100 χρόνια από τη γενοκτονία των Ποντίων το 1919

Σήμερα 19 Μάη συμπληρώνεται ένας αιώνας από τη Γενοκτονία του Πόντου από τον τουρκικό αστικό εθνικισμό. Εκατοντάδες χιλιάδες Πόντιοι σφαγιάστηκαν και προσφυγοποιήθηκαν, όπως έπαθαν το 1915 οι Αρμένιοι......

Δεν αρκούν οι εκδηλώσεις και τα θλιμμένα λόγια για τη γενοκτονία. Δεν έχουν καμιά θέση σ’ αυτές οι εθνικιστικές κραυγές για «χαμένες πατρίδες». Είναι απαράδεκτη η διαχρονική προσπάθεια ώστε τα γεγονότα της εποχής να απογυμνωθούν από την ουσία τους, να συγκαλυφθούν τα πραγματικά τους αίτια και τα διδάγματα της Ιστορίας να μη γίνουν κτήμα των Ποντίων, αλλά και γενικότερα του ελληνικού λαού.

Βασικοί παράγοντες που συντέλεσαν στη Γενοκτονία των Ποντίων ήταν:

• Η άνοδος της τούρκικης αστικής τάξης που κατέλυε την Οθωμανική αυτοκρατορία και οικοδομούσε το δικό της, καπιταλιστικό, κράτος. Στο χώρο της δεν χωρούσαν πλέον ανταγωνιστές, όπως ήταν η ελληνική και αρμένικη αστική τάξη. Κάτι ανάλογο συνέβη σε όλα τα Βαλκάνια, όπου οι λαοί πλήρωσαν με το αίμα τους τις μεγαλοϊδεατικές επιδιώξεις των εθνικών τους αστικών τάξεων.
• Οι επιδιώξεις και επιλογές της ελληνικής άρχουσας τάξης του Πόντου: Οι ιδιαίτερες(και καμιά φορά αντικρουόμενες) επιδιώξεις στους κόλπους της ποντιακής πολιτικής - οικονομικής - θρησκευτικής ηγεσίας είχαν ως αποτέλεσμα μια σειρά από κινήσεις, οι οποίες, τελικά, άφησαν έκθετο και ανυπεράσπιστο τον ποντιακό λαό. Όπως και ο ανταγωνισμός της με την αρμένικη αστική τάξη δεν άφησε περιθώρια για μια ενδεχόμενη κοινή δράση Ποντίων και Αρμενίων. Κι ακόμα χειρότερα, όταν δυσκόλεψε η κατάσταση: «…οι Έλληνες αρχηγοί της πρωτεύουσας του Πόντου αναγκάστηκαν να φύγουν και ο λαός έμεινε με τα όπλα στα χέρια, εκτεθειμένος στην τουρκική προέλαση, δίχως οδηγίες, δίχως αρχηγούς και πρόγραμμα ενεργειών...» γράφει ο διοικητής της Ελληνικής Μεραρχίας Καυκάσου.   
• Οι επιδιώξεις της αστικής τάξης της Ελλάδας που έριχνε το κύριο βάρος της στα πλούσια Μικρασιατικά παράλια. Κάνοντας το χωροφύλακα των αγγλογαλλικών συμφερόντων στην περιοχή, υπονόμευσε και σφράγισε την τύχη των ελληνικών πληθυσμών του Πόντου, αλλά και γενικότερα.    
• Οι ενδοϊμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί στην περιοχή -Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος και κατόπιν- όπου οι μεγάλες δυνάμεις συγκρούονταν για την αναδιανομή των παγκόσμιων αγορών και πλουτοπαραγωγικών πηγών. Οι λαοί των Βαλκανίων και της Μ. Ανατολής δεν αποτελούσαν τίποτε περισσότερο παρά κρέας για τα κανόνια των αντιπάλων, διαπραγματευτικά χαρτιά και πιόνια σε μια γεωστρατηγική σκακιέρα.   
• Η στοίχιση των λαών πίσω από τεχνητά καλλιεργημένες εθνικιστικές, θρησκευτικές, φυλετικές αντιθέσεις που δημιούργησαν οι εκμεταλλευτικές δυνάμεις της εποχής εκείνης, τους μετέτρεψε σε εχθρούς με «προαιώνιο μίσος» μεταξύ τους. Κι όταν οι Πόντοι σφάζονταν και εξανδραποδίζονταν, οι δυτικοί «σύμμαχοι» αδιαφόρησαν, επειδή άλλαξαν τα συμφέροντά τους. Μόνο οι «άθεοι κομμουνιστές»(οι Σοβιετικοί) έστειλαν πλοία και μετέφεραν πολλούς στην ασφάλεια.   

Αλλά και όσοι έφτασαν στην Ελλάδα, τους περίμεναν η απαξίωση του ντόπιου αστικού κράτους, η άγρια εκμετάλλευση της εργοδοσίας, οι συνοικισμοί – γκέτο… Κι ακόμα χειρότερα, οι πατριδοκάπηλοι της εποχής τούς αποκαλούσαν «τουρκόσπορους», όπως τους Μικρασιάτες αργότερα, κραύγαζαν για τον «εξαγνισμό» των πόλεων από αυτούς και  οργάνωναν πογκρόμ στα προσφυγικά.

Μοναδικό, πραγματικό αποκούμπι των προσφύγων υπήρξε το ΚΚΕ, που πρωτοστάτησε στους αγώνες και τις διεκδικήσεις τους, καταπολεμώντας την τακτική του διαίρει και βασίλευε της αστικής τάξης. Έκτοτε, το Κομμουνιστικό Κόμμα σφυρηλάτησε βαθύτατους και ισχυρότατους δεσμούς με το προσφυγικό στοιχείο, που αποτυπώθηκαν - και συνεχίζουν να αποτυπώνονται - σε κάθε λαϊκό αγώνα.

100 χρόνια μετά τη Γενοκτονία των Ποντίων, ο ιμπεριαλισμός συνεχίζει να γεννά πολέμους, σφαγές, προσφυγιά κ.λπ. Οι «λυκοσυμμαχίες» τύπου Ε.Ε. και ΝΑΤΟ συνεχίζουν να αλλάζουν με αίμα τα σύνορα της ευρύτερης περιοχής, εγκυμονώντας νέους κινδύνους και πολέμους για τους λαούς.

Επομένως, καλύτερη τιμή και μνήμη, της Ιστορίας του Πόντου είναι η πάλη για να μη ζήσει ποτέ ξανά, κανείς λαός, αυτά που έπαθαν εκείνοι. Ο αγώνας ενάντια στους φορείς και τα γενεσιουργά αίτια της εκμετάλλευσης, των πολέμων και της προσφυγιάς. Κόντρα και έξω από ψεύτικα διλήμματα οποιασδήποτε απόχρωσης. Ενάντια στο δηλητήριο του σοβινισμού, του εθνικισμού, του φασισμού, του ρατσισμού.

Και μπροστά στις κάλπες που έρχονται, ρεαλιστική και αναγκαία επιλογή είναι η ενδυνάμωση του ΚΚΕ στις Ευρωεκλογές, της Λαϊκής Συσπείρωσης στην Περιφέρεια και στο Δήμο. Θα είναι εγγύηση για την υπεράσπιση των λαϊκών συμφερόντων και δικαιωμάτων.  

Γιώργος Δελιχάς

Υποψήφιος Δήμαρχος Λαμιέων