Μνήμη Τζουζέπε Βέρντι, 1901

Γιώργος Βιδάκης

Ο «Ναμπούκο» (Nabucco, σύντμηση του «Ναβουχοδονόσορας») είναι μία όπερα σε 4 πράξεις του Τζουζέπε Βέρντι πάνω σε ιταλικό λιμπρέτο του Θεμιστοκλή Σολέρα, βασισμένη στη βιβλική ιστορία και το θεατρικό έργο των Anicet-Bourgeois και Francis Cornu. Είναι μία από τις γνωστότερες όπερες του Βέρντι. ....

Πρωτοπαρουσιάσθηκε (παγκόσμια πρεμιέρα) στις 9 Μαρτίου 1842 στη «Σκάλα του Μιλάνου» με τον τίτλο «Ναβουχοδονόσορας».
Ο οριστικός τίτλος, με τον οποίο είναι σήμερα γνωστό το έργο, πρωτοδόθηκε (και καθιερώθηκε από τότε) σε μία παράσταση στην Κέρκυρα τον Σεπτέμβριο 1844. Το γνωστότερο κομμάτι του «Ναμπούκο» είναι το χορωδιακό Va, pensiero (= «Πέτα σκέψη») των Εβραίων της Βαβυλωνιακής αιχμαλωσίας.

Metropolitan Opera Orchestra and Chorus Conductor: James Levine Libretto: Temistocle Solera Πέτα σκέψη με φτερά χρυσωμένα, στης γλυκιάς μου πατρίδας τα μέρη, κει που μύρα σκορπάει τ' αγέρι, και η αύρα φυσά δροσερή Του Ιορδάνη τις όχθες χαιρέτα της Σιών τα ερείπια τα θλιβερά. Ώ Πατρίδα γλυκειά μα χαμένη! θύμησες ακριβές και πικρές! Άρπα ολόχρυση των προφητών μας γιατί μένεις βουβή ξεχασμένη; Παρηγόρα τη δόλια ψυχή μας, διηγήσου δόξες παλιές! Ας ηχήσει ο θρήνος σου ως πέρα, για μια πατρίδα που ζει στη σκλαβιά· και μακάρι ο Κύριος δύναμη να δώσει να κρατηθούμε ορθοί στα δεινά! Η όπερα Nabucco του Verdi αναφέρεται στην ιστορία της σκλαβιάς των Εβραίων στη Βαβυλώνα και η περίφημη άρια «Va' pensiero» τραγουδιέται από τους καταπιεσμένους σκλάβους. Όμως το 1842 στην Ιταλία το κοινό του Ναμπούκο διέκρινε μέσα από την προσευχή των αιχμαλωτισμένων Εβραίων, τις δικές του ελπίδες για απαλλαγή από τον ζυγό των Αυστριακών και για ενοποίηση της χώρας. Το χορωδιακό «Va' pensiero», σύμβολο της αναζήτησης της ελευθερίας του λαού, έγινε σχεδόν ο Εθνικός Ύμνος των Ιταλών από τότε που πρωτοπαρουσιάστηκε αυτή η όπερα του Βέρντι μέχρι τις μέρες μας. Στην πρόσφατη παράσταση του έργου στη Ρώμη, τον Μάρτιο του 2011, συνέβη το εξής πρωτοφανές: Ο διάσημος αρχιμουσικός Ρικάρντο Μούτι μετά το «Va' pensiero», διέκοψε, διαμαρτυρόμενος για την περικοπή κονδυλίων στον πολιτισμό, αναφέροντας, ότι «...ο πολιτισμός είναι η πνευματική κόλλα που κρατά το λαό ενωμένο» και ότι χωρίς πολιτισμό η Ιταλία θα είναι «Patria, si bella e perduta»! Στη συνέχεια κάλεσε το ακροατήριο να συμμετάσχει στην επανάληψη του «Va' pensiero». Το κοινό της όπερας πράγματι σηκώθηκε και τραγούδησε μαζί με τους συγκινημένους χορωδούς... Ιδού και το σχετικό Βίντεο!