16 Αυγούστου 1943 : Η Σφαγή στο Κομμένο της Άρτας Μια από τις στυγνότερες θηριωδίες των Ναζί

 Και επειδή τέτοιες ημέρες δεν είναι μόνο ημέρες χαρών  & πανηγύρεων αλλά και ημέρες μεγάλων ιστορικών γεγονότων για τον Ελληνισμό,....
καλόν είναι μέσα στα πανηγύρια μας οι νεοΕλληνες να θυμόμαστε και να τιμούμε τους συμπατριώτες μας που τέτοιες γιορτινές ημέρες γίνονταν ήρωες-μάρτυρες για την ελευθερία της πατρίδος .

                                                                                                         Αλέκος Ι. Βαλάσκας 

Σαν σήμερα, στις 16 Αυγούστου 1943, διεπράχθη από τους Ναζί, η σφαγή του Κομμένου, όπου ξεκληρίστηκε και κάηκε ένα ολόκληρο χωριό.

Το Κομμένο είναι ένα μικρό χωριό στην άκρη του Αμβρακικού, στις εκβολές του ποταμού Άραχθου. Πεδινό έδαφος, πνιγμένο στα νερά, τα έλη και την πυκνή βλάστηση.

Στις 15 Αυγούστου, ημέρα της Κοίμησης της Παναγίας Θεοτόκου, οι κάτοικοι του χωριού γιόρτασαν ως συνήθως το πανηγύρι τους.

Τα χαράματα της 16 Αυγούστου 1943, εκατό άντρες, κατά τον Άγγλο ιστορικό Mark Mazower, 400 κατά τον γυμνασιάρχη Στέφανο Παππά, του 12 Λόχου του 98 Γερμανικού Συντάγματος, το οποίο έδρευε στην περιοχή της Φιλιππιάδας, 10 περίπου χιλιόμετρα Βόρεια της Άρτας, σταθμεύουν έξω από το Κομμένο.

Αποστολή του 12 Λόχου ήταν η εξόντωση των ανταρτών που δρούσαν στην περιοχή και η εξαφάνιση του χωριού που τους υποστήριζε και τους προμήθευε με τρόφιμα και άλλα απαραίτητα για την αντίστασή τους εναντίον των Γερμανών

Διοικητής του 98 Συντάγματος ήταν ο Συνταγματάρχης Γιόζεφ Ζάλμινγκερ. Την προηγούμενη μέρα συγκέντρωσε τους Γερμανούς στρατιώτες για να τους ανακοινώσει ότι δήθεν Γερμανοί στρατιώτες σκοτώθηκαν στο Κομμένο και όφειλαν, γι’ αυτό, να δράσουν αμέσως με σκληρά μέτρα εναντίον των ανταρτών και ξεκλήρισμα του χωριού.

Διοικητής του 12 Λόχου ήταν ο Υπολοχαγός Ρέζερ, πρώην στέλεχος της νεολαίας του Χίτλερ. Οι στρατιώτες ήταν στο σύνολό τους κληρωτοί.

Με την ανατολή του ήλιου, αφού πρώτα  κύκλωσαν το χωριό, οι μονάδες εφόδου έλαβαν με δύο φωτοβολίδες το σύνθημα και άρχισαν να βάλλουν με όπλα, με πολυβόλα, χειροβομβίδες και όλμους.

Δεν άφηναν τίποτε όρθιο. Έκαιγαν ό,τι έβρισκαν μπροστά τους και σκότωναν με μια απερίγραπτη αγριότητα άντρες, γέροντες, γυναίκες και παιδιά. Ακόμη και μωρά. Ολόκληρες οικογένειες κάηκαν ζωντανές μέσα στα σπίτια τους, πριν ακόμη ξυπνήσουν και καταλάβουν τι γίνεται γύρω τους. Άλλοι έτρεχαν στους δρόμους να σωθούν και έπεφταν από τις σφαίρες που θέριζαν το χωριό.

Ανθρώπινα σώματα κόπηκαν στα δυο ή διαλύθηκαν και δε βρέθηκαν ποτέ. Φαίνεται πως η διαταγή ήταν σαφής: “να μη μείνει τίποτε ζωντανό σ’ ένα χωριό που αποτελούσε φωλιά των ανταρτών”.

