ΜΟΔΙ – 6 Αυγούστου Πανηγύρι Μεταμορφώσεως του Σωτήρος

Παραδοσιακό πανηγύρι στο Μόδι Λοκρίδος, με επίκεντρο την θρησκευτική εορτή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος (6 Αυγούστου).

            Την ημέρα αυτή πανηγυρίζει το εξωκκλήσι της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος (Αγία Σωτήρα) που ευρίσκεται 1,5 χιλ. ανατολικά από το χωριό Μόδι.....

Το μεταβυζαντινό αυτό εξωκκλήσι, είναι το καθολικό ενός μοναστηριού που εγκατελήφθη περί το 1750. Ναός δικίονος, σταυροειδής μετά τρούλου, με συνεπτυγμένους χορούς και νάρθηκα. Το εσωτερικό του ναού δίνει την αίσθηση ενιαίου χώρου με έντονη την παρουσία του τρούλου. Εις την ανατολική πλευρά του ναού, άνωθεν της κόγχης του ιερού σε πωρόλιθο έχει χαραχθεί η ακόλουθος επιγραφή «Έτος ζοθ΄ (1571) εκτίσθη ο ναός του Σωτήρος το σταυροπήγιον). Δηλαδή στα θεμέλια του ναού έχει τοποθετηθεί σταυρός αποσταλείς υπό του Πατριάρχου Κων/λεως.

             Β.Δ. του ναού υπάρχει θαλερό άλσος δρυών, κυπαρισσιών και μικρών πεύκων, πράγμα που μαζί με την αισθητική του ναού προσδίδει ιδιαίτερη ομορφιά στο τοπίο.

            Ο ναός χαρακτηρίζεται με απόφαση του υπουργείου πολιτισμού (ΦΕΚ 892-26/5/1999) «ιστορικό διατηρητέο μνημείο με περιβάλλοντα χώρο 100 μ. γύρω του». Την παραμονή της εορτής 5 Αυγούστου, αργά το απόγευμα, πριν το ηλιοβασίλεμα θα ψαλλεί κατανυκτικός εσπερινός μετ’ αρτοκλασίας με συμμετοχή ιερέων της περιοχής. Θα ακολουθήσει θείο κήρυγμα για το νόημα της Δεσποτικής εορτής της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος.

Στις 6 Αυγούστου, το πρωί, ημέρα της εορτής, θα ψαλλεί ο όρθρος και η πανηγυρική Θεία Λειτουργία, καθώς και η αρτοκλασία.

            Αυτή την εορτή επιβιώνει ακόμη το λατρευτικό έθιμο της «Ευλογίας της αμπέλου και της σταφυλής» το έθιμο αυτό είναι η μετεξέλιξη του αρχαιοελληνικού εθίμου των «Απαρχών» (από + αρχή). Συνηθίζεται ακόμη και σήμερα σε μερικές εκκλησίες της Ελλάδας προσφορά των πρώτων σταφυλιών, ή του άρτου από το πρώτο σιτάρι, ως ευχαριστήρια αλλά και ευχετήρια προσφορά του ανθρώπου προς τον Θεό.

Η εορτή του Σωτήρος, ξεχωρίζει μέσα στο καλοκαίρι εξαιτίας του Δεσποτικού της χαρακτήρα (εορτές που σχετίζονται με το βίο του Ιησού Χριστού) αλλά και της θρησκευτικής της λαογραφίας. Είναι ημέρα χαρούμενη, όπως γράφουν οι κορυφαίοι έλληνες λαογράφοι, που επιτρέπει και την διακοπή της νηστείας του Δεκαπενταύγουστου (κατάλυση ιχθύος, οίνου και ελέους). Οι θρησκευτικές γιορτές του καλοκαιριού με τα εύθυμα πανηγύρια τους που τις ακολουθούν, επιδρούν στο λαϊκό πολιτισμό, ως τρόπος και συνέχεια της λειτουργικής ζωής στο καθημερινό βίωμα των απλών ανθρώπων των αγροτικών κοινωνιών.

Φωτ. Παν. Δημάκη