Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ "ΦΡΑΓΚΟΣΥΡΙΑΝΗΣ'' ΤΟΥ ΜΑΡΚΟΥ ΒΑΜΒΑΚΑΡΗ

Παρουσίαση: Βίκτωρ Σαμπώ

Αυτό που ξεχωρίζει τους μεγάλους μουσικούς δημιουργούς από τους υπόλοιπους είναι, εκτός από το αδιαμφισβήτητο ταλέντο στη μουσική, ο τρόπος που εμπνέονται τα αριστουργήματα τα οποία κληροδοτούν σε όλους εμάς......

Μια ματιά, μια εικόνα, ένας ήχος της φύσης, είναι ικανά να γίνουν η αφορμή να γραφτεί μουσική ιστορία. Μια τέτοια περίπτωση είναι και η περίφημη "φραγκοσυριανή" του ''Πατριάρχη'' του ρεμπέτικου τραγουδιού Μάρκου Βαμβακάρη.

Ο Μάρκος Βαμβακάρης γεννήθηκε στις 10 Μαΐου 1905 στη Σύρο. Οι γονείς του ήταν καθολικοί και ο Μάρκος ήταν ο πρωτότοκος γιός της οικογένειας από 6 αδέλφια. Λόγω του θρησκεύματος των γονιών του απέκτησε αργότερα και το παρατσούκλι ''Φράγκος''. Αν και φτωχοί αγρότες, η οικογένεια του είχε μέσα της το ''μικρόβιο'' της μουσικής. Ο παππούς του έγραφε τραγούδια και ο πατέρας του έπαιζε ζαμπούνα (ένα όργανο σαν τη σκωτσέζικη γκάιντα). Πολλές φορές ο Μάρκος συνόδευε τον πατέρα του στα πανηγύρια που έπαιζε ζαμπούνα, παίζοντας ο ίδιος τουμπί (νησιώτικο τύμπανο). Σε ηλικία 15 ετών αναγκάστηκε να αφήσει την αγαπημένη του Σύρο. Αφορμή στάθηκε ένας βράχος, τον οποίο έριξε άθελά του πάνω στη στέγη ενός σπιτιού. Εγκαταστάθηκε στον Πειραιά και δούλεψε αρχικά ως λιμενεργάτης και στη συνέχεια ως εκδοροσφαγέας στα δημοτικά σφαγεία. Παράλληλα ξεκίνησε να μαθαίνει μπουζούκι. Είχε ορκιστεί να κόψει τα δάχτυλά του με χασαπομάχαιρο εαν δεν τα κατάφερνε. Το 1933, μαζί με τους Γιώργο Μπάτη, Σταύρο Παγιουμτζή και Ανέστη Δέλια, δημιούργησαν το πρωτοποριακό για την εποχή σχήμα '' Η Τετράς η ξακουστή του Πειραιώς''.

Η ''ΦΡΑΓΚΟΣΥΡΙΑΝΗ''

Για είκοσι ολόκληρα χρόνια ο Βαμβακάρης δεν είχε πάει στην αγαπημένη του Σύρο. Όταν αποφάσισε να το κάνει, στάθηκε η αφορμή να γράψει το καλύτερό του τραγούδι το οποίο έμεινε στην ιστορία. Το καλοκαίρι του 1935 αποφάσισε να πάει να τραγουδήσει σε ένα παραλιακό κέντρο της Σύρου. Ήδη ήταν γνωστός και οι συμπατριώτες του τον θεωρούσαν το καμάρι του νησιού. Το μαγαζί ήταν γεμάτο κάθε νύχτα, κάτι που ανάγκασε τον Βαμβακάρη να παραμείνει στο νησί για δύο μήνες και να τραγουδάει κάθε νύχτα. Τι έγινε όμως η αφορμή να γραφτεί αυτό το πανέμορφο τραγούδι; Το εξηγεί ο ίδιος ο δημιουργός:

'' Όλος ο κόσμος της Σύρου μ' αγαπούσε πολύ, διότι κι εγώ ήμουν Συριανός και το είχαν καμάρι οι Συριανοί. Κάθε καλοκαιράκι με περίμεναν να πάω στη Σύρα να παίξω και να γλεντήσει όλη η Σύρα μαζί μου. Το 1935 πήρα μαζί μου τον Μπάτη, τον αδερφό μου τον μικρό και τον πιανίστα Ροβερτάκη και πήγα για πρώτη φορά στη Σύρο, σχεδόν είκοσι χρόνια αφ' ότου έφυγα από το νησί. Πρωτόπαιξα, λοιπόν, σ' ένα μαγαζί στην παραλία, μαζεύτηκε όλος ο κόσμος. Κάθε βράδυ γέμιζε ο κόσμος το μαγαζί κι έκατσα περίπου δύο μήνες. Εγώ, όταν έπαιζα και τραγουδούσα, κοίταζα πάντα κάτω, αδύνατο να κοιτάξω τον κόσμο, τα έχανα. Εκεί όμως που έπαιζα, σηκώνω μια στιγμή το κεφάλι και βλέπω μια ωραία κοπέλα. Τα μάτια της ήταν μαύρα. Δεν ξανασήκωσα το κεφάλι, μόνο το βράδυ την σκεφτόμουν, την σκεφτόμουν... Πήρα, λοιπόν, μολύβι κι έγραψα πρόχειρα:

Μία φούντωση, μια φλόγα

έχω μέσα στην καρδιά

Λες και μάγια μου 'χεις κάνει

Φραγκοσυριανή γλυκιά...

Ούτε και ξέρω πώς την λέγανε ούτε κι εκείνη ξέρει πως γι ' αυτήν μιλάει το τραγούδι. Όταν γύρισα στον Πειραιά, έγραψα τη Φραγκοσυριανή.''

Χρειάστηκαν όμως 25 χρόνια για να γνωρίσει την επιτυχία που γνωρίζουμε σήμερα, όταν το τραγούδησε ο μεγάλος Γρηγόρης Μπιθικώτσης.

Μία φούντωση, μια φλόγα

έχω μέσα στην καρδιά

λες και μάγια μου `χεις κάνει

Φραγκοσυριανή γλυκιά

λες και μάγια μου `χεις κάνει

Φραγκοσυριανή γλυκιά

Θα `ρθω  να σε ανταμώσω

κάτω στην ακρογιαλιά

Θα ήθελα να σε χορτάσω

όλο χάδια και φιλιά

Θα ήθελα να σε χορτάσω

όλο χάδια και φιλιά

Θα σε πάρω να γυρίσω

Φοίνικα, Παρακοπή

Γαλησσά και Nτελαγκράτσια

και ας μου `ρθει συγκοπή

Γαλησσά και Nτελαγκράτσια

και ας μου `ρθει συγκοπή

Στο Πατέλι, στο Nυχώρι

φίνα στην Αληθινή

και στο Πισκοπιό ρομάντζα

γλυκιά μου Φραγκοσυριανή

και στο Πισκοπιό ρομάντζα

γλυκιά μου Φραγκοσυριανή

Πηγή: Mentality10