ΤΑ ΧΡΥΣΑ ΚΟΡΟΜΗΛΑ ΤΗΣ ΕΛΑΤΕΙΑΣ

Μία πήλινη παλιά κούπα, γεμάτη χρυσά κορόμηλα, από τα πατρικά χώματα, ένα απροσδόκητο ακριβό δώρο, που μου έστειλε νεώτερος φίλος, που γνωρίζει, τις συνέργειες και τις συνδέσεις, που φέρουν από τις ξεχασμένες ήδη, μικρές απολαύσεις των παιδικών χρόνων, τα ευτελή και ταπεινά αυτά φρούτα......

Λάβετε, φάγετε λοιπόν, ελάτε να γίνουμε πάλι παιδιά, με άλλα παιχνίδια και προτεραιότητες, από τις σημερινές. Αυτό θα είναι και το όχημα, που θα μας φέρει, όπισθεν ολοταχώς, στα μετά την Κατοχή πέτρινα παιδικά μας χρόνια. Τότε, που μόλις είχε αποκατασταθεί μερικώς, η έλλειψη τροφίμων, αλλά ακόμη και οι καρποί, τα φρούτα, από τα ημερόδενδρα ήσαν σπάνια, δυσεύρετα και καχεκτικά, εκτεθειμένα και στην ακάματη δραστηριότητα, των παιδικών ομίλων, που τα μεσημέρια κυρίως, εξερευνούσαν με σχολαστική προσοχή, αυλές, κήπους, αναζητώντας τα μούρα και τα κορόμηλα στοχεύοντας και με τα λάστιχα (σφεντόνες ), συγχρόνως τα πουλάκια, "ξεπεταρούδια" στα κλαδιά και στα φυλλώματα. Ακόμη και άγουρα και "ξινούρες", δεν γλύτωναν τα ξυπόλητα τάγματα, ενώ την ίδια τύχη περίμενε και είχαν και οι λιγοστές, Μηλιές και Βυσσινιές, που δεν προλάβαιναν να ωριμάσουν, αφού τα καταναλώναμε άγουρα, πράσινα "δραπέτσι" . Οι καταδρομείς του μεσημεριού, γνώριζαν κάθε μονοπάτι, δρομάκι, δίοδο, τα δένδρα, τις αυλές και τις αχυρώνες, είχαν δε πλήρη σχέδια πολιορκίας και αποχώρησης, για κάθε περίπτωση, παρά την συνεχή επιτήρηση, των γερόντων φυλάκων, με το καλάμι στο χέρι. Το δένδρο, που παρείχε πλούσια τα ελέη, στους ακούραστους, αυτούς τροφοσυλλέκτες, ήταν η κορομηλιά κυρίως, που φύτρωνε παντού και κάρπιζε χωρίς φροντίδα, τα περιζήτητα χρυσά της μήλα, αντιοξειδωτικά, βιταμινούχα, υψηλής διατροφικής αξίας, ότι χρειαζόταν τότε, σε μικρούς και μεγάλους, για να ξεπεράσουν σχετικά ανώδυνα, την έλλειψη ποικιλίας της διατροφής. Η Κορομηλιά, είναι ένα δένδρο, κοινό και πασίγνωστο στον τόπο μας, που αντέχει στην ξηρασία και τους παγετούς και αρκετά παραγωγική, με διάφορες ποικιλίες, μεγαλόκαρπες, μικρόκαρπες, με χρώματα ιώδη, βαθυκόκκινα, πράσινα και αυτό το κεχριμπαρένιο χρυσό, και, πολλές φορές με κόμη σφιχτή, που μας εμπόδιζε στην αναρρίχηση, ή, σε ημιθαμνώδη μορφή απλωτή, ακόμη πιο δυσπρόσιτη, στην καρποσυλλογή . Έτσι πολλές φορές, η συλλογή των ωρίμων, γινόταν από το χώμα, όπου στάλιζαν, γάιδαροι, μουλάρια, με τις ανάλογες κοπριές και απορρίμματα.

Θεωρώ σημαντικό να παραθέσω, ένα μικρό αφήγημα, αληθινό, με σχετική σύνδεση με τη ζωή στη χώρα της Ελατείας, όπου οι συνέργειες των αυτοφυών, πολλές φορές, αυτών οπωροφόρων, περνούσαν σε λαϊκά αποφθέγματα και πιστοποιήσεις, συγχρόνως και σαν τοπόσημα ονόματα, σε χώρους και τόπους, όπως π.χ. η κουρουμπλιά τ' Καλλιμάνη ή της Σκορδοστούμπαινας.

Η ΚΟΡΟΜΗΛΙΑ ΤΟΥ ΤΑΣΟΥ**

Ο Τάσος ήταν ένας αγρότης, με μικρό κλήρο, ολιγογράμματος, αλλά εργατικός και δραστήριος, με την τυπική σωματοδομή, των παλαιών κατοίκων της Χώρας της Ελάτειας, ευρύστερνος κοντόσωμος, δραστήριος και ομιλητικός. Η δεινή οικονομική κατάσταση του τόπου, γύρω στα 1960, έφερε και τότε, ένα μεταναστευτικό κύμα, που για μία φορά ακόμη, πλήθος νέων αγροτών και μη, το άνθος τής αγροτικής παραγωγής, συνωστιζόταν στα τραίνα για την Ευρώπη, όπου σύμφωνα με την δήλωση του Τάσου, στη μητέρα του, όταν έφευγε στα ξένα, "Μάνα πάω να καζαντίσω". Κατέληξε στα ανθρακωρυχεία στο Ρουρ, όπου ήδη υπήρχε μικρή ομάδα συμπατριωτών και την επομένη, κατέβηκε στις στοές για δουλειά. Η στοά κατέρρευσε και ο δυστυχής Τάσος, μαζί με άλλους, ανασύρθηκε πελιδνός, ημιθανής, αναίσθητος. Με την ιατρική συνδρομή ανένηψε, συνήλθε, είδε γύρω του, τα φιλικά του πρόσωπα, στέναξε βαθειά και είπε "...δεν καθόμ'να κάτ' απ' την κουρουμπ'λιά, να γίνουν τα κουρόμπ'λα Μάνα μ', ήρθα στουν μαύρου τόπου, να φάου ψουμί ; " Μικρή ιστορία ", παρένθετη, για πρόσωπα ταπεινά και ασήμαντα, όπως οι εργάτες γής, που αποτελούν την στρατιά τών δικαίων. Αληθινή βεβαίως, αλλά πικρά ενδεικτική για τις περιπέτειες, τα πάθη των Ελλήνων, στις εσχατιές τού κόσμου. .....

* Η Κορομηλιά, Prunus insititia, ετυμολογικά Κορόμηλον, με προληπτική αφομοίωση κάρυον-μήλον. Αθήναιος Β 495 Κοκκύμηλα, Λεξικόν Ζωναρά Βράβυλα τα καλούμενα δαμάσκηνα, Πωρικολόγος στίχ.17 17 Βράβουλον C.G. 199, Αν.Θράκη Αβραμ'λα.

** Ο Τάσος κεκοιμημένος και μακάριος ήδη, είναι πρόσωπο υπαρκτό και η αφήγηση αυθεντική, τα επώνυμα περιττεύουν, στα μνημόσυνα αυτά.