ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΑΤΣΑΡΟΣ - ΑΝΤΙΣΤΑΘΕΙΤΕ!

Του"Γ" {Επιλογή  και  σύνδεση  κειμένων, εικόνων  και  βίντεο}

Ο  ποιητής Μιχάλης  Κατσαρός  (1919-1998) γεννήθηκε στην Κυπαρισσία και πέθανε στην Αθήνα 21 Νοεμβρίου 1998.

Πήρε μέρος στο Αλβανικό  Έπος, ως αεροπόρος.....

Στη διάρκεια της γερμανικής Κατοχής έδωσε μάχες μέσα από τις γραμμές της   ΕΠΟΝ  του   ΕΑΜ  και του    ΕΛΑΣ. Βασανίστηκε άγρια, όταν τον παρέδωσαν συνεργάτες των Γερμανών στην Γκεστάπο, όπως βασανίστηκε και στις φυλακές "Χατζηκώστα". Ήταν, επίσης, παρών και στον Δεκέμβρη του 1944.

ΜΙΚΗ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗ: ΚΑΤΑ ΣΑΔΔΟΥΚΑΙΩΝ ΚΑΝΤΑΝΤΑ ΣΕ ΠΟΙΗΣΗ ΜΙΧΑΛΗ ΚΑΤΣΑΡΟΥ

Έργο αφιερωμένο στη μνήμη του Δημήτρη Δεσποτίδη(Ο Δημήτρης Δεσποτίδης  ήταν ο θρυλικός Πέτρος, ο αρχηγός της ΕΠΟΝ Αθήνας). 

Το 1945 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα και έζησε για πολλά χρόνια σε δύσκολες συνθήκες, ασκώντας διάφορα βιοποριστικά επαγγέλματα, όπως ταμίας σε εμπορικό κατάστημα, δημοσιογράφος στον παράνομο Τύπο και υπάλληλος στη ραδιοφωνία. Είχε  ασχοληθεί  και  με  τη  ζωγραφική και  υπέγραφε τους πίνακές του με το όνομα Michel. Συνεργάστηκε με τα περιοδικά "Θεμέλιο" (1947), "Ποιητική Τέχνη", "Τα Νέα Ελληνικά", "Αθηναϊκά Γράμματα" και "Στόχος" (1950) και το 1975 εξέδωσε το περιοδικό "Σύστημα", όπου δημοσίευε κυρίως δικά του κείμενα.

Αυτούς που βλέπεις πάλι θα τους ξαναΐδείς

θα τους γνωρίσεις πάλι
άλλον θα λένε Κωνσταντή κι άλλον Μιχάλη

Αυτούς που βλέπεις πάλι θα τους ξαναΐδείς
θα τους γνωρίσεις πάλι
σ'αυτόν τον κόσμο θα γυρνούν
με περηφάνια πιο μεγάλη

Αυτούς που βλέπεις πάλι θα τους ξαναΐδείς
θα τους μισήσεις πάλι
έναν μονάχα δε θα βρεις
τον πιο μικρό, τον πιο πικρό, τον πιο αγαπημένο
τον μοναχό, τον δυνατό και τον αντρειωμένο

Αυτόν δε θα τον ξανεΐδείς να τονε βασανίσεις
και την μεγάλη του καρδιά να τηνε σκίσεις
αυτόν δε θα τον ξαναβρείς τι τον φυλάνε τ'άστρα
τι τον φυλάει ο ήλιος του, τονε φυλάει το φεγγάρι

Αυτόν που 'χει τη χάρη τον πιο μικρό
τον πιο πικρό και τον αγαπημένο
αυτόν μονάχα εγώ, μονάχα εγώ, εγώ προσμένω

Η πρώτη του εμφάνιση στη λογοτεχνία σημειώθηκε το 1946, με τη δημοσίευση του ποιήματος "Το Μπαρμπερίνικο καράβι" στο περιοδικό "Ελεύθερα Γράμματα". Tον ίδιο χρόνο δημοσίευσε σε ελεύθερο στίχο το ποίημα "Βγενιώ" στο ίδιο περιοδικό. Το 1949 εξέδωσε την πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο "Μεσολόγγι". Είχε  παντρευτεί  τη  ζωγράφο  Κούλα  Μαραγκοπούλου και  έχει  ένα  γιο , το σκηνοθέτη  Στάθη  Κατσαρό.

Εξέδωσε τις ποιητικές συλλογές  όπως, "Μεσολόγγι", 1949, "Κατά Σαδδουκαίων", 1953, "Οροπέδιο", 1956, "Σύγγραμμα", 1975, "Πρόβα και ωδές", 1975, "Ενδύματα", 1977, "Αλφαβητάριο - ποιήματα Α-Ω", 1978, "Ονόματα", 1980,  "4 μαζινό", 1982, "Μείον ωά", 1985, "Ο πατέρας του ποιητή", 1987,  "Εννέα το επτά", 1997, τα δοκίμια "Πας-Λακίς Michelet", 1973,   το μυθιστόρημα "Οι συλλέκται της Μονόχρα", 1980 κ.α.

