Ο Β.Αποστόλου για την Τροπολογία που αφορά τη ρύθμιση χρεών

Ομιλία Βαγγέλη Αποστόλου, βουλευτή Ευβοίας ΣΥΡΙΖΑ και Υπευθύνου Αγροτικής Πολιτικής της Κ.Ο., κατά τη συζήτηση στην Ολομέλεια της Βουλής, σήμερα Τετάρτη 12 Νοεμβρίου 2014,....
για την Τροπολογία του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, που αφορά τη ρύθμιση χρεών μικρών επιχειρήσεων και επαγγελματιών προς χρηματοδοτικούς φορείς και τις έκτακτες διαδικασίες ρύθμισης οφειλών επιχειρήσεων:

«Κύριε Σταϊκούρα σε λιγότερο από δύο μήνες λήγει η περίπτωση των πλειστηριασμών, των δανείων της πρώτης κατοικίας, αυτό περιμέναμε εμείς σήμερα να ακούσουμε από εσάς, κάτι ψέλλισε χθες ένα τραπεζίτης, αλλά εσείς τι κάνετε; Γιατί πραγματικά αυτή την ώρα ό ελληνικός λαός, οι κάτοχοι ιδιαίτερα αυτών των κατοικιών που απειλούνται από πλειστηριασμούς βρίσκονται σε μεγάλο κλίμα ανησυχίας. Έπρεπε τουλάχιστον σήμερα να δώσετε κάποια απάντηση.

Αγαπητοί συνάδελφοι θα σταθώ στην ομιλία μου στην τροπολογία που αφορά στη ρύθμιση χρεών, γιατί το βασικότερο χαρακτηριστικό της είναι η εισαγωγή μιας σειράς πρωτόγνωρων διαδικασιών διαχείρισης ιδιωτικού χρέους.

Και από αυτή την άποψη η εφαρμογή της αλλά κυρίως η αποτελεσματικότητά της που πρέπει να είναι το βασικό ζητούμενο είναι αμφίβολη. Κάπως έτσι ήταν και η ρύθμιση του ν.4235/14, που 10 μήνες μετά τη ψήφισή της δεν έχει ούτε ένα παράδειγμα εφαρμογής.

Χρήση αυτής της ρύθμισης μπορούν να κάνουν επιχειρήσεις και επαγγελματίες, συμπεριλαμβανομένων και των αγροτών οι οποίοι δεν έχουν υποβάλλει αίτηση υπαγωγής στο νόμο Κατσέλη (νόμος 3869/2010) και δεν έχουν παύσει τις εργασίες τους.

Γιατί βάζετε τον όρο να μην έχουν παύσει τις εργασίες τους; Ξέρετε πόσες μικροεπιχειρήσεις έκλεισαν από τις αρχές του 2010 μέχρι τέλους του 2013; Πάνω από 100.000. Γιατί να μη δοθεί η δυνατότητα και σε αυτές, μέσα από μια μελέτη βιωσιμότητας να επαναλειτουργήσουν; Γιατί τις αποκλείετε, όταν βασικό ζητούμενο είναι η παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας;

Τι θα γίνει με αυτές αλλά και τις υπόλοιπες που δεν θα μπορούν να υποβάλλουν αίτηση; Η απάντησή σας είναι ότι οι φορείς τους θα χάσουν με νόμο τις εταιρείες τους. Άλλο πρωτόγνωρο κι αυτό.

Έρχομαι στον υπολογισμό του συνολικού χρέους, δηλαδή κεφαλαίου και τόκων. 

Πότε επιτέλους θα αντιμετωπιστεί η μεγάλη ληστεία των τόκων υπερημερίας και των ανατοκισμών; Γιατί να μην γίνει ο εκτοκισμός των οφειλών με ένα επιτόκιο ανάλογο αυτού των καταθέσεων συν το κόστος της πιστωτικής λειτουργίας της τράπεζας;

Ξέρετε ότι σε μια τέτοια περίπτωση ενδέχεται να καλυφτεί ακόμη και το σύνολο του κουρέματος; Απαραίτητο το κούρεμα …αλλά για να κουρευτεί ένα επιχειρηματικό ή αγροτικό δάνειο, θα πρέπει να κατατεθεί από τον δανειολήπτη αίτηση και βεβαίωση επιλέξιμης διαγραφής. Στη βεβαίωση αυτή πρέπει να περιέχονται στοιχεία όπως η συνολική περιουσιακή κατάσταση του δανειολήπτη, η επιχειρηματική δραστηριότητα του συζύγου και γενικότερα όλης της οικογένειας. Πρωτόγνωρο κι αυτό.

