ΔΟΞΑ ΚΑΙ ΤΙΜΗ ΤΗ ΕΥΑΝΔΡΩ ΕΛΑΤΕΙΑ.Του Παναγιώτη Δημάκη

Ενθουσιώδης και έμπλεος, υπερηφάνου εθνικού φρονήματος, φωτο 1, ο ανταποκριτής τής εγκρίτου Αθηναϊκής εφημερίδος ΕΜΠΡΟΣ, τον Οκτώβριο τού 1913, τηλεγραφεί, θριαμβευτικήν και δοξαστικήν ανταπόκρισιν, με φλογερό και πάλλοντα λόγο, από τήν μικρή περίκλειστη κωμόπολη,τής κοιλάδας τού Κηφισού, τήν Ελάτεια, ....

επικαλούμενος και τήν αρχαία, προγονική δόξα, τών τουρκομάχων τών Βασιλικών-Ελατείας, αλλά και αλλού, κατόπιν τών νικηφόρων, σφοδρών μαχών, στήν Ήπειρο και Μακεδονία, όπου οι ανίκητοι Εύζωνες, ακόμη και οι παλιννοστησαντες, μετανάστες επέστρεψαν τότε, θριάμβευσαν και έστησαν τρόπαια λαμπρά, τα επότισαν με το αίμα των, διάσπαρτα σε βουνά και κάμπους, για να ορίζουν, τα απελευθερωμένα εδάφη, είς τον αιώνα. Συγχρόνως, μάς παραδίδει ένα υπόδειγμα, πανηγυρικού λόγου, στις Εθνικές Επετείους, πού να υπενθυμίζει, τις θυσίες τών πατέρων μας, πού πρέπει να μήν λησμονούνται, αφού είναι οι ιδεατοί βωμοί, τής προγονικής μνήμης. Μεγάλη αξία, έχουν και οι αριθμοί πεσόντων και τραυματιών, τών πολέμων αυτών, πού αναφέρονται στο άρθρο, με τήν σπάνια καταγραφή, τών ονομάτων, πεσόντων και από τήν περιφέρεια, τού Δήμου Ελατείας, όπου με δεδομένη τήν δυσκολία αρχειοθέτησις των, αποτελούν σημαντικό ιστορικό τεκμήριο, αφού τα ονόματα είναι και σήμερα υπαρκτά.

Δραχμάνιον 
Δόξα και τιμή τη ευάνδρω Ελατεία
Δραχμάνιον (Λοκρίδος). 8βριος (του ανταποκριτού μας)

Ο Δήμος Ελατείας, ού το όνομα, θα λάβη σεβαστή εν τη ιστορία θέσιν, ένεκεν τών μεγάλων θυσιών και της ανδρείας, τών τέκνων του, ποτίσας τα Μακεδονικά και Ηπειρωτικά εδάφη, διά τού τιμίου αίματος τών τέκνων των, εκεί όπου ο μυκηθμός τών τηλεβόλων και ο συνεχής κρότος τών μυδραλιοβόλων, καθιστώσι τον θάνατον γλυκόν , υπέφερε, τήν στέρησιν, τών προσφιλεστάτων του αντικειμένων, αγογγύστως, γνωρίζων κάλλιστα, ότι εφονεύθησαν, αφού πρώτον εργάσθησαν, με όλην τήν δύναμιν των και τήν ακαταδάμαστον ανδρεία των, υπέρ τής μεγαλύνσεως και ευρύνσεως τών ορίων τής Ελλάδος .Τα τέκνα τής Ελατείας , άνευ υπερβολών , απ’ αρχής, τών δύο πολέμων, εφάνησαν ηρωικά, ακμαία, αποφασιστικότατα. Εντεύθεν όθεν, εξάγεται και ο μέγας αριθμός, τών φονευθέντων και τραυματισθέντων. Διότι είναι γνωστόν ότι εκ τού Δήμου Ελατείας, είνε οπλίται, περί τούς 320, εφονεύθησαν δε και ετραυματίσθησαν, περί τους 132. Απέναντι λοιπόν, τού ολικού αριθμού, τών οπλιτών, ο αριθμός τών φονευθέντων και τραυματισθέντων, είνε όντως μέγας και καταπληκτικός, τούτο δε είναι τρανωτάτη απόδειξις, ότι οι άνδρες τής Ελατείας εφάνησαν, ήρωες και άξιοι απόγονοι, τών εν Βασιλικοίς Τουρκομάχων . Ο κατάλογος των φονευθέντων και τραυματισθέντων, είς αμφοτέρους, τους ιερούς ημών πολέμους, είνε ο εξής: 
Φονευθέντες. Λ.Δ.Παπαλουκάς λοχαγός, Ν.Δεν δρουλάκης, Γρ. Σταύρου. Π. Καμάρας, Άρ. Ηλιόπουλος, Γ. Λουκαδάκος, Δ. Kατσούλας, Θρ. Παπανικολάου, Δ. Π. Δουβάρας, Η. Καρδάρας. Τραυματισθέντες περί τούς 40 εκ τού Δραχμανίου· εκ δε τών χωρίων οί εξής, Φονευθέντες Δ. Α. Κατσαντώνης, Δ. Μπαλλης, Τ. Μπόγδος, Ζήσιμος Λαπατσάνης, Ι. Τότνας, Σ. Σωτηρίου, Γ.Α. Κατσίφας, Γ. Τσαμαδός Α. Ι.Τριανταφύλλου Α. Mαργώνης, Α. Καραμήτρος, Π. Λύτρας, Γ. Τσάμης, Α. Ζαχαρόπουλος, A. Παλαμίδας, Γ. Κουτσοκέρας, Α. Ανδρούτσος, έτραυματίσθησαν περί τούς 65, ήτοι έν όλω φονευθεντες και τραυματισθέντες είνε περί τούς 132. Eυχομεθα, είς μέν τούς ηρωικώς πεσόντας, όπως το χώμα, το οποίον επότισαν, διά τού τιμίου αίματός των, είνε ελαφρό, είς δε τούς πληγέντας γονείς και συγγενείς, όπως ο Πανάγαθος Θεός, έλθη παρήγορος.