Έξι ώρες κράτησε η σφαγή. Δρόμοι, αυλές, καμένα σπίτια, κήποι, χαντάκια, η πλατεία, ολόκληρο το χωριό γέμισε πτώματα, που μερικά έμεναν άθαφτα για αρκετές μέρες, αφού δεν απέμεινε κανείς ζωντανός απ’ τους συγγενείς για να τους θάψει.

Πρόχειρα και στον τόπο ακριβώς της σφαγής άνοιξαν λάκκους κι έριξαν τους νεκρούς μέσα, για να μην τους φάνε τα σκυλιά και τα όρνια και να μην πέσουν αρρώστιες αγιάτρευτες στο χωριό. Όσοι σώθηκαν έπρεπε ν’ αντέξουν και ν’ αφήσουν γι’ αργότερα τα δάκρυα και τον πόνο.

Όσοι πρόλαβαν και πετάχτηκαν έξω απ’ τα σπίτια τους, έτρεχαν να σωθούν στα χωράφια ή να κρυφτούν χωμένοι στα βαθιά χαντάκια. Μόνη σωτηρία απέμεινε για πολλούς το ποτάμι. Πλήθος κόσμου έτρεχε κατά εκεί. Άλλοι ρίχνονταν στα νερά του για να περάσουν απέναντι και να σωθούν. Άλλοι κρέμονταν απ’ τις βάρκες και τρέμοντας πάλευαν να γλιτώσουν απ’ τον εφιάλτη. Κι εκεί πνίγηκαν σχεδόν όλοι όσοι μπήκαν στη βάρκα του Σπύρου Βλαχοπάνου, σχεδόν είκοσι άτομα. Κι ο θρήνος κι οι κραυγές του πνιγμού έσμιγαν με τη βουή της φωτιάς και των όπλων που αφάνιζαν το Κομμένο.

Η ειρωνεία της Ιστορίας είναι πως οι γερμανικές υπηρεσίες, στα επίσημα έγγραφά τους, έκαναν λόγο για ληστές και αντάρτες στο Κομμένο και προετοίμασαν τους στρατιώτες για μια μεγάλη αναμέτρηση με τις δυνάμεις των αντιστασιακών οργανώσεων. Και το τραγικό πως εδώ μέσα δε βρήκαν την παραμικρή αντίσταση, δεν ακούστηκε ούτε ένας πυροβολισμός εναντίον τους, παρά μόνο ακούγονταν τα βογκητά, οι λυγμοί και οι θρήνοι των έντρομων άμαχων κατοίκων του χωριού από τους δικούς τους μονάχα πυροβολισμούς και το δικό τους θανατικό.

Μέσα σ’ ένα πρωί το Κομμένο μέτρησε 317 θύματα μιας θηριωδίας και μιας βαρβαρότητας που δεν την αντέχει ακόμη και να την ακούει κανείς. Εξοντώθηκαν 20 οικογένειες, εκτελέστηκαν 97 νήπια και παιδιά ηλικίας έως 15 ετών, θανατώθηκαν 119 γυναίκες.

Το Κομμένο το εκτέλεσαν εν ψυχρώ οι ναζί και το παρέδωσαν στις φλόγες χωρίς έλεος. Η τραγική σελίδα του Κομμένου μένει ζωντανή και καίει άσβηστη φλόγα στη μνήμη των 100 περίπου κατοίκων του που έζησαν τη φρίκη και βρίσκονται ακόμη στη ζωή.

                           Το μνημείο στο Κομμένο Άρτας                                                                                

                                    Πηγή : martiriko-kommeno.gr

    Και όπως κάθε θρήνο ανέκαθεν οι Έλληνες τον έκαναν και τραγούδι έτσι και τούτον τον αποδίδει με την ξεχωριστή δική του φωνή και το αρμόζων στην περίπτωση τραγουδιστικό ύφος ο δικός μας και ανεπανάληπτος Ανδρέας Τσαούσης .

- Α –