Όμως το κλειδί της ρύθμισης είναι η πρόβλεψη ότι «ο χρηματοδοτικός φορέας παρέχει την αιτούμενη ρύθμιση ή και διαγραφή κατά τη διακριτική του ευχέρεια, σύμφωνα με κριτήρια τα οποία επιλέγει.»

Η εξαίρεση αυτή καθιστά το συνολικό πλαίσιο που εισάγει η τροπολογία μη αναγκαστικό και άρα και μη εφαρμόσιμο. 

Έρχομαι στην έκτακτη διαδικασία ειδικής διαχείρισης χρέους φυσικών και νομικών προσώπων που βρίσκονται σε γενική και μόνιμη αδυναμία εκπλήρωσης ληξιπρόθεσμων χρηματικών υποχρεώσεων, που ουσιαστικά αφορά εμπορικές επιχειρήσεις ή και νομικά πρόσωπα με πτωχευτική ικανότητα και αγροτικούς συνεταιρισμούς.

Ορίζεται ειδικός διαχειριστής που μπορεί να εκποιεί τμήμα της περιουσίας της επιχείρησης και να διαχειρίζεται πλήρως τις υποθέσεις της. 

Με τον τρόπο όμως αυτό εμμέσως ένας χρηματοπιστωτικός φορέας μπορεί να ελέγξει μια επιχείρηση, η οποία δεν θα πτωχεύσει και δεν θα παύσει τη δραστηριότητά της, αλλά θα περάσει ουσιαστικά στη διαχειριστική κυριότητά του.

Ιδιαίτερα κρίσιμες για τις αγροτικές / συνεταιριστικές επιχειρήσεις είναι οι διατάξεις του αρθρ 3, Κεφ 3. Σύμφωνα με το οποίο η συμφωνία μπορεί να προβλέπει αναδιάρθρωση των δανείων και με “κάθε πρόσφορο μέσο”. 

Δηλαδή νομιμοποιούνται να αιτούνται άλλου τύπου ρυθμίσεις των χρεών προς αυτούς, διαφορετικές ή και αντίθετες με τις ρυθμίσεις που αιτείται ο οφειλέτης. Με αυτή την έννοια θα μπορούν να προχωρούν και σε εκποίηση περιουσιακών στοιχείων. 

Επιπλέον, η παρ 5 σε συνδυασμό με τις διατάξεις του αρθρ 4, δημιουργούν ένα ισχυρό δικαστικό πλαίσιο διασφάλισης των συμφερόντων των πιστωτών και όχι των οφειλετών ( οι αποφάσεις του Μονομελούς Πρωτοδικείου δεν υπόκεινται σε τακτικά ή έκτακτα ένδικα μέσα, εκτός εάν προσφύγουν οι δανειστές).

Στην αρχή της χρονιάς, όπως σας προανέφερα ψηφίσθηκε ο Ν. 4235/2014. Με το άρθρο 70 δινόταν η δυνατότητα ρύθμισης των ενυπόθηκων ληξιπροθέσμων δανείων των αγροτών. 

Δεν έχει γίνει έως σήμερα ρύθμιση ούτε σε ένα δάνειο, φορτώνοντας με επιπλέον τόκους και προσαυξήσεις χιλιάδες αγρότες, οι οποίοι απειλούνται με μέτρα αναγκαστικής είσπραξης και κατασχέσεις. Με τη σημερινή ρύθμιση οι αγρότες της πρώην ΑΤΕ θα βρεθούν μάλλον σε δυσκολότερη θέση σε σχέση με τον προηγούμενο νόμο, καθώς το μεγαλύτερο μέρος του χρέους στις περισσότερες περιπτώσεις είναι τόκοι, πανωτόκια και προσαυξήσεις.

Στην παρ 4 του αρθ 2, προβλέπεται ότι “σε περίπτωση διαγραφής πίστωσης που έχει εγγυηθεί το Ελληνικό δημόσιο, περιορίζεται αναλογικά και η παρασχεθείσα εγγύηση”.

Δεν υπάρχει πρόβλεψη ως προς τα δάνεια που είχαν δοθεί με την εγγύηση του ελληνικού δημοσίου από την πρώην ΑΤΕ και πλέον έχουν σταλεί στις εφορίες και καταγραφεί ως οφειλές προς το δημόσιο. 

Χωρίς αντικειμενικά κριτήρια για τη βιωσιμότητα των σχεδίων αναδιάρθρωσης και χωρίς εξατομικευμένη προσέγγιση δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν αυτά τα χρέη.

Πόσο μάλλον όταν την ευθύνη αυτή τη μεταφέρετε στο τραπεζικό χώρο.

Την αναδιάρθρωση του παραγωγικού χώρου μιας χώρας την κάνει η Κυβέρνηση… το τραπεζικό σύστημα τη χρηματοδοτεί.»