* ΓΕΩΡ. ΧΡΙΣΤΟΔ. ΧΕΒΑΣ Ο ΓΙΑΤΡΑΚΟΣ ΤΗΣ ΕΛΑΤΕΙΑΣ. Στοιχεία βιογραφικά, λίγα, για τον ανταποκριτή τών Αθηναϊκών εφημερίδων ΕΜΠΡΟΣ και ΣΚΡΙΠ εν Δραχμανίω, δημοσιεύθηκαν, στήν εφημερίδα ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ, ώς ακολούθως.
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ 16 Μαρτίου 1929 (σ. 5) Κοινωνικά.Την παρελθούσαν Τρίτην απέθανε και εκηδεύθη σεμνοπρεπώς εν Ελατεία Λοκρίδος θρηνούμενος υπό πάντων ο ιατρός Γεώργιος Χέβας. Ο μεταστάς, νεώτατος ακόμη- 28ετής τήν ηλικίαν – έχαιρε γενικής και άκρας υπολήψεως, αγαπώμενος υπό πάντων, δια τα σπάνια προτερήματά του και τον αδαμάντινον χαρακτήρα του. Τους απαρηγορήτους οικείους του και τον κ. Χρίστον Χέβαν, ιατρόν, συλλυπούμεθα ευχόμενοι την εξ ύψους παραμυθίαν. Λουκάς Τσολάκος .
Τήν μικρή, αλλά συντεταγμένη κοινωνία τής Ελατείας, τού Μεσο¬πολέμου, συνετάραξε ο θάνατος τού " Γιατράκου " όπως αποκαλούσαν οι συμπατριώτες μας τότε, τον νεαρό επιστήμονα, Γεώργιο Χ. Χέβα, γυιό τού επίσης ιατρού και Δημάρχου Χ. Γ. Χέβα. Ο νεαρός γιατρός, δεν επρόλαβε, να υπηρετήσει και να περιθάλψει, τούς συμπολίτες του, όπως είχε ονειρευτεί και απήλθε, βυθίζοντας σε θλίψη τούς συμπολίτες του. Η οικογένεια Χέβα, ήλθε στήν Ελάτεια, από το Μεραλί, μετά τήν ίδρυση τού Δήμου, αφού στο Δημοτολόγιο εμφανίζεται το 1850, με τήν καταχώρηση τής γεννήσεως, του Λουκά Χ. Χέβα του Ιωάννου και αργότερα. τού Χριστοδούλου Χέβα τού Γεωργίου το 1868. 
Η Ελάτεια τού Μεσοπολέμου, ήταν μία ανεπτυγμένη περιφερειακή Πόλη, με Σχέδιον Πόλεως, ηλεκτρoφωτισμό, δρόμους, αμαξιτούς, υπηρεσίες και υποδομές, κατάχλωρη και υδρόχαρη, με πληθυσμό αστικό και αγροτικό, πού ευημερούσε σχετικά και μπορούσε. να διατηρεί ένα collegium ιατρικό, αποτελούμενο από τούς ιατρούς Γεώργιο Δημακίδη, Χριστ. Χέβα, Ιω. Χριστοδούλου, Ιω. Τουρναβίτη, Νικ. Χρέμο, Κ. Νικόπουλο, Ζημιανίδη, ενώ είχε προστεθεί και ο νεαρός Γεωργ. Χ. Χέβας, πού έφυγε νωρίς. Η εφημερίδα " Ρουμελιώτης " τής εποχής και τής περιοχής, πού εξέδιδε ο δημοσιογράφος, Νικ. Λαχανοκάρδης, πού διατηρούσε ιδιαίτερες σχέσεις, με την Ελάτεια, κάλυπτε τα τοπικά γεγονότα, με τοπικούς ανταποκριτές, τον Νικ. Ι. Σταμόπουλο (Γερονικολάκη), Νικ. Πανταζόπουλο και Λ. Τσολάκο. Όλοι αυτοί και ο νεαρός γιατρός, ανήκαν στη χρυσή νεολαία τής εποχής αυτής , δραστήριοι ιδρυτές τών Συλλόγων, δημιουργοί εκδηλώσεων, δενδροφυτεύσεων κ.λ.π.