Τον Αύγουστο είμαστε... για τα πανηγύρια!

Κλείστε την τηλεόραση. Αφήστε στην άκρη tablet και pc και... τρέξτε στα πανηγύρια! Μουσική, μπύρα, κρασί και καλό φαγητό! Το G-Weekend και ο Χρήστος Κιούσης γράφουν τον ΑΠΟΛΥΤΟ ΟΔΗΓΟ του Αυγούστου! ....

Επιμέλεια: Χρήστος Κιούσης ....

σο κι αν η διασκέδαση χειμερινή και καλοκαιρινή τείνει να γίνει ένα πράγμα ίδιο σε πόλεις και χωριά, σαφώς επηρεασμένη από την τηλεόραση και τα ξένα reality και talent shows υπάρχει ένας είδος καλοκαιρινής εξωστρέφειας, το αθάνατο ελληνικό πανηγύρι, απευθείας Διονυσιακή κληρονομιά, που φέρνει μνήμες σε πολλούς από εμάς, που έχουμε καταγωγή από την επαρχία και που ξαφνιάζει τους νεοφερμένους Έλληνες και ξένους.

Το σενάριο, όπως το έχω βιωματικά στο μυαλό μου, πάει κάπως έτσι. Αφορμή είναι πάντα η γιορτή κάποιου Αγίου, του οποίου η εκκλησία είναι χτισμένη στο χωριό. Συχνότερα η γιορτή του Σωτήρος (6 Αυγούστου), ενώ το Champions League των πανηγυριών είναι ο Δεκαπενταύγουστος και η γιορτή της Παναγίας.

Θα συναντήσεις ξεχασμένα μέλη του σογιού σου, γι αυτό θέλει πολλή προσοχή, ποιόν ή ποιά προσεγγίζεις με διάθεση φλερτ. Υπάρχουν τρομερά αυξημένες πιθανότητες, να πέσεις σε ξάδερφο ή ξαδέρφη, που δε γνώρισες ποτέ ή έχει αλλάξει δραματικά με το πέρασμα των χρόνων.

Marketing

Του πανηγυριού προηγείται η αφισοκόλληση. Τοπικοί σταρ, ονόματα που δεν έχεις ξανακούσει ποτέ, αν είσαι από την πόλη, συνήθως ο τραγουδιστής και η τραγουδίστρια κεντρική φωτό κι από δίπλα ο δεξιοτέχνης του βιολιού ή του κλαρίνου είναι οι frontmen του πανηγυριού. Όσες περισσότερες αφίσες κολλήσει το πανηγύρι, τόσο ανεβαίνει το πρεστίζ του χωριού. Απαντώνται συχνά και τα γνωστά πανό από λινάτσα με τρύπες για τον αέρα. Επίσης ραδιοφωνικές διαφημίσεις με μπόλικο echo σε σταθμούς της επαρχίας και εκφωνήτριες με ψιλή διαπεραστική φωνή.

Μουσική

Το καφενείο του χωριού ή η πάλαι ποτέ κοινότητα με το εύσχημο όνομα “πολιτιστικός & μορφωτικός σύλλογος” έχει την υποχρέωση να κανονίσει την ορχήστρα ανάλογα με τα τοπικά μουσικά ιδιώματα. Βιολιά και σαντούρια στα νησιά, λύρες και λαούτα νοτιότερα στο Αιγαίο, κλαρίνα και γκάιντες για τους στεριανούς με προεξάρχουσες Θεσσαλία και Ήπειρο, κεμεντζέδες και χάλκινα στα βόρεια. Συχνά η αμοιβή της ορχήστρας δεν είναι απολύτως φιξαρισμένη, παίζει και πολλή χαρτούρα. Σειρά προτεραιότητας για να χορέψεις, παραγγελιές και παρεξηγήσεις, αν κάποιος διαταράξει την επετηρίδα. Στο χορό ξεχωρίζουν οι “παλιοί” από τα γατάκια. Τύποι με κοιλιές Μαραντόνα σε ακροβατικά άλματα υπό τους ήχους του κλαρίνου ή σε εξαντλητικές σούστες που θέλουν δραμαμίνη να τους κοιτάς και μόνο. Που να σε πιάσουν και με το μαντήλι.

Φαγητό & ποτό

Το φαγητό του πανηγυριού ποικίλλει ανάλογα το μέρος. Όταν πάντως εγώ σκέφτομαι “πανηγύρι” έρχεται στο μυαλό μου τραπέζι που κουνιέται, αν δεν βάλεις πετρούλα-σφήνα, λαδόκολλα πάνω και κάνα δυο κιλά ψητό αρνί ή κατσίκι. Τα νησιώτικα κατσίκια by far πιο νόστιμα από τα στεριανά λόγω θαλασσινού νερού και αρμύρας που τρώνε. Μαζί καμιά σαλάτα σε πλαστικό πιάτο, που αν φυσάει θα σου έρθει έμπλαστρο στο πρόσωπο, πλαστικά μαχαιροπήρουνα που δεν τσιμπάνε τίποτα και σύντομα δουλεύεις λαδωμένο χέρι.

