργάνωσης Υβόννη στις 8 Σεπτεμβρίου, πάνω από 100 εκτελεσμένους στο Μπαρουτάδικο στο Αιγάλεω στις 29 Σεπτεμβρίου, τα θύματα στο μνημόσυνο του Μπλόκου της Κοκκινιάς στην πλατεία της Οσίας Ξένης και άλλων 34 ατόμων στην Καισαριανή στις 2 Οκτωβρίου 1944.
www.koutipandoras.gr/article/75-hronia-apo-tin-apeleytherosi-i-athina-sto-epikentro-toy-zitimatos-exoysias
ΤΟ ΧΩΜΑ ΠΟΥ ΠΑΤΩ ΤΟ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΑΝ ΕΛΛΗΝΕΣ ΒΙΟΠΑΛΕΣΤΕΣ,ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΤΟΥ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΥ ΜΟΧΘΟΥ,ΜΑΧΗΤΕΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΚΑΙ ΟΧΙ ΚΟΥΛΤΟΥΡΙΑΡΙΔΕΣ ΚΑΝΑΠΕΔΑΚΙΔΕΣ ΚΑΙ ΚΑΒΑΤΖΩΜΕΝΟΙ!!!
ΑπάντησηΔιαγραφή