Τα ποιήματά του    μεταφράστηκαν σε πολλές γλώσσες και   μελοποιήθηκαν  από  τους  Μίκη  Θεοδωράκη  Γ.Μαρκόπουλο  , Θ.Γκαιφύλλια  και Α. Κουνάδη. Το "Κατά Σαδδουκαίων" παρουσιάστηκε μελοποιημένο από γερμανό συνθέτη στο "Κουήν Ελίζαμπεθ Χωλ", στο Σάουθ Μπανκ του Λονδίνου (ο αγγλικός τύπος τον παρέβαλε με τους ποιητές Μπρεχτ, Χο Τσι Μινχ και Παντίλα).

Ο Μιχάλης  Κατσαρός "Μια ξεχωριστή και στιβαρή ποιητική παρουσία, με τονισμένο το στοιχείο της αμφισβήτησης", υπήρξε, σύμφωνα με τον Λίνο Πολίτη (Ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας), ο ποιητής, που  μας μήνυσε: "Μην αμελήσετε/ Πάρτε μαζί σας νερό/ Το μέλλον μας έχει πολλή ξηρασία".

Ο Μιχάλης Κατσαρός υπήρξε ασυμβίβαστος και σε όλη τη διάρκεια της ζωής του αντιστάθηκε στο βόλεμα, το οποίο πολέμησε και με την ποίησή του.

Πέθανε  το  Νοέμβρη του  1998  στην Αθήνα. 

Θα  κλείσουμε  το  αφιέρωμα με  ένα  βίντεο , όπου  ο  ποιητής  διαβάζει  το  ποιήμα του "Αντισταθείτε",   με  ένα  βίντεο  που τραγουδοποιός    Θανάσης  Γκαιφύλλιας  μελοποιεί  το  ποιήμα  και  τέλος  με  τους  στίχους  ολόκληρου  του  ποιήματος. 

Το  ποιήμα   "Αντισταθείτε", είναι  μέρος της ποιητικής συλλογής "Κατά Σαδδουκαίων πάθη" (1953), που μελοποιήθηκε από τον Μίκη Θεοδωράκη. Η καντάτα "Κατά Σαδδουκαίων Πάθη" πρωτοπαρουσιάστηκε στο Ανατολικό Βερολίνο και δισκογραφήθηκε το 1983. 

 ΜΙΧΑΛΗΣ  ΚΑΤΣΑΡΟΣ........      Η διαθήκη μου

Αντισταθείτε 

σ'αυτόν που χτίζει ένα μικρό σπιτάκι  
και λέει : καλά είμαι εδώ. 
Αντισταθείτε σ'αυτόν που γύρισε πάλι 
και λέει : Δόξα σοι ο Θεός.  
Αντισταθείτε 
στον περσικό τάπητα των πολυκατοικιών  
στον κοντό άνθρωπο του γραφείου 
στην εταιρία εισαγωγαί - εξαγωγαί  
στην κρατική εκπαίδευση  
στο φόρο  
σε μένα ακόμα που σας ιστορώ.  
Αντισταθείτε 
σ' αυτόν που χαιρετάει απ' την εξέδρα ώρες  
ατέλιωτες τις παρελάσεις  
σ' αυτή την άγονη κυρία που μοιράζει σμύρναν  
σε μένα ακόμα που σας ιστορώ.  
Αντισταθείτε πάλι σ' όλους αυτούς που λέγονται  
μεγάλοι  
στον πρόεδρο του Εφετείου αντισταθείτε 
στις μουσικές τα τούμπανα και τις παράτες  
σ' όλα τ' ανώτερα συνέδρια που φλυαρούνε  
πίνουν καφέδες σύνεδροι συμβουλατόροι  
σ' όλους που γράφουν λόγους για την εποχή  
δίπλα στη χειμωνιάτικη θερμάστρα  
στις κολακίες τις ευχές τις τόσες υποκλίσεις 
απο γραφιάδες και δειλούς για το σοφό  
αρχηγό τους.  
Αντισταθείτε στις υπηρεσίες των αλλοδαπών  
και διαβατηρίων  
στις φοβερές σημαίες των κρατών και τη  
διπλωματία  
στα εργοστάσια πολεμικών υλών  
σ' αυτούς που λένε λυρισμό τα ωραία λόγια  
στα θούρια  
στα γλυκερά τραγούδια με τους θρήνους  
στους θεατές  
στον άνεμο 
σ' όλους τους αδιάφορους και τους σοφούς  
στους άλλους που κάνουνε το φίλο σας 
ως και σε μένα, σε μένα ακόμα που σας ιστορώ αντισταθείτε.  
Τότε μπορεί βέβαιοι να περάσουμε προς την  
 Ελευθερία.  
 (........)  
Και συ λοιπόν  
στέκεσαι έτσι βουβός με τόσες παραιτήσεις  
απο φωνή 
απο τροφή  
απο άλογο  
απο σπίτι 
στέκεις απαίσια βουβός σαν πεθαμένος:  
Ελευθερία ανάπηρη πάλι σου τάζουν. 

"Γ"