Στα νησιά έχω ακούσει και για πανηγύρια με τηγανητά ψάρια, αλλά εγώ ακολουθώ πιστά το κοπάδι με τα αμνοερίφια. Κάτι φάβες, κάτι αμπελοφάσουλα, κάτι κολοκυθοκορφάδες είναι για side. Από ποτό, πολύ κρασί άλλοτε μπρούσκο, άλλοτε ημίγλυκο, άλλοτε ρετσίνα και πολλά, πάρα πολλά κουτάκια μπύρας. Σε μέρη που δεν υποστηρίζονται τα πολλά ψυγεία είναι must τα ξύλινα βαρέλια με πάγο για να μένουν κρύα τα μπυράκια. Ρακές, ρακόμελα, τσικουδιές κλπ οδηγούν σε ένα μόνο δρόμο. “Μια μπυρίτσα αδερφέ για να σβήσω”

Ψώνια

Αν πέσατε σε τέτοιο πανηγύρι – mall, τη λεγόμενη εμποροπανήγυρη, θα βρείτε κυριολεκτικά της Παναγιάς τα μάτια. Μπιχλιμπίδια για το σπίτι, κατσαρόλια, τάπερ, ανανοκαθαριστές, αγγουρογδάρτες, ντολμαδοπαρασκευαστές που ούτε η φαντασία του Λεονάρντο Ντα Βίντσι δε θα είχε επινοήσει, βρακιά, κάλτσες, σαγιονάρες, παπλώματα, κουβέρτες, κουβερλί, σερβίτσια, ποτήρια, πιάτα, παιχνίδια και κάπου στο τέλος σας περιμένει ο περιβόητος Χαλβάς Φαρσάλων. Παίζουν δυο τύποι χαλβά, αυτός με το βούτυρο κι αυτός με το λάδι. Φάτε κι από τους δύο. Προσωπικά λόγω αγοραφοβίας μάλλον, αποφεύγω όλους τους άλλους πάγκους και πάω στο χαλβά.

Προσωπική εμπειρία

Λόγω ευβοιώτικης καταγωγής έχω πάει σε μπόλικα πανηγύρια στα χωριά της κεντρικής Εύβοιας στα Θαρρούνια, στον Άη Γιώργη (very hot), στο Τραχήλι, στους Ανδρονιάνους του κορυφαίου Γιώργου Κόρου, αλλά το καλύτερο σε μας στους Παραμερίτες άπαξ, με σύσωμη την οικογένεια Κονιτοπούλου, τον πατριάρχη Γιώργο στο βιολί και τον Βαγγέλη στο λαούτο και όλες τις γυναίκες Κονιτοπούλου με τη χαρακτηριστική νησιώτικη χροιά.

Αξέχαστο ένα πανηγύρι στην Χίο (Βολισσό αν θυμάμαι καλά), όπου βρεθήκαμε από σπόντα με μαγιό δυο φίλοι φιλοξενούμενοι της οικογένειας Μενή. Φιλοξενούσαν επίσης μια φίλη των θυγατέρων τους, που ήταν παντρεμένη με ποδοσφαιριστή του Αθηναϊκού. Βρεθήκαμε να χορεύουμε τον Συρτό φορώντας όλοι είτε μπλούζες, είτε φόρμες, είτε σορτσάκια του Αθηναϊκού μεταξύ των καλοντυμένων ντόπιων κι επισκεπτών και μετά από ένα βουνό μπύρες αποκαλούσαμε ο ένας τον άλλον “Τζαλακώστα”.

Τόσο καλά. Στα ελληνικά πανηγύρια μπορούν να συμβούν τα πάντα! Θα σας παρακαλούσα να μη συμβεί ένα. Φάτε, πιείτε, αλλά μην οδηγήσετε αδέρφια. Πάντα, ακόμα και στα πανηγύρια θα υπάρξει ένας νηφάλιος, για να σας πάει σπίτι, παρακαλώ δώστε του τα κλειδιά. Όσοι πάμε, τόσοι να γυρίσουμε. Αυτό θα είναι όντως πανηγυρικό.

Προτάσεις

6/8 Αμοργός

Αμοργιανό μου πέραμα νά 'χεις καλό ξημέρωμα που λέει και το τραγούδι. Σε ένα από τα ωραιότερα νησιά του Αιγαίου, ένα αυθεντικό νησιώτικο πανηγύρι στην Χώρα μετά τη γιορτή του Χριστού στον Φωτοδότη. Με φόντο τους ανεμόμυλους, με τους ομορφότερους νησιώτικους χορούς και συνήθως με το χαρακτηριστικό αεράκι της Αμοργού. Το νερό εκεί είναι αλλιώς, το κρασί αλλιώς, το ρακόμελο καλύτερο.

6/8 Φολέγανδρος

Στο πανηγύρι του Χριστού θα απολαύσετε τοπικούς μεζέδες, φολεγανδριώτικο κρασί και θα ρημαχτείτε στο χορό, it's a promise. Αν δεν ταιριάζει στο πρόγραμμα γίνεται πανηγύρι και τον 15Αύγουστο της Παναγίας, οπότε έχετε και μια δεύτερη ευκαιρία για το κυκλαδίτικο γλέντι.

13/8 Πελοπόννησος

Βούτσι Γορτυνίας & Πελετά Κυνουρίας (κάντε το πανηγυρότσαρκα)

Η 1η γιορτή προβατίνας θα γίνει την Κυριακή 13 Αυγούστου στο σχολείο, στο Βούτσι Γορτυνίας από το Σύλλογο "Αγίας Παρασκευής". Θα υπάρχει δωρεάν προβατίνα για όλους, αλλά πρέπει να κλείσετε πριν πάτε, έχει και ρεζερβέ!

 Στις 9.30 το βράδυ θα γίνει όμως και η γιορτή κρασιού στα Πελετά Κυνουρίας, πώς να μην πας;. Θα τραγουδήσουν η Ειρήνη Λεγάκη - Μανωλά και ο Παναγιώτης Λάλεζας (προσωπική μου αδυναμία ο Λάλεζας)

14/8 Ανωγή Ιθάκης

Το πανηγύρι διοργανώνεται στην αυλή του καμπαναριού αυτού του γραφικού χωριού της Ιθάκης και καθώς εκεί υπάρχει μόνο ένα καφενείο, το ψήσιμο και το ντόπιο κρασί το αναλαμβάνουν ολοκληρωτικά οι κάτοικοι. Το γλέντι πάει μέχρι το πρωί, οπότε πηγαίνετε προετοιμασμένοι.

15/8 Σέριφος

Τον Δεκαπενταύγουστο στην Ξυλοπαναγιά, εκεί που παλιά με ξύλινα κοντάρια άντρες χτυπιόντουσαν για την ωραιότερη του χωριού. Το έθιμο λέει ότι το ζευγάρι που θα χορέψει πρώτο, θα παντρευτεί μέσα στο χρόνο οπότε ... μη βιαστείτε να σηκωθείτε! Αν αντέχετε τριήμερο γλέντι, ποτό και χορό, αυτό είναι το πανηγύρι σας.

15/8 Ικαρία

Φίλε το πανηγύρι της Λαγκάδας δεν είναι απλό πανηγύρι, είναι διονυσιακή γιορτή κανονική. Θέλει να αντέχεις το ποτό, να έχεις τετρακεφάλους και προσαγωγούς πρωταθλητή για τον Ικαριώτικο κι άμα σε ρωτήσει κάνας γεράκος το άλλο πρωί, που θα σχολάσει το γλέντι, “τι λες παιδί, βγήκε το πανηγύρι ;” να πεις οπωσδήποτε ναι, γιατί τους έχω ικανούς να το πιάσουν από την αρχή.

Της Παναγίας στα Ζαγόρια...

Αν είσαι φαν του κλαρίνου ο προορισμός είναι ένας. Δεκαπενταύγουστος στα χωριά του Ζαγορίου. Σχεδόν όλα τα χωριά, μικρά και μεγάλα, εκείνες τις ημέρες παίρνουν ζωή από ντόπιους, αλλά και τουρίστες. Το κυριότερο όμως είναι ότι... ζωντανεύουν από το κλαρίνο. Κάθε σύλλογος που σέβεται... τον εαυτό του διοργανώνει πανηγύρι. Μια, δύο, ακόμη και τρεις μέρες στα «κεφαλοχώρια». Βίτσα, Καπέσοβο, Κουκούλι, Δίλοφο, Τσεπέλοβο, Φραγκάδες είναι μερικά από τα χωριά που αξίζει να τα επισκεφτείς! Και το κυριότερο όπως θα λέει και η μαμά σου «ζακέτα να πάρεις». Το κρύο είναι τσουχτερό ειδικά τα ξημερώματα!

Αν συνεχίσω με τις προτάσεις για τα πανηγύρια του Αυγούστου θα σκρολάρετε στο άπειρο! Αν όμως έχετε εσείς κάποιο SOS πανηγύρι που δεν χάνεται, περιμένουμε να μας το γράψετε στα σχόλια του άρθρου.

Καλά να περάσετε...